
Kind 12 jaar oud
Met het vieren van de 12e verjaardag van je kind is het zowat tijd voor weer een enorm belangrijk moment: je basisschoolkind wordt brugpieper.
Jouw puber van 12 jaar in het kort
Verantwoordelijkheid. Eigen mening en gedachtengang. Conflicten alom.
1. Verstandelijk
De overgang naar de middelbare school is groot, voor je kind én voor jou. Je kind is nu brugpieper, krijgt nieuwe docenten (voor elk vak een andere), moet huiswerk maken, toetsen leren. En al die nieuwe schoolvakken! Scholen houden heus rekening met deze nieuwe fase. Je kind krijgt een mentor en wordt begeleid. Komt je kind toch thuis met een slecht rapport, reageer niet te heftig, maar praat er rustig over. Luister vooral naar je kind. Waar denkt hij dat het aan ligt? Misschien heeft hij moeite met dat ene vak of voelt hij zich in de klas niet lekker. Een gesprek met de mentor of vakleerkracht geeft ook veel informatie.
Tip: is de verantwoordelijkheid van schoolwerk maken net te veel voor je kind en gaat het ten koste van de sfeer thuis? Informeer naar huiswerkbegeleiding op school of in de buurt. Dan kun jij weer moeder zijn in plaats van huiswerkbewaker.
Vanaf 12 jaar kan je kind eigenlijk ieder schoolvak leren. Maar sommige kinderen leren gemakkelijker dan andere kinderen. Wat jouw kind precies kan leren, hangt niet alleen af van zijn intelligentie of cognitieve ontwikkeling. Ook speelt zijn persoonlijkheid daarbij een rol.
2. Cognitieve ontwikkeling
Wat je 12-jarige allemaal leert, is inmiddels niet meer bij te houden. Hij leert steeds beter abstract en complex te denken. Hij hoeft geen plaatjes meer te zien om te snappen hoe iets eruitziet of werkt. Bij het oplossen van een probleem gebruikt je kind specifieke hypotheses en veronderstellingen. Tijd om wiskunde aan te pakken.
Hij is in staat factoren af te wegen die mogelijk consequenties hebben op de uitkomst. Ook kan je kind nu nadenken over eerder nog ongrijpbare concepten, zoals rechtvaardigheid, waarheid, het leven en relaties. Je kind snapt nu dat zijn realiteit, zijn waarheid, slechts een van de vele mogelijke realiteiten kan zijn. Dit alles wordt ook getoetst in de verplichte Eindtoets in groep 8.
En wat steeds beter gaat is het onder woorden brengen van zijn eigen gedachten en mening.
Het langetermijn geheugen van je puber neemt toe, waardoor informatie langer bewaard kan blijven. Hij gebruikt meer en betere strategieën om dingen te onthouden. Vergeleken met basisschoolkinderen nemen pubers kennis beter op. Pubers kunnen al abstracter denken: over mogelijkheden die de werkelijkheden overstijgen. Ze ontwikkelen een mening over allerlei zaken, variërend van milieu en muziek tot asielzoekers en huwelijk.
Lees ook: Dit leert je kind nog meer in groep 8
3. Lichamelijke/motorische ontwikkeling
Die lange slungel is inmiddels tussen de 1.40 en 1.70 meter lang. Jongens zijn nu over het algemeen iets langer dan meisjes. Jongens krijgen vanaf een jaar of 12 schaamhaar en hun piemel begint te groeien. Lees hier meer over het geven van seksuele voorlichting.
Je kind van 12 jaar heeft een grote interesse in seks, hoewel hij het nog wel lastig vindt om over te praten. Relaties met leeftijdsgenoten worden hechter en er ontstaan ook de eerste serieuze en nerveuze contacten met de andere sekse. Je puber kan hevig verliefd zijn. Op deze leeftijd ontdekken de meeste pubers hun geaardheid: houden ze van mannen of van vrouwen. Dat kan best beangstigend zijn, zeker als je ontdekt dat je bij de minderheid hoort.
4. Sociaal-emotionele ontwikkeling
Je puber van 12 jaar spiegelt zich aan zijn leeftijdsgenoten, kleedt en gedraagt zich net zoals zij. Ook vindt hij hun normen en waarden en gewoontes steeds belangrijker. Er verandert zo veel in zijn leven, met zijn lichaam, in de omgang met vrienden enzovoorts, dat dit emotioneel voor een instabiele tijd kan zorgen. Hij kan minder zelfvertrouwen krijgen en heeft extra aandacht nodig (van jou) om hem te helpen een positief en realistisch zelfbeeld te houden.
5. Persoonlijkheid/gedrag
De lijn die vorig jaar is ingezet, zet stug door: je kind wil almaar meer zelfstandigheid, meer zelf doen. Privacy is ook een belangrijk issue voor hem.
Sociale media worden meer en meer door je kind gebruikt om hun vriendengroepen te bevestigen. Je kind wil bij een groep horen en gebruiken daar bewust de media bij. Het levert soms ook onrust op, want het bijhouden van meerdere Whatsapp-groepen én Snapchat én Instagram én de laatste vlogs valt niet mee. Maar F.O.M.O. (Fear Of Missing Out) is verslavend en niet te onderschatten.
6. Opvoeding: kind 12 jaar oud
In gesprek
Met 11- en 12-jarigen liggen conflicten voor het oprapen. Ze hangen met chips op de bank, willen de afstandsbediening niet afstaan, laten hun tas in de gang slingeren en hun kamer is een bende. Stiekem roken. Agressieve computerspelletjes spelen. Make-up galore. Als je iets verbiedt, krijg je een grote mond. Wat nu? Stel jezelf drie vragen: wat gaat goed? Wat moet er veranderen? Waarom wil ik een verandering? En ga dan in gesprek op een rustig moment, niet vlak na een ruzie.
Vraag zijn visie, kinderen kunnen je hun kant van het verhaal nu vaak genuanceerd vertellen. Misschien stel jij wel eisen, maar hou je je zelf ook niet aan de regels. Of eis je iets, maar geef je je kind niet de middelen om aan je eisen te voldoen. Bijvoorbeeld: een kind met onvoldoende kastruimte kan zijn spullen niet opbergen. Lees hier ons uitgebreide artikel: hoe ga je om met typisch pubergedrag.
Tip: als iedereen die een regel overtreedt een muntje in de pot doet, kun je af en toe met elkaar iets leuks hiervan doen.
Dit artikel is tot stand gekomen en goedgekeurd door artsen en andere (medische) deskundigen van het Ouders van Nu expertteam.
Bron: Centrum voor Jeugd en Gezin Zuidplas, GGD Utrecht, Richtlijnen Jeugdhulp
Hoe ontwikkelt jouw kind zich, jaar na jaar, vanaf het moment dat hij naar de basisschool gaat? Elk kind is anders en ontwikkelt zich op zijn eigen tempo, dat vooropgesteld. En met die belangrijke nuance in gedachten geven wij je een algemeen overzicht van wat je zou kunnen verwachten van je 4-jarige dochter, je 5-jarige zoon, enzovoorts, tot en met je 12-jarige puber.