Spiraal verwijderen: alles wat je moet weten

Wat is een spiraal?

Een spiraaltje is een anticonceptiemiddel, in de vorm van een klein ankertje (24 tot 36 mm lang). Dit wordt in de baarmoeder geplaatst en voorkomt (in meer dan 99 procent van de gevallen) dat je zwanger wordt. Een spiraaltje beschermt trouwens niet tegen soa's.

Soorten spiraaltjes

Er bestaan verschillende soorten spiraaltjes. De meest gebruikte zijn:

• Hormoonspiraal: dit spiraaltje geeft een kleine hoeveelheid van het hormoon progestageen af. Daardoor wordt je baarmoederslijmvlies ongeschikt voor innesteling van een eicel en voorkom je een zwangerschap. Daarnaast wordt het slijm van de baarmoedermond minder doorgankelijk voor zaadcellen. Door een hormoonspiraal kan je menstruatie verminderen of voortaan zelfs helemaal uitblijven. Het spiraaltje kan maximaal acht jaar in de baarmoeder blijven zitten. Na verwijdering kun je meteen weer zwanger worden. De betrouwbaarheid van een hormoonspiraaltje is meer dan 99 procent.

• Koperspiraal: dit spiraaltje is met koperdraad omwikkeld. Het koperdraad maakt de zaadcellen die de baarmoeder binnendringen onvruchtbaar. Ook wordt zo het baarmoederslijmvlies ongeschikt voor een eventuele innesteling van een eicel. Een koperspiraaltje geeft geen hormonen af. Daardoor blijft je menstruatie in principe zoals het was. Soms kan de menstruatie wat langer duren en heviger en pijnlijker zijn.

Lees ook: Alles over anticonceptie na de bevalling

Spiraal verwijderen

Heb je een spiraaltje en wil je zwanger worden, dan moet je het spiraal laten verwijderen. Als de werkingsduur van het spiraal is verstreken moet hij ook worden verwijderd, anders ben je niet meer beschermd tegen een zwangerschap. Het spiraal verwijderen gaat als volgt:

• Een koperspiraal of hormoonspiraal verwijderen gebeurt bij de huisarts, gynaecoloog, verloskundige of een praktijkassistente.

• Om het spiraaltje te kunnen verwijderen, plaatst de arts eerst een eendenbek om de vagina te openen.

• Aan een spiraal zitten twee kleine draadjes vast, die een stukje uit je baarmoedermond hangen. Het spiraal kan worden verwijderd door voorzichtig aan de draadjes te trekken, waardoor het uit de baarmoeder komt.

• Het verwijderen van een spiraaltje kan onprettig voelen, maar is meestal niet pijnlijk. Het gevoel is niet te vergelijken met het plaatsen van een spiraal.

• Na het verwijderen van een spiraal kun je die dag enkele druppels bloed verliezen. Heb je heviger bloedverlies of houdt het langer aan, neem dan contact op met de huisarts.

• Al kun je de draadjes voelen, je spiraal zelf verwijderen is geen goed idee. Ga hiervoor altijd naar een deskundige.

Is het verwijderen van een spiraaltje pijnlijk?

Hoewel het verwijderen van een spiraaltje meestal niet pijnlijk is (en niet te vergelijken is met het plaatsen ervan), kun je wel gespannen zijn. Het blijft toch onprettig en ook zien sommige vrouwen op tegen de eendenbek. Het is belangrijk om zo ontspannen mogelijk te zijn. Dat maakt het spiraal verwijderen makkelijker. Een paar ontspanningstips bij het verwijderen:

• Spreek met de arts af dat jij het aangeeft als je er klaar voor bent.

• Probeer te ontspannen door je te concentreren op je ademhaling.

• Haal een paar keer goed adem door je neus. Doe diepe buikademhalingen, waarbij je buik opbolt bij de inademing en weer terug zakt bij de uitademing.

• Adem in als de eendenbek wordt ingebracht en adem uit als hij erin zit. Blijf ook daarna rustig ademhalen en probeer je focus bij je ademhaling te houden.

Wat is het beste moment om een spiraal te verwijderen?

Het beste moment om een spiraal te verwijderen is meestal tijdens of net na een menstruatie. Dit komt omdat de baarmoederhals dan iets zachter en wijder is, wat het verwijderen van het spiraaltje gemakkelijker maakt en de kans op ongemak verkleint.

In sommige gevallen kan het ook op een ander moment in de menstruatiecyclus worden gedaan, bijvoorbeeld als er een specifieke reden is voor verwijdering, zoals het veranderen van het type spiraal of als er gezondheidsklachten zijn.

Je lichaam na het verwijderen van een spiraal

Na het verwijderen van een spiraal kan je lichte menstruatiekrampen ervaren, maar ook licht bloedverlies is heel normaal. Dit kan tot enkele dagen aanhouden. Veel vrouwen vragen zich af hoe lang je geen seks mag hebben na het verwijderen van een spiraal. Dit kan gelijk, maar let wel dat het nog gevoelig kan zijn.

Hoe lang geen seks na spiraal verwijderen?

Na het verwijderen van een spiraal is het over het algemeen aanbevolen om een paar dagen tot een week geen seks te hebben, vooral als er enige bloeding of spotting is. Dit is om infecties te voorkomen, aangezien de baarmoederhals mogelijk iets openstaat na het verwijderen van het spiraaltje.

Als je geen last hebt van bloedingen of pijn, kun je mogelijk eerder weer seksueel actief zijn. Het is echter altijd goed om met je arts of zorgverlener te overleggen over je persoonlijke situatie en eventuele specifieke aanbevelingen die voor jou gelden.

Zwanger worden na spiraal verwijderen

Hoe snel word je zwanger na het verwijderen van een spiraal? Of het nu een koperspiraal of een hormoonspiraal is, je bent na het verwijderen direct weer vruchtbaar. Ideaal als je graag zwanger wilt worden. Als je liever nog even wacht, is het dus belangrijk om tijdelijk een ander anticonceptiemiddel te gebruiken. Ook moet je dan zeven dagen voor het verwijderen geen of beschermde seks hebben.

Zodra het spiraaltje is verwijderd, kun je dus weer zwanger worden. Een spiraal heeft namelijk geen invloed op je cyclus. Bij een hormoonspiraaltje lijkt dat misschien wel zo, omdat je menstruatie kan uitblijven of zelfs stoppen. Toch hebben de meeste vrouwen tijdens het gebruik van een spiraal elke maand een eisprong. Dus ook als je een hormoonspiraal had en je menstruatie daardoor anders was, ben je meteen weer vruchtbaar.

De kans op een zwangerschap is na het spiraal verwijderen direct weer even groot als voordat je een spiraal had. Wil je graag snel zwanger worden na het gebruik van een spiraal? Dan pak je dat net zo aan als vrouwen die geen spiraal hadden: door te vrijen op je meest vruchtbare dagen. Bereken hier wat je vruchtbare periode is.

Spiraal als anticonceptie na bevalling

Wil je na je zwangerschap en bevalling weer anticonceptie gaan gebruiken, dan kun je kiezen voor een spiraal. Zowel een koperspiraal als een hormoonspiraal kan worden gebruikt als je borstvoeding geeft. Een spiraaltje kan vanaf zes weken na de bevalling worden ingebracht. Sommige verloskundigen en huisartsen plaatsen een spiraaltje pas minimaal acht of tien weken na een vaginale bevalling.

Spiraaltje plaatsen

Je huisarts kan een spiraaltje plaatsen. Doe je het na een bevalling? Dan kan het meestal ook bij je verloskundige of gynaecoloog. Als je alweer menstrueert, wordt een spiraaltje tijdens je menstruatie geplaatst, omdat de baarmoedermond dan wat verder openstaat. Als je nog niet ongesteld bent geworden sinds je zwangerschap, kan het plaatsen ook op een ander moment gebeuren.

Het inbrengen werkt als volgt:

• Aangeraden wordt om voor het inbrengen 1000 mg paracetamol of 500 mg naproxen in te nemen, zodat je minder last hebt van eventuele pijn of krampen achteraf.

• Vooraf krijg je een kort inwendig onderzoek, om de ligging en de grootte van je baarmoeder te bepalen.

• Bij het plaatsen van het spiraaltje wordt een eendenbek gebruikt om de vagina te openen.

• Als je kans hebt op een soa, wordt er voor of tijdens het plaatsen een soa-test afgenomen.

• Vervolgens wordt je baarmoedermond met een klemmetje/tangetje vastgepakt. Dit kan best pijnlijk of gevoelig zijn. Er wordt daarna een beetje aan de baarmoedermond getrokken om hem in rechte positie te krijgen. Dat kan voelen als menstruatiepijn.

• Daarna wordt de diepte van de baarmoeder met een staafje opgemeten.

• Het spiraaltje wordt in de baarmoeder gebracht met een huls. De huls wordt uit de vagina teruggetrokken en ten slotte worden de draadjes van het spiraaltje afgeknipt.

• Het tangetje en de eendenbek worden uit je vagina gehaald.

• Je kunt na afloop wat last van bloedverlies hebben.

• Na het inbrengen werkt het spiraaltje direct.

Zes weken na het plaatsen van een spiraal moet je nog een keer terugkomen om te controleren of hij goed op z'n plek is blijven zitten.

Bron: Thuisarts.nl