Tweetalig onderwijs: hoe jonger hoe beter?

Op steeds meer basisscholen krijgen kinderen al in groep 1 Engelse les, in plaats van groep 7. Twijfel je of dat iets voor jouw kind is? Alle voor- en nadelen van vroeg vreemdetalenonderwijs (vvto) op een rijtje.

Wat is vroeg vreemdetalenonderwijs?

Vroeg vreemdetalenonderwijs (vvto) betekent dat leerlingen al vroeg, meestal vanaf groep 1, een vreemde taal aangeboden krijgen. Dit is meestal Engels, maar soms ook Duits, Frans en in een enkel geval Spaans. In de onderbouw ligt de nadruk op het begrijpen en spreken van de tweede taal. In de hogere groepen leren kinderen ook lezen en schrijven in de vreemde taal.

Lestijd vreemde talen

Volgens Nuffic, de Nederlandse organisatie voor internationalisering in onderwijs, zijn er in Nederland ruim 1.150 basisscholen die vvto aanbieden. Wettelijk is het toegestaan tot 15 procent van de lestijd op een basisschool te besteden aan Engels, Frans of Duits. Dat komt neer op ongeveer vier uur per week. Er zijn op dit moment scholen die meewerken aan een pilot waarbij de kinderen 30 tot 50 procent van de tijd les krijgen in het Engels. Om Spaans als vreemde taal aan te bieden vanaf de onderbouw hebben basisscholen een speciale ontheffing nodig.

Tips: Zo bereid je je kind voor op de basisschool.

Voordelen tweetalig onderwijs op basisschool

Overweeg je je kind aan te melden op een basisschool die vvto aanbiedt? Dit zijn de voordelen:

Hoe jonger een kind een tweede taal aangeboden krijgt, hoe makkelijker hij het oppikt.
Kinderen zijn niet bang om in een tweede taal te spreken, zingen of een spelletje te doen.
Als kinderen al vroeg spelenderwijs in aanraking komen met een vreemde taal, gaat het leren van die taal bijna vanzelf.
Door het leren van een tweede taal worden de taalgebieden in de hersenen van jonge kinderen extra gestimuleerd. Oftewel: ontwikkelen zo een talenknobbel.
Een tweede taal maakt kinderen internationaal bewust.
Kinderen zijn van nature leergierig en het leren van een vreemde taal is een leuke uitdaging.
Als je kind gaat studeren heeft hij meer kans om op bepaalde opleidingen te komen en ook kan het hem later helpen bij zijn carrière.

Uit onderzoek blijkt: ‘Leer je kind al voor zijn derde jaar een andere taal’.

Nadelen tweetalig onderwijs op basisschool

Niet iedereen is ervan overtuigd dat het goed is voor kinderen om al jong een tweede taal te leren op school. Dit zijn volgens tegenstanders de nadelen van vvto:

Kinderen al jong een tweede taal leren op school zou nauwelijks effect hebben en zou daarom niet voor de voorsprong zorgen waar sommige ouders op hopen.
Er bestaat een risico dat het leren van een tweede taal op school ten koste gaat van het Nederlands.
Basisscholen waar Engels al tweede taal wordt gegeven, zorgen ervoor dat de ‘verengelsing’ van het Nederlands nog meer toeneemt.
De hoeveelheid tijd die basisscholen met vvto besteden aan de tweede taal verschilt, waardoor er geen sprake is van een gelijkwaardig niveau als de kinderen doorstromen naar een (tweetalige) school in het middelbare onderwijs.

Middelbare school kiezen: 7 tips om de juiste keuze te maken

Engelse les, zinvol of onzin?

Steeds meer basisscholen starten met het even van Engelse les in groep 1, in plaats van in groep 7. Uit onderzoek van taalwetenschapper Claire Goriot blijkt dat deze lessen weinig effect hebben. Er zijn weliswaar geen negatieve effecten voor de Nederlandse taalontwikkeling, maar ik heb ook nauwelijks positieve effecten gevonden voor de Engelse taalontwikkeling. Ook blijkt dat onder andere de Engelse woordenschat bij vvto-leerlingen nauwelijks beters is dan die van kinderen die in groep 7 beginnen met Engelse lessen. Bovendien zijn vroege starters niet beter in staat dan late starters om Engelse klanken te verstaan zoals ‘pen’ en ‘pan’.

Wel zegt de onderzoeker dat meer uren Engelse les per week nut kan hebben. Nu krijgen leerlingen slechts één uur per week Engelse les. Meer uren zou mee effect kunnen hebben. Leerlingen die vijftig procent van de tijd les krijgen in het Engels, scoren beter.

Voordelen vroeg Engelse les

Toch pleit Nuffic ervoor om kinderen zo vroeg mogelijk Engels te leren. Als redenen noemt Nuffic dat kinderen taalbewust worden en dat ze internationaal besef krijgen. Ook zijn kinderen nog niet angstig om in een andere taal te praten.

Voorwaarden Engelse les

Mocht de school van jouw kind al Engelse les in groep 1 aanbieden dan is het belangrijk dat kinderen de kans krijgen om het zelf ook te spreken. Ook is het belangrijk dat de docent een goed woordje Engels kan. Het gaat er niet alleen om dat hij de woorden goed uitspreekt, maar bijvoorbeeld ook meerdere synoniemen van een woord kent. Uit eerder onderzoek is gebleken dat jonge leerlingen zich goed ontwikkelen als er genoeg tijd aan het Engels wordt besteed en de leerkracht een goede taalvaardigheid heeft.

Lees hier meer over de spraakontwikkeling bij peuters en kleuters.

Iets voor jouw kind?

Twijfel je of het tweetalig onderwijs iets is voor jouw kind? Ga dan eens naar de website www.ikkiestto.nl. Naast veel relevante informatie staat op deze site een test, waarmee je kind erachter kan komen of het tto een goede optie zou zijn.

Meer lezen: Je kind zelf tweetalig opvoeden, zo pak je dan aan