Amber (27) wil zwanger worden, maar dan blijkt ze ziek: 'Wilde behandeling uitstellen vanwege kinderwens'

Nadat haar broer drie kinderen krijgt, weet Amber zeker: dit wil ik ook. Volgens familieleden kijkt ze smoorverliefd naar dit zojuist geboren leven. 'Ik wilde het zo graag.' Samen met haar grote liefde Kevin besluiten ze ervoor te gaan. De anticonceptiepil verdwijnt in de prullenmand, een spannende tijd breekt aan. Zou het lukken om een lang gekoesterde wens uit te laten komen?

De werkelijkheid blijkt niet zo rooskleurig. 'In mei 2023 stopte ik met de pil, maar daarna gebeurde er niks', vertelt Amber (27). 'Sterker nog, ik kreeg klachten. Bloedingen, onder meer. Aanvankelijk denk je nog: misschien hoort dit erbij. En je wordt misschien ook niet meteen zwanger. Maar in februari van dit jaar zijn we toch maar naar de huisarts gegaan.'

Lees ook: Als zwanger niet lukt, wanneer ga je dan naar de huisarts?

Vechten voor je leven

Dat blijkt geen minuut te vroeg. De huisarts wil na het horen van Ambers verhaal direct een uitstrijkje laten maken en schrikt ter plekke van de uitslag. 'Dat ze met het blote oog al vermoedde dat er misschien wel iets mis was, gaf ons geen goed gevoel.' Amber wordt doorverwezen, voor verder onderzoek.

Soms is een onderbuikgevoel terecht. Een week later rijden Amber en Kevin door Gouda als de huisarts belt. 'We hebben direct de auto langs de kant van de weg gezet om de uitslag te horen', vertelt Amber. 'Het bleek te gaan om een zogenaamde PAB 3 B, een uitslag van een onderzoek waarmee er eigenlijk verteld wordt dat er een redelijk grote kans is op een vroeg stadium van baarmoederhalskanker.'

Tijd om stil te staan bij dit verschrikkelijke nieuws is er amper. Het leven van het jonge stel komt in 'een emotionele achtbaan' terecht, zoals Amber het noemt. 'Ik was eigenlijk nog steeds bezig met het plannen van onze toekomst, nu moest ik opeens gaan vechten voor mijn leven. Want een week later zaten we al bij de gynaecoloog, om mijn behandeling te bespreken. Ik was net 26 jaar.'

Er worden meer onderzoeken gedaan, er wordt meer weefsel weggenomen. Er wordt besloten tot een nieuwe ingreep, waarna de nachtmerrie voorbij zou moeten zijn. 'Maar ik kreeg gigantische bloedingen. Het was zo erg dat ik met een handdoek tussen mijn benen halsoverkop naar het ziekenhuis moest.'

Lees ook: Kathinka werd onvruchtbaar door baarmoederhalskanker: 'Als ik geen moeder zou worden, ging ik liever dood'

Eicellen invriezen

Het is goed mis deze keer. Op 21 maart van dit jaar krijgt Amber definitief de verschrikkelijke diagnose dat ze baarmoederhalskanker heeft. Hoewel ze al haar aandacht nodig heeft om die ziekte te lijf te gaan, denkt ze aan iets anders: ze besluit direct haar eicellen in te laten vriezen. Op die manier zou er later wellicht nog iets mogelijk zijn op andere manieren - maar eerst ligt er nog een zeer pittig traject vóór haar.

Er moet bestraald worden om de kanker te bestrijden, luidt het keiharde bericht van de chirurg: dit zal de kanker doden, maar zorgt er ook voor dat ze zelf onvruchtbaar wordt. 'Dat wist ik van tevoren, natuurlijk. En dit kwam heel hard binnen allemaal', vertelt ze aan de keukentafel. 'Ik heb echt hele lieve mensen om me heen, maar kanker heb je alleen. Dat heb ik toen wel zo ervaren.'

Er spookt van alles door haar hoofd en de gedachte een eigen kind te krijgen domineert nog altijd alles. Ze ziet het bij mensen om haar heen, overal ziet ze kinderwagens, zo lijkt het. 'Soms wilde ik dat ik mijn hoofd thuis kon laten. En wat ook gebeurde: ik dacht regelmatig: wat heeft het leven nog voor zin? Ik voelde me niet compleet meer als vrouw, alsof mijn benen onder mij waren weggehaald.'

Een onverwachte draagmoeder

Toch weet ze zichzelf door deze donkere periode heen te trekken, door de mensen om haar heen en omdat haar schoonzus haar iets voorstelt op de dag dat ze weer een ingreep heeft. 'Mocht het allemaal niet lukken, zei ze, wil ik wel een kind voor je dragen.'

Hoewel Amber zich op dat moment eigenlijk volledig moet richten op haar herstel, ziet ze door die boodschap weer enig licht aan de horizon. 'Echt, ik was in staat om de behandelingen voor de kanker uit te stellen, alleen maar om de kinderwens voor te laten gaan. Dus eerst een kind, daarna pas mijn ziekte aanpakken. En nu kwam mijn schoonzus met dit idee. Het was de ideale oplossing.'

Daar is geen woord van gelogen, aangezien het weliswaar wettelijk is toegestaan om draagmoeder te zijn maar je daar als 'ontvangende' ouders geen oproep voor mag plaatsen. 'Je mag dus niet op sociale media zetten dat je op zoek bent naar iemand, maar je mag het wel 'laten vallen' in je omgeving. Daarbij moet je dan hopen dat iemand het hoort die het wil doen of wellicht iemand anders weet.'

Lees ook: Draagmoederschap anno 2024: een steeds meer geaccepteerde vorm van ouderschap?

Zo zijn er meer bepalingen binnen de Nederlandse wet over draagmoederschap. Er gelden leeftijdsgrenzen voor zowel de eiceldonor (43 jaar) als de draagmoeder (45 jaar), in verband met eventuele complicaties. Daarnaast mag er geen sprake zijn van een verdienmodel voor de toekomstige draagmoeder, die overigens zelf een 'compleet gezin' moet hebben. Het idee daarachter is dat het de kans moet verminderen dat de draagmoeder zich uiteindelijk toch zodanig hecht aan het kind, dat ze het niet afstaat.

'Mijn schoonzus heeft al drie kinderen, dus aan die 'voorwaarde' voldeed ze. Je wilt eigenlijk niet dat een vreemde je kind draagt, dus dat het nu binnen de familie blijft is ontzettend fijn', legt Amber uit. Dit neemt niet weg dat er alsnog wel het een en ander op papier moet worden gezet, maar daar is Amber niet zo bang voor. 'Je zit tegenover familie, dat is toch anders.'

De behandeling is prijzig

Een draagmoeder vinden is één ding, de eicellen daadwerkelijk laten plaatsen is een prijzige aangelegenheid. 'In Amerika kost het zo een ton. En we wilden ook niet naar een ver buitenland. Gelukkig vonden we in Eindhoven een kliniek die het hele traject voor 30.000 euro kan doen. Let wel, om een idee te geven: een online consult, eigenlijk een kort gesprek, kost zo 550 euro.'

Zoveel geld is simpelweg niet op te brengen voor het jonge stel, zegt Amber en de verzekeraar vergoedt het niet vanuit het basispakket. De eigenlijke behandeling (in Eindhoven) van de draagmoeder komt dus voor rekening van Amber en Kevin. Voor dat geld krijgen ze maximaal drie plaatsingen. Het bloed- en zaadonderzoek van Kevin én de screening van haar schoonzus wordt overigens wel vergoed door de zorgverzekeraar.

Daarom zijn de twee uit wanhoop een crowdfunding begonnen via de website gofundme, om zoveel mogelijk de kosten te kunnen dekken van de komende behandelingen die Ambers schoonzus moet ondergaan. Op het moment van schrijven is ruim 7000 euro opgehaald.

Hoewel de opbrengst van de inzamelingsactie nog lang niet het gedroomde eindbedrag aantikt, durft Amber nu toch weer met enige hoop naar de toekomst te kijken. 'Het is allemaal nog vers en mijn laatste controle was goed, maar toch doet het wel wat met je, wat ik heb meegemaakt. Je vertrouwt je eigen lichaam niet meer en eigenlijk doe ik dat nog steeds niet helemaal. En toch, met het draagmoederschap van mijn schoonzus heb ik weer vertrouwen dat het goed komt.'

Regelmatig controleren

Als ze de heftige periode die ze in het afgelopen jaar meemaakte van een afstandje beziet, wil ze eigenlijk het liefst anderen waarschuwen. 'In Nederland is het de gewoonte om zo vanaf je 30e regelmatig een uitstrijkje te laten maken. Maar als je al vanaf je tienerjaren seksueel actief bent is het niet verstandig om zo lang te wachten. Kijk naar mij: ik kwam er ook bij toeval achter dat mijn klachten ernstiger waren dan ik zelf dacht.'

Ze vertelt het iedereen die het maar horen wil, met name jongere vrouwen. 'Laat je zelf regelmatig controleren, want het is heel simpel: inwendig onderzoek met een eendenbek is zeer ongemakkelijk, maar baarmoederhalskanker is pas écht ongemakkelijk.'