Scheiden: dit zeg je tegen je kind

Vertel het zo snel mogelijk

Hoe moeilijk dit gesprek ook is: vertel het je kind zo snel mogelijk als jullie besloten hebben om te gaan scheiden. Vaak voelen kinderen allang dat er iets gaande is. Blijf je als ouder ontkennen dat er iets aan de hand is, dan neem je de gevoelens van je kind niet serieus. Ook heeft je kind tijd nodig om te wennen aan de nieuwe situatie en de verdrietige boodschap te verwerken. Zit er weinig tijd tussen de melding dat jullie gaan scheiden en het moment dat een van jullie het huis uit gaat, dan overziet je kind de situatie niet meer, met mogelijk emotionele problemen tot gevolg. Verhuizen met kinderen, zo verloopt het soepel(er).

Kies een goed moment

Kies een rustig moment voor dit gesprek, bijvoorbeeld een zaterdag- of zondagochtend als je kind de rest van de dag nergens naartoe hoeft. Zo heeft je kind de tijd het nieuws even rustig op zich in te laten werken. Vertel je kind liever niet vlak voor het slapen dat jullie gaan scheiden, dan kan je kind gaan piekeren en zich eenzaam gaan voelen. 

Vertel het met z’n tweeën

Vertel jullie kind met z’n tweeën, in alle rust, wat er aan de hand is. Probeer daarbij allebei evenveel te zeggen. Zo voelt je kind dat het een besluit van jullie beiden is en dat de ene ouder niet meer verantwoordelijk is voor de scheiding dan de ander. Pas de woordenkeuze en informatie aan, aan de leeftijd van je kind(eren). Beperk de informatie tot de essentie. Het is belangrijk dat je kind niet het gevoel heeft partij te moeten kiezen, ook al heeft een van jullie deze scheiding liever niet gewild. Zijn jullie boos op elkaar? Laat dit niet merken aan je kind, voor hem is een goede relatie met jullie beiden van het allergrootste belang. 

Lees ook: Zo voorkom je een vechtscheiding

Niet meer verliefd

Leg uit dat jullie niet meer verliefd zijn op elkaar. Vertel niet dat jullie niet meer van elkaar houden; dan trekt je kind misschien de conclusie dat ‘houden van’ iets is dat over gaat, en dat jullie liefde voor hem dus ook over kan gaan. Je vertelt je kind immers ook dat je van hem houdt. De exacte reden van de scheiding hoef je niet uit te leggen. Houd de uitleg simpel en behapbaar en geef geen informatie waar je kind niets mee kan. Als jullie zelf nog niet goed weten wat er straks allemaal gaat veranderen, vertel dit dan ook zo aan je kind.

Niet zijn schuld

Kinderen zijn geneigd de oorzaak van de scheiding bij zichzelf te zoeken. Benadruk daarom tijdens het gesprek dat de scheiding absoluut niet de schuld van jullie kind is. Leg uit dat hij niets aan de situatie kon of kan doen, maar dat het iets is tussen jullie. Blijf dit ook in volgende gesprekken steeds herhalen.

Afgeleid

Merk je dat je kind afgeleid raakt terwijl jullie je verhaal proberen te vertellen, of geeft je kind aan niet meer te willen luisteren, stop dan meteen met het gesprek. Op deze manier geeft je kind aan op dat moment niet meer aan te kunnen. Respecteer dit en praat op een ander moment verder, als je kind tijd heeft gehad alles te laten bezinken.

Kwaad spreken over de ander

Misschien zijn jullie boos op elkaar of voeren andere negatieve gevoelens de boventoon. Praat hier dan vooral over met andere volwassenen, maar zorg dat je kind er niets van merkt. Voor kinderen is het ontzettend verwarrend om negatieve dingen te horen over één van hun ouders. Er kan zo een loyaliteitsconflict ontstaan, terwijl het juist heel belangrijk is dat een kind met beide ouders een goede relatie heeft en houdt, ook na een scheiding.

Negatieve reactie

Het zou goed kunnen dat je kind boos wordt op de ouder die het huis gaat verlaten. Het is heel normaal dat een kind zich even terugtrekt of prikkelbaar is naar deze ouder. Dat is voor de vertrekkende ouder emotioneel zwaar, zeker omdat je kind deze ouder dan misschien even niet wil zien. Zien staat namelijk gelijk aan het verdriet weer voelen. En dat wordt liever vermeden door kinderen. Bedenk goed dat dit niet betekent dat je kind niet van die ouder houdt. Zo ga je om met een kind wat naar één ouder trekt. 

Andere reacties

Reageert je kind verdrietig, zeg dan dat jullie dat begrijpen. Probeer je kind niet te sussen met woorden als ‘het komt goed’, want dan voelt hij zich niet serieus genomen. Probeer ook niet alles in één gesprek op te lossen, want dat lukt niet.

Soms kan een (jong) kind een terugval in zijn ontwikkeling doormaken, bijvoorbeeld opeens weer in bed gaan plassen of bij je op schoot kruipen alsof hij een kleine baby is, of heel aanhankelijk zijn. Andere kinderen worden juist heel brutaal. Kinderen proberen na dergelijk nieuws een nieuw evenwicht te vinden en dat kan zich op verschillende manieren uiten. Verwen je kind niet, omdat hij het moeilijk heeft. Kinderen willen juist dat alles zo snel mogelijk weer normaal is.

Houd rituelen in stand

Lees je altijd een boekje voor, of zing je dagelijks een liedje voor het slapengaan, blijf dit dan vooral doen. Ook andere vaste rituelen kun je – voor zover mogelijk – het best in stand houden: dit geeft je kind houvast en compenseert voor de onveilige gevoelens waar hij in deze periode misschien mee te maken krijgt. Lees hier meer over het nut van rituelen.

Ouderrol overnemen

Kinderen hebben de neiging de ouderrol over te nemen en een verdrietige ouder te helpen. Dit is ontzettend lief, maar niet gezond voor het welzijn. Het is zelfs heel belastend voor een kind. Een kind moet kind kunnen blijven, en is niet toe aan deze rol. Heeft je kind de neiging om jou te troosten en te helpen, laat dan duidelijk merken dat dit niet nodig is. Sterker nog: dat je dat niet wilt.

Jullie blijven ouders

Kinderen zijn afhankelijk van hun ouders. Alle kleine kinderen hebben de angst om door hun ouders in de steek gelaten te worden of ze te verliezen (verlatingsangst). Als één van de ouders opeens niet meer thuis woont, wordt de basisveiligheid van een kind aangetast. Kinderen blijven dan met twee grote vragen achter: ‘Hoe weet ik dat ik hem of haar ooit terugzie?’ en ‘Hoe weet ik dat de andere ouder er niet ook vandoor gaat?’

Voor kinderen is het dan ook heel belangrijk dat hun ouders ze tijdens en na een scheiding (blijven) vertellen dat beide ouders van ze houden. Jullie zijn voor altijd hun vader of moeder, dat gaat nooit over. En jullie blijven allebei voor ze zorgen, net als vroeger, alleen op een andere manier dan ze tot nu toe gewend waren. Lees hier alles over kinderangsten en hoe je er het beste mee kan omgaan. 

School

Zodra de kinderen en de naaste omgeving weten dat jullie gaan scheiden, is het ook goed de school van de kinderen in te lichten. De juf of meester van je kind(eren) kan zo eventuele veranderingen in zijn gedrag plaatsen en je kind wat meer in de gaten houden en, als dat nodig is, steunen.

Kan je kind de scheiding goed verwerken? Let op deze signalen, dat zijn alarmbellen.

(Kinder)boeken over scheiden:

Kinderen Uit De Knel

€ 99,99 bij

Je hoeft het niet alleen te doen

€ 99,99 bij

Zo kan het dus ook

€ 99,99 bij

Uit elkaar - Bette Westera

€ 99,99 bij