Waarom is mijn kind zo brutaal?
De ontwikkeling van je peuter gaat snel. Hij verkent de wereld om zich heen en zijn eigen grenzen. Hij ontdekt zijn eigen temperament, zijn wil, zijn gevoelens en die van de mensen om hem heen. En dat gaat niet altijd zonder slag of stoot. Hij hoort niet graag 'nee' als hij iets wil of vraagt (en zeg nou zelf, wie eigenlijk wel?). Dan kan hij boos of opstandig worden. Ook omdat hij zijn frustratie nog niet goed onder woorden kan brengen. Daarom gaat hij bijvoorbeeld schreeuwen, schelden, stampvoeten of brutaal zijn. Dit gedrag is normaal. Het hoort bij de peuterpuberteit.
Tip: Meer lezen over hoe om te gaan met de peuterpuberteit? Hier vind je boeken met tips & tricks!
Gebruiksaanwijzing brutale peuters
Onhandelbare en brutale peuters komen van tijd tot tijd in ieder gezin voor. Vaak heeft dit gedrag onder andere te maken met vermoeidheid van de ouder of het kind. Maar moeheid is niet op te lossen op het moment suprême als je kind ontploft omdat hij niet mag voetballen in de woonkamer. Hoe pak je dat aan?
Tip: 10 redenen waarom driftbuien juist hartstikke goed zijn voor je peuter (en voor jou!)
Negeer het
Toegegeven, als je peuter zomaar vanuit het niets zegt: 'Mama heeft een dikke buik', dan kan dat best grappig zijn. Toch is het slimmer om niet in de lach te schieten. En ook niet net te doen alsof je boos wordt. Door aandacht te besteden aan zijn gedrag, wordt je peuter beloond. Negatieve aandacht is ook aandacht. Door bijvoorbeeld 'stomme mama' te zeggen, probeert hij een reactie bij je uit te lokken. Dat is zijn doel. Als jij er totaal niet op in gaat, is de lol er snel af. Wel kan je vertellen dat zoiets niet aardig is om te zeggen en uitleggen dat het iemand verdrietig kan maken: 'Ik vind het niet leuk dat je dat tegen me zegt.' Punt. En snij daarna meteen een ander onderwerp aan.
Meer lezen: Do's en dont's bij een flapuit
Leer hem omgaan met emoties
Zegt je kind dat hij je 'stom' vindt, omdat hij zijn speelgoed moet opruimen en dat niet wil? Vertel hem dan dat het prima is om boos te zijn of het niet met je eens te zijn, maar dat je in zo'n geval ook kunt zeggen: 'Ik ben boos', in plaats van iemand stom te noemen. Zo leer je je kind zijn emoties te uiten en beter te benoemen. En daarbij is ruimte geven aan negatieve gevoelens een belangrijke basis voor de emotionele gezondheid van je kind.
Meer weten? Zo leer je je kind zijn boosheid anders te uiten.
Duidelijke consequenties
Gaat je kind toch door? Of is hij onaardig naar zijn broer(s), zus(sen) of vriendjes of scheldt hij ze uit? Geef dan aan dat hij boos mag zijn, maar dat onaardig doen of schelden niet mag. Vervolgens kun je op een vriendelijke en duidelijke manier aangeven dat je wil dat hij er mee ophoudt en aangeven wat hij wel kan doen. Ook kan je benoemen wat het gevolg is als hij niet stopt. Als het nodig is kan je met je kind samen naar een andere ruimte gaan, waar je hem kan helpen om rustig te worden. Ook kan je samen met hem de toren van zijn broer herbouwen als hij die expres heeft omgegooid.
Zorg dat je zelf rustig blijft en dat je gezichtsuitdrukking en de intonatie van je stem kloppen met wat je zegt, zodat je kind beseft dat je meent wat je zegt. Wil je je grenzen liever op een andere manier uiten? Dit zijn goeie alternatieven voor een time-out.
Maak regels
Regels en afspraken geven duidelijkheid en daar houden kinderen van. Vertel je kind daarom dat thuis de regel geldt dat je aardig bent tegen andere mensen, dus dat je anderen geen pijn mag doen. Niet door te schoppen of te slaan, maar ook niet door iemand uit te schelden of gemene dingen te zeggen, omdat dat ook pijn doet. Zegt je kind toch nog een keer iets onaardigs tegen je? Roep dan eens 'au'. Dat kan je boodschap versterken. Tips om consequent te blijven en zelf het goede voorbeeld te geven.
Geef complimenten
Moedig je kind aan om aardige dingen te zeggen door hem complimenten te geven. Zegt hij dat hij het eten lekker vindt? Zeg dan: 'Ik vind het lief dat je dat zegt.' Of als hij zegt dat zijn zus een mooie jurk aan heeft: 'Ik vind het aardig dat je zegt dat ze er leuk uitziet.' Je kan zelfs af en toe een rondje complimenten aan tafel doen. Zo leert je kind hoe je een compliment geeft en ontvangt, en stimuleer je aardig gedrag.
Geef het goede voorbeeld
Let op welke woorden je zelf gebruikt, óók als je met vriendinnen of andere volwassenen praat. Sta niet toe dat er bij jullie thuis onaardige dingen over anderen worden gezegd, dus ook niet tegen huisdieren. Als jij de hond 'stom' noemt, zal je kind dat kopiëren. Tegen je kind zeggen dat hij 'een klein rotventje' is, kan dus ook niet. Tel zelf even tot tien, desnoods tot honderd, als je boos bent.
Meer weten? Kinderpsycholoog Tischa Neve geeft tips en trucs hoe je je geduld bewaard in explosieve situaties
Hoe kun je brutaal gedrag voorkomen?
Het zal niet altijd lukken om boos en opstandig gedrag te voorkomen. Het ene kind heeft dat meer dan het andere kind. Dit heeft met temperament te maken. Deze tips kunnen je wel helpen om goed gedrag te stimuleren.
- 01.
Zorg dat je kind niet in situaties terechtkomt waarin hij steeds 'nee' te horen krijgt. Zet dingen weg. Je hoeft dan niet steeds 'nee' te zeggen.
- 02.
Zorg dat je kind wat te doen heeft.
- 03.
Leer je kind enkele, duidelijke regels. Leg ook uit waarom iets niet mag of kan. Herhaal dit vaak. Je peuter gaat dit dan begrijpen.
- 04.
Gebruik zoveel mogelijk vaste tijden om te eten. Ook een vast slaapritueel geeft je kind duidelijkheid. Probeer je kind op tijd in bed te krijgen, vermoeidheid werkt opstandig gedrag in de hand.
- 05.
Vertel je peuter wat je doet en wat er gaat gebeuren. Je kind weet dan wat het kan verwachten.
- 06.
Verwacht niet te veel van je kind. Hij kan nu bijvoorbeeld nog niet lang aan tafel blijven zitten. Meer over etiquette: dit kun je per leeftijd van je kind verwachten.
- 07.
Let op als je kind zich goed gedraagt en geef dan een complimentje. Zeg hierbij tegen je kind wat hij goed probeert te doen.
- 08.
Denk eerst na voor je 'ja' of 'nee' zegt en blijf dan vriendelijk en vastberaden bij je besluit.
