Wat is een driftbui?
Na de eerste verjaardag huilt je kind niet meer alleen omdat hij honger heeft, moe is of een schone luier nodig heeft. Hij kan ook boos worden als hij zijn zin niet krijgt. Soms loopt dat zo hoog op dat er een driftbui volgt: een heftige, ongecontroleerde woede-uitbarsting die kort kan duren, maar ook langer kan aanhouden. Zulke buien komen vooral voor tussen de één en vier jaar – de beruchte peuterpuberteit. Afhankelijk van het temperament van je kind kunnen ze ook daarna nog voorkomen.
Hoe herken je driftbuien bij je peuter?
Je kind gaat niet in een hoekje zitten huilen als hij een driftbui heeft. Dit zijn de kenmerken van driftbuien bij een peuter:
Extreem hard huilen of gillen
Stampvoeten
Slaan, krabben, bijten en/of spullen kapotmaken
Waarom heeft je peuter driftbuien?
Veel peuters hebben regelmatig een driftbui, soms zelfs dagelijks. Dat is lastig, maar hoort bij een gezonde ontwikkeling. Een peuter kan al wel boos worden, maar (helaas) nog niet rustig blijven. Zijn hersenen zijn nog volop bezig om zelfcontrole te ontwikkelen, en dat merk je. De woordenschat en het spraakvermogen zijn nog beperkt. Je kind kan vaak nog niet duidelijk maken dat hij de pindakaasboterham liever in stukjes wil dan dubbelgevouwen, of dat zijn grote zus een autotje heeft afgepakt. Omdat hij niet met woorden kan uitleggen wat hem dwarszit, komt het tot uiting in ongefilterde boosheid.
Het ene kind heeft vaker last van driftbuien dan het andere kind. Dit kan te maken hebben met het karakter of het temperament. Andere triggers van driftbuien kunnen zijn: stress (bij het kind of de ouders), vermoeidheid, honger, angst en een drukke, prikkelrijke omgeving.
Hoe ga je om met driftbuien bij je peuter?
Hoe kun je reageren als je peuter zo'n woedeaanval heeft? Deze stappen van geven houvast:
- 1
Blijf zelf rustig terwijl je je peuter uit zijn dak gaat
Zet een stap terug, adem rustig in en bedenk dat je kind er niks aan kan doen. Die woedebui overkomt hem. Hij wordt overvallen door zijn woede. Hou overzicht en benoem wat er onder de boosheid zit, wat je kind zo graag wil, wat dwars zit. 'Jij wilde nog spelen en we moesten weg, dat is jammer.' Of 'Jij bent boos omdat je geen koekje mag.' Is niet duidelijk wat er speelt? Erken dan alleen: 'Je bent boos'.
Door deze ondertiteling snapt je peuter wat hij voelt. Dit is uiteraard makkelijker gezegd dan gedaan, helemaal als je midden in de tropenjaren zit en je doodmoe bent. Wees mild voor jezelf en je kind, soms lukt het niet om rustig te blijven. Neem kleine pauzes tussendoor, loop even weg om af te koelen.
Een peuter ontdekt zijn eigen wil en doet dat door spannende dingen uit te proberen, zoals bij je vandaan rennen of met de Ipad gooien. Bedenk dat hij dit niet doet om jou dwars te zitten. Het is niet persoonlijk, maar een fase die erbij hoort en die voorbij gaat. - 2
Kies een aanpak en hou deze vol
Driftbuien verdwijnen niet doordat jij elke dag de perfecte aanpak inzet. En eerlijke gezegd: dat is simpelweg onmogelijk. Jij bent geen robot en je kind al helemaal niet. Wat wel goed werkt is (het liefst samen met je medeopvoeder) een strategie kiezen en daar deze langere tijd volhouden. - 3
Creëer een plek om boos te zijn
Peuters leren met hun emoties om te gaan. Laat je kind voelen wat hij voelt en dan kan het helpen om ze op een veilige, bekende plek te geven om uit te razen. Misschien kun je een hoekje creëren met kussens of een zitzak misschien wil je kind het liefst met zijn knuffel op de bank zitten.
Maak duidelijk dat het geen straf is maar dat het bedoeld is om (uiteindelijk) tot rust te komen. Zeg bijvoorbeeld: 'Dit is jou plek en hier mag je lekker boos zijn en weer rustig worden'. Je kunt er zelf bij blijven, zonder woorden. Je kunt ook weglopen om na een kort moment weer te kijken hoe het gaat. Is je kind dan wat aan het nasnikken of zelfs helemaal rustig, dan pakken jullie de draad weer op. Het kan fijn zijn om dan even te knuffelen mits je kind daar voor open staat. - 4
Geef je kind niet te veel aandacht als hij boos is
We zijn geneigd uitgebreid te praten over wat er gebeurt is. Maar al je kind is afgekoeld, kan het gewoon weer tijd zijn voor leuke dingen. Jullie beginnen opnieuw met een schone lei. Te veel aandacht voor een driftbui kan averechts werken. Dan wordt de emotie een middel om in het centrum van de belangstelling te staan. Dat willen de meeste peuters graag. Net zoals je kind. - 5
Zorg voor jezelf
Een periode vol driftbuien kan behoorlijk intens zijn. Soms wil je misschien het liefst met je peuter mee gillen. Logisch. Juist daarom is het fijn om ruimte voor jezelf te nemen: regel een oppas, ga iets leuks doen met je partner of spreek af met vrienden. Dat houdt jou in balans en daar profiteert je kind uiteindelijk ook van.
Lees ook: 18 lachwekkende oorzaken waarom jullie peuters een driftbui kregen
10 tips om driftbuien bij je peuter te verminderen
Met deze tien simpele trucs kun je dreigende driftbuien op tijd de kop indrukken, zónder je stem te verheffen.
- 1
Ontdek de triggers
Let goed op wanneer je kind een driftbui krijgt en wat de aanleiding is. Slaat de woede toe als jullie langs de chips komen in de supermarkt? Of juist na een drukke ochtend op de crèche? Kleine aanpassingen kunnen veel schelen: neem een andere route door de winkel, of zorg dat je kind een dutje doet voordat je nog iets onderneemt. Soms is dat al genoeg om drama te voorkomen. - 2
Denk vooruit
Als je eenmaal ontdekt hebt wat de algemene triggers zijn dan kun je ze gemakkelijker ontwijken. Je eigen routine aanpassen is makkelijker dan omgaan met een kind dat languit in het gangpad bij de kassa ligt te brullen. Is hij vooral in de namiddag gevoelig voor driftbuien, plan je activiteiten dan in de ochtend. - 3
Afleiding
Voel je een driftbui opkomen, zorg voor afleiding. Geef je kind een simpele taak, zing een liedje of maak een grap. Zo verleg je zijn aandacht en krijgt de frustratie niet de kans om door te zetten. - 4
Blijf positief: kijk naar wat wél lukt
Geef je kind complimenten voor goed gedrag, hoe klein ook. Houd het kort en concreet: 'Je wilde blijven, maar je liep tóch mee. Dat is fijn.' Of: 'Je wilde je zusje slaan en toen kwam je naar mij. Knap van jou.' Zo geef je duidelijke aanwijzingen en versterk je zijn vermogen om met boosheid om te gaan. Vaak kan je kind al meer dan je denkt – als je goed kijkt, zie je hoe hij zijn best doet. Benoem dat. - 5
Toon empathie en wees duidelijk
Is het toch code rood? Blijf zelf rustig. Benoem de frustratie van je kind in simpele woorden, zodat hij zich begrepen voelt. Dat betekent niet dat je moet toegeven aan zijn eisen. Reageer duidelijk en standvastig. Nee is nee. Erkenning geven is vaak al genoeg om de angel eruit te halen. - 6
Geef ze een missie
Gaan jullie samen winkelen? Geef je kind een taak. Zo voelt hij zich onderdeel van het team. Maak samen een boodschappenlijstje en laat hem in de winkel iets zoeken of pakken. Wedden dat hij zich belangrijk voelt – en dat merk je meteen aan zijn gedrag. - 7
Geen stress
Ga niet gehaast en gespannen de deur uit, je kind pikt dat feilloos op en doet je na. Voel je toch spanning? Kijk wat je helpt om te ontspannen. Soms maakt iets kleins al verschil: haal een paar keer diep adem, zeg iets aardigs tegen jezelf, drink een kop thee en stap daarna met een glimlach naar buiten. - 8
Goede voorbereiding
Vertel je kind van tevoren wat er gaat gebeuren. Waar gaan jullie naartoe? Wie zijn daar? Wat gaan jullie daar doen? Hoe gaan jullie er samen iets leuks van maken? Zo weet hij waar hij aan toe is en dat verkleint de kans op onaangename verrassingen. - 9
Beloning
Geef je kind iets om naar uit te kijken. Beloof hem bijvoorbeeld om samen naar de bakker te gaan voor een lekker broodje nadat jullie boodschappen hebben gedaan. Of vertel dat jullie op de terugweg langs de speeltuin gaan. Zo begint jullie uitstapje al een stuk vrolijker.
Lees ook: Je kind kalmeren bij een driftbui: zoveel dagen per jaar ben je eraan kwijt.
Waarom zijn driftbuien goed voor je peuter?
Een driftbui van je peuter is nooit leuk – zeker niet in een drukke straat, met alle blikken op jullie gericht. Toch hoort het erbij. Voor je kind is het gezond en leerzaam, en jij kunt er zelf ook nog iets van opsteken.
Laat het maar stromen
Tranen bevatten het stresshormoon cortisol. Als je kind huilt, verlaat stress dus letterlijk zijn lichaam. Ook zorgt huilen ervoor dat de bloeddruk daalt en het is dé manier om alles er eens lekker uit te gooien. Dus is je kind tijdens een driftbui in tranen, boos, gefrustreerd en niet voor rede vatbaar? Laat hem maar gaan. Zodra zijn driftbui voorbij is, is hij weer vrolijk. Even stoom afblazen is heel gezond.Het helpt bij het leren
Wordt je kind woest omdat de blokkentoren steeds omvalt? Dan zitten emoties hem in de weg en loopt het niet zoals hij wil. Spelen en ontdekken is dé manier om te leren, maar dat lukt alleen als je kind ontspannen is en zich goed voelt. Een driftbui helpt soms om die spanning kwijt te raken, zodat hij daarna weer met frisse moed verder kan. Grote kans dat die toren dan ineens wel staat.Je kind slaapt er beter door
Probeer je driftbuien koste wat kost te voorkomen? Geen goed idee. Je kind lijkt er misschien mee geholpen, maar die frustratie moet er ergens uit. Krijgt hij overdag geen ruimte, dan kan dat 's nachts gebeuren: met onrustig slapen, nare dromen of wakker worden als gevolg. Beter dus om hem af en toe flink te laten huilen en onredelijk te zijn. Wacht het gewoon rustig af – zo stapelen de emoties zich niet op en slaapt je kind uiteindelijk beter.'Nee' zeggen is goed voor je kind
De kans is groot dat je peuter af en toe een driftbui krijgt, omdat je ergens 'nee' tegen zegt. En dat is alleen maar goed! Door regelmatig 'nee' te zeggen, leert je kind wat wel en niet mag. Soms probeer je dit te vermijden, omdat je geen zin hebt in een driftbui, maar onthoud: grenzen aangeven is ook een vorm van liefde.Je kind vertrouwt je
datDat je kind vooral driftbuien krijgt in jouw bijzijn is een groot compliment (ook al voelt het niet zo zal het niet altijd zo voelen). Kinderen gebruiken driftbuien meestal niet om onsjou te manipuleren om hun zin te krijgen, maar om hun gevoelens te uiten. En dat kunnen ze alleen op deze hevige manier in het bijzijn van bij iemand die toch wel onvoorwaardelijk van zede houdt: jij dus.
Lees ook: Een time-out: doen of niet?Het versterkt de band
Het lijkt misschien alsof je boze kind je aanwezigheid niet waardeert en je de stomste moeder van de wereld vindt als hij een meltdown heeft, maar niets is minder waar. Samen die Die lastige buien doorstaan kan kunnen zelfs jullie band enorm versterken. Laat hem uitrazen en zijn gevoelens uiten zonder hem te stoppen. Zeg alleen wat lieve en geruststellende woorden en geef hem een knuffel als je de kans krijgt. Je kind voelt zich hierdoor achteraf nog meer verbonden met je.Het heeft een positieve invloed op zijn gedrag
Anderen pijn doen, niet willen delen of weigeren ergens aan mee toe doen: het zijn allemaal signalen dat je peuter worstelt met zijn emoties. Een gezonde driftbui die hoort bij zijn leeftijd zorgt ervoor dat hij deze emoties kan uiten en daarna weer vrolijk verder kan met zijn leven.Nu mag het nog
Hoe ouder je kind wordt, hoe minder vaak hij zich huilend of stampvoetend op de grond gooit. Dat komt door zijn ontwikkeling, maar ook doordat de omgeving dit gedrag afremt. Jammer eigenlijk – want wie wil er niet soms gewoon even keihard huilen of stampvoeten? Gun je kind dus de mogelijkheid om emoties vrij te laten stromen.Een wijze les voor jou
Hoe vervelend en lastig de driftbuien van je peuter ook zijn, zie ze als een kans om jezelf te ontwikkelen. Zo'n bui kan oude herinneringen triggeren, bijvoorbeeld aan momenten uit je jeugd waarop je je niet gezien of serieus genomen voelde. Sta daarbij stil, merk op dat het je raakt en gebruik dit als kans om het patroon te doorbreken. Het kan helpen om erover te praten en bewust te worden van wat het met je doet, dat geeft de kans om het nu anders te doen.
Mooie (prenten)boeken over boos zijn en hoe je als ouder omgaat met driftbuien:
/e690d7d1bab4435395ef0a5892e02a66/image.jpg)
/f44814cf5ced404b8ce3514ccc671a51/image.jpg)
/d8af5ce2f2124518afcf242ff721cf79/image.jpg)
/81a382d0c98d41a2a71d9983e4186b8a/image.jpg)
/4e896b867a094663956e0df38395efba/image.jpg)
/b614a9118df7486f8462063858d98749/image.jpg)
Tip: Dit zijn goede pedagogische alternatieven voor een time-out.
Bronnen: Opvoeden.nl
