Voor oudersNieuws

Wat we van Finland kunnen leren over astma en allergie: 'Dit brengt een wereld zonder astma dichterbij'

Getty Images
Getty Images
Leestijd 4 minuten
Lees verder onder de advertentie

Ons land telt bijna 600.000 mensen met astma, onder wie ongeveer 80.000 kinderen. Astma is daarmee de meest voorkomende chronische ziekte onder kinderen. In Finland is dat heel anders.

Dat hebben de Finnen voor een groot deel te danken aan het Finse Astma en Allergieprogramma, opgericht door Tari Haahtela. De professor verbonden aan de Universiteit van Helsinki, spoorde van 2008 tot 2018 met een grootse informatiecampagne ouders aan hun kinderen zo veel mogelijk buiten, in een natuurrijke omgeving, te laten spelen.

Minder klachten

Met mooie resultaten, want waar het aantal mensen met astma en allergieën in andere landen steeg, bleef dat in Finland gelijk. De klachten waren minder erg en astmapatiënten brachten de helft minder tijd door in het ziekenhuis.

Lees ook: Waarom is buitenspelen belangrijk?

'Het Finse Astma en Allergieprogramma laat zien dat met eenvoudig toe te passen maatregelen, waaronder regelmatig contact met een groene omgeving en een natuurlijk en divers voedingspatroon, grote gezondheidswinst kan worden behaald', zegt Károly Illy, directeur van Longfonds.

Longfonds onderzoekt momenteel samen met Stichting Bac2nature en andere partners hoe de brede Finse aanpak in ons land vorm kan krijgen. Illy droomt groot: 'Het brengt een wereld zonder astma dichterbij'.

Natuurgebrek

Dagelijks buitenspelen in rijke natuur kan eraan bijdragen dat kinderen geen allergieën en astma ontwikkelen. Maar hoe zit dat? Regelmatig contact met micro-organismen in de natuur, traint het afweersysteem waardoor het minder overdreven reageert. En dat verkleint zeer waarschijnlijk de kans op allergieën en astma.

Het probleem is dat we te kampen hebben met zogenaamd natuurgebrek. Door verstedelijking komen veel minder mensen tegenwoordig in aanraking met de natuur. 'We zijn meer binnen gaan leven, eten meer houdbare voeding dan jaren geleden. En dat heeft een negatief effect op de ontwikkeling van ons immuunsysteem', zegt Marco van Es, oprichter van Stichting Bac2Nature.

Volgens Van Es, die zich al jaren verdiept in microben, hadden kinderen vroeger veel minder last van allergieën en astma. 'Omdat ons immuunsysteem vroeger beter was getraind doordat we meer in aanraking kwamen met verschillende microben die goed voor ons zijn.'

Lees ook: 5x de leukste boswandelingen met kinderen

Lees verder onder de advertentie

Uur per dag buitenspelen in de natuur

Volgens Van Es heeft het Finse programma van Tari Haahtela laten zien dat een uur buitenspelen per dag in een natuurlijke omgeving al voldoende was om na een paar weken het immuunsysteem van kinderen te versterken. De effecten van spelen op een plek met minder vruchtbare grond en bijvoorbeeld meer kunstgras of (rubber)tegels, waren veel kleiner vanwege het gebrek aan microben.

Vooral de eerste duizend dagen na conceptie zijn cruciaal voor de ontwikkeling van het immuunsysteem van een kind. Van Es: 'Breng je kinderen dus al in een vroeg stadium in contact met een breed palet aan microben, zodat je daarmee hun immuunsysteem traint'.

Lees ook: Voor beginnende biologen: modderkeukens en ander speelgoed om de natuur mee te ontdekken

Exposen, niet vermijden

Veel mensen die kampen met een allergie zijn geneigd om vooral in de vermijdstand te gaan. Ben je ergens allergisch voor, dan probeer je er vooral niet mee in contact te komen.

Van Es: 'We zijn hier snel geneigd om iets waar we allergisch voor zijn vooral uit de weg te gaan. De Finnen kozen er juist voor om tolerantie te vergroten. Ook dat aspect zorgde voor mooie resultaten.'

Lees ook: Allergieën bij baby's en kinderen: herkennen en symptomen

Neusspray

Het Finse programma staat niet op zichzelf. Ook het internationale onderzoek A World Without Asthma, dat wordt gefinancierd door Longfonds, bevestigt het belang van micro-organismen voor een beter afweersysteem.

Zo onderzocht immunoloog Hermelijn Smits van LUMC boerderijstof dat in de lucht hangt op kleinschalige boerderijen met koeien en bescherming biedt tegen het ontwikkelen van astma bij kinderen. De beschermende ingrediënten in de stof kunnen in de nabije toekomst mogelijk worden verwekt in een neusspray voor kinderen.

Lees verder onder de advertentie

Koemelk

Dan is er ook nog het onderzoek van professor Erika von Mutius van het Helmholtz Zentrum München dat heeft aangetoond dat minimaal bewerkte koemelk het risico op rhinitis (ontsteking neusslijmvlies) bij jonge kinderen verlaagt. Rhinitis kan een voorbode zijn van astma.

Lees ook: Heeft mijn baby een koemelkallergie?
Bron: Long Alliantie Nederland, Longfonds, Bac2Nature.org