Wat is een peuterspeelzaal?
Een peuterspeelzaal is een soort schooltje voor peuters van 2 tot 4 jaar. Het wordt ook weleens 'voorschool' genoemd, omdat het een goede voorbereiding is op de basisschool. Je kind hoeft op een peuterspeelzaal geen schoolwerk te doen, maar leert er spelenderwijs onder begeleiding van pedagogisch medewerkers. Er zitten maximaal 16 kinderen in een groep, met 2 pedagogisch medewerkers.
Voor de peuterspeelzaal gelden dezelfde wettelijke kwaliteitseisen als voor de kinderopvang. Bijvoorbeeld voor het personeel, de veiligheid en de hygiëne. Daarom spreek je officieel van peuteropvang. Als jij en je partner werken, kun je voor de peuterspeelzaal ook kinderopvangtoeslag aanvragen. Daarover verderop meer.
Verschil peuterspeelzaal en kinderdagverblijf
Het kinderdagverblijf is bedoeld als opvang voor werkende ouders. Deze kinderopvang is hele dagen open, ook tijdens schoolvakanties. De kinderen eten er en slapen er overdag, en uiteraard is er ook volop aandacht voor hun ontwikkeling. De peuterspeelzaal is in principe niet bedoeld als opvang, maar is vooral gericht op de ontwikkeling van een kind. Je peuter kan hier spelen met leeftijdsgenootjes en leert er van alles wat de overgang naar de basisschool soepeler kan maken.
Wat zijn de openingstijden van de peuterspeelzaal?
De peuteropvang is meestal niet hele dagen open. Je brengt je kind er bijvoorbeeld 's ochtends naartoe en haalt hem voor lunchtijd weer op. Tijdens de schoolvakanties is de peuterspeelzaal over het algemeen gesloten. Peuteropvang is daardoor minder makkelijk te combineren met werk.
Lees ook: Wat moet je kind kunnen voor de basisschool?
Soorten kinderopvang
Naast het kinderdagverblijf heb je bijvoorbeeld ook gastouderopvang en de BSO. Wat is wat en hoe kies je wat past bij je kind? Bekijk alle vormen van kinderopvang op een rijtje.
Wat leert je kind op de peuterspeelzaal?
Op de peuterspeelzaal ontmoet je kind andere peuters. Dat alleen al is leerzaam. Samen leren spelen, vriendjes maken, elkaar helpen en troosten, op je beurt wachten, voor jezelf opkomen, ruziemaken en het weer oplossen: dat zijn allemaal vaardigheden die belangrijk zijn voor zijn sociale ontwikkeling. De pedagogisch medewerkers helpen hierbij. Ook leert je kind veel door naar andere kinderen te kijken.
Een peuterspeelzaal werkt met een pedagogisch beleidsplan. Daarin staat wat de opvang doet om de ontwikkeling van peuters te ondersteunen, bijvoorbeeld de motoriek en de taalontwikkeling. Dit gebeurt spelenderwijs, tijdens allerlei activiteiten vergelijkbaar met die op een kinderdagverblijf. Denk aan kringgesprekjes, voorlezen, liedjes zingen, knutselen, verven, kleien, puzzelen, buitenspelletjes, spelen met zand en water. Vaak wordt er gewerkt met thema's als de jaargetijden en feestdagen.
Lees ook: Samen spelen, hoe leert een peuter dat?
Waarom naar de peuteropvang?
Het kan meerdere voordelen hebben om je kind een aantal uren per week naar de peuterspeelzaal te brengen:
-
Het is goed voor zijn taalontwikkeling, motorische ontwikkeling, en de cognitieve en sociale vaardigheden.
-
Er is misschien meer speelruimte dan thuis en je kind kan er met ander speelgoed spelen.
-
Hij went aan het omgaan met leeftijdsgenootjes, meedoen in een groep en luisteren naar een 'juf of meester' (de pedagogisch medewerkers).
-
Hij ziet hoe andere kinderen bijvoorbeeld hun jas zelf aantrekken, hun handen wassen of naar de wc gaan. Kinderen leren veel door naar leeftijdsgenootjes te kijken en willen dit vaak maar al te graag nadoen.
-
Terwijl jouw kind een leuke ochtend heeft, heb jij even tijd voor jezelf.
Dankzij de peuterspeelzaal zijn straks op de basisschool een heleboel dingen niet meer nieuw voor je kind, wat het wennen op school ook makkelijker kan maken.
Voorschoolse educatie op de peuterspeelzaal
Op veel kinderdagverblijven en ook peuterspeelzalen wordt voorschoolse educatie (VVE) aangeboden. Dit is bedoeld om een achterstand bij jonge kinderen te verminderen. Bijvoorbeeld een taalachterstand, omdat er thuis geen Nederlands wordt gesproken. Of wat meer moeite met de motorische ontwikkeling, zelfstandigheid of sociaal-emotionele vaardigheden.
Als de pedagogisch medewerkers merken dat je kind een beetje achterblijft op één van deze gebieden, zullen ze dat met jou bespreken. Ook kun je bij het consultatiebureau het advies krijgen om je kind aan te melden voor voorschoolse educatie. Hij krijgt dan extra hulp en aandacht om de achterstand in te lopen.
Voorschoolse educatie wordt gesubsidieerd door de gemeente. Die bepaalt ook de invulling, daarom kan het per gemeente verschillen hoe het programma er precies uitziet.
Lees ook: Woordenschat peuter, kent jou kind deze woorden al?
Vanaf welke leeftijd naar de peuterspeelzaal?
De peuterspeelzaal is bedoeld voor peuters van 2 tot 4 jaar. Wil je dat je kind naar de peuterspeelzaal gaat? Dan moet je je kind wel al ruim van tevoren inschrijven, omdat er wachttijden kunnen zijn voordat je kind erheen kan.
Wanneer inschrijven voor de peuterspeelzaal?
Bij de meeste peuterspeelzalen kun je je kind al inschrijven zodra hij 1 jaar is. Dat is vaak ook wel zo verstandig, omdat er – net als overal in de kinderopvang – lange wachtlijsten kunnen zijn. In het Landelijk Register Kinderopvang kun je zoeken naar een peuterspeelzaal in jouw buurt, of vraag bij je gemeente na welke peuterspeelzalen er zijn. Je kunt bij verschillende locaties vragen om een kennismaking en rondleiding, om te zien welke je het meeste aanspreekt.
Alle peuterspeelzalen moeten voldoen aan de regels en eisen van de Wet Kinderopvang en de Wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang. De GGD voert jaarlijks een inspectie uit om dit te controleren, en deze inspectierapporten kun je lezen via de website van de peuterspeelzaal of het Landelijk Register Kinderopvang.
Wennen op de peuterspeelzaal
Eerst breng je je kind een (aantal) keer voor een wenochtend. Hoeveel wenmomenten er zijn en hoe die verlopen, verschilt per peuterspeelzaal. Op sommige peuterspeelzalen blijven de ouders er de eerste keer bij, op andere niet, maar breng je je kind eerst bijvoorbeeld maar één of twee uur. Dit bouw je op, tot je kind eraan toe is om een hele ochtend op de peuterspeelzaal te blijven.
Misschien vliegt je kind direct op het speelgoed af en vindt hij het vanaf het begin heerlijk met de andere kinderen. Maar het is ook heel normaal als hij eerst moeite heeft met afscheid nemen en moet huilen als je weggaat. Dat betekent niet dat hij geen leuke ochtend zal hebben. De pedagogisch medewerkers weten hoe ze je kind kunnen helpen zich thuis te voelen.
Tips: Dit kan helpen als je peuter verlatingsangst heeft
Kosten peuterspeelzaal en kinderopvangtoeslag
De uurtarieven en kosten voor de peuteropvang zijn vergelijkbaar met het kinderdagverblijf. Wel kunnen ze per organisatie verschillen. Bij sommige peuterspeelzalen moet je een minimum aantal uren per week afnemen. Als jij en je partner werken, kun je in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag. Dit is een tegemoetkoming in de kosten, die je krijgt via de Belastingdienst.
De overheid stelt jaarlijks een maximum uurtarief vast waarover je vergoeding kunt krijgen. Is het uurtarief van jouw peuterspeelzaal hoger? Dan betaal je de kosten boven het maximum uurtarief zelf. De maximale toeslag voor de peuterspeelzaal en dagopvang voor 2025 is € 10,71 per uur.
Lees ook: Hoe zit het dit jaar met de kinderopvangtoeslag?
Bronnen: NJI, BOinK, Rijksoverheid