KindNaar school

Klokkijken oefenen: hoe doe je dat?

Getty Images
Getty Images
Leestijd 6 minuten
Lees verder onder de advertentie

Welke leeftijd klokkijken?

Leren klokkijken gaat vanaf groep 3 spelen op school. Maar sommige kinderen beginnen al lang voordat ze kunnen klokkijken met vragen hoe laat het is. Toch is er een verschil tussen tijdsbesef en tijdsbeleving. Naast ze vertellen hoe laat het is, kun je ook de tijd aanwijzen op de klok of laten zien op je horloge.

Ze zullen niet écht begrijpen wat ze zien, maar toch langzaamaan gewend raken aan hoe een klok eruitziet. En sommige peuters en kleuters vinden het reuze interessant om hun eigen horloge te showen als ze dat hebben. Al hebben ze hem misschien nog omgekeerd omgedaan.

In welke groep leer je klokkijken?

In groep 1 en 2 zijn kinderen bezig met tijd in de vorm van de seizoenen, het verschil tussen dag en nacht en begrippen als gisteren, vandaag en morgen. Ze leren de dagen van de week te noemen en soms zelfs de datum. 'Vandaag is het maandag twaalf maart tweeduizendvierentwintig,' klinkt er dan uit de kleuterkring.

Lees verder onder de advertentie

Het écht leren begrijpen hoe je aan de wijzers van de klok kunt zien, hoe laat het is en wat dat betekent, begint pas in groep 3.

Analoog en digitaal klokkijken

Op school behandelen ze eerst de analoge klok, die met twee wijzers dus. Dat zal voor veel kinderen wennen zijn, want ze zien thuis op de computer, de oven en telefoons van hun ouders een digitale klok. Op de meeste scholen leren kinderen in groep 3 de hele en halve uren benoemen.

In groep 4 komen daar kwart voor en kwart over bij, soms ook vijf over/voor half. En in groep 5 komen dan ook de minuten en seconden aan bod en wordt de digitale klok erbij gehaald.

Lees verder onder de advertentie

Waarom is klokkijken belangrijk?

Leren klokkijken is niet alleen leuk, het is ook belangrijk. Als kinderen dit leren, kunnen ze beter omgaan met tijd. Ook leren ze beter plannen, waardoor ze zelfstandiger worden.

Lees ook: Zelluf doen: zo maak je je kind zelfstandig

Wat leert mijn kind op de basisschool?

Iedere basisschool is anders. Scholen mogen hun eigen lesmethodes kiezen, maar na acht jaar school moeten alle kinderen in Nederland in principe hetzelfde kunnen en weten. Iedere basisschool moet voldoen aan de kerndoelen van het Ministerie van Onderwijs. Hoe zit dat precies? En welke vakken krijgt je kind globaal op school?

Lees verder onder de advertentie

Hoe kan ik mijn kind leren klokkijken?

Zoals gezegd leren kinderen op school klokkijken. Maar is je kind al eerder geïnteresseerd in de tijd of wil je je kind alvast op weg helpen bij het leren klokkijken? Hier een paar handige tips om het klokkijken te oefenen.

  1. 01.

    Breng je kind tijdbesef bij
    Leren klokkijken is een heel proces. Het begint op kleuterleeftijd met een globaal tijdbesef, met het begrippen als ochtend en bedtijd. Langzamerhand gaat je kind ook begrijpen wat er op de klok staat. Aan eind van groep 5 kan je kind zowel op een digitale als op een analoge klok tot op de seconde nauwkeurig de tijd benoemen. Jonge kinderen hebben nog geen tijdbesef. Ze hebben geen flauw idee hoe lang tien minuten duren, of een uur of een kwartier. Je helpt je kind om gevoel voor tijd te ontwikkelen door de tijd bij je dagelijkse activiteiten bewust te benoemen. 'We gaan een kwartiertje fietsen', 'over vijf minuten gaan we weg'.

  2. 02.

    Klok als speelgoed
    Zodra je kind zich bewust begint te worden van de begrippen 'tijd' en 'klok' is het leuk om hem een klok te geven om mee te spelen. Dat kan een oude klok zijn, een kinderhorloge of een speciale speel- en leerklok, zoals ze ook op school gebruiken. Kies in elk geval voor een klok met duidelijke cijfers (geen Romeinse cijfers) en met streepjes voor de minuten. Laat je kind zelf de wijzers verzetten. Eerst zal hij nog geen idee hebben hoe het met die wijzers zit, maar spelenderwijs kun je hem dit vervolgens beetje bij beetje leren.

  3. 03.

    Benoem de tijd
    Naarmate je kind ouder wordt en al een beetje kan klokkijken, kun je af en toe naar de tijd verwijzen. 'Je mag nog een kwartier opblijven' of: 'Over een half uur gaan we eten.'

  4. 04.

    Eerst de kleine, dan de grote wijzer
    In groep 3 leren kinderen klokkijken: eerst in hele en dan in halve uren. Houd deze volgorde thuis ook aan. Leg uit dat die worden aangewezen door de kleine wijzer op de klok. Wat de grote wijzer precies doet, is nu nog niet zo belangrijk. Je kind hoeft alleen te weten dat als deze bovenaan staat, op de twaalf, het om een heel uur gaat. Laat je kind ook zelf aan de klok draaien, net zolang tot hij door heeft hoe hij de uren kan aflezen. Ga dan verder met de halve uren. Later komen daar de kwartieren bij. Tot slot kun je je kind uitleggen dat de grote wijzer de minuten aangeeft. Omdat er 60 minuten in een uur zitten, is het belangrijk dat je kind tot 60 kan tellen. Ook is het handig als de tafel van 5 er goed inzit.

  5. 05.

    Leren digitaal klokkijken
    Onze kinderen zien vaker digitale klokken, dan klokken met wijzers. De tijd hierop aflezen is gelukkig een stuk makkelijker. 'Het is nu zes uur dertig.' Lastiger wordt het als de digitale tijd moet worden afgelezen als analoge tijd. De digitale klok komt op de meeste scholen in groep 5 (soms al eind groep 4) aan bod. Sommige kinderen vinden dit heel moeilijk. Als je thuis met je kind wilt oefenen, dan kun je klokkijken ook online oefenen. Er zijn veel oefeningen op internet te vinden die je samen kunt doen.

Lees ook: Hoe leer je je kind veters strikken?

Lees verder onder de advertentie

Samen het klokkijken oefenen: zo doe je dat

1. Educatieve klok

Als je kind veel moeite heeft met klokkijken, kan de educatieve klok het makkelijker maken. Die is ontwikkeld door Hans-Peter van Huisstede, toen hij merkte dat zijn dochter moeite had met klokkijken. Zo vinden veel kinderen het bijvoorbeeld moeilijk om te onthouden welke wijzer de minuten aanwijst en welke de uren. Op de educatieve klok is dat direct duidelijk doordat er met kleuren wordt gewerkt. Lees meer over de educatieve klok.

2. De sprekende klok

De sprekende klok van Dad's Project is een mooie aanvulling op de klokkijklessen die kinderen op school krijgen. Kinderen kunnen ermee oefenen met analoog en digitaal klokkijken. Ze kunnen zelfs een toets doen en een diploma klokkijken krijgen. Kijk op Dad's Project.

3. Klokkijken oefenen met werkbladen

Op klokrekenen.nl kun je printbare werkbladen maken om het klokkijken te oefenen. Niet alleen handig voor de juf, maar ook voor thuis. Je kunt ook hier weer kiezen uit een analoge of een digitale klok. Ook kun je het niveau van je kind selecteren.

Lees verder onder de advertentie

4. Video klokkijken

En ook de onderstaande video van Citotrainer Nederland is een handig hulpmiddel voor kinderen om de tijd te leren lezen. Misschien niet om mee te beginnen: er worden grote stappen in gemaakt.

5. Apps

Als je kind toch al regelmatig op de tablet of op een mobiel spelletjes speelt, is het ook leuk om klok te leren kijken via een app. Er zijn heel wat apps waar je uit kunt kiezen. Hier een paar voorbeelden, maar er zijn er nog veel meer.

Lees verder onder de advertentie

Spelenderwijs leren klokkijken