Kinderopvang: kinderdagverblijf voor je kind

Als je kind voor het eerst naar de kinderopvang gaat, is dat een hele stap. Misschien nog wel meer voor jou dan voor je kind. Welke kinderopvang kies je? Hoe werkt dat als je je kind hebt ingeschreven? En hoe zien de dagen op de kinderopvang er eigenlijk uit? Alles over je kind naar de kinderopvang brengen.

Naar de kinderopvang, maar welke?

Omdat veel kinderdagverblijven wachtlijsten hebben, is het slim om je al tijdens je zwangerschap te verdiepen in het soort opvang dat straks het beste bij jullie past en het aanbod van kinderdagverblijven in de buurt. Maar welke soorten kinderopvang zijn er?

Het kinderdagverblijf

Ook wel de crèche genoemd. Kinderdagverblijven bieden opvang voor halve of hele dagen en zijn vaak vijf dagen per week van zeven uur ’s ochtends tot een uur of zes, zeven ’s avonds geopend. In principe neem je vaste dagen af, maar veel kinderdagverblijven bieden ook flexibele contracten aan, voor mensen die bijvoorbeeld in diensten werken.

Het voordeel van een kinderdagverblijf is dat daar het vier-ogen-principe geldt: kinderen mogen niet alleen zijn met één pedagogisch medewerker, om ongewenste situaties te voorkomen. Er is dus altijd controle.

Horizontale en verticale groepen: het verschil

Op veel kinderdagverblijven zijn zowel horizontale als verticale groepen. In een verticale groep zitten kinderen van 0 tot 4 jaar. Doordat er kinderen van verschillende leeftijden aanwezig zijn, lijkt dit het meest op een thuissituatie en kunnen broertjes en zusjes met elkaar in een groep komen. Andere voordelen zijn dat kinderen door de leeftijdsverschillen leren omgaan met de behoeftes van kinderen die ouder of jonger zijn. Bovendien houden ze in een verticale groep vaak vier jaar lang dezelfde pedagogisch medewerkers, waardoor ze een hechte band met hen kunnen opbouwen.

In een horizontale groep zitten kinderen van dezelfde leeftijd. Een voordeel hiervan is dat de pedagogisch medewerkers specifieker kunnen ingaan op de ontwikkelbehoeften van de kinderen van een bepaalde leeftijd: ze passen daar de activiteiten op aan. Het dagritme in de babygroep is bijvoorbeeld heel flexibel en past bij het dagritme van de individuele baby’s, terwijl bij peuters het dagritme juist redelijk vastligt, zodat de kinderen weten wat er komen gaat en ze daardoor grip krijgen op het begrip tijd.

Gastouderopvang

Heb je onregelmatige werktijden? Of zoek je kinderopvang in huiselijke sfeer? Dan kun je kiezen voor gastouderopvang. Bij gastouderopvang kan de opvang bij jou thuis zijn of in het huis van de gastouder. Veel ouders kiezen voor deze vorm van opvang omdat die in een huiselijke omgeving is en gastouders maar een beperkt aantal kinderen kunnen opvangen. Dat kan fijn zijn voor een kind dat bijvoorbeeld niet goed tegen drukte kan.

Je kunt niet zomaar gastouder worden. Daar zijn regels aan verbonden. Zo moeten gastouders een pedagogische opleiding hebben gevolgd en ingeschreven zijn bij een gastouderbureau. Op deze manier wordt gecontroleerd of de gastouders voldoen aan de Wet Kinderopvang. De betaling gaat ook via het gastouderbureau. Ook moeten gastouders een EHBO-certificaat en een Verklaring Omtrent Gedrag hebben. Voldoet iemand aan alle kwaliteitseisen, dan laat de gemeente de ouder inschrijven in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen. Je kunt in dit register zelf controleren of de gastouder die jij op het oog hebt er tussen staat.

Peuterspeelzaal

Een peuterspeelzaal of peuterschool is een soort school voor peuters van 2 tot 4 jaar oud. Het wordt ook wel eens ‘voorschool’ genoemd, omdat het een goede voorbereiding is op de basisschool. Je kind hoeft op een peuterspeelzaal geen schoolwerk te doen, maar leert er spelenderwijs onder begeleiding van twee gediplomeerde pedagogisch medewerkers. Kinderen gaan – zeker in het begin – vaak maar halve dagen naar een peuterspeelzaal, twee ochtenden bijvoorbeeld.

Alternatieve opvang

24-uurs opvang

Ouders die bijvoorbeeld in de zorg of horeca werken, werken niet alleen tijdens kantoortijden. Zij hebben ook wel eens avond- of nachtdienst, of werken in het weekend. Een 24-uursopvang is, het woord zegt het al, 24 uur per dag geopend. Deze opvang is de meest flexibele van allemaal.

Ouderparticipatiecrèche

Een ouderparticipatiecrèche is een crèche waar ouders om de beurt op elkaars kinderen passen. De kosten voor deze opvangvorm zijn aanzienlijk lager dan die voor een reguliere crèche. Dit komt doordat ouders ook diensten ‘draaien’. Twee ouders hebben de verantwoordelijkheid voor maximaal twaalf kinderen. Ouderparticipatiecrèches vind je in verschillende steden.

Je kind inschrijven bij de kinderopvang: hoe werkt dat?

Vanwege de wachtlijsten, is het slim om je al tijdens je zwangerschap in te schrijven bij de kinderopvang die jij op het oog hebt. Bij de meeste kinderopvangorganisaties is het mogelijk om eerst een keer te komen kijken op de locatie, zodat je alvast vragen kunt stellen en kunt zien op welke plek en bij welke leid(st)ers je je kind straks brengt. Heb je eenmaal een keuze gemaakt, dan schrijf je je in. Dat is eigenlijk best gek: je weet nog niet wanneer je baby wordt geboren en wanneer je precies weer aan het werk gaat. De meeste kinderopvangorganisaties willen daarom graag dat je het doorgeeft wanneer je kind is geboren, wat zijn of haar naam en geboortedatum is en wanneer je denkt opvang nodig te hebben.

Vlak voordat je verlof eindigt, heb je dan vaak nog een intakegesprek met de pedagogisch medewerkers van de groep waarin je kind komt. Met hen heb je in de praktijk immers het meeste contact. Omdat zij degenen zijn die met jouw kind gaan optrekken, is het belangrijk dat jij ze informatie over je kind geeft. Jij kent je kind tenslotte het beste. Is er al sprake van een ritme en hoe ziet dat eruit? Meldt je kind zich als hij wakker is? Hoe kun je zien dat hij moe wordt? Heeft hij last van allergieën? Wat helpt bij het inslapen en welke manier van troosten vindt je baby het fijnst? Al deze ‘weetjes’ helpen de pedagogisch medewerkers om je kind snel te leren kennen.

Baby wennen op de kinderopvang

Vlak voordat je verlof erop zit, plant de kinderopvangorganisatie vaak wat wenmomenten. Wennen is niets anders dan de kennismaking geleidelijk opbouwen, door bijvoorbeeld eerst twee uur op de opvang door te brengen. In de praktijk blijkt meestal dat het wennen soepel verloopt. Bij veel kinderdagverblijven worden ouders uitgenodigd om mee te komen wennen. Hierdoor voelt je baby zich nog sneller veilig.

Sommige ouders vinden dat wennen best lastig: het betekent dat je verlof er bijna op zit en je je baby straks echt gaat ‘loslaten’ op werkdagen. Zorg er op zo’n wenmoment voor dat je zelf ontspannen bent. Een baby voelt het direct als jij stress hebt en zal dit gevoel overnemen. Samen wennen is niet alleen fijn voor je baby, maar ook een kans voor jullie als ouders om een goed beeld te krijgen van hoe het er in de groep van je kind aan toe gaat. Bovendien kun je dan zelf je kind verzorgen, voeden en eventueel in bed leggen en de leidsters vertellen waarom je bepaalde dingen doet.

Bespreek of je het wennen kunt opbouwen. De eerste keer bijvoorbeeld maximaal twee uur, daarna wat langer. Het verschilt per organisatie hoeveel wenmomenten er worden aangeboden. Overigens is wettelijk vastgelegd dat elk kinderdagverblijf een wenbeleid moet hebben. Hier kun je gerust naar vragen.

Zo ziet een dag van een baby op de kinderopvang eruit

Een dag op een babygroep ziet er anders uit dan een dag op een dreumes- of peutergroep of in een verticale groep. De voedings-, verzorgings- en slaapmomenten worden zoveel mogelijk afgestemd op thuis en bepalen in een babygroep voor een groot deel het ritme en de structuur van de dag. Tijdens deze momenten krijgt je baby uiteraard ook aandacht van de pedagogisch medewerker.

Is je baby wat groter, dan gaat hij samen met andere baby’s eten. Is het tijd voor je kind om te slapen, dan kan dit in een aparte slaapkamer en vaak in een slaapzak die je hebt gekocht om daar te gebruiken. Tussen de eet- en slaapmomenten door, kan je baby spelen in de (grond)box of op de mat of lekker rondkruipen over de grond.

Veel kinderopvangorganisaties vragen je om zelf een schriftje mee te nemen, waarin ze elke dag een ‘verslag’ schrijven. Daarin staat hoe het die dag met je kind ging, hoe hij heeft gegeten, gedronken en geslapen en of hij heeft gepoept (info die er dan echt toe doet, heus waar!).

Zo ziet een dag van een dreumes op de kinderopvang eruit

Zodra je baby gaat lopen, wordt zijn wereld letterlijk groter. Je kind kan nu zelf actief op plekken afstappen die hij voorheen niet kon bereiken. Dreumesen hebben dan ook een enorme drang om te bewegen en te lopen, klimmen of glijden. Kinderdagverblijfgroepen met dreumesen zijn zo ingericht dat jonge kinderen er vrij en veilig kunnen bewegen en kunnen spelen met speelgoed dat past bij hun leeftijd.

De pedagogisch medewerkers spelen verder in op de ontwikkeling van je kind door activiteiten aan te bieden die passen bij de leeftijd. Daarbij horen bijvoorbeeld kiekeboe-spelletjes, voorlezen, samen zingen, vingerverven of pasta-kettingen rijgen en spelen met zand en water.

Zo ziet een dag van een peuter op de kinderopvang eruit

In een peutergroep ziet de dag van je kind er weer anders uit dan bij de kleinere kinderen. Als de ouders zijn vertrokken, eet je kind samen met de andere kinderen fruit of een ander tussendoortje en drinken ze iets.

Na het tussendoortje is er tijd om te spelen en voor een korte activiteit. Als het weer het toelaat, is dat vaak buiten. Tussen de middag eten de kinderen brood of een warme maaltijd en drinken ze melk of thee. ’s Middags gaan de peuters die dit nog nodig hebben slapen. Soms in een slaapkamer, soms op een stretcher in de groep. Vaak blijft een medewerker bij de slapende peuters en zorgt zij ervoor dat ze in ieder geval een uurtje rusten. Ondertussen gaan de pedagogisch medewerkers met de niet-slapers knutselen, voorlezen of een spelletje doen tot het weer tijd is om naar huis te gaan.

Invloed als ouder op het kinderdagverblijf

Dát ouders invloed kunnen hebben op een kinderdagverblijf, is wettelijk vastgelegd. Om te beginnen heb je als ouder recht op bepaalde informatie. In de wet Kinderopvang staat over welke aspecten van de opvang een kinderdagverblijf ouders moet informeren. Dat is natuurlijk over de pedagogische aanpak, die beschreven moet zijn in een pedagogisch beleidsplan.

Verder moet je geïnformeerd worden over de groep waarin je kind zit en over de pedagogisch medewerkers die daar werken. Voor alle ouders hoort ook het inspectierapport van de GGD ter inzage te zijn, ofwel op de site van het kinderdagverblijf, of als papieren versie.

De oudercommissie

Kinderdagverblijven zijn verplicht om zich in te spannen een oudercommissie op te zetten, zodat ouders kunnen meedenken en meepraten over een aantal aspecten van de opvang. Wettelijk is vastgelegd dat het hierbij onder andere gaat om voedingsbeleid, veiligheid en hygiëne en de opvoeding in de groepen. Ook moet de kinderopvang een duidelijke klachtenregeling hebben en de ouders hierover informeren.

Opvoeden in overleg

Hierboven staan de formele regels voor invloed van ouders, maar als je je kind naar een kinderopvangorganisatie brengt, is het vooral belangrijk om goed contact te hebben met de pedagogisch medewerkers. Als jullie een goede relatie hebben, is het makkelijker om opvoedkundige zaken te overleggen en af te stemmen. Vraag daarom wat de afspraken zijn bij de kinderopvang: dat je je kind bijvoorbeeld altijd zelf in de groep komt brengen en zelf eventuele bijzonderheden vertelt, of je moet bellen als je je kind op een andere tijd komt brengen of halen en of de leidsters liever hebben dat je je kind om een bepaalde tijd even niet komt halen: bijvoorbeeld als ze allemaal nét aan hun boterham zitten. Je kind profiteert ervan als jij een goede band hebt met zijn leidster.

10-minuten-gesprek op de kinderopvang

Veel kinderdagverblijven hebben een keer per jaar een 10-minuten-gesprek met ouders. Je kind krijgt vaak een mentor aangewezen, die in de gaten houdt hoe het met je kind gaat. Soms neemt die ook ‘toetsen’ af bij je kind, om zijn ontwikkeling te volgen. Dit klinkt misschien erg serieus, maar het gaat spelenderwijs en de uitkomsten zeggen iets over de ontwikkeling van je kind in grote lijnen. Tijdens een 10-minuten-gesprek kun je bespreken hoe het met je kind gaat, of er aandachtspunten zijn en of jij nog specifieke wensen hebt voor de omgang met je kind.

Tip: Zo bereid je je goed voor op het 10-minutengesprek

Gesponsord

Babykleding

Andere wensen op de kinderopvang

Accepteren dat op de kinderopvang dingen soms anders gaan dan thuis hoort erbij, maar het gaat wel om jouw kind. Als er dingen spelen die voor jou echt belangrijk zijn, is het altijd verstandig om die aan de orde te stellen. Bedenk: ook het kinderdagverblijf heeft er baat bij als het goed gaat met je kind. De meeste kinderdagverblijven staan open voor wensen van ouders, mits die redelijk zijn en te realiseren zijn in de setting van een kinderdagverblijf en de groep.