Hoe verdrinken kinderen?
De meeste verdrinkingsongevallen met kinderen spelen zich in en om het huis af. Bij het eigen huis, of als je kind ergens op bezoek is waar water in de buurt is, en dat is in Nederland bijna overal zo. Vijvers, sloten, grachten, een zwembadje in de tuin, zelfs in de badkuip kunnen kinderen verdrinken.
Verdrinken is overigens een stille gebeurtenis. Kinderen verdwijnen vaak geruisloos onder water, zonder te schreeuwen of te spartelen, zoals je in films ziet. Daardoor wordt verdrinking vaak niet opgemerkt. Waarom iemand stil verdrinkt? Het lichaam schakelt instinctief alles uit wat ademhaling in de weg kan zitten, dat legt voorzitter van de Reddingsbrigade Amsterdam Walter Weg uit in Het Parool.
Hoe vaak komt verdrinking bij een kind voor?
Tussen 2010 en 2020 verdronken er in Nederland gemiddeld 78 kinderen per jaar. Een op de zes overlijdt aan de gevolgen ervan, blijkt uit onderzoek. Bijna een op de drie kinderen belandt door verdrinking op de intensive care. Vaak zijn hun hersenen dan al zo beschadigd door zuurstofgebrek, dat ze niet meer beter worden.
Driekwart van de kinderen die verdrinken is tussen de nul en vijf jaar oud. Zij lopen ook het grootste risico om eraan te overlijden. Negentig procent van alle kinderen die verdrinkt is onder de tien jaar, maar er verdrinken ook jaarlijks kinderen die ouder zijn. Het hebben van zwemdiploma's kan dit niet altijd voorkomen.
Lees ook: Van zwembandjes tot een zwemvest: wat is het veiligst?
Verdrinking bij kind voorkomen
Vaak gebeurt verdrinking als er geen toezicht is. Een kind glijdt onderuit in bad en kan niet overeind komen. Of verliest zijn evenwicht als hij een bal uit de vijver probeert te pakken, en valt in het water. Ook tijdens het rennen of spelen kan een kind per ongeluk in een sloot belanden. Kinderen kunnen vaak nog niet zelf uit het water komen, of zakken meteen onder water. Dit kan ook gebeuren tijdens het zwemmen en spelen in het zwembad of buitenwater.
Blijf daarom altijd dichtbij als je kind in het water of in de buurt van water is. Zorg dat je je kind kunt zien. Ook als hij zijn zwemdiploma's al heeft. Laat kleine kinderen bij het zwembad of buitenwater altijd zwembandjes dragen. Bij kleine kinderen (onder de drie jaar) ga je niet verder dan een armlengte uit de buurt: zorg dat je je kind kunt aanraken.
Verdrinking kan in een mum van tijd gebeurd zijn en kinderen zijn vaak niet in staat om om hulp te roepen als ze in het water in nood raken. Daarom is het zo belangrijk om te blijven opletten als je kind in of bij het water is. Dus niet even snel opruimen of de voordeur opendoen terwijl je kind in bad zit. Houd je ogen op je kind gericht als je in het pierenbadje met een andere ouder kletst. En laat je niet afleiden door je telefoon. Even een berichtje lezen of iets opzoeken in je tas, en je kind kan uit het zicht verdwenen zijn. Zeker als je kind geen zwembandjes draagt, kan hij direct onder water verdwijnen waardoor je hem niet meer ziet.
Lees ook: Overlevingszwemmen voor jonge kinderen: hoe werkt dat?
Hoe herken je verdrinking bij kind?
Het lastige is dat een verdrinking van een jong kind meestal niet te zien of merken is. Het is een misvatting dat kinderen die kopje onder gaan, schreeuwen en spartelen. In de praktijk gebeurt dat niet.
Een jong kind verdwijnt stil en zonder in paniek te raken onder water. Jonge kinderen beseffen niet wat er gebeurt en kunnen geen geluid maken. Het water blokkeert hun luchtweg en dan kan het snel verkeerd aflopen.
Onderzoek wijst uit: Kwart van de ouders is ontevreden over zwemkwaliteiten kind
Wat te doen bij verdrinking van een kind?
Wat doe je als je kind nog in het water ligt?
-
Roep om hulp: laat 1-1-2 bellen.
-
Denk om je eigen veiligheid: je kind kan je in paniek onder water trekken. Ga alleen het water in als er geen andere mogelijkheid is om je kind te redden, bijvoorbeeld met een reddingsboei. Zorg dat er minstens één andere persoon bij is om te helpen.
Wat doe je als je kind uit het water is?
-
Leg je kind op zijn rug: controleer of hij bij bewustzijn is (aanspreken en schudden aan de schouders).
-
Laat 1-1-2 bellen, of doe dit zelf als je alleen bent (als dat nog niet is gebeurd). Zet je telefoon op de luidsprekerstand.
-
Is je kind bewusteloos? Controleer dan of hij ademt.
-
Geef direct vijf beademingen als je kind niet (normaal) ademt.
-
Begin dan met reanimeren: telkens vijftien borstcompressies en twee beademingen.
-
Volg de instructies van de meldkamer via je telefoon.
-
Is de ademhaling van je kind normaal? Draai hem dan op de zij (liefst in de stabiele zijligging) en wacht op de hulpdiensten.
-
Gebruik een (reddings)deken als bescherming tegen bijvoorbeeld kou of regen.
Ben je alleen met je kind en ademt hij niet? Begin dan met vijf beademingen en reanimeren. Bel daarna 1-1-2.
Bekijk ook: Video Kinder-EHBO: reanimatie en beademing bij kinderen
Hoe lang kan een kind onder water zijn?
Een kind kan binnen een minuut verdrinken. Als een kind onder water raakt, zal hij eerst proberen zijn adem in het houden. Dat kan een kind een aantal seconden volhouden.
Als er vervolgens een ademprikkel komt, zal het kind toch een adembeweging maken. Eerst verkrampen de stembanden en treedt de duikreflex op: dit doet het lichaam om te voorkomen dat er water in de longen komt. Dit duurt maar kort.
Daarna komt er bij het proberen in te ademen water in de longen, waardoor er weinig of geen zuurstof meer in het lichaam komt. Duurt dit te lang, dan leidt dit tot een hartstilstand of hersenbeschadiging.
Wat is late verdrinking of secondary drowning?
Is je kind kopje onder gegaan en heeft hij mogelijk water in zijn longen gekregen? Ga dan altijd met hem naar de huisarts, ook als hij normaal ademt. Als er water in de longen terecht is gekomen, kan je kind het uren later ineens alsnog benauwd krijgen en dat kan gevaarlijk zijn.
Dit wordt weleens late verdrinking of secondary drowning genoemd, al is dit geen officiële term. Het is een complicatie aan de longen, waarbij een kind uren nadat het onder water is geweest gaat hoesten, pijn heeft bij het ademhalen en benauwd wordt. De symptomen bij late verdrinking zijn:
-
Blijven hoesten tot enkele uren na de bijna-verdrinking.
-
Erg vermoeid of lamlendig zijn, dit kan tot 24 uur nadat je kind onder water is geweest optreden.
-
Pijn op de borst en benauwd.
-
Onrustig of ander gedrag dan normaal.
-
Koorts.
Lees ook: Wees alert in de zomer: 'De valkuil is dat iedereen denkt dat de ánder oplet'
Wat is droge verdrinking?
Iemand kan ook verdrinken doordat er een verkramping van de stembanden optreedt. Dit gebeurt om te voorkomen dat er water in de longen terechtkomt. Dat wordt ook wel een droge verdrinking genoemd. Er komt dan dus geen water in de longen, waardoor de persoon stikt.
Hoe kun je verdrinking bij je kind voorkomen?
Tot slot nog eens op een rij wat je kunt doen om verdrinking te voorkomen:
- 01.
Laat je kind nooit alleen in of bij het water. Laat hem ook niet zonder toezicht buitenspelen als er water in de buurt is. Loop nooit weg bij je kind, ook niet als bijvoorbeeld de deurbel gaat.
- 02.
Doe je kind in het water altijd zwembandjes om. Mocht hij in nood komen, dan zie je hem op deze manier ook eerder en zakt hij niet geheel onder water weg waardoor je je kind uit het oog verliest.
- 03.
Blijf bij kleine kinderen op een armlengte afstand als ze in of bij het water zijn. Houd voortdurend toezicht. In enkele seconden kan je kind uit het zicht verdwenen zijn en in het water raken of kopje onder gaan.
- 04.
Geef je kind duidelijke instructies. Waarschuw voor de gevaren van water en maak hier afspraken over.
- 05.
Laat je niet afleiden, bijvoorbeeld door je telefoon of een boek.
- 06.
Ga alleen zwemmen op plekken waar het mag. En zwem alleen in buitenwater waar toezicht is van lifeguards.
- 07.
Kan je kind niet zwemmen? Ga dan niet verder het water in dan tot waar het bij je kind tot de knieën komt.
- 08.
Let goed op of er stroming is en laat je kind niet zwemmen in de golven. Pas ook op met koud water.
- 09.
Ga je in buitenwater zwemmen? Let dan goed op met drijfmiddelen als er stroming of wind is. Je kind kan dan snel afdrijven.
- 010.
Laat je kind zwemdiploma A, B en C halen. Blijf ook opletten als hij zijn zwemdiploma's heeft en oefen regelmatig met je kind in het zwembad of buitenwater, zodat hij het zwemmen niet verleert.
Lees meer: Op welke leeftijd kun je beginnen met zwemles?
Voorkom verdrinking met de juiste zwemhulpmiddelen
/333665d562d34783abf5754c1f72b204/image.jpg)
/553cf187f3f24aa4a9455910980a4940/image.jpg)
/4d9432854d14434786fc91cf58a7c251/image.jpg)
/536331503df94b82836cdde856b77a83/image.jpg)
/a580eb178bb04fe987e5d5aa5424ce95/image.jpg)
/4f9c566952934c0c8fe83761c93c7ea1/image.jpg)
/cafd2bef623549c8a1919c7dc2112bfe/image.jpg)
Bronnen: Veiligheid.nl, Nationale Raad Zwemveiligheid, RTL Nieuws
