Voor oudersPersoonlijke verhalen

Neda (37) liet haar eicellen invriezen: 'Ik heb spijt dat ik dit niet eerder heb gedaan'

Jan de Groen
Jan de Groen
Leestijd 7 minuten
Lees verder onder de advertentie

'Wil jij geen kinderen?' Wel duizend keer heeft de Rotterdamse Neda Kia (37) die harde vraag moeten pareren. ,,Nee, zei ik altijd. Want ik was er nog niet klaar voor." Nu ligt dat anders. De freelancekok is 37 jaar. Als ze ooit moeder wil worden, moet ze opschieten. Haar tijd raakt op.

,,In 2018 strandde een relatie met een man, die de vader van mijn kinderen had kunnen worden. Toen dacht ik wel: misschien duurt het nog even voordat ik een nieuwe liefde vind en moet ik mijn eicellen laten invriezen."

Lees ook: Eicellen invriezen, zo werkt dat

Lees verder onder de advertentie

Zes jaar verder

Ze heeft het niet gedaan, verzucht ze. ,,Ik kom wel iemand tegen, dacht ik toen. Maar we zijn nu zes jaar verder, waarin ik ook een periode bewust alleen was, en ik ben nog altijd single."

Een podcast over social freezing, het invriezen van eicellen zonder medische oorzaak, opent haar ogen. ,,Daarin kwam ter sprake dat de leeftijd waarop je moeder in de overgang komt, vaak voor jou ook geldt. Mijn moeder was 42, vertelde ze mij. De huisarts verwees me meteen door naar de gynaecoloog."

Ga maar uit van 4000 tot 6000 euro per behandeling, zeiden artsen

Neda Kia

In februari 2023 wil ze starten met haar eicelbehandeling in het Erasmus MC, maar ze heeft depressieve klachten, naweeën van een nieuw voorbehoedsmiddel. ,,Omdat hormooninjecties, die nodig zijn om eitjes te halen, die zwarte gedachtes kunnen verergeren, besloot de arts een halfjaar met de behandeling te wachten."

Lees verder onder de advertentie

15.000 euro

Balen, aan de ene kant. Anderzijds heeft Kia nu mooi de tijd om nog even te sparen. De kosten, niet vergoed door de zorgverzekering, zijn niet mals. ,,Ga maar uit van 4000 tot 6000 euro per behandeling, zeiden artsen, die mij drie trajecten adviseerden. Maar waar haal ik in hemelsnaam 15.000 euro vandaan?"

Toch zet ze door. ,,Ik wil over drie, vier jaar geen spijt krijgen dat ik het niet heb gedaan en zwanger kunnen raken zonder op een schopstoel te zitten."'

Lees verder onder de advertentie

In aanloop naar de peperdure behandeling werkt ze non-stop in de horeca, zes dagen in de week. ,,Er was geen geldpotje, erfenis of gulle oom, dus ik had geen keus."

Zestien eicellen

Ze mag niet roken of drinken en houdt er maandenlang een gezond dieet op na. Een paar weken voor de start van de behandeling is er een echo. ,,Daarop waren zestien eicellen te zien", weet ze nog. ,,Een mooi aantal, maar je weet niet of je die er allemaal goed werkend uit krijgt."

Op 3 februari 2024, de tweede dag van haar menstruatie, begint ze met het inspuiten van hormonen, die ervoor zorgen dat haar eitjes groeien en dat ze niet gaat ovuleren. Dat doet ze zelf: ,,Die naalden zien er eng uit, maar de pijn viel mee."

Lees verder onder de advertentie

Lees verder onder de foto

Neda Kia filmde het moment dat haar eitjes werden gehaald: ‘Fascinerend, al die ieniemienie-eitjes!’ Jan de Groen
Jan de Groen

Na zeven dagen spuiten, is er een nieuwe echo. Kia ziet acht eitjes op het beeldscherm. ,,Maar van die eitjes waren er slechts twee groot genoeg", vertelt ze. ,,De kans op een zwangerschap per eitje is rond de 5 procent. Bij meer neemt de kans op een bevruchting dus toe met nog eens 5."

Lees verder onder de advertentie

De zes andere eitjes zijn te klein en onbruikbaar. Extra hormonen kunnen de kleine eitjes vergroten. Maar de goede eitjes kunnen ook verder groeien en knappen. Dan houdt ze niets over en is ze al haar geld kwijt.

Lees ook: De meest voorkomende vruchtbaarheidsbehandelingen op een rij

Hels dilemma

'Dit is ook voor ons een hels dilemma', vertelt de arts, die de keuze aan haar twijfelende patiënt laat. 'Hoe meer hormonen, hoe hoger de rekening. Maar ik kan niet in jouw portemonnee kijken.'

Lees verder onder de advertentie

Het wordt een extra dure hormoonbehandeling. Drie dagen later volgt de punctie: de eitjes worden gehaald. Met haar telefoon filmt Kia hoe de arts met een buisje haar vagina ingaat en haar eicellen een voor een opzuigt en in een buisje doet. ,,Fascinerend", vindt ze. ,,Al die ieniemienie-eitjes, waarvan er hopelijk ooit een voor een bevruchting zorgt."

Maar de volgende dag volgt de klap. Slechts een paar eitjes zijn goed genoeg en kunnen de vriezer in. Het exacte aantal houdt ze liever voor zichzelf. ,,Maar ik had op meer gerekend", verzucht Kia. ,,Een vriendin doorliep het traject al eerder. Weet je wat bij haar de vangst was? 25 eicellen."

Lees verder onder de advertentie

'Volgende maand mag je aan een nieuwe ronde beginnen', zegt de gynaecoloog nog, maar de teleurgestelde vrouw tegenover haar maakt een pas op de plaats. ,,Dan moet ik weer duizenden euro's betalen. Dat geld heb ik niet."

Het enige waar ik spijt van heb, is dat ik dit niet eerder heb gedaan

Neda Kia

Toch is ze blij dat ze het gedaan heeft. ,,Het enige waar ik spijt van heb, is dat ik dit niet eerder heb gedaan. Dan lagen er waarschijnlijk meer eitjes in de vriezer. Begin hier zo snel mogelijk aan, is mijn advies aan jonge vrouwen zonder partner en met kinderwens."

Lees ook: Marlieke: 'Niemand die je beter kan begrijpen dan een ouder in hetzelfde vruchtbaarheidstraject'

Lees verder onder de advertentie

Financiële ongelijkheid

Als ze op Instagram schrijft over haar behandeling, regent het reacties. ,,'Dit wil ik ook!', schreven vrouwen mij massaal. 'Hoeveel kost het? Waar kan ik mij aanmelden?' Maar ook: 'voor mij, als 39-jarige, is dit te helaas te laat. Had ik het maar eerder geweten'."

Kia doet haar verhaal voor meer bewustwording rondom social freezing, maar ook geldsteun voor al die vrouwen, die na een studietijd en carrière de ware nog niet hebben gevonden. ,,We zijn voor gelijke kansen, maar als vrouwen daardoor niet op tijd een partner vinden om zwanger te raken, laten we ze aan hun lot over."

Zij kan zich, met veel moeite, één traject veroorloven. ,,Voor vrouwen die niet genoeg verdienen is dit proces schier onmogelijk. Die financiële ongelijkheid bij het krijgen van kinderen zou er niet mogen zijn."

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Nieuwe arbeidsvoorwaarden: Eicellen invriezen op kosten van de baas

Niet zonder vader

Soms, denkt ze, was ze liever als man geboren. ,,Wij moeten het als vrouw maar uitzoeken, terwijl een man op late leeftijd vader kan worden. Een volger op Instagram vertelde dat hij midden in de veertig aan kinderen wil beginnen. Acteur Al Pacino werd recent op zijn 83ste vader. Dat kan gewoon."

Hoewel ze geen potentiële vader van haar kinderen op het oog heeft, is ze niet verbitterd door het lot. ,,Ik ben 37 en heb mij nog nooit zo goed gevoeld. Maar ik heb altijd gezegd dat ik de beste versie van mezelf wil zijn als ik aan kinderen begin. En dat is nú."

Ik wil zwanger worden in een fijne relatie

Neda Kia

Want een leuke moeder zal ze zijn: ,,Liefdevol. Zorgzaam. Relaxt." Ze spreekt de taal van kinderen. ,,Laatst hielp ik het 1,5-jarige dochtertje van een vriendin met haar groenten, die ze niet wilde eten. Dan zit ik op mijn knieën, prik ik een stuk pompoen op mijn vork en krijg ik dat met vliegbewegingen zo in haar mond."

Of ze ooit haar eitjes zal benutten, is de vraag. Kia zal geen beroep doen op een donor, maar wachten op het zaad van de ware. Ze wil de beste omgeving voor haar kind. ,,Dat is mét vader", besluit ze. ,,Ik wil zwanger worden in een fijne relatie. Dat je naar elkaar kijkt en denkt: hoe mooi zou het zijn om samen een kind te krijgen?"

Hoogleraar Joop Laven: 'Slimme meid krijgt kind op tijd'

Joop Laven, hoogleraar Reproductieve Endocrinologie en hoofd Voortplantingsgeneeskunde aan het Erasmus MC, ziet een jaarlijkse toename van het aantal vrouwen dat de eitjes laat invriezen. ,,Bij ons ligt dat tussen de honderd en honderdvijftig per jaar."

De onderzoeker vindt de lijn tussen een medisch traject, vergoed door de zorgverzekeraar, en een sociaal traject, niet vergoed vanwege de leeftijd, flinterdun. ,,Het verhaal van een vrouw van 36 jaar, wier relatie strandt en die haar eitjes wil invriezen, is net zo goed medisch als de vrouw, die voorafgaand aan chemotherapie de eicellen kosteloos mag laten invriezen."

Wel raadt hij Neda Kia een tweede en derde hormoonbehandeling af. ,,Vrouwen moeten voor hun 35ste gewoon aan de bak. Iedereen denkt dat het leven maakbaar is, maar een slimme meid krijgt haar kind op tijd."

Mannen moeten daarin ook hun verantwoordelijkheid nemen, vindt Laven. ,,We vinden dat vrouwen de tijd moeten krijgen om carrière te maken, maar rekenen ze af op hun leeftijd. Dat is onterecht. Als mannen en vrouwen de zorgtaak voor kinderen verdelen, hebben we het hier veel minder over."