5 belangrijke weetjes voor begrijpend lezen op de basisschool

Heeft je kind moeite met de Nederlandse taal op de basisschool? Dan heeft hij misschien moeite met begrijpend lezen. Gelukkig zijn er online genoeg mogelijkheden om je kind te helpen. Neem bijvoorbeeld samen deze vijf weetjes en filmpjes over begrijpend lezen door.

In samenwerking met expert

Maaike de Boer

Onderwijsdeskundige

Waarom is begrijpend lezen zo belangrijk?

Begrijpend lezen vormt de basis om goed te kunnen leren. Om teksten en sommen te snappen, moet je immers goed kunnen begrijpen wat er in een tekst staat of wat er van je wordt gevraagd. Eigenlijk begint het oefenen daarmee al in groep 2, wanneer kleuters oefenen met begrijpend luisteren. Start je kind met lezen in groep 3, dan wordt er ook al meteen aandacht gegeven aan begrijpend lezen.

In hogere klassen wordt de vaardigheid van begrijpend lezen verder verdiept door opdrachten als samenvattingen maken en signaalwoorden herkennen. Tijdens de hele basisschoolperiode wordt er veel waarde gehecht aan begrijpend lezen, omdat je kind deze vaardigheid in principe bij alle vakken nodig heeft. Oók in het hoger onderwijs. En ook privé komt begrijpend lezen van pas: denk bijvoorbeeld eens aan die brief vol ambtelijke taal die je ooit kreeg: het is belangrijk dat je die wel kunt ‘ontcijferen’.

Heeft je kind moeite met begrijpend lezen? Met de volgende video’s van Wijzeroverdebasisschool.nl kun je oefenen met verschillende strategieën om het begrijpend lezen te verbeteren. Merk je dat je kind de ene video lastiger vindt dan de andere? Dan weet je dus ook beter waar de angel zit en waarmee jullie dus samen het beste kunnen oefenen.

1. Hoe vergroot je de woordenschat?

   De basis voor goed begrijpend kunnen lezen, is het hebben van voldoende woordenschat. De kennis van genoeg woorden is overigens niet alleen belangrijk voor een goed rapportcijfer voor de taal. Dat je kind begrijpt wat hij leest, is namelijk ook onmisbaar bij andere vakken. Gelukkig kun je als ouder je kind prima helpen aan een grotere woordenschat. In deze video ontdekken jij en je kind hoe:
   

2. Hoe vind je signaalwoorden?

   Begrijpend lezen betekent verbanden leggen. Het is daarom belangrijk om signaalwoorden te kunnen herkennen. Deze woorden geven als het ware het sein of teken van wat belangrijk is in de tekst. Ze laten bijvoorbeeld zien of er een tegenstelling is of dat het om een aanvulling gaat. Wat signaalwoorden precies zijn en hoe je ze kunt herkennen wordt uitgelegd in deze video:
   

   Advertentie

3. Wat zijn verwijswoorden?

   Nog een belangrijk woordtype voor begrijpend lezen is het verwijswoord. Zo’n woord verwijst naar een ander woord, een groepje woorden of een hele zin. Er zijn verwijswoorden die terugvoeren naar personen. Denk hierbij aan ‘wij’,  ‘jullie’, ‘haar’, ‘hij’ en ‘jouw’. Ook kan er verwezen worden naar dingen met woorden als ‘die’ en ‘dat’. Verder zijn er verwijswoorden die terugvoeren naar een tijd of plaats, zoals ’toen’ en ‘daar’. In de volgende video wordt alles over de verwijswoorden duidelijk uitgelegd:
   

4. Hoe vind je de hoofdgedachte in een tekst?

   Om een tekst goed te begrijpen, moet je weten wat de belangrijkste gedachte van de schrijver is. Oftewel: wat de auteur wil zeggen met een artikel, gedicht of verhaal. Deze hoofdgedachte kun je in één of twee zinnen samenvatten en vormt een belangrijke voorwaarde om een tekst te begrijpen. Hoe je de hoofdgedachte van een tekst vindt, laat deze video zien:
   

5. Hoe maak je een samenvatting?

   Samenvattingen zijn handige instrumenten bij het leren. Met een samenvatting heb je namelijk snel en overzichtelijk de belangrijkste informatie van een tekst bij de hand. Om een samenvatting te maken moet je wel de hoofdzaken van de bijzaken kunnen onderscheiden. Hoe je de belangrijkste informatie uit een tekst haalt en een samenvatting maakt, ontdek je in deze video:
   

De genoemde video’s met de weetjes voor begrijpend lezen kunnen je kind op weg helpen naar het makkelijk begrijpen van teksten. Je kunt begrijpend lezen oefenen met deze gratis werkbladen.

Dit artikel is tot stand gekomen en goedgekeurd door artsen en andere (medische) deskundigen van het Ouders van Nu expertteam.

Bron: Wijzeroverdebasisschool