Soorten adoptie in Nederland
Ongewenste kinderloosheid is de belangrijkste reden voor adoptie. Ongeveer tachtig procent van de adoptieouders in Nederland koos voor adoptie omdat ze geen biologische kinderen kan krijgen. Tien procent heeft wel biologische kinderen, maar koos daarnaast voor adoptie omdat het niet lukte om opnieuw zwanger te worden, terwijl ze nog wel een kinderwens hadden. Daarnaast kunnen stiefouders soms het kind van hun partner adopteren. We zetten de verschillende soorten adoptie in Nederland op een rij.
Buitenlandse (interlandelijke) adoptie
Buitenlandse adoptie, ook wel interlandelijke adoptie genoemd, is het adopteren van een kind uit het buitenland. In Nederland is dit niet meer toegestaan. De regering nam dit besluit in mei 2024. Alleen ouders die daarvoor al zijn gestart met de officiële adoptieprocedure, kunnen nog in aanmerking komen voor adoptie van een kind uit het buitenland. Lees waarom adoptie uit het buitenland niet meer mogelijk is.
Binnenlandse adoptie
Binnenlandse adoptie is het adopteren van een kind uit Nederland. Voor moeders die overwegen om hun kind af te staan, is een wettelijke bedenktijd van drie maanden ingesteld. Na de bevalling wordt hun kind eerst tijdelijk ondergebracht in een pleeggezin en krijgt een voogd het gezag. Besluit de moeder daarna dat ze haar kind definitief wil afstaan ter adoptie, dan kunnen Nederlandse ouders het kind adopteren. De Raad voor de Kinderbescherming zoekt dan een passend gezin uit de adoptieaanvragen.
Sinds buitenlandse adoptie niet meer is toegestaan, stijgt het aantal aanmeldingen voor binnenlandse adoptie. Per jaar worden ongeveer twintig Nederlandse kinderen ter adoptie afgestaan. Maar een klein deel van de wensouders die zich inschrijven voor adoptie, krijgt dus een kind via deze weg. Lees meer over de binnenlandse adoptieprocedure.
Stiefouderadoptie
Stiefouderadoptie valt ook onder binnenlandse adoptie. Bij stiefouderadoptie, ook wel partneradoptie genoemd, adopteer je het kind van je partner. Het kind wordt dan juridisch gezien familie van jou. Stiefouderadoptie is pas mogelijk wanneer de stiefouder en de ouder van het kind minimaal drie jaar hebben samengewoond. Ook moeten ze minimaal een jaar aaneengesloten samen het kind hebben opgevoed en er samen voor hebben gezorgd. Daarnaast moet duidelijk zijn dat het kind niets meer te verwachten heeft van zijn andere biologische ouder. Ook moet de stiefouder minimaal achttien jaar ouder zijn dan het kind.
De stiefouder moet een schriftelijk verzoek voor de adoptie indienen bij de rechtbank, waarna de rechter beoordeelt of aan alle voorwaarden voor adoptie wordt voldaan. Daarbij staat het belang van het kind altijd voorop.
Lees ook: Stiefmoeder of -vader zijn, hoe ga je daarmee om?
Adoptie door de duomoeder
Wanneer een lesbisch stel een kind krijgt door middel van kunstmatige inseminatie met gebruik van zaad van een bekende donor, bijvoorbeeld een vriend of familielid, krijgt de duomoeder niet automatisch het juridisch gezag over het kind (de duomoeder is de moeder die niet zwanger is). De duomoeder kan juridisch ouder worden door het kind te erkennen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand, of door het te adopteren.
Lees ook: Regenboogouderschap: alle informatie op een rij
Eenouderadoptie
Ben je alleenstaand en wil je graag een kind adopteren, dan kun je een aanvraag doen voor eenouderadoptie. De biologische moeder beslist of ze het kind waar ze afstand van doet wil laten opgroeien bij een alleenstaande ouder.
Heb je wel een relatie, maar ben je niet getrouwd? Ook dan meld je je aan voor eenouderadoptie. Je mag in Nederland alleen samen met je partner een adoptieprocedure aanvragen als jullie getrouwd zijn. Als jullie een latrelatie hebben, samenwonen of een geregistreerd partnerschap hebben, moet je een individueel verzoek voor adoptie indienen. Daarbij heb je wel toestemming van je partner nodig.
Lees ook: Dit moet je (financieel) regelen als alleenstaande ouder
Gesloten adoptie
Vroeger was alleen gesloten adoptie mogelijk. Gesloten adoptie betekent dat het contact tussen het kind en de biologische ouders definitief wordt verbroken. Ook is er geen contact tussen de biologische ouders en de adoptieouders. Gegevens over de biologische ouders worden opgeborgen in een dossier, dat zonder hun toestemming niet toegankelijk is voor het kind.
Een geadopteerd kind heeft op dit moment altijd het recht om te weten wie zijn biologische ouders zijn. Het Fiom bemiddelt daarin.
Open adoptie
Bij open adoptie blijft contact tussen het kind en de biologische ouders mogelijk. Dit kan in verschillende vormen. De biologische ouders ontvangen na de adoptie bijvoorbeeld jaarlijks informatie over het kind, zoals een foto en een brief van de adoptieouders. Soms mogen de biologische ouders het kind een aantal keer per jaar ontmoeten. De biologische ouders zijn na de adoptie geen juridische ouders meer, en mogen dus geen beslissingen meer over het kind nemen.
Hoe het contact bij open adoptie wordt ingevuld, hangt af van de wensen van de biologische ouders en of de adoptieouders hieraan willen meewerken. Het belang van het kind staat daarbij altijd voorop. Daarom kijkt de Raad voor de Kinderbescherming hier goed naar bij het zoeken naar een adoptiegezin.
Lees ook: Ronald en zijn vrouw konden nog net drie Hongaarse kinderen adopteren, nu mag het niet meer
Bronnen: Fiom.nl, Rijksoverheid.nl
