Wat is een driftbui?
Na de eerste verjaardag van je kind huilt hij niet meer alleen omdat hij wil eten, moe is of een vieze luier heeft, maar kan hij ook huilen als hij zijn zin niet krijgt. Dit kan zo hoog oplopen dat hij een driftbui krijgt. Dit is een heftige, ongecontroleerde woede-uitbarsting die kort, maar ook wat langer kan duren. Driftbuien komen voor als je kind tussen de één en vier jaar is. Dit noem je ook wel de peuterpuberteit.
Hoe herken je driftbuien bij je peuter?
Je kind gaat niet in een hoekje zitten huilen als hij een driftbui heeft. Dit zijn de kenmerken van driftbuien bij een peuter:
Extreem hard huilen of schreeuwen
Stampvoeten
Slaan, krabben, bijten en/of spullen kapot maken
Waarom heeft je peuter driftbuien?
Veel peuters hebben regelmatig een driftbui, soms wel elke dag. Dat kan lastig zijn, maar het hoort wel bij de ontwikkeling van je peuter. Je peuter heeft driftbuien, omdat hij zichzelf nog niet in de hand kan houden. Dit komt omdat zijn hersenen nog niet voldoende zijn ontwikkeld. Ook de woordenschat en het spraakvermogen van je kind schieten tekort. Je kind kan nog niet met woorden uitleggen wat hem dwarszit en daarom wordt hij boos.
Het ene kind heeft vaker last van driftbuien dan het andere kind. Dit kan te maken hebben met het karakter van een kind of omdat een kind temperamentvoller van aard is. Andere triggers van driftbuien kunnen zijn: stress, vermoeidheid, honger, angst en een drukke omgeving.
Hoe ga je om met driftbuien bij je peuter?
Hoe moet je reageren als je peuter zo'n woedeaanval heeft? Deze stappen van pedagoog José Sagasser geven houvast bij het omgaan met driftbuien:
Blijf rustig als je peuter een driftbui krijgt
Bedenk dat je kind zelf ook vaak wordt overvallen door zijn woede. Iemand moet het overzicht houden en in dit geval ben jij dat. Drift kan in het karakter van je kind zitten. Het kan ook komen door de ontwikkelingsfase waar hij in zit. Een peuter ontdekt zijn eigen wil. Hij gaat spannende dingen uitproberen, zoals bij je weg rennen of met de afstandsbediening gooien. Bedenk dat hij het niet expres doet. Het is niet tegen jou gericht en de driftbuienfase gaat weer over.Houd vast aan dezelfde aanpak
Het is een illusie om te denken dat driftbuien door een bepaalde aanpak helemaal overgaan. Wel helpt het om een strategie te bepalen waar je je de komende tijd aan houdt. Besluit je de boosheid van je kind te negeren, doe dat dan ook in de supermarkt en op straat. Besluit je zijn gevoel te benoemen en dicht bij hem te blijven, houd dat dan de komende weken vol. Word niet boos, hang geen hele verhalen op, houd je aanpak simpel. Je kind verleiden tot samen stampvoeten kan ook een strategie zijn.Creëer een plek om boos te zijn
Peuters moeten leren met hun emoties om te gaan. Ze mogen voelen wat ze voelen en dat kan als ze een veilige, bekende plek hebben om uit te razen. Misschien kun je een hoekje creëren met kussens om op te slaan, misschien wil je kind het liefst met zijn knuffel op de trap zitten. Maak duidelijk dat het geen strafplek is, maar een plek om (uiteindelijk) tot rust te komen. Zeg bijvoorbeeld: 'Hier mag je lekker boos zijn'. Na een minuut kun je kijken hoe de vlag erbij hangt. Is je kind dan wat aan het nasnikken of zelfs helemaal rustig, dan kun je hem weer binnenlaten. Als hij nog kwaad is, kun je dat verwoorden: 'Jij bent nog boos, ik kom zo wel weer kijken.' Op deze manier leer je je kind dat kwaad zijn mag, maar dat je er geen extra aandacht mee krijgt.Geef je kind niet te veel aandacht als hij boos is
Is je kind afgekoeld, kom dan niet meer terug op zijn boosheid. Hij is uitgeraasd en nu is het weer tijd voor leuke dingen. Te veel aandacht voor een driftbui kan averechts werken. Dan wordt de emotie een middel om in het centrum van de belangstelling te staan. Dat willen de meeste peuters juist graag. Je kind zijn zin geven om zijn woedeaanval te stoppen, is ook niet handig.Zorg voor jezelf
Het kan er best inhakken, zo'n periode met driftbuien. Soms zou je misschien het liefst met je peuter mee gillen. Af en toe een oppas regelen en op pad gaan met je partner of vrienden kan je in balans houden.
Lees ook: 18 lachwekkende oorzaken waarom jullie peuters een driftbui kregen
10 tips om driftbuien bij je peuter te voorkomen
Laten we voorop stellen dat het goed is als kinderen hun gevoelens uiten. En dat het niet de bedoeling is dat ze hun frustratie altijd maar moeten inhouden. Maar je kunt de manier waarop ze die frustratie uiten wel sturen. En dan het liefst zonder zelf gefrustreerd te raken en je stem te verheffen. Met deze tien simpele trucs kun je dreigende driftbuien op tijd de kop indrukken, zónder je stem te verheffen.
Ontdek de triggers
Observeer op welke momenten je kind een driftbui krijgt en wat de triggers zijn. Is dat als jullie in de supermarkt langs het snoepgoed lopen? Of als jullie direct na zijn crèche-ochtend ergens naartoe gaan? Misschien is een middagslaapje al genoeg om drama's te voorkomen.Denk vooruit
Als je eenmaal ontdekt hebt wat de algemene triggers zijn, bedenk dan een plan om ze te ontwijken. Je eigen routine aanpassen is vaak makkelijker dan omgaan met een kind dat languit in het gangpad bij de kassa ligt te brullen. Is hij bijvoorbeeld vooral in de namiddag gevoelig voor driftbuien, plan je activiteiten dan in de ochtend.Afleiding
Voel je een uitbarsting aankomen, wees het dan voor en probeer je kind af te leiden. Geef hem bijvoorbeeld een eenvoudige taak of vertel een leuke grap. Hierdoor wordt zijn geest positief geprikkeld en krijgt de frustratie vaak niet eens een kans.Blijf positief
Geef je kind complimenten voor zijn goede gedrag. Zo'n positieve benadering verkleint de kans dat hij ergens zo gefrustreerd door raakt dat hij fysiek en emotioneel op tilt slaat.Toon empathie
Is het toch code rood? Blijf zelf rustig. Erken de frustratie van je kind en benoem dit in eenvoudige woorden. Dat betekent trouwens niet dat je moet toegeven aan zijn eisen. Je geeft hiermee aan dat je je bewust bent van hoe hij zich voelt en dat is fijn voor een kind.Geef ze een missie
Ga je naar de supermarkt of moet je langs andere winkels? Geef je kind dan een missie. Zo laat je hem zien dat jullie een team zijn en dat hij niet tegen zijn wil wordt meegesleept. Maak bijvoorbeeld samen een boodschappenlijstje en geef hem in de supermarkt de opdracht om bepaalde artikelen te zoeken. Je zult zien dat hij zich enorm gewaardeerd voelt en dat heeft meteen een positief effect op zijn gedrag.Wat is de oorzaak?
Dreigt je kind een woedeaanval te krijgen, probeer dan meteen de oorzaak te achterhalen in plaats van het gedrag te negeren. Misschien heeft hij zin in eten of wil hij zelf lopen. Als je snel ontdekt wat er aan de hand is, kun je voorkomen dat de frustratie oploopt.Geen stress
Probeer niet gestrest de deur uit te stappen. Je kind voelt dit feilloos aan en zal zijn eigen gedrag hieraan spiegelen. Ben je gespannen, adem dan een keer diep in en uit, tover een lach op je gezicht en bedenk je hoeveel voordeel jíj ervan hebt als je ervoor zorgt dat jullie uitstapje positief verloopt.Goede voorbereiding
Vertel je kind van tevoren wat er gaat gebeuren. Waar gaan jullie naartoe? Wie zijn daar? Wat gaan jullie daar doen? Hoe gaan jullie er samen iets leuks van maken? Zo weet hij waar hij aan toe is en dat verkleint de kans op onaangename verrassingen.Beloning
Geef je kind iets om naar uit te kijken. Beloof hem bijvoorbeeld om samen naar de bakker te gaan voor een lekker broodje als jullie naar de supermarkt zijn geweest. Of vertel dat jullie op de terugweg langs de speeltuin gaan. Zo gaat hij meteen al goedgemutst met je op stap.
Lees ook: Je kind kalmeren bij een driftbui: zoveel dagen per jaar ben je eraan kwijt.
Waarom zijn driftbuien goed voor je peuter?
Een driftbui van je peuter is niet leuk en zeker niet als je midden in de supermarkt staat met afkeurende blikken van omstanders. Maar zo'n driftbui is wel heel gezond voor je kind en jij kunt er ook nog iets van leren.
Het kan er maar beter uit zijn
Tranen bevatten het stresshormoon cortisol. Als je kind huilt, verlaat stress dus letterlijk zijn lichaam. Ook zorgt huilen ervoor dat de bloeddruk daalt en het is dé manier om alles er eens lekker uit te gooien. Dus is je kind tijdens een driftbui in tranen, boos, gefrustreerd en niet voor rede vatbaar? Laat hem maar gaan. Zodra zijn driftbui voorbij is, is hij weer vrolijk. Even stoom afblazen is heel gezond.Het helpt bij het leren
Vallen de blokken steeds om als je kind een toren wil bouwen en wordt hij dan ontzettend boos? Grote kans dat er allerlei emoties in de weg zaten, waardoor het niet ging zoals hij wilde en hij gefrustreerd raakte. Spelen en ontdekken is de beste manier om van alles te leren, maar volgens experts lukt dat alleen als je relaxed bent en goed in je vel zit. Een driftbui zorgt ervoor dat je kind alle spanning kwijtraakt en weer met frisse moed verder kan. Je zult zien dat het bouwen daarna wel lukt.Je kind slaapt er beter door
Doe je er alles aan om te voorkomen dat je kind een driftbui krijgt? Geen goed idee. Je denkt misschien dat je je kind ermee helpt, maar die frustratie moet er ook uit. Als hij die kans overdag niet krijgt dan heb je kans dat hij dit 's nachts doet. Hij kan naar dromen of wakker worden. Geef je kind dus de ruimte om af en toe flink te huilen en onredelijk te zijn en wacht gewoon af tot het over is. Zo krijgen negatieve emoties geen kans om zich op te stapelen.'Nee' zeggen is goed voor je kind
De kans is groot dat je peuter af en toe een driftbui krijgt, omdat je ergens 'nee' tegen zegt. En dat is alleen maar goed! Door regelmatig 'nee' te zeggen, leert je kind wat wel en niet mag. Soms probeer je dit te vermijden, omdat je geen zin hebt in een driftbui, maar onthoud: grenzen aangeven is ook een vorm van liefde.Je kind vertrouwt je
Geloof ons: dat je kind vooral driftbuien krijgt in jouw bijzijn is een groot compliment (ook al zal het niet altijd zo voelen). Kinderen gebruiken driftbuien meestal niet om ons te manipuleren om hun zin te krijgen, maar om hun gevoelens te uiten. En dat kunnen ze alleen op deze hevige manier in het bijzijn van iemand die toch wel onvoorwaardelijk van de houdt: jij dus.
Lees ook: Een time-out: doen of niet?Het versterkt de band
Het lijkt misschien alsof je boze kind je aanwezigheid niet waardeert en je de stomste moeder van de wereld vindt als hij een meltdown heeft, maar niets is minder waar. Die lastige buien kunnen zelfs jullie band versterken. Laat hem uitrazen en zijn gevoelens uiten zonder hem te stoppen. Zeg alleen wat lieve en geruststellende woorden en geef hem een knuffel als je de kans krijgt. Je kind voelt zich hierdoor achteraf nog meer verbonden met je.Het heeft een positieve invloed op zijn gedrag
Agressief gedrag, niet willen delen of weigeren ergens aan mee toe doen: het zijn allemaal signalen dat je peuter worstelt met zijn emoties. Een gezonde driftbui die hoort bij zijn leeftijd zorgt ervoor dat hij deze emoties kan uiten en daarna weer vrolijk verder kan met zijn leven.Liever thuis dan in het openbaar
Een gillende peuter in de supermarkt of op een andere openbare plek? Dat wil je liever niet. Als je je kind thuis de kans geeft om af en toe al zijn emoties en frustraties eruit te gooien, is de kans kleiner dat dit in het openbaar gebeurt. Bovendien heb je thuis meer rust en tijd om je kind helemaal te laten uitrazen en zo echt alle stress en emoties eruit te gooien.Nu mag het nog
Naarmate je kind ouder wordt, zal hij steeds minder vaak huilen of zich gefrustreerd op de grond storten. Dit komt deels door de ontwikkeling die hij doormaakt en deels omdat huilen en ander heftig emotioneel gedrag wordt ontmoedigd door de omgeving. Eigenlijk is dat best een beetje jammer, want hebben we allemaal niet wel eens de behoefte om het op een keihard huilen te zetten of driftig te stampvoeten? Maar dat doen we niet en dus kroppen we het op. Gun het je kind dus vooral om al die emoties de vrije loop te laten nu het nog kan.Een wijze les voor jou
Hoe vervelend je die driftbuien van je peuter ook mag vinden en hoe lastig het soms is om ermee om te gaan, je kunt er super veel van leren. Zo kan een driftbui van je kind werken als een spiegel, waardoor er dingen bovenkomen uit je eigen jeugd, zoals ouders die geen aandacht voor je emoties hadden. Dit is je kans om het anders te doen. Ook zijn de driftbuien van je kind een goede oefening in geduld en beheersing. Doe er je voordeel mee.
Mooie (prenten)boeken over boos zijn en hoe je als ouder omgaat met driftbuien:
Tip: Dit zijn goede pedagogische alternatieven voor een time-out.
Bronnen: Opvoeden.nl