Co-ouderschap
Voordat je een kind had, verbrak je misschien het liefst alle contact als een relatie uitging. Maar als er kinderen in het spel zijn, is dat geen optie meer. Wat de reden van de scheiding of verbroken relatie ook is, je hebt vanwege de kinderen nog met elkaar te maken. Misschien niet dagelijks en niet altijd 'live', maar je ontkomt er niet aan regelmatig te communiceren met je ex.
Het hangt van de situatie af hoe lastig dat voor je is. Hoe jullie hiermee omgaan is uiteraard aan jullie, maar zeker in het begin is het misschien niet altijd makkelijk. Iedereen pakt dit anders aan. Hou je de communicatie beperkt tot onderwerpen die met jullie kind te maken hebben? Of is er nog ruimte voor vriendschappelijk contact?
Hoe dan ook, voor je kind is het van het allergrootste belang dat de samenwerking en communicatie tussen jullie als ouders zo soepel mogelijk verloopt en dat er zo min mogelijk wrijving is. Dat biedt een kind de stabiliteit en zekerheid waar hij behoefte aan heeft. Uit onderzoek blijkt dat de relatie tussen co-ouders een sterke invloed heeft op de mentale en emotionele conditie van kinderen, maar ook op het voorkomen van klachten als angst- en paniekaanvallen of depressies en latere relatieproblemen.
Lees ook: Zo voorkom je een vechtscheiding
Ouderschapsplan voor co-ouders
Om ervoor te zorgen dat gescheiden ouders de opvoeding gezamenlijk in goede banen leiden zonder juridische stappen te hoeven zetten, is een ouderschapsplan verplicht. Als jullie uit elkaar gaan, leg je hierin samen afspraken vast over de omgang met je kinderen, de manier van communicatie tussen beide ouders en zaken die te maken hebben met school, medische zorg, verzekeringen en eventuele kinderalimentatie. Omdat het soms pittig kan zijn om niet te vervallen in discussies en ruzie: twaalf tips voor een zo soepel mogelijk co-ouderschap.
Lees ook: Alles over het eenoudergezin
Co-ouderschap: hoe pak je dat aan?
- 01.
Zie co-ouderschap als een nieuwe relatie
Een eerste stap naar succesvol co-ouderschap is dat je dit ook weer gaat zien als een relatie, maar dan in een heel nieuwe vorm. Deze nieuwe relatie draait volledig om het belang van je kind(eren). Niet om jullie als ex-partners en niet om de issues die jullie uit elkaar hebben gedreven. Zet woede, wrok en gekwetste gevoelens opzij. Je relatie of huwelijk mag dan over zijn, je gezin is er nog. Een verantwoordelijke, volwassenen verstandhouding tussen jullie als ouders begint met het voorop zetten van het belang, geluk en de stabiliteit van je kind. Besef ook dat je nog tot je kind volwassen is (en waarschijnlijk langer) met je ex te maken zult hebben. - 02.
Zorg voor een goede sfeer
Zorg dat de sfeer goed of op z'n minst neutraal is als je ex-partner je kind komt halen of brengen. Houd het belang van je kind in je achterhoofd bij elke discussie of vorm van communicatie. Praat normaal tegen elkaar en train jezelf om rustig te blijven als de spanning oploopt. Laat je niet meeslepen door elke ergernis of frustrerend gedrag van de ander, maar bewaar de rust.
Neem ook de tijd bij het halen en brengen. Voorkom dat je kind halsoverkop mee moet: zorg dat je kind klaarstaat voor vertrek. Laat hem eventueel nog wat favoriet speelgoed verzamelen. Maak het afscheid niet te emotioneel. Vaste dagen en vaste rituelen voor het weggaan en terugkomen bieden je kind houvast. Zeker wanneer een scheiding nog vers is, is het belangrijk dat je je kind de tijd geeft om te wennen aan de nieuwe situatie. Is hij net van het ene naar het andere huis gebracht, geef hem dan de ruimte om weer even te 'landen'. Laat hem op zijn gemak wat rommelen voor je verdergaat met de planning van de dag. Lees ook: Co-ouderschap, dit moet je financieel en juridisch goed regelen - 03.
Toon belangstelling
Laat aan je kind merken dat je het leuk vindt dat hij tijd doorbrengt met zijn andere ouder. Wens je kind veel plezier en toon belangstelling: vraag of hij nog iets leuks gaat doen of vraag na afloop wat hij heeft gedaan. Want ook al wil jij niks meer met je ex te maken hebben, je kind verheugt zich er waarschijnlijk op dat ze elkaar gaan zien. - 04.
Concurreer niet met elkaar
Probeer niet te gaan concurreren met de ander. Sta open voor wat je kind vertelt over hun samenzijn en reageer neutraal tot positief op die verhalen. Heeft je kind juist negatieve verhalen over de andere ouder, oordeel daar dan niet over. Misschien wil je kind zich alleen even uiten. Het is geen strijd en je wilt niet dat je kind voelt dat hij tussen twee kampen in zit. Zet eventuele jaloezie opzij. Jullie zijn allebei even belangrijk voor je kind en hij heeft recht op een relatie met jullie beiden. Lees ook: 10 tips voor alleenstaande ouders, die het leven makkelijker maken - 05.
Je kind gaat vóór een nieuwe partner
Misschien ben je weer verliefd. Heerlijk! Maar hoe geweldig jij je nieuwe partner ook vindt: realiseer je dat dit voor je kind én je ex-partner even wennen is. En misschien wel langer dan even. Probeer niet alles door jouw roze bril te zien. Stel het belang van je kind voorop – en wees hierover ook duidelijk naar je nieuwe partner toe. De afspraken in jullie ouderschapsplan zijn er niet voor niets. Neem je nieuwe partner mee in wat er van jou wordt verwacht en wat dat betekent voor jullie samen. - 06.
Laat je niet negatief uit over je ex in het bijzijn van je kind
Houd de communicatie altijd respectvol (dit leg je ook vast in een ouderschapsplan). Dat wil zeggen: praat in het bijzijn van je kind niet negatief over de andere ouder. En voorkom ook dat anderen (vrienden, familie) dit doen. Kinderen zijn loyaal naar beide ouders en hebben hier ook recht op. Je maakt het je kind heel moeilijk wanneer je hem het gevoel geeft dat hij bij jou of jouw familie niet enthousiast of liefdevol over de andere ouder mag praten. - 07.
Informeer elkaar
Ook al wil je het contact met je ex misschien tot een minimum beperken, bepaalde zaken zul je moeten overleggen. Zoals medische zaken, schoolresultaten, gewijzigde opvang of geplande logeerpartijtjes. Het is voor je kind prettig als beide ouders op de hoogte zijn van dit soort belangrijke zaken. Communiceer dit dus onderling en leg de verantwoordelijkheid voor het overdragen van deze informatie nooit bij je kind.
Vervallen jij en je ex al snel in discussies? Het kan helpen om het contact puur zakelijk te zien. Praat met elkaar zoals je met een collega zou doen: duidelijk, neutraal en met respect. Het kan ook helpen dingen vragend te opperen, in plaats van al stelling te nemen: 'Zouden we misschien…?' of 'Wat vind je ervan als we...?' Zorg bovendien dat de communicatie altijd over de behoefte van je kind gaat en niet over die van jou of je ex. Lees ook: Tips van single moeders voor single moeders - 08.
Overleg de planning
Breng je je kind naar je ouders op de dagen dat hij bij jou is of gaat hij een dagje extra naar de kinderopvang, overleg dit dan met je ex-partner. Hetzelfde geldt voor studiedagen, kinderfeestjes, sportactiviteiten of logeerpartijtjes. Het is voor je ex-partner wel zo prettig om te weten wanneer je kind onder wiens hoede valt. Maak hier goede afspraken over. Heb je onregelmatige verplichtingen vanuit je werk? Stem dan per week een schema met je ex af, waarbij jullie allebei evenveel tijd met je kind krijgen. Stel je flexibel op, grote kans dat je ex daardoor ook een stuk flexibeler wordt. - 09.
Respecteer de regels van je ex-partner
Het geeft je kind rust en duidelijkheid als jullie hem op een vergelijkbare manier opvoeden, met dezelfde normen, waarden en huisregels. Toch kan het zijn dat jullie dingen anders aanpakken. Misschien mag hij bij de ander langer opblijven, meer televisie kijken of krijgt hij vaker snoep. Of misschien is je ex juist veel strenger dan jij. Probeer zoveel mogelijk op één lijn te zitten, maar respecteer ook de regels van de ander. Maak onderscheid tussen hoofd- en bijzaken (en neem de hoofdzaken op in jullie ouderschapsplan). Schop geen scène over een halfuur verschil in bedtijd. Houd dingen bespreekbaar en blijf redelijk. Maak je je zorgen over hoe het eraan toegaat als je kind bij je ex is ? Bijvoorbeeld als hij daar altijd ongezond eet en uren per dag mag gamen? Breng dit dan voorzichtig en niet aanvallend ter sprake. Met het belang van je kind voorop. - 010.
Houd je kind erbuiten
Kaart ergernissen, problemen of opvoedkwesties niet aan in het bijzijn van je kind, hoe prangend ze soms ook zijn. Vermijd discussies als je kind het kan horen. Zelfs een kleine woordenwisseling kan voor je kind al emotioneel belastend zijn. Praat dingen daarom uit op een afgesproken tijdstip, zonder je kind erbij. Handig: 7 slimme budgettips voor single ouders - 011.
Zorg voor een veilig 'thuis'
Laat je kind vallen dat hij liever bij je ex-partner is? Al doet het misschien pijn, respecteer het. Als je er boos of gekwetst op reageert ('Dan ga je maar naar papa!'), duw je je kind van je af. Waarschijnlijk zegt je kind het in een opwelling en is het een momentopname. Misschien zegt hij het wel gewoon omdat zijn favoriete knuffel nog bij je ex ligt. Neem de tijd om stil te staan bij de gevoelens en emoties van je kind. Heeft hij heimwee of maakt hij zich zorgen om de andere ouder? Sta hem dat toe en stimuleer hem zijn andere ouder even te bellen. Zo voelt je kind zich veilig bij je. Geef je kind het gevoel dat hij onder alle omstandigheden bij jullie allebei een thuis heeft. Tip: zo kun je zien of je kind de scheiding goed kan verwerken - 012.
Sta open voor veranderingen (en leg ze goed vast)
Misschien vond je kind het als vierjarige nog oké om steeds om de dag bij een van jullie te verblijven. Maar naarmate hij ouder wordt, zorgt een omgangsregeling waarbij hij om de week bij een van jullie is voor meer rust en stabiliteit. Houd rekening met dit soort veranderingen en wees flexibel als een andere regeling beter is voor je kind. Leg veranderingen goed vast. Grote veranderingen (een andere omgangsregeling, verhuizing, verandering van inkomen) kunnen aanleiding zijn om jullie ouderschapsplan te herzien. Kleine wijzigingen (vakantie of een afspraak over eenmalige kosten) kun je per mail naar elkaar bevestigen. - 013.
Je ex hoeft geen vijand te zijn
Als de ergste kruitdampen zijn opgetrokken, kunnen je ex en jij misschien aan je kind laten zien dat papa en mama geen vijanden (hoeven te) zijn. Combineer bijvoorbeeld een ophaalmoment met een 'samen-moment'. Bedenk hierbij wat voor het kind prettig is. Als jullie in de laatste periode veel onenigheid hebben gehad toen jullie aan tafel zaten, dan roept samen eten misschien te veel spanning op bij je kind. Ga dan liever af en toe samen iets leuks ondernemen. Dit hangt natuurlijk erg af van de manier waarop de relatie is verbroken en kan ook gevoelig liggen voor eventuele nieuwe partners. Maar als je ervoor openstaat, geef je je kind (en jezelf) iets enorm waardevols voor de toekomst. Er komen immers nog veel verjaardagen, bijzondere momenten op school, diploma's, feestdagen en misschien ook momenten van rouw. Het is voor je kind heel fijn als jullie er dan samen voor hem kunnen zijn. Jullie als ouders hebben de sleutel naar een schatkamer aan gezamenlijke herinneringen en daarmee de basis van een mensenleven. Wees zuinig op die sleutel.
/461e264227394811861f4c2feea8af87/image.jpg)
/47b1b61071b54b439bbf9ed5d6d5f4b5/image.jpg)
/87aec89292ac47abb728e485fe191574/image.jpg)
/b0434fa115ef416d88bcf544b0a9a405/image.jpg)
