Miskraam opwekken: dit zijn de opties

Als je weet dat je een miskraam gaat krijgen, komen er allerlei emoties omhoog. Daarmee hangt samen hoe je met de miskraam wilt omgaan. Je kunt wachten tot je lichaam het vruchtje vanzelf afstoot, maar je kunt er ook voor kiezen om de miskraam te laten opwekken. Wat zijn de opties en wat kun je verwachten?

In samenwerking met expert

Koen Deurloo

Gynaecoloog

Miskraam opwekken: dit zijn de opties

Op het moment dat uit een echo blijkt dat de zwangerschap is gestopt, bespreek je met je verloskundige of gynaecoloog wat de opties zijn voor het verloop van de miskraam. Je kunt kiezen tussen:

Afwachten tot de miskraam vanzelf op de natuurlijke manier op gang komt.
Of je kunt de miskraam sneller opwekken met een behandeling in het ziekenhuis.

Het opwekken van een miskraam kan op twee manieren:

Curettage: een korte ingreep in het ziekenhuis.
Behandeling met tabletten die de miskraam opwekken.

De keuze is vaak aan jou. Je verloskundige of gynaecoloog kan je hierbij adviseren. De mogelijke voor- en nadelen van de verschillende opties staan in de tabel hieronder, maar wat hierbij doorslaggevend is, is heel persoonlijk. Je kunt hier alleen zelf de afweging in maken.

	Voordeel	Nadeel
Wachten	Geen kans op beschadiging baarmoeder	Soms lang wachten (> 2 weken), onduidelijkheid wanneer het begint
	Meestal niet naar ziekenhuis	Soms alsnog curettage nodig
Medicijnen	Zelf inplannen	Soms koorts en diarree
	Vaak complete miskraam (85%)	Pijn
	Geen kans op beschadiging baarmoeder	Soms veel bloedverlies
	Niet naar ziekenhuis	15% is incompleet (alsnog curettage)
Curettage	Gepland	(Dag)opname in ziekenhuis
	Duurt kort	Bijwerkingen narcose (misselijk, vermoeid)
	Minder pijn (narcose tijdens ingreep)	Kans op beschadiging baarmoeder (heel soms gevolgen voor vruchtbaarheid)

Behandelmogelijkheden bij een miskraam

Bloedverlies tijdens de zwangerschap is een reden om de verloskundige te bellen. Dit zijn andere redenen om direct contact op te nemen met de verloskundige.

Wanneer een miskraam opwekken?

Als je afwacht tot de miskraam vanzelf begint, kun je rustig afscheid nemen van de zwangerschap en wennen aan het idee dat je het vruchtje gaat verliezen. Veel vrouwen vinden het ook fijner om het over te laten aan het natuurlijke verloop. Maar het kan ook goed zijn dat je liever wilt dat het snel achter de rug is. Daarom kun je ook kiezen voor het opwekken van de miskraam in het ziekenhuis. Er is geen goed of fout, jij mag beslissen wat het beste voelt voor jou.

Tip: ‘Maar ik hield al wel van je’ is een openhartig en herkenbaar boek van Marjolijn de Cocq over haar vier miskramen. Ze laat zien dat er niet hoeft te worden gezwegen en geslikt en weggestopt en gerelativeerd. Je vindt het via deze link.

Gesponsord

De top 5 merken autostoeltjes

Miskraam afwachten

Besluit je om het natuurlijke verloop van de miskraam af te wachten, dan komt het vaak binnen twee weken vanzelf op gang, gerekend vanaf het eerste lichte bloedverlies of vanaf het moment dat op de echo geen kloppend hartje werd gezien. Maar het kan ook langer duren.

Een miskraam kan best veel pijn doen. Sommige vrouwen omschrijven het als een mini-bevalling met pijnlijke krampen. Het hangt er daarbij van af hoe ver je bent in de zwangerschap: hoe groter het vruchtje al is, hoe heviger de buikpijn en het bloedverlies kunnen zijn. Het moment van de miskraam zelf duurt gemiddeld een paar uur. Als de miskraam op de natuurlijke manier op gang is gekomen, heb je daarna meestal nog ongeveer een week bloedverlies. Dit kan ook langer duren: sommige vrouwen hebben twee tot drie weken daarna nog licht bloedverlies.

Het voordeel van het afwachten van een miskraam is dat het gewoon thuis kan. Het is een natuurlijk proces en je hoeft er niet voor naar het ziekenhuis. Het kan wel een heftige, ingrijpende gebeurtenis zijn. Veel vrouwen vinden het fijn om op het moment van de miskraam gesteund te worden en niet alleen te zijn. Een ander voordeel van een natuurlijk verloop is dat je lichaam zich vaak makkelijker herstelt en er maar een kleine kans op complicaties is. Daardoor heeft het zelden gevolgen voor een volgende zwangerschap. Bij een curettage is er iets meer kans op complicaties, zoals een infectie of een verkleving in de baarmoeder.

Bij een miskraam die natuurlijk verloopt is er een kleine kans op hevig bloedverlies. Die kans is er ook na een behandeling in het ziekenhuis, maar bij een spontane miskraam is de kans iets groter. In het geval van hevig bloedverlies is het belangrijk de huisarts of verloskundige te bellen, die je waarschijnlijk zal doorverwijzen naar het ziekenhuis.

Het kan zijn dat je na een spontane miskraam alsnog naar het ziekenhuis moet: dit komt voor bij ongeveer vier op de tien vrouwen die hun miskraam afwachten. Soms komt de miskraam namelijk niet vanzelf op gang. Of de miskraam begint wel spontaan, maar het bloeden stopt juist niet vanzelf. Dan is er vaak nog wat weefsel van de vruchtzak of het vruchtje achtergebleven in de baarmoeder, dat via curettage moet worden weggehaald.

Het risico op een miskraam is het grootst in het eerste trimester. Hoe groot de kans precies is en waar dit door komt, lees je hier.

Miskraam opwekken

Als je ervoor kiest om de miskraam op te wekken, kan dat op twee manieren: met behulp van medicijnen of door middel van curettage. Voor beide behandelingen moet je even naar het ziekenhuis, maar de behandeling met medicijnen kun je daarna thuis afwachten.

Behandeling met medicijnen

Besluit je om de miskraam op te wekken met medicijnen, dan worden er tabletten (misoprostol) ingebracht in de vagina. Soms brengt de gynaecoloog ze in, maar meestal krijg je ze mee om zelf in te brengen. Daarna mag je thuis de miskraam afwachten. De stof die in de pillen zit, zorgt ervoor dat je baarmoeder zich samentrekt en de baarmoedermond open gaat staan. Meestal begint de miskraam binnen enkele uren, maar het kan ook één of twee dagen duren.

De miskraam verloopt verder zoals bij een spontane miskraam; met bloedverlies en buikkrampen. Dit kan net als bij een spontane miskraam veel pijn doen. Ook bij een miskraam met tabletten is er een risico op hevig bloedverlies, maar dat komt niet vaak voor.

Het voordeel van een miskraam opwekken met medicijnen is dat het sneller op gang komt, maar wel gewoon thuis kan plaatsvinden. Daarnaast lijkt het op een spontane miskraam en herstelt je lichaam dus vaak sneller, waardoor er nauwelijks kans op complicaties is. Bij een curettage is die kans er wel.

Soms komt er geen miskraam op gang na het inbrengen van de medicijnen. Daarom krijg je een tweede dosis tabletten mee om thuis in te brengen als er na 24 uur nog geen sprake is van bloedverlies of buikpijn. De tabletten werken overigens niet bij iedere vrouw voldoende, daarom moet ongeveer één op de vijf vrouwen alsnog naar het ziekenhuis voor een curettage.

Het medicijn, misoprostol, is ooit ontwikkeld tegen maagproblemen, maar het bleek nog een effect te hebben: het laat de baarmoeder samentrekken. Daarom wordt het nu ook gebruikt voor het inleiden van bevallingen en voor het opwekken van een miskraam. Net als elk medicijn heeft ook misoprostol mogelijke bijwerkingen. Zo krijgt meer dan één op de tien vrouwen na het gebruik last van misselijkheid, overgeven of diarree. Ook hoofdpijn, koorts en duizeligheid zijn mogelijke bijwerkingen.

Curettage

Bij een curettage wordt de baarmoeder via de vagina leeggemaakt. Dit gebeurt soms onder plaatselijke verdoving, maar meestal met een roesje (sedatie) of onder volledige narcose. De ingreep duurt ongeveer tien tot vijftien minuten en gebeurt meestal poliklinisch, wat betekent dat je na afloop weer naar huis mag. Je bent dus dezelfde dag weer thuis.

Het leegmaken van de baarmoeder kan op verschillende manieren gebeuren: via een slangetje met een zuiger, of met een lepeltje waarmee het weefsel wordt weg geschraapt. Vooraf zal de gynaecoloog de opties met je bespreken die het ziekenhuis aanbiedt.

Het voordeel van curettage is dat de miskraam snel achter de rug is en geen pijn doet. Je hoeft niet af te wachten en zit niet in onzekerheid. Na een curettage heb je wel nog wat bloedverlies, maar dit houdt meestal binnen een paar dagen op. Als de bloeding niet stopt, kan het zijn dat er toch nog wat weefsel is achtergebleven. Dan is er nog een tweede curettage nodig: dit is bij één op de twintig vrouwen het geval.

Curettage is een ingreep aan de baarmoeder, en daarbij loop je een risico op complicaties. Complicaties komen bij één op de twintig vrouwen voor, zoals een infectie, hevig bloedverlies of problemen door de narcose. Het kan ook zijn dat de baarmoeder door de ingreep beschadigd raakt, al gebeurt dat zelden.

Een ander risico van curettage is de kans op verklevingen van het baarmoederslijmvlies, ook wel het syndroom van Asherman genoemd. Er ontstaat dan na de curettage littekenweefsel in de baarmoeder, waardoor het slijmvlies aan elkaar ‘verkleeft’. Door die verklevingen kan het in de toekomst moeilijker zijn om weer zwanger te raken. Vaak is er een operatie nodig om de verklevingen te behandelen. Ongeveer één op de vijf vrouwen krijgt na een curettage in meer of mindere mate last van verklevingen. Het risico op verklevingen wordt groter als je meerdere keren een curettage hebt gehad.

Miskraam doorstaan

Of je nu kiest voor het opwekken van een miskraam, of liever afwacht: het is en blijft een heftige gebeurtenis, zowel lichamelijk als mentaal en emotioneel. Is de miskraam erg pijnlijk, dan kun je paracetamol of ibuprofen nemen om de pijn wat te verzachten. Ook kan het erg helpen als er op het moment van de miskraam iemand bij je blijft om je te steunen. Heb je na de miskraam behoefte aan ondersteuning, bijvoorbeeld door erover te praten met een hulpverlener, laat dit dan gerust weten aan je huisarts of verloskundige. Er zijn allerlei opties voor begeleiding.

Bronnen: Thuisarts, UMC Utrecht

Deze 9 tips kunnen fijn zijn voor je relatie als jullie een miskraam doormaken.