Extreem vroeg geboren baby
Hoewel het nu regelmatig gebeurt, ging het opbaren van een overleden baby niet altijd volgens de zogenaamde watermethode.
'Vroeger werd een veel te vroeg geboren baby in een dekentje, kistje of bakje gelegd,' legt Ilona uit. 'Al snel biedt dat een triest gezicht. De huid verkleurt en wordt donker. En doordat de botten en de huid nog niet stevig zijn, vervormt het kleintje ook nog eens. Bovendien kan je je kindje dan al snel niet meer vasthouden, omdat hij te broos wordt.'
De watermethode als afscheid van de baby
De watermethode zorgt ervoor dat het kindje er wél mooi blijft uitzien. Zo kunnen ouders op een fijne manier afscheid nemen van hun kind, en hem of haar aan iedereen die ze willen laten zien. Ook geeft het ouders de kans om mooie foto's te maken voor later, bijvoorbeeld van een piepklein voetje.
Wat is de watermethode?
De watermethode is niets anders dan een pril kindje na de geboorte in een bakje met koud kraanwater leggen. Dat klinkt misschien morbide of hard, maar eigenlijk is het heel mooi en logisch. Het kind heeft zijn korte leven tenslotte altijd in water doorgebracht.
De methode kan gebruikt worden voor elke baby die overleden is in de buik, mits hij op een natuurlijke manier is geboren. Eigenlijk is het niets nieuws: foetussen op 'sterk water' kent iedereen wel uit musea. Het werd alleen niet toegepast in de geboortezorg, maar daar heeft Ilona inmiddels verandering in gebracht.
Hoe lang moet je wachten met weer zwanger worden na een miskraam? Gynaecoloog Simone Broer legt het uit
Overleden baby op 'sterk water'
De reden dat Ilona de methode ontdekte, is heel verdrietig. Na de geboorte van zonen Sander (9) en Matthijs (6) verloren zij en haar man drie keer een kindje voor de zestiende week van de zwangerschap.
Ilona: 'Ik had tijdens mijn vroegere werk als verloskundige gezien hoe een overleden foetus na zijn geboorte in een kartonnen bakje werd bewaard. Toen ik hoorde dat het hartje van ons kindje rond vijftien weken zwangerschap was gestopt met kloppen, kwam die herinnering weer naar boven. Dat wil ik niet, besloot ik. Onze oudste zoons zijn in bad geboren en ik besloot het kleintje, en later ook de andere twee kindjes, in water te leggen. Niet alleen als wetenschapper, maar ook als moeder wilde ik mijn kindje nog eens goed bekijken.'
Lees ook: Bevallen van een doodgeboren baby: wat kun je verwachten?
Watermethode bij een baby
Het eerste overleden kindje van Ilona was donker verkleurd en had allemaal losse velletjes, omdat hij na zijn overlijden nog zo'n drie weken in de baarmoeder had gezeten. Toch besloot ze het te proberen.
'Na een nachtje koelkast bleek het jongetje prachtig roze te zijn. Heel voorzichtig verwijderde ik de losse velletjes en daarna zag dat piepkleine mensje er zo mooi uit, dat ik het zelfs aan familie en vrienden durfde te laten zien,' vertelt Ilona.
Ook gaf het haar zonen de kans afscheid te nemen van eerst hun broertjes en later hun zusje. 'Mijn jongste zoon droomde er altijd van om het handje van een jonger broertje vast te houden, zo kon dit toch. Ondanks dat het jongetje niet meer leefde.'
Lees ook: Waarom je je kind(eren) wilt vertellen over je miskraam
Positieve reacties op de methode
Ondanks alle positieve reacties van gynaecologen bleek dat de watermethode nergens beschreven stond. Ilona, die tegenwoordig als arts op de spoedeisende hulp werkt, besloot daarom zelf een stuk te schrijven, dat tot haar verbazing werd gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Obstetrie en Gynaecologie.
Tot hoeveel weken kun je de watermethode gebruiken?
De volgende stap was een website: Watermethode.nl. Zo kan ze ouders en professionals informeren over de methode. Met succes, de watermethode wordt steeds vaker toegepast. Niet alleen in ziekenhuizen trouwens, maar ook door uitvaartondernemers.
Ilona: 'Ik had nooit verwacht dat ook oudere kinderen – tot 36 weken zwangerschap – opgebaard zouden worden met de watermethode. Maar waarom ook niet? De kleur van het kindje is in het water veel mooier dan 'op het droge'.'
Taboe doorbreken
Mensen informeren over de methode is niet het enige dat Ilona wil. Ze hoopt ook dat er een taboe wordt doorbroken en overleden baby's niet langer worden 'weggemoffeld'.
Ilona: 'Ook als je kindje niet blijft leven, ben je er emotioneel mee verbonden. Bovendien ben je gewoon trots op dat kleintje. En dat wil je graag met anderen delen. Dankzij de watermethode lukt dat beter. Het is zo mooi om er met elkaar naar te kijken. Afscheid nemen moet je immers samen doen.'
Lees ook: Je doodgeboren kind inschrijven in het persoonsregister: zo werkt het
Met dank aan: Ilona Tiemens – van Putten, Watermethode.nl en het Leidsch Dagblad
