Verreweg de meeste kinderen beginnen op de basisschool als ze 4 jaar oud zijn. Vanaf 5 jaar is school in Nederland verplicht. Als je kind naar de kinderopvang gaat, is hij al gewend om een hele of halve dag van huis te zijn. Ook weet hij al hoe het is om mee te draaien in een groep kinderen, instructies op te volgen van een groepsleider en rekening te houden met bepaalde regels.
Maar of je kind nu wel of niet aan de kinderopvang is gewend, de basisschool is een hele overgang. Allemaal nieuwe kinderen, een nieuwe juf of meester, een nieuw gebouw, andere regels en gewoontes, en dat vijf dagen achter elkaar. De groepen zijn groter dan op de crèche en je kind moet veel meer zelf gaan doen.
Tip: Wordt je kind binnenkort 4 jaar? Hier vind je de leukste cadeau-ideeën
Wat moet je kind kunnen voor de basisschool?
Voor een soepele start op de kleuterschool is het daarom fijn als je kind een aantal dingen al goed zelf kan. Dit moet je kind kunnen als hij naar de basisschool gaat:
- 01.
Zichzelf aan- en uitkleden
Op de basisschool krijgt je kind gymles. Het is dus handig als hij zichzelf kan omkleden én zelf zijn schoenen kan aantrekken. Oefen hiermee een paar weken voordat je kind in groep 1 gaat beginnen. Laat je kind op de dag van gymles makkelijke kleding dragen, met weinig of geen ritsen en knopen. Lukt veters strikken nog niet? Geeft niks, geef hem voorlopig klittenband- of instapschoenen en blijf oefenen. Check deze slimme veterstrikvideo. - 02.
Jas en laarzen aantrekken
In groep 1 en 2 spelen de kinderen vaak buiten, soms meerdere keren per dag. Ook gaat je kind misschien naar de schooltuin en moet hij daarvoor soms laarzen en regenkleding aan. Is hij nog niet gewend dit zonder hulp aan- en uit te trekken? Even oefenen en hij heeft het zo onder de knie. Met deze video leer je hem de makkelijkste manier om zijn jas aan te doen. - 03.
Knippen en prikken
Tekenen, knippen, prikken en verven: in de groepen 1 en 2 wordt er veel geknutseld. De leerkracht verwacht echt niet dat je kind alles al kan, maar het is wel fijn als hij een beetje met een schaar en een prikker kan omgaan. Om je kind voor te bereiden kun je hem snippers laten knippen of in papier laten prikken. Figuurtjes knippen of precies langs de lijntjes prikken leert hij in groep 1. - 04.
Broodtrommel en drinkbeker openmaken
Halverwege de ochtend eten de kinderen samen een 10-uurtje. Als de school een continurooster heeft, eet je kind zijn lunch ook op school. Het is dus de bedoeling dat je hem eten en drinken meegeeft, bijvoorbeeld (geschild) fruit en/of brood en een beker water of melk. Laat hem van tevoren oefenen met het openen van de broodtrommel en drinkbeker. Zet ook zijn naam op de trommel en beker en zorg dat hij zijn eigen naam kan herkennen. Check hier 5 recepten voor een gezonde schoollunch.
Tip! Hier vind je leuke broodtrommels en drinkbekers - 05.
Zindelijkheid
Je kind moet zelfstandig naar de wc kunnen als hij naar de basisschool gaat. Oefen daar van tevoren mee, en ook met afvegen. Een ongelukje kan natuurlijk gebeuren, stop daarom voor de zekerheid reservekleding in de schooltas van je kind. Hier vind je slimme tips voor als je kind op school naar de wc gaat.
Lees meer: Zo bereid je je kind voor op de basisschool
Zelfredzaamheid voor de basisschool
De bovenstaande punten gaan allemaal over zelfredzaamheid. Voor het zelfvertrouwen van je kind is het fijn als hij deze dingen zelf kan. Maar ook voor de leerkracht is het belangrijk dat de kinderen een bepaalde mate van zelfredzaamheid hebben. Ook is het handig als je kind zich een poosje kan concentreren op een taak, even zelf kan spelen of bijvoorbeeld een puzzel afmaken, en een korte periode kan stilzitten en luisteren naar anderen.
Lees meer: Zo stimuleer je de zelfredzaamheid van je peuter
Wat als het nog niet lukt?
Gelukkig hoef je geen toelatingsexamen te doen voor de kleuterschool. Je kind moet dus ook niet alles al heel goed kunnen voor hij naar de basisschool gaat: het zijn richtlijnen en geen voorwaarden. Het is voor je kind zelf ook fijn als hij min of meer hetzelfde kan als de rest van de klas.
Maar kinderen leren ook veel door naar elkaar te kijken en elkaar te helpen. Misschien lukt de rits van de jas thuis nog niet, maar heeft je kind het straks op school zomaar door. De leerkracht is er om te helpen als je kind er zelf, of samen met andere kleuters, niet uitkomt.
Lees meer: Waarom complimentjes belangrijk zijn voor je kind
Nog niet zindelijk?
Zindelijkheid is wél belangrijk als je kind naar school gaat. Basisscholen mogen kinderen weigeren als ze niet zindelijk zijn. Luiers verschonen hoort nu eenmaal niet bij de taakomschrijving van een leerkracht. Ook kan de juf of meester niet telkens een grote groep kleuters alleen laten om een kind te verschonen.
Wel kan de leerkracht je praktische tips voor op school geven als je kind nog weleens een ongelukje heeft, of het bijvoorbeeld eng vindt om op school naar de wc te gaan. Bespreek dit dus vooral. Het is belangrijk dat de juf of meester ervan op de hoogte is dat je kind soms nog per ongeluk in zijn broek plast of poept, ook om pesten te voorkomen. Blijft het niet bij een ongelukje, maar is je kind echt niet zindelijk? Bespreek dit dan met de huisarts en met school om samen een goede oplossing te bedenken.
Lees ook: 7x zindelijkheidsproblemen en oplossingen
Sociale vaardigheden voor de basisschool
Het ene kind is verlegen, het andere juist een gangmaker. Straks komt je kind in een groep vol verschillende kleuters, met wie hij samen de schooldagen doorbrengt. Wat je kind moet kunnen voor de basisschool, is (enigszins): op zijn beurt wachten, interesse tonen in een ander, speelgoed en eten delen en om hulp vragen als het nodig is.
Maar de persoonlijkheid van je kind is nog volop in ontwikkeling en juist op school gaat hij heel veel leren over sociaal gedrag en emoties. Het is ook de taak van de juf of meester om dit met kinderen te oefenen en ze hierbij te begeleiden. Ook moet de leerkracht erop toezien dat alle kinderen zich veilig voelen in de groep.
Lees meer: Hoe help je je verlegen kind?
Zo moe van wennen op de basisschool
Vooral in het begin is er heel veel om aan te wennen als je kind naar de basisschool gaat. Met al die nieuwe indrukken is het niet gek als hij hartstikke moe thuiskomt. Misschien was hij nog gewend om een middagdutje te doen, dat kan op school niet meer. Zorg dat je kind 's middags rustig aan kan doen, of ga samen een frisse neus halen. Dat kan zorgen voor nieuwe energie.
Houdt je kind zo'n hele schoolweek nog niet vol? Hem een extra middag per week thuishouden kan al veel verschil maken. Overleg met de leerkracht wat je het beste kunt doen.
Checklist: Termen die je moet kennen als je kind naar de basisschool gaat
Bronnen: NJI.nl, Kijkopontwikkeling.nl, Rijksoverheid.nl
