Moeders, regel het beter!

Ik zie ze steeds vaker in mijn praktijk. Opmerkelijk vaak. Pas gescheiden vrouwen van rond de veertig. De relatie net ten einde, het verdriet nog groot, het leed niet helemaal te overzien.

Kinderen vaak. Twee meestal, zo net eind basisschool richting middelbare. Er is een huis dat verkocht moet worden. En een hypotheek die zij niet kan betalen. Er is overwaarde die niet overhoudt. En dan nog. Zelfs al zou er flink verdiend worden met de verkoop van het huis, dan zijn haar maandelijkse inkomsten nog te gering om er te blijven wonen. De reden: nooit getrouwd, niets geregeld.

Geschreven door

Emma Kostense

Niets geregeld

In veel gevallen wel een samenlevingscontract, maar over partneralimentatie staat niets op papier. Zou ook raar zijn. Ga je samenwonen, start je niet meteen onderhandelingen over ‘later als het mis mocht gaan’. Dat is niet fijn, niet stoer, niet passend bij de onafhankelijke, sterke vrouw van nu. En al helemaal niet romantisch.

De vrouw is de klos

Maar wel heel erg verstandig. Want als de relatie strandt, en dat gebeurt nou eenmaal hier en daar, is de vrouw in veel gevallen de klos, de Sjaak, de pineut. Ze trekt aan het kortste eind, staat in de hoek waar de klappen vallen. Ik herhaal mezelf, dat is om de ernst van de situatie duidelijk neer te zetten. Want als je in een samenlevingscontract niets regelt in over partneralimentatie, dan heb je als vrouw nérgens recht op. Leuker kunnen we het helaas niet maken. En gemakkelijker al helemaal niet.

Waar is de man?

Samenlevingscontracten worden opgesteld op basis van gelijkwaardigheid. Nee, op basis van een verkeerd idee van gelijkwaardigheid. Een onbedoeld effect van emancipatie. Want zodra er kinderen komen, luiers verwisseld moeten worden, tandjes doorbreken, consultatiebureaus worden bezocht, nachten doorgewaakt, dan verdwijnt dat fraaie gelijkwaardigheidsprincipe snel en is het nog steeds vaak de moeder die de zorg op zich neemt. Wie ’s middags waar dan ook in Nederland een schoolplein bezoekt, weet: dit is een vrouwending. Hier heerst de moeder. Nog altijd. En waar is de man? Hij werkt. Aan zijn carrière. Hij bouwt ervaring op. Leert bij. Blijft ‘in the picture’. Heeft een CV. Vrouwen doen vaak een stapje terug als er kinderen komen. Ze gaan minder uren werken, vaak onder hun niveau, of ze stoppen helemaal. Want ja, de kinderen.

Een lose-lose situatie

Tot de bom barst, de relatie misloopt en het ineens over geld gaat. Dan blijkt die papieren gelijkwaardigheid weinig waard. Dan wil ‘de ex’ best zijn deel voor de kosten en de zorg (co-ouderschap) van de kinderen bijdragen, maar daar blijft het bij. Zij krijgt niets. Is ook niet verstandig. Als je op voorhand niets regelt, is partneralimentatie voor hem niet aftrekbaar en de moeder wordt fiscaal belast. Dat noem je nou een lose-lose situatie. Weg vertrouwd en gedeeld inkomen. En dan is die net gescheiden moeder van veertig een tijdje uit het arbeidsproces geweest, kan ze moeilijk een baan op niveau vinden, is er helaas geen uitbreiding van het huidige aantal uren mogelijk, en is het leven duur, zwaar en lastig.

Moeders, regel het beter!

Ik kom schrijnende gevallen tegen. Moeders die samen met hun kinderen hun vertrouwde woning moeten verlaten. Kinderen die naar een andere school moeten en hun vriendjes uit de buurt moeten achterlaten. Moeders die ver onder hun niveau moeten werken. Die lange dagen maken. Die niet meer met de kinderen op vakantie kunnen, omdat er simpelweg geen geld is. Dat klinkt verwend, maar is het niet. Want de ex-man, hij werkt voort. Bijna altijd op zijn oude inkomensniveau. Met vaak als gevolg dat kinderen niet alleen aan de scheiding van hun ouders, maar ook aan een hele nieuwe leefsituatie moeten wennen. Alleen al om die reden zeg ik: moeders, regel het beter!