Borstvoeding en menstruatie
In principe kun je een week of zes tot acht na de bevalling je eerste menstruatie weer verwachten, maar als je borstvoeding geeft kan het kan ook drie maanden of zelfs langer duren. Als je borstvoeding geeft, onderdrukt het hormoon prolactine de opbouw van het baarmoederslijmvlies en de eisprong. Hierdoor kan het zijn dat je nog niet ongesteld wordt.
Over het algemeen geldt: hoe meer voedingen je geeft, hoe langer je menstruatie uitblijft. Maar het is ook normaal als je wel ongesteld wordt terwijl je borstvoeding geeft. Of je vaginaal bent bevallen of via keizersnede, heeft geen invloed op het moment waarop je je eerste menstruatie weer kunt verwachten.
Lees ook: Weer ongesteld na de bevalling
Menstruatiecyclus bij borstvoeding
Bij sommige vrouwen verloopt de cyclus meteen weer zoals voor de zwangerschap, maar meestal is de menstruatie als je borstvoeding geeft onregelmatig. Het kan maanden duren voordat alle hormonen in balans zijn en er regelmatigheid in de eisprong en menstruatie komt. Je menstruatiecyclus kan daarom langer zijn dan je gewend was van de periode vóór de zwangerschap. Zo kunnen er zomaar een paar maanden tussen de eerste en tweede ongesteldheid zitten.
Ook de afscheiding kan in het begin anders zijn. Als je bloedverlies na de bevalling na zes weken nog niet is gestopt, is het belangrijk om daarmee naar de huisarts te gaan. Dit zou kunnen betekenen dat er een restje van de placenta is achtergebleven in je baarmoeder of dat er problemen zijn met je schildklier.
Lees ook: Ontzwangeren, dit doet je lichaam na de bevalling
Effect van menstruatie op de borstvoeding
Het verschilt dus per vrouw wanneer de menstruatie weer begint na de bevalling, en zo verschilt ook het effect op het geven van borstvoeding.
Het kan zijn dat de borstvoeding gewoon prima gaat als je ongesteld bent, maar sommige vrouwen krijgen een flinke dip in de melkproductie, met name net voor de menstruatie en de eerste dagen. Ook kan het zijn dat je baby de eerste dagen van je menstruatie minder goed drinkt. Dit komt omdat jij anders ruikt en de smaak van je melk verandert: het wordt iets zouter. Ook kun je een minder sterke toeschietreflex hebben, waardoor het drinken lastiger is voor je baby. Het kan zelfs zijn dat je baby in je tepels gaat bijten omdat de melk niet snel genoeg komt.
Merk je dat je borstvoeding terugloopt tijdens de menstruatie, leg je baby dan vaker aan. Zo kun je de productie weer op peil krijgen en is het niet nodig om te stoppen met de borstvoeding omdat je ongesteld bent geworden.
Borstvoeding en vruchtbaarheid
Borstvoeding wordt weleens gezien als de perfecte anticonceptie. Maar pas op, want zo betrouwbaar is de zogeheten Lactatie Amenorroe Methode (LAM) absoluut niet. Het werkt alleen als je voldoet aan alle onderstaande punten:
-
je geeft 100% borstvoeding
-
je voedt op verzoek
-
je geeft minstens één nachtvoeding
-
je baby heeft geen fopspeen
-
je bent nog niet ongesteld geworden sinds de zwangerschap
Maar zelfs als alle vijf punten voor jou opgaan, is de LAM-methode niet volledig betrouwbaar. Er is nog altijd 1-3% kans dat je zwanger raakt. Wil je dit niet, dan is het dus aan te raden om een voorbehoedsmiddel te gebruiken. Je weet immers nooit wanneer de eerste eisprong precies plaatsvindt, want dit is vóór je eerste menstruatie. Zodra je een eisprong hebt, ben je weer vruchtbaar. En let op: elke bloeding – hoe klein ook – geeft aan dat de vruchtbaarheid terugkeert.
Lees ook: Anticonceptie na de bevalling, hier kun je uit kiezen
Borstvoeding en anticonceptie
Als je nog niet ongesteld bent geworden, kun je een condoom gebruiken om een zwangerschap te voorkomen of met de pil of een spiraal beginnen.
De hormonen van de pil komen wel in de moedermelk terecht, maar dit is niet schadelijk voor je baby. Gebruik bij voorkeur een pil met alleen progestageen (de minipil), want deze heeft nauwelijks tot geen invloed op de melkproductie. Als je een combinatiepil (oestrogeen en progestageen) gebruikt, kan de borstvoeding wat teruglopen. Leg je kind dan vaker aan om de aanmaak van melk te blijven stimuleren.
Een spiraal kan vanaf zes weken na de bevalling geplaatst worden, óók als je met een keizersnede bent bevallen. Je hoeft niet tot je menstruatie te wachten. Wel is het zo dat je baarmoedermond stugger is als je nooit vaginaal bevallen bent. Het plaatsen van een spiraal als je niet ongesteld bent is pijnlijker, maar daarvoor kun je pijnstilling krijgen. De hormonen van de Mirena-spiraal komen niet in de borstvoeding terecht.
Lees ook: Anticonceptie na de bevalling, hier kun je uit kiezen
Stoppen met borstvoeding en menstruatie
Ben je nog niet ongesteld geworden sinds je bent bevallen en stop je met borstvoeding geven, dan komt je menstruatie meestal na een maand of drie weer op gang. Duurt het langer? Neem dan even contact op met de huisarts.
Bronnen: La Leche League, KNOV
