Voor oudersPersoonlijke verhalen

Olympische droom of kinderwens: Ellen van Dijk besloot niet te kiezen

Ellen van Dijk Fotografie: Hannah Lipowsky
Fotografie: Hannah Lipowsky
Leestijd 9 minuten
Lees verder onder de advertentie

Lees meer: Caroline Mol: 'Ik wilde haar voor altijd op mijn lijf hebben'

'Ben gewoon net ten huwelijk gevraagd!' begint Ellen ons gesprek enthousiast. De profwielrenster is amper een dag terug van haar vakantie in de Franse Alpen, waar haar vriend Benjamin haar, op een terrasje aan de rivier, ten huwelijk vroeg. Een totale verrassing voor Ellen. 'We hadden het eigenlijk nooit over trouwen, maar ik dacht altijd dat hij dat per se niet wilde. Daarom deed ik er zelf ook altijd onverschillig over; ach, wat verandert zo'n huwelijk nou helemaal? Maar eerlijk is eerlijk: ik vind het echt ontzettend leuk.'

Jullie zijn sinds 2017 samen, hoe leerden jullie elkaar kennen?

'Benjamin werkte als journalist voor een wielerwebsite en werd zodoende de ghostwriter van mijn maandelijkse column. Een jaar lang belden we elke maand, onze gesprekken werden steeds uitgebreider. Het klikte en zonder elkaar te zien, leerden we elkaar goed kennen. Toen ik hem na maanden eindelijk ontmoette, vond ik hem ook fysiek aantrekkelijk, ook dat nog! Aanvankelijk deden we er niks mee – we wilden de relatie professioneel houden – maar na een halfjaar konden we er niet langer omheen en kregen we officieel verkering.'

Lees verder onder de advertentie

Ook interessant: Coosje Smid werd bedrogen tijdens haar zwangerschap. 'Ik kon me niet van hem losmaken'

Inmiddels ben je 26 weken zwanger van jullie eerste kind, had je altijd al een kinderwens?

'Ik droomde als meisje wel van moeder worden, maar omdat ik al sinds mijn twintigste topsport bedrijf, dacht ik ook: het moederschap is niet te combineren met topsport. Dat is dus pas een optie als ik ooit ga stoppen. En omdat ik altijd single was, zag ik het moederschap ook niet heel duidelijk voor me. Dat veranderde toen ik Benjamin ontmoette; met hem zag ik het helemaal zitten. Tijdens onze eerste vakantie samen, na een jaar verkering, kwam het onderwerp op tafel. De conclusie was dat we allebei graag kinderen wilden... ooit.'

Weerhield je carrière je om aan kinderen te beginnen?

'Ja, ik had nog veel sportieve doelen. Ook omdat mijn carrière een boost kreeg toen ik Benjamin ontmoette: hij leerde me beter doseren, op de juiste momenten te ontspannen en genieten. Vóór die tijd was sport mijn enige focus; ik was zó fanatiek dat het me tegenwerkte. Nu ik – door Benjamin – in een betere flow zat, wilde ik eerst mijn sportieve wensen vervullen voordat ik aan een volgend leven zou beginnen. Benjamin was eerder toe aan die volgende fase, maar parkeerde zijn kinderwens voor mij: hij wist wat mijn carrière voor me betekende. En ik maakte het waar, want in 2021 won ik het WK Tijdrijden en vervolgens sleepte ik het Werelduurrecord binnen. Inmiddels was ik 'al' 35, het werd tijd om het maar eens te gaan proberen.'

Lees verder onder de advertentie

Lees meer: Guusje (4) had een hersentumor: 'Je kind verliezen is een te grote gedachte om toe te laten'

En was het toen meteen raak?

'Een kinderwens valt niet te plannen, zo bleek maar weer. Want hoewel het spiraaltje eruit ging, kwam mijn menstruatiecyclus niet terug. Ik had nooit echt een normale cyclus gehad, maar of dat kwam door de spiraal of de topsport, wist ik eigenlijk niet. Het maakte me onzeker. Bij de gynaecoloog werd al snel duidelijk dat topsport de oorzaak was: mijn lichaam stond al sinds mijn twintigste continu onder hoogspanning. Als je lichaam maximaal werkt om te geven, prepareren en herstellen van alle inspanningen, beslissen je hersenen in feite dat er geen energie over is om je voort te planten en wordt de cyclus uitgeschakeld; die kóst immers alleen maar energie. Je ziet daarom dat bij veel atleten de cyclus verdwijnt.'

Dat moet je maar weten, zeg.

'Inderdaad, er is ook niet veel over bekend. Ik praatte er weleens over met collega's, maar het is toch een taboe. Tegelijkertijd wordt het uitblijven van je cyclus ook als 'stoer' gezien, omdat het betekent dat je alles geeft. Er wordt bij wijze van gezegd: "O, heb jij nog wel een cyclus? Nou, dan kun je wel wat hárder trainen." Het is dus heel dubbel. In het begin van mijn carrière vond ik het ook wel makkelijk: ik wilde maximaal en zo constant mogelijk presteren en werd daarbij niet gehinderd door mijn cyclus. Als topsporter die alleen maar aan haar doelen denkt, denk je: prima. De 'eigenlijke' functie van die cyclus speelde nog helemaal niet. Gelukkig gaf de gynaecoloog me een medicijn dat mijn cyclus na drie maanden terug toverde – meteen daarna was ik zwanger.'

Lees verder onder de advertentie

Ook leuk: Voorkom stress tijdens je zwangerschap

Je verkoos het moederschap toch boven de sport?

'Ja en nee. Ik zag ertegenop om te stoppen, maar dacht dat het niet anders kon. Aan het begin van vorig seizoen vroeg mijn ploegmanager – de ploeg Lidl-Trek betaalt mijn salaris – of ik verderging of wilde stoppen. Ik gaf aan dat fietsen voor mij het allermooiste is wat er bestaat, dat ik uitkeek naar de Olympische Spelen van 2024, maar ik vertelde ook eerlijk over onze kinderwens. Mijn manager aarzelde niet en stelde een tweejarig contract voor; mocht ik in die tussentijd zwanger raken, dan zouden ze me ondersteunen en helpen op mijn oude niveau terug te keren. Een droomreactie dus, en voor ons het extra zetje: dit gaan we doen!'

Was je aanstaande echtgenoot ook direct aan boord van dit plan?

'Gelukkig wel, want ik bruiste van energie na dit gesprek: ik hóéfde niet te stoppen. Een eyeopener was ook het voorbeeld dat mijn Britse ploeggenoot Lizzy gaf: zij was de eerste die na de geboorte van haar kind een geweldige comeback maakte, ondersteund door de ploeg en de sponsor. Zij bewees dat het mogelijk is. Met behulp van haar man die thuis de boel draaiende houdt. Zij zijn onze grote inspiratie: Benjamin gaat minder werken om voor ons kind te zorgen en in de winter gaan ze mee naar Spanje zodat ik me kan voorbereiden op het seizoen. Benjamin zet zijn eigen carrière op pauze om dit avontuur samen te kunnen aangaan. De media smullen daarvan, merkt ook ploegmaat Lizzy, zij krijgt vaak te horen hoe geweldig die 'opoffering' van haar man is. Terwijl... als een vrouw haar carrière opoffert, hoor je daar nooit iemand over. Dat gezegd hebbende: ik waardeer natuurlijk enorm wat Benjamin doet, hij maakt mijn carrière mogelijk.'

Lees verder onder de advertentie

Hoe voel je je?

'Goed. Op dit moment ben ik 26 weken zwanger en ik maak nog steeds al mijn trainingsuren; gemiddeld zit ik elke dag drie uur op de fiets en doe daarnaast krachttraining. Wel train ik minder intensief, mijn herstel is langzamer, mijn hartslag hoger. Ik heb weinig last van kwaaltjes. Ik moet wel leren om mijn grenzen aan te geven. Nu ik met verlof ben, gaan mensen ervan uit dat ik genoeg tijd heb om even dit of dat te doen of naar een bepaald evenement te komen. Maar ik train nog steeds volop en ik héb nou eenmaal minder energie, dat moet ik niet vergeten. Normaal kon ik makkelijker 'nee' zeggen omdat ik moest presteren, maar daar kan ik me op dit moment niet meer achter verschuilen. Ik had niet verwacht dat ik dat zo ingewikkeld zou vinden.'

Luister je goed naar je lichaam?

'Ook dat moest ik leren. Als sporter ben ik namelijk gewend om signalen van vermoeidheid te negeren. Dus ook al merk ik dat het trainen me die week te zwaar valt, toch wil ik dan per se die twintig uur per week halen. Dan beuk ik door, maar lig ik vervolgens wel een dag extra plat, wetend dat het slimmer is om naar mijn lijf te luisteren. Ik verwacht dat dit steeds meer vanzelf gaat, naarmate mijn buik groeit en ik de baby steeds beter voel. Maar vooralsnog blijft het een uitdaging, want in mijn achterhoofd ben ik al bezig met de Olympische Spelen, tien maanden na mijn bevalling. Ik wil zo fit mogelijk blijven. Diverse specialisten zeggen ook dat dat het allerbeste is, zowel voor mezelf, het kind als mijn herstel. Ik hoef daarbij niet bang te zijn dat ik de baby beschadig, dat vind ik een hele geruststelling, ik mag echt tot het allerlaatste moment door. Toch wil ik niet tot het bittere einde van mijn zwangerschap blind doorgaan met trainen, ik wil ook rustig de tijd nemen om bewust in die cocon te komen om te bevallen.'

Kijk je uit naar de bevalling?

'Ik ben vooral heel nieuwsgierig! Op een bepaalde manier ben ik gewend om pijn te lijden en diep te gaan, maar dat is wel een pijn die ik mezelf opleg: ik bepaal hoe diep ik ga en wanneer ik stop. Met bevallen is dat een ander verhaal, die pijn overkomt je. Ik ben benieuwd. Ik hoop dat ik het allemaal zo natuurlijk mogelijk kan beleven, zonder te veel medicatie. Het leuke van deze hele fase is: alles is nieuw, een avontuur, een verrassing. Als je, zoals ik, al zo lang topsporter bent, kom je op een gegeven moment ook in een soort sleur: je werkt naar een EK of WK toe, in de winter train je daar of daar. Het leven staat continu op repeat. Maar nú is alles anders en nog open, het voelt echt als een kans die we samen krijgen. Dat geeft me ongelooflijk veel energie.'

Lees verder onder de advertentie

Ook interessant: Hechting aan je baby: zo doe je dat

Lig je wakker van de vraag of het straks allemaal zo gaat lukken zoals je nu hoopt?

'Over het fysieke deel maak ik me geen zorgen: natuurlijk is het uitdagend, maar ik ben ervan overtuigd dat mijn lichaam hier sterker uitkomt. Ik ben vooral benieuwd hoe het mentaal gaat. Tot nu toe draaide mijn hele leven om mij en de vraag: hoe kan ik het beste presteren? Wat dat betreft leef ik heel egocentrisch. Dat kan straks niet meer: iemand wordt belangrijker dan ik, dan de sport. Dus hoe sta ik dan in dat topsportleven? Het kan bete-kenen dat de baby het allerbelangrijkste wordt en de topsport stopt – daar zou ik vrede mee hebben, want ik ben blij met hoe mijn carrière nu is.Maar het kan ook juist wat relativering brengen, zoals Benjamin me al eerder gaf, een gezond tegenwicht in mijn fanatisme. Mijn strakke leven krijgt er heel wat onzekere factoren bij: hoe slaapt de baby,herstel ik goed, krijg ik voldoende rust? Het is onmogelijk om van tevoren in te schatten hoe het loopt. Wat zeg ik: ik was er altijd van overtuigd dat het moederschap en topsport een onmogelijke combi zou zijn, en nu dóé ik het gewoon! We gaan het wel zien, stap voor stap.'