Als Mionne en Jeffrey de Bruijn eraan terugdenken, kunnen ze dat nu doen zonder overmand te worden door emoties. Halverwege mei vorig jaar vonden zij zichzelf ineens terug in een wat naargeestige wachtruimte van de polikliniek verloskunde en gynaecologie van het Erasmus MC. Even later stonden ze in een donkere kamer met een VR-bril op naar een immens beeld van hun ongeboren kind te kijken.
Het had een indrukwekkende gewaarwording kunnen zijn − want dat is het zeker voor iedereen die er zonder emotionele betrokkenheid naar kijkt − om de foetus van nog geen dertien weken op deze manier in de baarmoeder te zien.
Lees meer over: 13 wekenecho, wat houdt deze vroege echo precies in?
Enorme bult op haar achterhoofd
Het was voor hen allebei echter vooral heel confronterend. Want toen de gynaecoloog het beeld en daarmee de baby draaide, zagen ze zelf dat het echt heel erg mis was met hun meisje. Mionne: 'Ik wist niet wat ik kon verwachten. Je kreeg een VR-bril op, waarmee je een hologram van je kind zag. Je zag het neusje, de oogjes, het mondje. Alles erop en eraan.'
Toen werd het beeld gedraaid. 'We zagen een enorme bult op haar achterhoofd. Het schedeltje was open. Ik wist wat dat betekende: dat je afscheid moet nemen van je kindje.'
Met virtual reality zie je het dan zelf ook. Ja, dat was heel confronterend
Mionne de Bruijn
Ze kan zich die periode in haar leven moeiteloos voor de geest halen. 'Je hoopt eerst dat de verloskundige het niet goed heeft gezien op de echo. Alles leek in orde, tot ze iets bij het hoofdje zag.' Mionne werd doorverwezen naar het Erasmus MC, omdat er toch iets niet helemaal in orde leek.
'Met virtual reality zie je het dan zelf ook. Ja, dat was heel confronterend voor ons.' De heldere 3D-beelden die ze daar te zien kregen, lieten er geen misverstand meer over bestaan.
Nergens anders op de wereld
Dat ouders er op deze manier voortaan direct bij kunnen worden betrokken, maakt het zo bijzonder, zegt gynaecoloog Melek Rousian. 'Dit wordt nog nergens anders op de wereld gedaan.' Als wetenschapper werken zij en haar collega's al vele jaren met hologrammen en VR-brillen.
Na in het afgelopen jaar met zo'n 120 patiënten te hebben proefgedraaid, is nu de dag aangebroken om de eigen VR-poli officieel te openen. Vanaf 15 januari kunnen zwangere ouders uit de Rotterdamse regio met een verdenking op een aangeboren afwijking bij hun ongeboren kind terecht in het Erasmus.
'Je wilt je patiënten goed kunnen uitleggen wat er aan de hand is', verwoordt Rousian het grote voordeel. 'Dan zegt één beeld meer dan duizend woorden.'
Foetus van een meter groot
Want het maakt nogal een verschil of je een plat zwart-witbeeldje krijgt voorgeschoteld van je hooguit 6 centimeter grote foetus of dat die echo een fractie later tot een hologram is verwerkt dat op een metersgroot scherm van alle kanten te bekijken valt. Omdat het een plaatje is, heeft de baby noch de moeder er last van en kan er zo lang als nodig naar worden gekeken en gedraaid en ingezoomd.
Ik bereid ouders voor op wat ze kunnen verwachten, tegelijkertijd kan ik het ze beter uitleggen
Melek Rousian Gynaecoloog in het Erasmus MC
'Dat je de patiënt daarbij kunt betrekken, is echt nieuw en wordt nog nergens anders gedaan. Ik bereid ouders voor op wat ze kunnen verwachten. Tegelijkertijd kan ik het ze beter uitleggen.' Niet alleen dat, zegt de gynaecoloog. Als arts kun je op zo'n groot scherm, dat desgewenst de ruggengraat, de hersenen of de longen toont, zelf gemakkelijker én sneller een diagnose stellen. 'Het kan nu al bij dertien weken zwangerschap of nog eerder.'
Betere zorg, nauwere betrokkenheid van de patiënten. Dat is waar het wat Rousian betreft om draait. Het is vaak slecht nieuws dat zij en haar collega's te vertellen hebben. In 30 procent van de gevallen blijkt geen sprake van een afwijking en gaan ouders opgelucht de deur uit. Als je het echter niet meer wat provisorisch hoeft uit te tekenen, maar in een scherp 3D-beeld kunt laten zien, helpt dat bij de acceptatie.
Ook interessant: Nieuwe miskraam is te voorspellen met geavanceerde 3D-echo
Droom spat uiteen
'Je komt hier naar het grote, intimiderende Erasmus', zegt ze met een kwinkslag, 'en dan spat je droom uiteen. Voor het scherm en met de VR-bril op is het voor patiënten heel vaak: aha, dat is het dus. Het is slecht nieuws, maar de ouders komen bij ons om de informatie te krijgen die ze nodig hebben. Dan helpt het enorm om met eigen ogen te zien wat er aan de hand is.'
Het bevestigde wat we al vreesden: dat ons kindje mogelijk tijdens de zwangerschap zou kunnen overlijden
Mionne de Bruijn
De 'enorme bult' die Mionne en Jeffrey de Bruijn zagen op het hologram, is natuurlijk niet echt zo groot, verduidelijkt Rousian. 'De foetus is nog maar 6 centimeter. Het is in werkelijkheid een klein plekje op het hoofd.' Het heeft de moeder in spe (ze is opnieuw zwanger) geholpen bij de verwerking. 'Je zoekt en googelt alles wat je maar kunt vinden, maar dan zie je met je lekenverstand zelf wat er aan de hand is. Ik schrok niet zozeer, maar zag vooral dat het heel serieus was.'
Hoe dieptriest ook, uiteindelijk vonden ze het prettig om het met eigen ogen te hebben kunnen zien. 'Dan kun je er niet meer omheen. Het bevestigde wat we al vreesden: dat ons eerste kindje mogelijk tijdens de zwangerschap zou komen te overlijden. Toen wist je dat er voor ons geen keus meer was.'
