'Zijn wij een tweeling?' Matteo en Chiara Melisie kijken elkaar aan. 'We zijn tegelijk in dezelfde buik groot geworden', zegt Chiara. 'Dat maakt ons een tweeling.' Lijken ze op elkaar? Chiara vindt Matteo 'heel grappig'. 'We hebben dezelfde soort humor', bevestigt hij.
Zwarte kraaloogjes
De manier waarop ze ter wereld zijn gekomen, hebben ze via 'de overlevering' gehoord. Hun ouders zijn in de zomer van 2006 een weekendje in Maastricht, op bezoek bij de schoonfamilie. Moeder Marleen is dan 26 weken zwanger van een twee-eiige tweeling en heeft plotseling weeën. In het Maastricht UMC+ wordt op 14 juni Chiara geboren. Ze weegt 865 gram. 'Helemaal doorschijnend en met zwarte kraaloogjes', zegt de moeder.
Lees ook: Je baby in de couveuse: dit moet je weten
Chiara gaat linea recta de couveuse in. De navelstreng wordt gehecht, de moeder krijgt weeënremmers. 'Ik werd twee, drie keer op een dag met bed en al naar de couveuse-afdeling gereden', vertelt de moeder.
De artsen vrezen dat de volgende baby niet lang op zich laat wachten. Maar Moeder Natuur zorgt voor een wonder: Matteo blijft 'zitten'.
Slapen, eten, groeien
Chiara doet het voor een te vroeg geboren baby goed. Ze heeft niets van waar artsen voor vrezen bij prematuren. Ze hoeft niet aan de beademing, heeft geen longproblemen. Ze slaapt, eet en groeit.
Moeder Marleen en Chiara verhuizen, als het medisch verantwoord is, naar het ziekenhuis in Hengelo. Daar wordt op 11 augustus 2006 Matteo geboren. Het is dan acht weken en twee dagen na de geboorte van Chiara. Matteo is een stuk zwaarder, 2700 gram, maar heeft een moeilijke start door een streptokokkeninfectie. De artsen reageren heel snel, en goed ook, vertelt de moeder. Ze geven hem antibiotica. Matteo herstelt en na een paar weken ziekenhuis mag de tweeling mee naar huis.
Lees ook: Babyuitzet tweeling: dit heb je nodig
Twee individuen
Nu zijn ze 18 jaar. Hoe gaat het met ze? 'Goed', klinkt het in koor. Een terugblik op hun opmerkelijke geboorte had niet per se gehoeven: ze vinden het verhaal over hun uitgestelde geboorte 'grappig' maar niet meer dan dat. Ze voelen zich twee individuen die toevallig een tweeling zijn.
'Als mensen horen dat we een tweeling zijn, vragen ze hoeveel minuten er tussen onze geboortes zat', zegt Chiara. 'Als ik dan zeg dat het geen minuten maar maanden waren, zie je ze kijken.' Matteo: 'Wij leven er al 18 jaar mee. Boeien.'
Voelen ze zich een tweeling? Ze denken even na. Chiara: 'Vroeger deden we heel veel samen. We zaten in dezelfde klas en hielden voor onze verjaardag samen een kinderfeestje. We waren best wel onafscheidelijk.' Vanaf groep 8 verandert het en ontwikkelen ze zich meer en meer apart van elkaar.
Lees ook: Mirjam kreeg na het verlies van haar tweeling nóg een tweeling
Vriendengroepen
Tegenwoordig vieren ze hun verjaardagen apart. Chiara: 'Mijn verjaardag is mijn verjaardag'. Matteo: 'We hebben ook onze eigen vriendengroepen'. Na de basisschool volgt Matteo de havo aan de Grundel, waar wiskunde een van zijn favoriete vakken is. Chiara, beter in talen, kiest voor de mavo van het Avila College en rondt daarna havo af op het Bataafs Lyceum. Nu zit ze in het eerste jaar van de hbo Hotelmanagement in Apeldoorn. Matteo volgt in Enschede de pabo (Edith Stein) en loopt stage op een basisschool.
Chiara is dit jaar als eerste 18 geworden. Een voordeeltje, zegt ze. Ze mag als eerste van de tweeling een glaasje alcohol proberen, Matteo moet twee maanden wachten. Chiara: 'Ik mocht ook eerder alleen in een auto rijden, zonder een volwassene erbij'.
Chill in de couveuse
Als ze elkaar moeten omschrijven zegt Matteo dat hij zijn zus 'chill' vindt. 'Ze is rustig en relaxed, maakt zich niet snel druk. Ze kan goed haar grenzen aangeven. Ik kan stressen, bijvoorbeeld over een eindexamen.' Hun moeder herkent die rust van Chiara: 'Ze lag in die couveuse ook heel chill te wezen. Een soort niks-aan-de-handmentaliteit.'
Chiara noemt haar broer zorgzaam. 'Hij is grappig. We weten van elkaar wel wat we bedoelen. Ik zie snel wat hij denkt. Ik weet dat ik op hem kan rekenen. Moeder Marleen ziet dat Chiara en Matteo als een echte tweeling gelijke tred met elkaar houden. 'Ik zie die acht weken verschil niet terug.'
Lees ook: Wat doet de rivaliteit tussen broer en zus met de ontwikkeling van een kind?
'Twee maanden is echt heel lang. En heel ongebruikelijk'
Hoe uniek is de 'uitgestelde' geboorte van deze tweeling? Het is heel bijzonder, zegt Marc Spaanderman, hoogleraar verloskunde en gynaecoloog bij het Maastricht UMC+, het ziekenhuis waar Chiara ter wereld kwam. 'Twee maanden is echt heel lang. En heel ongebruikelijk. Het is aan de rand van ons spectrum. Meestal komt de bevalling van de tweede na een aantal dagen op gang.'
Bovendien brengt het 'binnenboord' houden van een kind risico's met zich mee. 'De kans op infectie is groot. Het gevaar is dat de moederkoek loslaat of losscheurt.'
Baarmoedermond
Hoe moet een gynaecoloog handelen als een eerste kind ter wereld komt en de tweede nog in de buik zit? Spaanderman: 'Je zou weeënremmers kunnen toedienen maar die vormen een risico voor de gezondheid van de moeder. Als de baarmoedermond weer opengaat, wordt de bevalling toch weer ingezet.'
De mogelijkheden voor specialisten zijn in zo'n situatie beperkt. 'Je kijkt met je boerenverstand en waakt ervoor dat ontstekingen zich voordoen. Wat we wel doen is de navelstreng zo hoog mogelijk opknippen, om infectie te voorkomen. Daarna wacht je af. Soms gaan weeën weg.'
Spaanderman verwacht dat een bijzondere geboorte zoals die van Matteo en Chiara niet vaak zal plaatsvinden. 'Medische ontwikkelingen gaan snel en kinderartsen zijn steeds beter in staat om het leven van een te vroeg geboren baby aangenaam en goed te laten verlopen.'
Uitgerekende dag
Er zijn studies gedaan naar de gevolgen van een vroeggeboorte, zoals die van Chiara. 'In algemene zin zeggen die studies dat er een relatie is tussen vroeggeboorte en opleidingsniveau. Als je met 26 weken wordt geboren, dan krijgt gemiddeld één op de drie een havo-vwo-advies. Ben je op de uitgerekende dag geboren, is de kans 50 procent. Is een kind overtijd, dan zijn de kansen nog gunstiger. Er spelen nog veel meer effecten mee, zoals het opleidingsniveau van de ouders.'
Maar zoals blijkt uit de levensloop van deze tweeling: er zit heel veel 'spreiding' in. Wat gunstig is, zegt Spaanderman, is dat het meisje als eerste is geboren. Meisjes zijn over het algemeen krachtiger.
Spaanderman vindt het mooi om te horen hoe Chiara en Matteo zich hebben ontwikkeld. 'Ze zijn een tweeling, dat is speciaal. De manier waarop ze hun leven begonnen zijn is bijzonder. En dat maakt het eigenlijk uniek. Zeker nu ze zich als losse individuen hebben ontwikkeld.'
