Spruw bij baby: symptomen en behandeling

Spruw is één van de meest voorkomende babykwaaltjes. Je herkent het aan de witte spikkels op de tong, op het slijmvlies van de wangen en op het gehemelte. Je baby kan er huilerig door worden, maar verder is de infectie onschuldig. Wat is spruw precies? En kun je het voorkomen?

Wat is spruw bij baby?

Spruw is een infectie van het mondslijmvlies en wordt veroorzaakt door een gist (een soort schimmel): Candida albicans. Dit zit van nature slijmvliezen, mond, maag, darmen en bij vrouwen ook in de vagina. Als de hoeveelheid gist in balans is levert dit geen klachten op, maar soms kan de Candida snel groeien en wel problemen veroorzaken. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als je baby minder weerstand heeft of als de huidbarrière beschadigd raakt door zonschade of irriterende (beauty)producten.

Bij borstvoeding en flesvoeding

Spruw is niet heel zeldzaam: het komt voor bij 4 procent van de zuigelingen, meestal jonger dan 6 weken. Niet alleen kinderen die borstvoeding krijgen zijn vatbaar voor spruw, ook baby’s die kunstvoeding krijgen kunnen er last van hebben. Via de mond kan het maag-darmkanaal worden geïnfecteerd waardoor je baby last kan krijgen van luieruitslag. Tip! Sudocrem voor de billen van je baby shop je via deze link.

Tip: Zo stap je (gedeeltelijk) over van borst- naar kunstvoeding.

Hoe wordt je baby besmet?

De Candida albicans kan op een aantal manieren bij een baby terechtkomen en dan soms spruw veroorzaken:

Tijdens de geboorte. Er zit altijd een beetje Candida in het geboortekanaal, waar de moeder overigens helemaal geen klachten van hoeft te hebben.
Via de tepel van de moeder als daar Candida op zit (andersom kan een gist ook via de mond van de baby op de tepel van de moeder terechtkomen).
Via een speen of vinger van iemand die Candida bij zich draagt.
Moedermelk is een goede voedingsbodem voor een candida-infectie vanwege de (melk)suikers die erin zitten.

Symptomen

Je herkent spruw aan een witte aanslag (spikkels) op de tong van je baby. Als de witte aanslag wordt veroorzaakt door melkvoeding kun je het gemakkelijk wegvegen. Bij spruw kan dat niet. Ook bloedt het mondslijmvlies snel als je het bijvoorbeeld aanraakt met een lepeltje. Heeft de infectie zich al door het maagdarmkanaal verspreid, dan kan je baby last krijgen van zijn billetjes. Je ziet dan een uitslag met rode vlekken en kleine rode puntjes, vaak met schilferende randen.

Is spruw besmettelijk?

Spruw is een schimmel en dus besmettelijk. Het is overdraagbaar via direct contact, maar ook via de handen en dingen die je baby in zijn mond gehad heeft, zoals een speen of speelgoed. Zorg er daarom voor dat je alle spullen die je baby gebruikt goed schoonmaakt en andere baby’s er niet aan laat zitten.

Spruw bij moeder

Geef je borstvoeding, dan kan spruw ook klachten bij jou veroorzaken. Zo kun je branderige tepels krijgen, die vooral tegen het einde van de voeding en tussen de voeding door erg pijnlijk zijn. Ook kun je een stekende pijn in je borsten krijgen of tepelkloven die niet willen genezen. In deze gevallen moet een arts zowel jou als de baby behandelen om te voorkomen dat jullie elkaar steeds opnieuw besmetten. Je krijgt dan waarschijnlijk een zalf die je op het mondje van je baby aanbrengt en een zalf voor je tepels. Behandel jezelf en je baby na iedere voeding.

Lees hier meer over pijnlijke tepels bij borstvoeding.

Hygiëne

Ook hygiëne is heel belangrijk. Was vaak je handen en kook de borstkolf en fopspenen goed uit. Verder is het dan beter om even geen zoogkompressen te gebruiken of ze vaak te verschonen.

Is er sprake van spruw, dan mag je de melk die je afkolft wel direct aan de baby geven, maar niet invriezen voor later. De schimmel wordt namelijk actief zodra de melk verwarmd wordt en daardoor kunnen jij en je baby opnieuw ziek worden.

Lees ook: Zo maak je een borst- en handkolf goed schoon

Spruw behandelen

Meestal gaat spruw bij baby’s vanzelf over. Zolang je alles goed schoonmaakt krijgt het geen kans zich verder te ontwikkelen. Heeft je baby na een week nog steeds last van spruw of moeite met drinken en slikken? Dan is het verstandig om even de huisarts te raadplegen. Deze kan eventueel een medicijn voorschrijven om de spruw te behandelen. Ook de tepels van de moeder moeten dan worden ingesmeerd.

Komt het iedere keer terug? Dit kan komen doordat je partner of familieleden het gist bij zich dragen. In dat geval is het nodig hen ook te behandelen.

Kun je besmetting voorkomen?

Veel baby’s lopen een Candida-infectie op tijdens de geboorte, als ze door het geboortekanaal gaan. Daar is niets aan te doen. Wel is er een aantal omstandigheden waarin moeder en baby extra vatbaar kunnen zijn voor spruw. Wees alert bij:

stress
een niet ademende huid (door fopspeen, beha of zoogkompres)
gebruik van antibiotica
gebruik van anticonceptie met oestrogeen
diabetes
gebruik van veel suiker in voeding
verminderde weerstand door ziekte of zwangerschap
tepelkloven. Door verkeerd aanleggen of een verkeerde manier van zuigen van de baby kan je tepel beschadigen, waardoor spruw kan ontstaan. Een lactatiekundige kan hierbij helpen.

Bronnen: Thuisarts, La Leche League