Twijfels
'"Weet u zeker dat ik Viggo nu al ei en pindakaas kan geven?" Normaal gesproken nam ik alle adviezen van het consultatiebureau klakkeloos aan, maar nu had ik zo mijn twijfels. Onze oudste zoon Sacha hadden we ook pas met 1 jaar ei en pindakaas gegeven.
Toch knikte de arts op het consultatiebureau bevestigend. Om de kans op voedselallergieën te verkleinen, gold er een nieuwe richtlijn om baby's al vanaf zes maanden te laten wennen aan allergenen.
Lees ook: Hoe ontstaat kippenei-allergie en wat zijn de symptomen?
Stukje proeven
Een paar dagen later vlogen we voor een vakantie naar Spanje. Op zondagochtend zaten we lekker buiten te ontbijten op de camping.
Ik had een eitje gekookt en vond het een mooi moment om Viggo een klein stukje te laten proeven. Geen eigeel, maar eiwit. Dat leek me met het oog op salmonella verstandiger. Later hoorde ik dat eiwit meer allergeen is dan eigeel.
Steeds zieker
Binnen een halfuur werd Viggo doodziek. Hij moest spugen, begon te snotteren en zette helemaal op. Omdat zijn oren rood en dik werden, dacht ik eerst aan een acute oorontsteking, maar al snel voelde ik dat er iets niet klopte.
Ik belde de huisartsenpost in Amsterdam, maar kwam niet door de wachtrij heen. Ondertussen werd Viggo met de seconde zieker. Samen met mijn man Sanne rende ik met Viggo in de armen naar de receptie in de hoop dat er een campingdokter aanwezig was. Zij bleek die ochtend toevallig wat eerder op haar werk gekomen te zijn. Onze redding.
Lees ook: Dit moet je doen als je kind een allergische reactie heeft
Allergische reactie
"Heeft hij iets gegeten?" vroeg ze als eerste. Ze herkende het meteen: een anafylactische shock. Een ernstige allergische reactie op allergenen. "Hebben jullie een auto? We moeten nú naar het ziekenhuis."
De paniek stond in haar ogen en ik schrok van haar reactie. Omdat wij met het vliegtuig waren, reed een ober ons in zijn auto richting het ziekenhuis. Een ambulance kwam ons al tegemoet rijden met een EpiPen. De campingarts had zelf ook een EpiPen, maar met een dosis adrenaline voor volwassenen. Die durfde ze niet aan een baby te geven.
Helse autorit
De rit was bloedstollend. We scheurden over de verkeerde weghelft, met een wapperende blouse van de ober uit het raam om andere automobilisten te waarschuwen. Viggo lag op mijn schoot en viel steeds weg. Zijn voetjes werden blauw.
De campingdokter schreeuwde dat ik Viggo wakker moest houden, dus sloeg ik hem zachtjes. Ik heb de hele rit geschreeuwd. "Dit gaat niet goed!" Mijn man bleef gelukkig rustig en probeerde me te kalmeren, maar ik zag aan zijn gezicht dat hij zich ook zorgen maakte.
Nachtmerrie voorbij
Eenmaal aangekomen bij de ambulance ging het razendsnel. Ze gaven Viggo een adrenaline-injectie met de EpiPen en binnen een paar minuten was de nachtmerrie voorbij. Alle klachten trokken weg als sneeuw voor de zon. Zo onwerkelijk.
Alsof er niets was gebeurd, lag Viggo even later heerlijk kalm te slapen in mijn armen. Van doodziek naar helemaal niets aan de hand in een paar minuten: dat kon ik moeilijk plaatsen. Had Viggo écht geen schade opgelopen? Was er geen zuurstoftekort ontstaan? Niets wees hier gelukkig op.
Te jong
Wel vroegen de Spaanse artsen zich af waarom we hem in hemelsnaam al zo jong ei hadden gegeven. Dat geef je je kind toch pas als hij 1 jaar is? Ik voelde me op dat moment zo'n slechte moeder. Wat hadden we gedaan?
Op dringend advies van de artsen in Spanje heb ik Viggo vanaf dat moment alleen nog maar borstvoeding gegeven. We moesten hem in Nederland eerst uitgebreid laten onderzoeken op allergieën.
Lees ook: Zo weet je of je kind een voedselallergie heeft
Testen
Terug in Nederland konden we meteen terecht op de pindapoli in Delft. Daar hoorden we dat een heftige reactie op zo'n jonge leeftijd heel zeldzaam is, maar dat het wel steeds vaker voorkomt. Met name door ei, terwijl de meeste ouders bang zijn voor pindakaas.
Viggo werd grondig onderzocht op allerlei allergenen. Eerst met een bloedtest, daarna met een huidpriktest. Een provocatietest met ei durfden de artsen na alle testuitslagen en zijn eerdere heftige reactie niet aan. Met pinda's en noten wel, eerst in een medische setting en daarna thuis.
Volgens vaste schema's lieten we hem zeer gedoseerd aan pinda's en noten wennen. Dat lukte, al was het proces ernaartoe zwaar. Bij elk hapje was ik bang dat het mis zou gaan. Was het mini-hapje pindakaas niet toch net iets te groot?
Hoog risico
Op de arts van het consultatiebureau ben ik een lange tijd heel boos geweest. Ja, de richtlijn was inderdaad net aangepast, maar ze had niets gezegd over hoe belangrijk het is om deze voedingsmiddelen uiterst voorzichtig en precies juist gedoseerd aan te bieden.
Ook had ze niets gemeld over de gevaren bij hoogrisicokinderen. Uit allerlei wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat baby's met eczeem meer risico lopen op voedselallergieën. Voor deze kinderen is het belangrijk dat ze nog eerder en in nog kleinere stapjes wennen aan allergene voedingsmiddelen. Zo rond de vier maanden, wanneer ook het eczeem zichtbaar wordt.
Ei- of pindaresten uit de omgeving kunnen via de kapotte huid namelijk in het lichaam komen. Dit is de verkeerde manier om voor het eerst ei of pinda binnen te krijgen. Het immuunsysteem herkent deze stoffen niet als ze nog niet via het maag-darmkanaal zijn gegaan en maakt antistoffen aan.
Geef je je baby vervolgens met zes of acht maanden een stukje ei of hapje pindakaas, dan kan dat een heftige allergische reactie oproepen. Voor mij verklaarde dit alles, want Viggo had inderdaad eczeem.
Lees ook: Kinderdermatoloog Elodie Mendels over eczeem herkennen bij je kind
Altijd bang
De gebeurtenis met Viggo heeft veel impact op mij gehad. Ik had er geen idee van dat dit kon gebeuren. Onze oudste zoon had nergens last van gehad, dus bij de tweede dacht ik: dat doen we gewoon. Wat kan er misgaan?
In de maanden na die vreselijke zondagochtend sliep ik nauwelijks. In mijn hoofd speelden zich steeds opnieuw de beelden van de autorit af. Ik kon alleen maar piekeren en checkte een paar keer per nacht of Viggo nog wel ademde. We wonen naast het ziekenhuis en bij elke ambulance die voorbijkwam, vloog mijn hart in mijn keel.
Bij elk hapje dat Viggo nam zat ik erbovenop. Hem naar de crèche brengen vond ik vreselijk. Zelfs nadat ik de leidsters een uitgebreide training EpiPen zetten had gegeven. Opa's en oma's pasten niet meer op, zowel zij als ik durfden het niet aan. Ik vertrouwde niemand met Viggo. Mijn hele leven werd erdoor bepaald.
Therapie
Het was uiteindelijk mijn werkgever die het aankaartte en adviseerde om in behandeling te gaan voor PTSS (posttraumatische stressstoornis). Het duurde een tijdje voordat ik die diagnose zelf erkende. PTSS was toch iets voor mensen die de oorlog hadden meegemaakt?
Uiteindelijk heeft EMDR-therapie mij heel goed geholpen. Ik kreeg weer ruimte om helder na te denken. Mijn hoofd was letterlijk leger. Toen realiseerde ik me ook pas hoe erg ik er al die maanden door bevangen was geweest.
Lees ook: EMDR-therapie na de bevalling
Vroeg en vaak geven
Je weet pas of je kind allergisch is als de reactie komt. Voor veel ouders komt het daarom als donderslag bij heldere hemel. Nu was de reactie van Viggo extreem en zeldzaam, maar feit is wel dat steeds meer kinderen last hebben van voedselallergieën.
7 procent van de kinderen heeft een voedselallergie, een verdubbeling van tien jaar geleden. En dat terwijl wetenschappelijk onderzoek aantoont dat 80 procent van de pinda- en ei-allergieën voorkomen kan worden door deze vroeg en vaak te geven aan je baby.
Tegenstrijdige adviezen
Ik vond dat ik daar iets mee moest richting andere ouders. Goede handvatten ontbreken, de adviezen zijn tegenstrijdig. Daarom ben ik vorig jaar gestart met Vini Mini. Gezonde, gemakkelijke en betrouwbare voedingssupplementen met honderd procent pindameel die bijdragen aan het voorkomen van een voedselallergie bij baby's.
Ook voor mij persoonlijk was dit bedrijf opzetten een belangrijke stap. De ervaring met Viggo neemt namelijk nog altijd een belangrijke plek in mijn leven in, maar nu wel op een positieve manier.
Allergievrij
Twee jaar geleden zijn we opnieuw met Viggo naar de pindapoli gegaan voor een provocatietest met hoogverhit ei. Dat is ei dat langer dan een kwartier in de oven is geweest, en zit in koekjes en cake. Voor die test slaagde hij. Eind 2021 hebben we een provocatietest gedaan met laagverhit ei, zoals ei in pannenkoeken of een omelet. Ook dat is goed gegaan.
Op dit moment is Viggo dus allergievrij, al voelt dat heel raar om te zeggen. De timing kon niet beter: nét voordat hij naar de basisschool ging. Ik was namelijk als de dood dat hij in de klas toch per ongeluk een traktatie met ei zou krijgen.
Na Viggo hebben Sanne en ik nog een zoon gekregen. Dat is heel goed voor me geweest. Ik werd gedwongen om de focus van Viggo af te halen en me op de jongste te richten. Maar helemaal dicht gaat de wond denk ik niet meer. Als Viggo ziek is of valt, raak ik toch net wat sneller in paniek dan bij de andere twee.'
Ei en pinda's: het advies
Zodra je kind gewend is aan de eerste hapjes, kun je starten met pinda en ei. Gebruik voor de eerste keer een schema (via een arts of het consultatiebureau) en blijf vervolgens wekelijks pinda en ei geven. Om de kans op voedselallergie te verkleinen is het advies: start met het geven vóór de leeftijd van zes of acht maanden. De route voor het geven van pinda's en ei kan voor iedere baby anders zijn. Is je baby jonger dan 6 maanden, maar heeft hij matig tot ernstig eczeem? Of is je baby jonger dan 8 maanden, maar zijn er allergieën in het gezin? Dan kun je (na overleg met de arts) thuis pinda's en ei geven via een aangepast opbouwschema.
Tekst: Marieke Ordelmans. Beeld: Getty Images
