Groeicurve van je kind

Leestijd 6 minuten • 2 januari 2025, 18:16

Kinderen kunnen onderling behoorlijk in lengte en gewicht verschillen. Toch groeien de meeste baby's volgens eenzelfde patroon. Je kunt de groei van je baby bijhouden in een groeicurve kind.

(Medisch) beoordeeld door:

Henrike ter Horst

medisch adviseur

Lees verder onder de advertentie

Groeicurve van je kind

In de eerste vier jaar wordt de groei van je kind bijgehouden op het consultatiebureau. Behalve dat het fijn is om de groei van je kind bij te houden, kan het ook een signaal geven over zijn gezondheid. Door middel van een groeicurve kind kun je de lengte en het gewicht van je kind bijhouden. In de groeicurve kind kun je ook zien hoe de groei zich verhoudt met andere kinderen van dezelfde leeftijd. Op de meeste groeicurves zie je de gemiddelde groei van andere kinderen en de lijnen waarbinnen het grootste deel van de kinderen valt.

Gemiddelde lengte binnen groeicurve

We spreken van gemiddelden, omdat kinderen onderling behoorlijk in lengte verschillen. Er zijn weinig kinderen die precies de groeicurve aanhouden van een gemiddeld kind. Je hoeft je dan ook geen zorgen te maken als je kind groter of kleiner is dan de waarden in de groeicurve kind algemeen. Wijkt je kind erg af van het gemiddelde, dan wordt er gekeken wat de oorzaak zou kunnen zijn. Eventueel wordt je kind doorverwezen naar de huisarts of kinderarts.

Lees ook: Zo kom je erachter of je baby te zwaar is

Lees verder onder de advertentie

Groeicurve van je kind Ouders van Nu Redactie — Ouders van Nu Redactie

Voorbeeld groeicurve van een kind (0 tot 4 jaar).

In bovenstaand diagram staan een aantal lijnen (zie hierboven). Bij de middelste lijn staat 0 en dat betekent 'gemiddeld', bij de andere lijnen staan cijfers (+2,5, +2, +1, -1, -2, -2,5). Deze lijnen zijn de groeicurven. De nullijn geeft het gemiddelde gewicht weer. Als je de meetresultaten met elkaar verbindt, krijg je de persoonlijke groeicurve kind te zien. De groeicurve van de meeste kinderen valt binnen de twee lijnen waarbij +2 en -2 staat. Dit heet ook wel het 'normale gebied'.

Lees verder onder de advertentie

Groeicurve kind: standaard deviatie score

Met de metingen in de groeicurve kind kan de jeugdarts de standaard deviatie score van je kind bepalen. Die score zegt iets over de lengte of het gewicht van je kind ten opzichte van het gemiddelde. Iemand met een gemiddelde lengte heeft een standaard deviatie score van 0. De gemeten lengte ligt op de middelste lijn in het groeidiagram. Iemand die kleiner is dan het gemiddelde, heeft een negatieve standaard deviatie score. Officieel is er pas sprake van een kleine lichaamslengte als de standaard deviatie score onder de -2 ligt.

Door de standaard deviatie score wordt duidelijk hoe de groei zich in de loop van de tijd ontwikkelt. Als de groeicurve kind bijvoorbeeld opeens sterk afbuigt, kan dit een teken zijn dat er iets niet in orde is.

Verschillende groeicurves voor bevolkingsgroepen

Voor verschillende bevolkingsgroepen zijn er verschillende groeicurves. Nederlandse mensen zijn de langste mensen ter wereld. Voor mensen uit andere landen liggen de meetwaarden lager. Daarom zijn er speciale groeicurves voor kinderen van bijvoorbeeld Hindoestaanse, Marokkaanse of Turkse afkomst en kinderen met het syndroom van Down.

Lees verder onder de advertentie

Oorzaken van lengteverschillen

De verschillen in lengte worden veroorzaakt door verschillende factoren:

Erfelijke factoren
Als jij en je partner lang zijn dan is de kans groot dat je kind ook langer zal zijn dan gemiddeld. De erfelijke factoren kunnen wel worden beïnvloed door omgevingsfactoren, zoals voeding en ziekte. Lees hier alles over erfelijkheid en genen.
Omgevingsfactoren zoals voeding en ziekten
Een kind dat goed te eten krijgt en geen ernstige ziekte heeft (gehad), zal langer worden dan een ondervoed en/of ziek kind. Bekijk een gezond voedingsschema voor je baby vanaf 8 maanden.
Geslacht
Hoe lang je kind wordt, heeft ook te maken met het geslacht. Zo worden jongens gemiddeld dertien centimeter langer dan meisjes. Dat verschil zie je pas na de groeispurt die je kind in de puberteit doormaakt.

Lees meer over de groeicurve kind van jongens en de groeicurve kind van meisjes.

Lees verder onder de advertentie

Groeicurve van kind zelf meten

Als je kind al kan staan, hoef je niet per se naar het consultatiebureau om hem te meten. Meten kun je dan ook zelf thuis doen. Je kunt het beste je kind met zijn rug tegen de muur laten staan. Let erop dat zijn voeten plat op de grond staan. Zijn rug moet recht staan en zijn hoofd rechtop. Leg vervolgens een boek plat op zijn hoofd en zet een streepje op de muur waar de onderkant van het boek tegen de muur aan komt. Je kunt vervolgens de afstand van het streepje naar de grond meten.

Groeicurve: kind groeisnelheid

Hoe snel je kind groeit, verandert met de jaren. De grootste spurt maakt hij in de baarmoeder. Uit een microscopisch kleine eicel groeit in negen maanden een baby met een gemiddelde lengte van 50 centimeter. In het eerste jaar groeit een baby ongeveer 25 centimeter. Bij zijn tweede verjaardag is een kind gemiddeld 87 centimeter. Tussen het tweede en derde jaar gaat een kind een eigen groeitempo volgen. In de basisschooljaren groeien kinderen nog ongeveer 5 tot 7 centimeter per jaar. De groeisnelheid zakt dan in tot de pubertijd, waarin een korte pubertijdsspurt volgt. Meiden groeien minder hard na hun eerste menstruatie en jongens zijn vanaf zeventien à achttien jaar volgroeid. Dan komt er hooguit nog een enkele centimeter bij.

Lengte van je kind voorspellen

Ben je benieuwd hoe lang je kind straks is als volwassene? Hier vind je drie methodes waarmee je de lengte kunt berekenen. Let op: de uitkomst is een schatting.

Lees verder onder de advertentie

Groeicurve: kind gewicht is lichter dan gemiddeld

Mocht je kind minder wegen dan een gemiddeld kind van die leeftijd, dan kan dit een teken zijn dat hij te weinig melk drinkt of te weinig voeding binnenkrijgt. Is dat niet het geval dan kan het misschien te maken hebben met reflux, of met zeldzamere oorzaken zoals een hartafwijking, een stofwisselingsprobleem of syndroom. Zodra je arts de oorzaak heeft gevonden, kan hij je ook verder helpen of doorverwijzen om een oplossing en/of behandeling te vinden. Uiteraard groeit elk kind op zijn eigen tempo, en alleen als je echt merkt dat er iets aan de hand is, neem dan contact op met een arts.

Lees ook: Hoe weet je of je baby genoeg gedronken heeft? Lactatiekundige Christine Bulsing geeft tips hoe je dit kunt checken.

Groeicurve: kind is zwaarder dan gemiddeld

Kinderen met overgewicht hebben een grotere kans dat ze op latere leeftijd ook te zwaar zijn. Ook is er een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, gewrichtsproblemen, artrose en diabetes. In de volgende gevallen is de kans op overgewicht groter:

Lees verder onder de advertentie

Beide ouders hebben overgewicht
Erfelijke aanleg
Verkeerd eet- en beweegpatroon

Als uit de groeicurve blijkt dat je kind te zwaar is dan kun je met de jeugdarts van het consultatiebureau of met je huisarts overleggen wat het beste is voor je kind. Vaak kan meer beweging en meer water drinken al helpen. Handig schema: zoveel moet je kind per dag drinken.

Wanneer zoek je hulp?

Ieder kind groeit anders. Maak je je toch zorgen dan kun je altijd terecht bij het consultatiebureau. Zij hebben vaak een inloopspreekuur waar je je kind kunt laten meten en wegen. Je kunt meteen om advies van de jeugdarts op het consultatiebureau vragen. Als je nog steeds twijfelt, kun je ook contact opnemen met de huisarts en vragen om een doorverwijzing naar de kinderarts in het ziekenhuis.

Lees verder onder de advertentie