Jouw kind van 9 jaar in het kort
Huiswerk mee. Even bijpraten. Verkering. Artiesten. Internet.
1. Verstandelijk
Mijlpaal: huiswerk! Je negenjarige krijgt waarschijnlijk al wel huiswerk mee van school, bijvoorbeeld topografie. Dat is wennen en sommige kinderen schuiven het voor zich uit, of 'vergeten' het. Help je kind door af te spreken op welk moment van de dag hij gaat leren en hoelang. Je kunt hem helpen met ezelsbruggetjes om plaatsen of rivieren te onthouden en door een wegenkaart op te hangen.
Sommige negenjarige kinderen hebben nog best moeite met lezen en rekenen. Taalspelletjes kunnen helpen. Heeft je kind opvallend veel problemen, dan kan er sprake zijn van dyslexie of dyscalculie. Bij dyslexie ziet een kind soms geen onderscheid tussen verschillende letters. En bij dyscalculie ziet een kind soms geen verschil tussen cijfercombinaties als 34 en 43.
Tip: doe thuis geregeld taalspelletjes met je kind, zoals Lingo met vier letters. Of maak zelf een eenvoudig kruiswoordraadsel voor je kind. Ook leuk: 'Een koe kan…' en dan mag je kind in een minuut zo veel mogelijk dingen opschrijven die een koe kan.
2. Cognitieve ontwikkeling
Ja hoor, zet je negenjarige maar met een groepje kinderen (en een volwassene) in een onbekende wijk voor een speurtocht. Want hij kan plattegronden lezen! Je kind van 9 jaar:
kan rekenen tot tienduizend en maakt de eerste berekeningen tot honderdduizend.
kan de tafels van 1 t/m 10 foutloos en snel uit het hoofd.
heeft begrip voor hoeveel een 'miljoen' is en weet dat dit een getal is met zes nullen.
heeft inzicht in breuken (halven, kwarten, derden, vijfden, achtsten, tienden, zesden).
kan maal- en deelsommen maken.
kan rekenen met geld, ook bedragen achter de komma.
heeft begrip voor inhoudsmaten (ml, dl, l) en gewicht (kg, g).
weet hoe een oppervlakte en omtrek uitgerekend kunnen worden.
heeft begrip voor verhoudingen (schaal, snelheid, prijs per stuk)
kan probleemloos klokkijken op zowel een analoge als een digitale klok.
Lees ook: Dit leert je kind nog meer in groep 6
3. Lichamelijke/motorische ontwikkeling
Actieve negenjarigen gaan, op weg naar de puberteit, soms ineens naar zweet ruiken. Kinderen hebben dat zelf meestal niet door. Begin er dus zelf over en leer je kind eventueel een deodorant te gebruiken. Je kunt het moment ook aangrijpen voor wat uitgebreidere seksuele voorlichting dan wat je kind al weet. Bijvoorbeeld over waarom mensen eigenlijk vrijen en wat ze dan precies doen. Als je vraagt wat je kind weet, kun je daarop aansluiten. Pak het niet te serieus aan, want negenjarigen vinden dit onderwerp soms lastig. Bij een te grote nadruk erop kan je kind zich gaan schamen of weglopen. Als je het bloemetjes-bijtjesgesprek open en luchtig aanpakt, leer je je kind dat hij hier met jou altijd over kan praten.
Tip: een vakantie plannen? Negenjarigen willen graag actieve vakanties: fietsen, kanoën, zwemmen, bergtochten maken en kamperen.
Bewegen is belangrijk
4. Sociaal-emotionele ontwikkeling
Een kind van 9 jaar eist zelfstandigheid op en zet jou aan de zijlijn, maar tegelijkertijd is hij nog jong en vraagt hij geborgenheid en veiligheid.
In de klas gaat het nu erg om jongens tegenover meisjes. Er wordt bijgehouden wie op wie is. Wat zo'n verkering inhoudt, weten negenjarigen soms nog niet eens. Maar ze geven wel liefdesbriefjes. Soms is de liefde na een week al over. Je negenjarige zal er waarschijnlijk niet veel over vertellen, maar als het uit is, kan je kind er wel erg onder lijden. Ook een niet-beantwoorde liefde doet veel pijn. Vraag niet te veel, maar zeg dat je het verdriet begrijpt en dat je kind boos mag zijn. Laat merken dat je het niet bagatelliseert en dat hij altijd bij jou terechtkan.
Tip: een eigen dagboek, met een slotje erop voor de privacy, kan je kind helpen zijn emoties en liefdesverdriet te verwerken. Dit geldt niet alleen voor meisjes, maar ook voor jongens.
5. Persoonlijkheid/gedrag
Sommige negenjarigen lijken geboren artiesten, of misschien was je daar bij die van jou al eerder achter? Ze dansen, zingen en laten zich helemaal gaan. Sommige scholen geven daarvoor gelegenheid met optredens en playbackwedstrijden. Hierdoor groeit het zelfvertrouwen. Na zo'n optreden is bijvoorbeeld een spreekbeurt minder eng. Ook muziekinstrumenten worden nu aantrekkelijk. Kinderen kunnen zich met zo'n instrument uiten en eigen melodietjes maken. Daarmee laten ze zien: dit ben ik! Het kan handig zijn eerst een instrument te lenen of huren, in plaats van meteen veel geld uit te geven aan een instrument waarvan je kind na een paar weken besluit dat het toch niet zijn ding is. Stimuleer optredens voor de familie, of laat je kind een bandje vormen met vriendjes. Zo kunnen ze elkaars creativiteit stimuleren. Zó ontdek je de talenten van je kind
Tip: het plezier van muziek maken heeft direct te maken met de chemie tussen muziekleraar en leerling. Vraag daarom een proefles aan en ga mee om te zien hoe de leraar en je kind op elkaar reageren. Dan heb je vrij snel door of het goed zit.
6. Opvoeding: kind 9 jaar
Internet
Het internet is voor negenjarigen allang bekend terrein. Ze leren er op school mee omgaan en zoeken er informatie voor hun spreekbeurt of boekbespreking. Ze zijn vast ook al bekend met Snapchat, Tiktok etc.. Omdat niet alles geschikt is voor een negenjarige, is het belangrijk om nog steeds in de gaten te houden wat je kind precies doet achter de computer en op het internet op zijn mobiel. Maar als je te streng bent en alles controleert, loop je het risico dat je kind stiekem gaat doen. Leg van tevoren duidelijk de regels van veilig surfen op internet uit. Laat je kind in jouw bijzijn, aan de keukentafel internetten, dus niet alleen op zijn kamer. Spreek ook duidelijk een tijd af, desnoods met de kookwekker ernaast om discussies te voorkomen. Leer je kind dat hij nooit informatie over zichzelf naar onbekenden mag sturen: niet zijn naam, leeftijd, adres of foto's. Leg ook uit waarom. Lees hier meer over het gevaar van grooming en cyberpesten.
Merk je dat je kind snel een website wegklikt als je binnenkomt, dan wordt het zeker tijd voor een goed gesprek en nieuwe afspraken.
Tip: computeren is leuk, maar je negenjarige kan ook genieten van gezelschapsspelletjes, zoals kolonisten van Catan, monopoly, pictionary, mahjong, zeeslag, vier op een rij, dammen of schaken.
Speeldates
Vanaf het moment dat je kind naar school gaat, heeft-ie er meteen een hoop vriendjes bij. In eerste instantie schoolvriendjes, maar na verloop van tijd willen kinderen ook na schooltijd met elkaar spelen. De meeste afspraakjes worden meteen na schooltijd gemaakt, nog op het schoolplein. Soms sta je als ouder met je mond vol tanden, want je had die middag misschien heel andere plannen met je kind. Maar het kan ook erg goed uitkomen dat hij een middag gaat spelen bij een vriendje, of misschien vind je het heel gezellig dat er een paar vriendjes komen spelen en jij even geen Lego-constructies hoeft te bouwen. Is je kind nog altijd te verlegen om zelf een speeldate te maken? Probeer hem te stimuleren en stap samen op een klasgenoot af om een afspraak te maken.
Huishoudelijke klusjes
Helpt je kind al mee in huis? Dan weet je dat het jou echt een hoop werk kan schelen. Bovendien stimuleer je met een vaste taak zijn verantwoordelijkheidsgevoel. Wees daarbij trouwens niet al te kritisch. Wat geeft het als je kind de messen en vorken heeft omgewisseld bij het tafeldekken? Of dat de dekbedhoes binnenstebuiten zit? Je kind heeft z'n best gedaan, en daar gaat het om. Door positief te reageren en complimenten te geven, zal je kind de volgende keer ook graag weer willen helpen. En als je samen het bed opmaakt, kun je meteen laten zien hoe je die hoes het best om dat dekbed krijgt. Klik hier om te zien welke huishoudelijke klusjes bij welke leeftijd passen.
Bron: Nederlands Jeugdinstituut, Richtlijnen Jeugdhulp
Lees ook: Dit kan een kind van 10 jaar
Hoe ontwikkelt jouw kind zich, jaar na jaar, vanaf het moment dat hij naar de basisschool gaat? Elk kind is anders en ontwikkelt zich op zijn eigen tempo, dat vooropgesteld. En met die belangrijke nuance in gedachten geven wij je een algemeen overzicht van wat je zou kunnen verwachten van je 4-jarige dochter, je 5-jarige zoon, enzovoorts, tot en met je 12-jarige puber.
