Verdrinking is belangrijk onderwerp: het is een van de meest voorkomende doodsoorzaken bij kinderen van 0 tot 4 jaar. In Nederland verdrinken jaarlijks zo'n 70 tot 80 kinderen. Vaak gebeurt verdrinking als er geen toezicht is. 90 procent van alle kinderen die verdrinken is jonger dan 10 jaar, maar er verdrinken ook jaarlijks kinderen die ouder zijn. Het hebben van zwemdiploma's kan dit niet altijd voorkomen.
Wat betekent secondary drowning?
Bij secondary drowning verdrinkt een kind bijna, maar overleeft hij het op het nippertje. Het lijkt dan alsof het goed is afgelopen, maar na een paar uur krijgt je kind alsnog (ademhalings)problemen. Secondary drowning wordt daarom ook wel late verdrinking genoemd. Het is belangrijk binnen 24 uur te handelen, anders kan het alsnog fataal aflopen.
Vooral in Amerika wordt de term secondary drowning geregeld gebruikt, maar ook in Nederland duikt-ie weleens op. En dat terwijl het officieel geen (medische) term is. Omdat er rondom verdrinking veel termen bestonden en er daarom verwarring kon ontstaan, besloot de Wereldgezondheidsorganisatie het te vereenvoudigen. Onder professionals, zoals artsen, bestaan alleen de termen verdrinking en bijna-verdrinking nog. In de volksmond wordt er nog wel gesproken over secondary drowning.
Symptomen bij secondary drowning?
Als je kind bijna is verdronken heeft hij water in zijn longen gekregen. In de longen zitten miljoenen longblaasjes die een belangrijke rol spelen bij het opnemen van zuurstof. Op de longblaasjes zit een soort laagje, dat ervoor zorgt dat dit systeem goed werkt. Als er water in de longen komt, kan dat laagje van de longblaasjes een beetje worden weggewassen.
Dit zorgt ervoor dat een kind moeite krijgt met ademen, versuft en vermoeid raakt en zich lamlendig voelt. Dit probleem kan zich tot 24 uur na de bijna-verdrinking voordoen. De situatie kan soms lastig in te schatten zijn voor een ouder. Je bent vooral heel blij dat je kind de bijna-verdrinking heeft overleefd. Je denkt er dan niet meteen aan dat er nog secondary drowning kan optreden.
Lees ook: Dit moet je kind kunnen voor het A-diploma
Hoe groot is het risico op secondary drowning?
Als een kind onder water komt, knijpen de longen zich vanzelf dicht. Pas als je kind langer onder water blijft, gaan ze open en komt er water in de longen. Valt je kind in het water en gaat hij even kopje-onder, dan is de kans klein dat er water in zijn longen is gekomen. Ook als hij even flink moet hoesten na het boven komen, is er geen probleem. Vaak zit er dan water in zijn mond en keel.
Pas als je kind langer onder water is geweest, wordt het risico groter. Dat is eigenlijk alleen het geval bij een serieuze bijna-verdrinking. Het loopt dan net goed af en misschien heeft je kind zelfs een tijdje niet geademd.
Wanneer moet ik een dokter inschakelen?
Is je kind langere tijd onder water geweest en heeft hij het net gered, dan moet je altijd medische hulp inschakelen. Zijn hersenen hebben immers ook een tijdje geen zuurstof gehad, wat schade kan veroorzaken. Dit zijn signalen die erop kunnen wijzen dat je kind water in zijn longen heeft gekregen:
-
Je kind blijft hoesten tot lang na de bijna-verdrinking (enkele uren).
-
Je kind is erg vermoeid of lamlendig. Dit kan tot 24 uur nadat je kind onder water is geweest optreden.
-
Pijn op de borst en benauwd.
-
Je kind vertoont ander gedrag dan normaal.
-
Je kind kan onrustig zijn.
De meeste kinderen zijn na een bijna-verdrinking vermoeider, maar als je kind zich echt anders gedraagt dan normaal, is dat zeker een reden om een dokter te bellen. Twijfel je? Bel dan altijd meteen de huisarts of direct met de huisartsenpost voor advies. Soms krijgt je kind zuurstof toegediend.
Lees ook: EHBO bij kinderen en baby's: dit moet iedere ouder weten
Hoe kun je secondary drowning voorkomen?
Verdrinking is een van de belangrijkste doodsoorzaken onder kleine kinderen. Om ongelukken in het water te voorkomen is goed opletten het belangrijkst. Laat je kind nooit alleen als hij in bad zit of in de buurt van (ondiep) water speelt. In de zomer zijn ouders zich meestal bewust van de gevaren, maar ook in andere seizoenen kan er een ongeluk gebeuren. Denk aan een teil die nog in de tuin stond en zich heeft gevuld met regenwater. Een klein kind kan daar in vallen en verdrinken.
Ook bij oudere kinderen is het oppassen geblazen. Het hebben van de zwemdiploma's sluit risico's niet uit. Oudere kinderen doen vaak wildere spelletjes in het water en hebben lang niet altijd door wanneer het gevaarlijk wordt. Houd daarom ook oudere kinderen goed in de gaten als ze in het water spelen.
Bronnen: Landelijke Werkgroep Intensive Care Kinderen, Amerikaanse Rode Kruis
