'Mijn man en ik voelden ons helemaal de bom met Indy, alsof we masters waren in het ouderschap. Al sinds haar geboorte is het een makkelijk meisje: rustig en lief. Door Indy dachten we echt dat het ouderschap peanuts was.
Twee jaar later werd Juna geboren. De eerste jaren met twee kinderen waren leuk, maar toen Juna 2 jaar was, werd het intensiever. Aan Juna hadden we onze handen vol. Ze was heel actief en had een sterke eigen wil. Al op 2-jarige leeftijd was ze een heel temperamentvol kind: veel huilen, veel boos worden. We dachten vaak: wat een hittepetit!
Lees ook: Zeven kenmerken om het temperament van je kind te herkennen
Peuterpuberteit
De 'twee is nee'-fase liep over in de peuterpuberteit. Leon en ik hebben Juna veel vergeleken met haar zus, die altijd heel gehoorzaam was. We probeerden te ontdekken waar Juna's gedrag vandaan kwam en maakten er grapjes over: 'De lastige eigenschappen moest Juna wel van hem hebben'.
Op de opvang en later op school was Juna rustig en lief, verlegen, soms. Een leidster zei zelfs een keer dat Juna wat meer van zich mocht laten horen. Ook buren herkenden Juna niet in onze verhalen, dat was frustrerend. Leon en ik hebben weleens gedacht dat het aan ons lag en dat wij iets verkeerd deden.
Lees ook: Peuterpuberteit, over eigenwijs zijn en nee zeggen
Schaamte
'Op school en op de opvang kan je wel luisteren, waarom hier niet?', heb ik haar een keer gevraagd. Ze was pas 4 en kon er niet echt antwoord op geven, maar ik denk dat ze ergens wel doorhad dat het niet de bedoeling was om zich op school net zo te gedragen als thuis.
Want thuis waren de dagen met Juna zwaar: ze kreeg om de haverklap een driftbui. Om de tablet die een centimeter te ver naar links op tafel stond, om het autozitje dat ze niet fijn vond, haar haar dat nat was geworden onder de douche, een verkeerde handdoek waarmee ik haar afdroogde, sokken die niet lekker zaten.
Radeloos
Er kwamen steeds meer dagen dat we de deur niet meer uitgingen omdat het te veel gedoe was. Radeloos en verdrietig werd ik ervan. Ik heb er echt op de grond om liggen huilen.
We wisten niet wat er met onze dochter aan de hand was en wat we moesten doen. Haar straffen werkte niet, maar haar driftbuien de ruimte geven, ook niet.
In het begin probeerden we Juna te helpen, zo van: 'Wat is er toch aan de hand?' Maar op een gegeven moment werden we strenger: 'Nu is het klaar! Of: 'Je moet nú gaan luisteren!' Hoe heftiger haar gedrag, hoe strenger we werden. Daar heb ik me heel schuldig over gevoeld.
Lees ook: Evelien: 'Had ik maar eerder grenzen gesteld, nu heb ik een kind dat steeds de discussie aangaat'
Nog een temperamentvol kind
Leon en ik hebben altijd graag drie kinderen gewild. Maar in de zwaarste periode van Juna hebben we vaak tegen elkaar gezegd: 'Dit gaat hem niet worden'. Toch bleef die wens voor een derde en op een gegeven moment besloten we: we gaan er toch voor. We gingen er niet van uit dat we nog zo'n temperamentvol kind als Juna zouden krijgen.
Maar Nova is precies hetzelfde, dat hadden we al snel door omdat we er heel alert op waren. We wisten dat we er iets mee moesten, want twee van die temperamentvolle kinderen, was wel erg zwaar.
ADHD of autisme?
Ik ben toen gaan zoeken naar een oplossing. Maar ik wist zelfs als psycholoog niet goed waar ik moest zoeken. Op school gaat het met Juna en Nova altijd goed, maar thuis is het drama. Zouden ze misschien ADHD hebben, vroeg ik me af. Ook omdat ze allebei heel energiek zijn.
Dit bleek het niet te zijn, want Juna kan zich op school prima concentreren. We hebben autisme in de familie, moest ik de oplossing dan misschien in het autismespectrum zoeken?
Lees ook: Jessley-Jae (8) heeft autisme, haar moeder Alexa (29): 'Elke stap die ze zet voelt als een overwinning'
Hooggevoelig
Uiteindelijk kwam ik terecht op de website van Janneke van Olphen, ervaringsdeskundige en expert op het gebied van hooggevoeligheid. Ik had me er nooit eerder in verdiept.
Bij hooggevoeligheid dacht ik altijd aan grijze muisjes, kalme kinderen die zich terugtrekken als het hen te veel wordt. In Juna en Nova zag ik juist veel strijd en driftbuien. Dat dat een variant is op hooggevoeligheid, wist ik niet.
Leon en ik zijn niet lang daarna naar een ouderbijeenkomst geweest georganiseerd door Janneke. We herkenden ons in alle verhalen die we hoorden. Dat vonden we fijn. De bijeenkomst voelde als een warm bad. Had ik maar eerder geweten dat mijn kinderen hooggevoelig zijn en een sterke wil hebben. Dan had ik niet zo lang getwijfeld over mijn eigen vaardigheden als ouder.
Lees ook: Een hoogsensitief kind: wat kun je als ouder doen?
Andere ouders helpen
Mijn doel werd om andere ouders handvatten en tools te geven om met de hooggevoeligheid van hun kind aan de slag te gaan. Als psycholoog heb ik de specialistenopleiding gedaan en Prikkelkracht opgericht, waardoor ik nu andere ouders kan helpen.
Wat voor mij de grootste eyeopener is geweest, is het besef dat het belangrijk is om er écht voor mijn kinderen te zijn. En daarmee bedoel ik: met volle aandacht.
Emotioneel beschikbaar
Als ouder heb je het altijd overal maar druk mee: kinderen naar school brengen, werken, koken, kinderen naar bed brengen. Je bent dan geneigd om vooral in je hoofd te zitten waardoor je niet emotioneel beschikbaar bent voor je kind.
Toen ik mijn fysieke en emotionele beschikbaarheid vergrootte, door vaker thuis en er met aandacht voor mijn kinderen te zijn, merkte ik dat Juna daar kalmer van werd. Ze kreeg minder driftbuien.
Ik vond het altijd lastig als ze niet deed wat ik van haar vroeg en wist niet goed met haar boosheid en driften om te gaan. Daar werd ik dan weer gefrustreerd van. Het heeft mij geholpen om simpelweg te beseffen dat ik haar emoties niet altijd kan verdragen.
Lees ook: Waarom heeft je peuter driftbuien en hoe ga je ermee om?
Prikkelprofiel
Elk kind met hooggevoeligheid heeft een bepaald prikkelprofiel: waar is een kind gevoeliger voor? Die prikkels komen bij hooggevoelige kinderen intenser binnen, waardoor de emmer sneller volloopt. Nu we weten wat Juna's en Nova's prikkels zijn, kunnen we er beter op anticiperen.
Bij Juna is honger bijvoorbeeld een grote prikkel. Heeft ze honger, dan is er vaak geen land met haar te bezeilen en wordt ze superdriftig. Maar ook fysieke prikkels: kleding die door de naadjes niet lekker zitten. Daar heeft ze dan echt last van. Spijkerbroeken zijn geen favoriet, het liefst draagt ze jurkjes en maillots. Labels knippen we er áltijd uit.
En als ze water op haar broek knoeit, al is het maar een heel klein beetje, dan voelt dat voor haar als kletsnat en reageert ze dramatisch. Ik ga er niet meer tegenin.
Ook Nova is hooggevoelig voor naadjes en labels in kleding. Nova reageert verder gevoelig op verschillende overgangen, bijvoorbeeld van school naar huis, en wanneer dingen anders gaan dan afgesproken.
Begrip
Achteraf voel ik me schuldig. Als het aankleden moeizaam ging, zei ik tegen hen dat ze zich 'gewoon' moesten aankleden. Terwijl het voor hen helemaal niet zo gewoon is. Nu heb ik er veel meer begrip voor.
Doordat Leon en ik nu meer de emotionele connectie met onze kinderen kunnen maken en inzicht hebben in hun hooggevoeligheid en sterke wil, zijn we nu gelukkigere ouders. We kunnen veel meer genieten van het ouderschap. Het is nog steeds intens en ik verlies ook nog af en toe mijn geduld, maar we ervaren ook weer meer regie, rust en plezier.'
Lees ook: Linda: 'Had ik maar rekening gehouden met mijn hooggevoeligheid toen ik moeder werd'
