Jouw kind van 10 jaar in het kort
Geld verdienen. Groeispurt. Ineens alleen. Eigen kledingkeuze. Ruzie, over alles.
1. Verstandelijk
Misschien krijgt je kind dit jaar een Entreetoets. Hiermee wordt vastgesteld wat zijn sterke punten en probleemgebieden zijn. Soms hebben ouders daarover een ander beeld dan de school. Meer informatie over deze toetsen vind je op rijksoverheid.nl of cito.nl.
Voor een tienjarige wordt geld steeds belangrijker. Hij wil graag zakgeld en een eigen bankrekening waarop hij kan zien hoeveel hij spaart. Hij wil ook af en toe wat verdienen met een klus zoals grasmaaien, onkruid wieden, flessen wegbrengen et cetera. En loopt zelfs de buurt af onder het mom: een heitje voor een karweitje. Het is goed dat je kind zo met geld leert omgaan. Bovendien ontdekt hij de waarde van spullen, omdat hij soms lang moet sparen voordat hij iets kan kopen. Hier meer tips: hoe leer ik mijn kind sparen?
Tip: het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting geeft adviezen over zakgeld. Een tienjarige krijgt gemiddeld € 1,70 tot € 2 per week (nibud.nl).
2. Cognitieve ontwikkeling
De simpele optel- en aftreksommen van groep drie liggen in een ver verleden. Je kind leert steeds beter omgaan met breuken, procenten, verhoudingen en kommagetallen. Je kind van 10 jaar:
-
leert omgaan met een rekenmachine.
-
kan inhouden en oppervlakten berekenen.
-
kan schalen lezen.
-
kan rekenen met snelheden en geldkoersen.
-
kan rekenen met getallen tot een miljoen en op een gegeven moment zelfs daarboven.
-
kan schattend rekenen (afronden, schatten van sommen met kommagetallen).
Lees ook: Dit leert je kind nog meer in groep 7
3. Lichamelijke/motorische ontwikkeling
Kinderen van 10 jaar kunnen in de (pre)puberteit komen. Dat laat zich bijvoorbeeld zien door een groeispurt; meisjes worden nu langer dan jongens en hebben soms al wat geslachtskenmerken. Sommige meisjes krijgen bijvoorbeeld opgezwollen tepels.
Sommige kinderen plassen (weer) in bed. Niet alleen stress kan daarbij meespelen, maar ook lichamelijke factoren of gewenning. Een plaswekker kan vaak helpen, en neem even contact op met de jeugdgezondheidszorg of de huisarts.
Misschien krijgt je kind nu ook een beugel. Dat is behoorlijk wennen; het doet soms pijn, je gaat slissen, het ziet er 'stom' uit. Gelukkig is je kind waarschijnlijk niet de enige in de klas of op school met zo'n apparaat.
Tip: vergeet je kind zijn beugel in te doen of is hij 'opeens' stuk? Sommige tienjarigen saboteren hun beugel. Praat erover en maak bijvoorbeeld de afspraak dat je kind iets leuks mag doen als hij de beugel zonder morren een week heeft gedragen. Zo went het sneller.
4. Sociaal-emotionele ontwikkeling
In groep zeven verandert er op school vaak iets in de groepssfeer. Nieuwkomers kunnen bijvoorbeeld vriendschappen verstoren, waardoor jouw kind ineens alleen staat. Dit heeft invloed op gedrag. Hangt je kind ineens de clown uit of is hij juist te stil? Praat over wat er speelt. De scholen doen zelf ook iets aan de groepssfeer, vaak met speciale programma's waarmee kinderen leren socialer te zijn. Lastig is dat ze allemaal vaak 'de beste' willen zijn. Soms mogen ze om de beurt op school tonen waar ze goed in zijn. Ieder kind is wel ergens goed in en zo leren ze elkaars mogelijkheden respecteren.
Tip: blijf alert. Soms doen tienjarigen op school aardig, maar pesten ze op straat of via social media. Dan moeten alle ouders samenwerken met de school, zodat ieder kind thuis wordt aangesproken: 'Stel dat het jou overkomt, hoe zou jij dat vinden?'
5. Persoonlijkheid/gedrag
Sommige tienjarigen vinden jouw kledingkeuze voor hem of haar ineens stom en willen een totaal ander kapsel. Er kan een nieuwe trend zijn op school, maar het toont ook de behoefte aan zelfstandigheid. Je kunt hem zijn gang laten gaan en afwachten met welke haardracht hij thuiskomt. Vind je dat nog lastig, maak dan de afspraak dat je samen een dagje gaat shoppen en naar de kapper gaat. Je kind mag dan zelf kiezen, maar als jij iets echt te ver vindt gaan, heb je vetorecht. Het omgekeerde geldt ook: je kind mag jouw keuze weigeren. Zo kom je samen in het midden uit.
Tip: vindt je kind dat hij recht heeft op merkkleding? Als je het heel letterlijk neemt, is dat niet zo. In het Kinderrechtenverdrag van de Verenigde Naties staat wel dat een kind recht heeft op kleding, maar niet op merkkleding! Kijk voor alle rechten op kinderrechten.nl.
6. Opvoeding: kind 10 jaar
Schelden
De prepuberteit geeft veel emotionele onrust, en dat merk je thuis. Een tienjarige wil zich laten gelden en doet dat soms met agressieve buien. Over normale gezinsregels wordt ineens geruzied. Je autoriteit laten gelden werkt als een rode lap op een stier. Dus zeg niet 'Je komt op tijd thuis omdat ik het zeg', maar geef de ik-boodschap 'Ik vind het moeilijk als je laat bent, ik ben ongerust als je niet belt'. Dat begrijpt hij wel. Blijf duidelijk je grenzen aangeven. Laat je tijdens een aanvaring niet uitschelden voor 'trut' of 'rotwijf'. Je kind mag best zijn mening geven, maar kan het netjes houden. Vraag op een ander moment wat hem echt dwarszit.
Tip: sommige kinderen van 10 jaar willen alles winnen en verstoren gezelschapsspelletjes. Anderen laten hen soms winnen om van het gezeur af te zijn. Dat is niet goed. Laat je kind op zijn kamer uitrazen en benoem daarna zijn gevoel. Het is moeilijk als je verliest. Beloon hem als je ziet dat hij zijn best doet. Moedig verliezen is heel knap!
Eigen wil
Je tienjarige begint al aardig een eigen willetje te ontwikkelen, en laat dat weten ook. Hij zit in een soort tussenfase. Aan de ene kant vindt hij zichzelf groot genoeg om zelf beslissingen te nemen en kan hij niet wachten om bij de elf- en twaalfjarigen te horen. Andere dagen speelt-ie het liefst met z'n oude speelgoed en wil hij bij wijze van spreken heel graag weer even bij mama op schoot. Dit is hét moment om er te zijn voor je kind en – als het nodig is – grenzen te stellen. Dat is precies waar je kind nu behoefte aan heeft. Sta open voor een goed gesprek, een knuffelsessie: waar je kind ook maar behoefte aan heeft. Oordeel niet: je kind is nu even nergens te oud voor, of te jong. Alles is goed, en dat mag hij best weten.
Voorbeeldfunctie
Je zorgt voor je kind, geeft hem eten, kleding, voedt hem op, brengt hem naar school. Maar je hebt nóg een ongelooflijk belangrijke taak: het goede voorbeeld geven. In alles. Peuters hebben nog niet in de gaten dat je niets tegen de caissière zegt als ze per ongeluk te veel geld teruggeeft, maar je (pre)puber ziet dat wel. En op een gegeven moment heeft je kind ook regels waar hij zich aan moet houden. Dat betekent dat jij dus in het bijzijn van je kind niet meer door rood fietst of scheldt op een bumperklever. Kinderen pikken meer op dan je denkt. Je kunt er ook je voordeel mee doen: als je wilt dat je kind z'n schoenen uittrekt bij de deur, doe dat zelf ook. Hou je niet van troep, ruim dan zelf ook je rommel op. Grote kans dat je kind het ook gaat doen. Uit zichzelf.
Lees ook: Dit kan een kind van 11 jaar
Bron: Centrum voor Jeugd en Gezin Leiden, Cognitieve ontwikkeling
Hoe ontwikkelt jouw kind zich, jaar na jaar, vanaf het moment dat hij naar de basisschool gaat? Elk kind is anders en ontwikkelt zich op zijn eigen tempo, dat vooropgesteld. En met die belangrijke nuance in gedachten geven wij je een algemeen overzicht van wat je zou kunnen verwachten van je 4-jarige dochter, je 5-jarige zoon, enzovoorts, tot en met je 12-jarige puber.
