Toeschietreflex opwekken: hoe doe je dat?

Wat is de toeschietreflex en hoe voelt het?

Geef je borstvoeding en leg je je baby aan, dan voel je al snel de melk toestromen. Dit kan een apart gevoel zijn in je borsten. We noemen dit de toeschietreflex. In het begin, of als je veel stuwing hebt, kan dit toeschietreflex pijnlijk zijn. Maar meestal voelt het als een lichte tinteling, of prikt het een beetje.

De toeschietreflex wordt veroorzaakt door het hormoon oxytocine. De ene vrouw heeft in het begin van de voeding een hoge piek van het hormoon oxytocine en daardoor één lange toeschietreflex, de andere vrouw heeft meerdere toeschietreflexen per voeding. Hiertussen zijn ook variaties mogelijk.

Zo werkt de toeschietreflex

Als de toeschietreflex vanzelf op gang komt, gaat dat als volgt:

• Je baby neemt je tepel in zijn mond.

• Met zijn tong, kaken en gehemelte masseert hij je tepel en tepelhof.

• De zenuwuiteinden in de tepel en tepelhof geven een signaal af aan je hersenen.

• De hypofyse in je hersenen maakt de hormonen oxytocine en prolactine aan.

• De prolactine zorgt ervoor dat melkkliertjes melk gaan aanmaken.

• De oxytocine zorgt ervoor dat de spiertjes rond de melkklieren samentrekken en de melk naar buiten komt.

Toeschietreflex komt uit beide borsten

De toeschietreflex komt in beide borsten tegelijk op gang. Dit betekent dat als je begint met je rechterborst, er ook melk uit je linkerborst kan komen. Het kan dus handig zijn om een zoogkompres in je voedingsbeha te doen aan de kant van de borst waar je niet mee voedt of kolft.

Lees ook: Lekkende borsten: waarom komt er vocht uit je tepel?

Waarom trage of geen toeschietreflex?

Niet bij iedere vrouw loopt de toeschietreflex vanzelf bij het geven van borstvoeding of kolven. Dat de toeschietreflex niet komt, kan allerlei oorzaken hebben, zoals:

• Stress

• Vermoeidheid

• Hormoonrespons werkt niet goed

• Te weinig stimulatie van de tepelhof door je baby (bijvoorbeeld bij premature baby's, verlaagde spierspanning)

• Niet-effectieve drinktechniek van je baby

Hoe kun je de toeschietreflex opwekken?

Er zijn verschillende dingen die je kunt doen om de toeschietreflex te stimuleren.

1. 01.

   Rust
   Als je gespannen bent, maakt je lichaam adrenaline aan. Dit zorgt ervoor dat je minder oxytocine aanmaakt. Probeer dus goed te ontspannen als je gaat voeden of kolven. Ga in een comfortabele houding zitten, op een rustige plek. Doe voor je begint je ogen dicht en haal een paar keer diep adem. Neem verder vooral de tijd. Als je het gevoel hebt dat je moet opschieten, is het lastig om te ontspannen en duurt het waarschijnlijk juist langer.
   

2. 02.

   Routine en regelmaat
   Voed of kolf steeds op hetzelfde tijdstip en in dezelfde ruimte. Zo wordt het een routine en komt de toeschietreflex makkelijker vanzelf op gang. Je lichaam heeft de reflex dan 'geconditioneerd': de fysieke reactie is gekoppeld aan de omstandigheden. Een gevolg kan wel zijn dat je spontaan melk begint te lekken op de momenten waarop je normaal gesproken voedt of kolft, ook als je baby niet bij je is.
   

3. 03.

   Warme borsten
   Als je borsten warm zijn, krijg je makkelijker een toeschietreflex. Leg een warme kruik, kersenpittenzak of warm washandje tegen je borsten, of neem voor het voeden of kolven een warme douche.
   

4. 04.

   Masseren borsten
   Je borsten voor en tijdens een voeding of kolfsessie masseren kan ook helpen. Begin aan de bovenkant van je borst. Maak langzame, ronddraaiende bewegingen in de richting van je tepel of kneed je borsten zachtjes.
   

5. 05.

   Masseren tepels
   Je kunt ook je tepel masseren voor een toeschietreflex. Masseer met een vlakke hand over je tepel, met een zacht draaiende beweging. Je kunt de je tepel ook zachtjes tussen je vingers heen en weer rollen. Dit lijkt op de beweging die je baby maakt als hij je tepel in zijn mond heeft.
   

6. 06.

   Foto van je baby
   Ga je kolven, dan kan het helpen om een foto of filmpje van je baby bij je te hebben. Als je hiernaar kijkt, komt de toeschietreflex waarschijnlijk vanzelf op gang. Bij sommige moeders begint de melk al te stromen als ze hun baby horen huilen.
   

7. 07.

   Oxytocine neusspray toeschietreflex kopen
   Als het met behulp van deze tips niet lukt om de toeschietreflex op te wekken, of als een lactatiekundige heeft geconstateerd dat je geen (of een beperkte) toeschietreflex hebt, kan de huisarts je een speciale neusspray voorschrijven. Deze neusspray met synthetische oxytocine is op recept verkrijgbaar bij de apotheek. Je gebruikt de spray kort voor je wilt voeden of kolven, en dan komt de toeschietreflex binnen een paar minuten op gang. Lees voor gebruik de bijsluiter.
   Let op: deze neusspray mag je niet gebruiken als je zwanger bent. Het kan ervoor zorgen dat je baarmoeder samentrekt en de bevalling op gang komt.
   

Hoe toeschietreflex opwekken bij kolven?

Bij de meeste moeders werkt de toeschietreflex vanzelf als de baby aan de borst begint te drinken. Maar als je kolft, kan het best zijn dat het niet vanzelf gaat. In dat geval kun je de toeschietreflex een handje helpen door dit bewust op te wekken. Soms helpt het al om even te ontspannen, door diep in en uit te ademen. Zorg ook dat je het niet koud hebt als je gaat kolven. Als jij je comfortabel voelt, kan je hypofyse oxytocine aanmaken en zal de melk makkelijker toeschieten bij het kolven. Lukt het toch niet, probeer dan de onderstaande methoden.

Lees ook: Kolven op werk: dit zijn je rechten

Wat is een dysforische toeschietreflex?

Een dysforische toeschietreflex, ook wel bekend als Dysphoric Milk Ejection Reflex (D-MER), ervaren sommige moeders tijdens het borstvoeding geven. Dit ontstaat na de toeschietreflex, het moment waarop de melk uit de melkklieren vrijkomt in de borsten. Moeders met D-MER ervaren plotselinge negatieve emoties zoals angst, verdriet, irritatie of zelfs een gevoel van paniek tijdens de toeschietreflex. Deze gevoelens ontstaan abrupt en verdwijnen meestal binnen enkele minuten.

D-MER is een fysiologische en hormonale reactie en geen psychologische aandoening. Het wordt vermoedelijk veroorzaakt door een plotselinge daling van dopamine in de hersenen, een neurotransmitter die een rol speelt bij motivatie en beloning.

Moeders die D-MER ervaren, wordt aangeraden met een lactatiekundige of zorgverlener te praten voor ondersteuning en mogelijke oplossingen. Bewustwording van de aandoening kan ook helpen bij het verminderen van de impact ervan, omdat veel moeders opluchting vinden in het begrijpen dat hun ervaringen een biologische basis hebben.

Lees ook: Hongerige baby: wat kun je doen?

Podcast 'Ouders van Nu vraagt door': Borstvoeding

Bron: La Leche League