Waarom een voorraad borstvoeding opbouwen
Er kunnen allerlei redenen zijn om je moedermelk af te kolven in plaats van je baby de borst te geven. Als je borstvoeding geeft en je na je zwangerschapsverlof weer aan het werk gaat, kun je niet meer bij elk voedmoment van je baby zijn. Het is dan handig als je al wat melk in de vriezer of koelkast hebt liggen en elke werkdag melk afkolft op je werk. Je kunt ook even zonder je baby weg willen of je hebt een belangrijke afspraak, waarbij het niet handig is als hij met je mee gaat. Met een melkvoorraad kan je baby toch jouw melk drinken als jij weg bent.
Tip: Bewaar je moedermelk in een handig zakje waar je de datum op kunt schrijven
Moedermelk en alcohol en medicijnen
In alcohol en sommige medicijnen zitten stoffen die schadelijk kunnen zijn voor je baby. Als je alcohol hebt gedronken of bepaalde medicijnen hebt geslikt, kun je je baby tijdelijk geen borstvoeding geven. De melk die je dan afkolft, gooi je meteen weg. Als je melk op voorraad hebt liggen, kun je die wel aan je baby geven.
Hoe bouw je een voorraad borstvoeding op?
Een voorraad borstvoeding opbouwen kun je doen door te kolven vlak nadat je baby uit de borst heeft gedronken. Meestal heb je in de ochtend de meeste melk, dus is het handig om na de eerste ochtendvoeding na te kolven. Dit kun je ook nog een keer 's middags of 's avonds doen. Sommige baby's slapen in de avond al wat langer achter elkaar door, dan kun je ook kolven voordat je gaat slapen.
Als je baby één borst per keer drinkt, kun je de andere borst afkolven terwijl je baby uit de borst drinkt of vlak daarna. De melk die je op één dag hebt gekolfd kun je bij elkaar doen en bewaren.
Het is niet gek als je in het begin nog niet zoveel extra melk hebt. Probeer eerst 20 ml te kolven en elke dag iets meer. Na een paar dagen zul je zien dat er steeds meer melk komt. Bedenk wel dat structureel extra kolven er dus voor zorgt dat je ook meer moedermelk gaat aanmaken.
Lees meer: Hoe weet je of je te weinig borstvoeding hebt?
Hoe vaak en hoe lang kolven voor voorraad?
Hoe vaak en hoe lang je moet kolven om genoeg melk te hebben voor je baby. is moeilijk te zeggen. Dit verschilt per moeder. Het belangrijkste is dat je de tijd neemt en ontspannen bent als je de melk afkolft.
Als je te snel wilt kolven of gespannen bent, gaat het toeschieten van de melk minder makkelijk. Vaak helpt het al als je even aan je baby denkt of naar een foto van hem kijkt.
Weinig melk bij extra kolven
De eerste paar keer extra kolven komt er misschien nog niet zoveel melk uit je borsten. Het is een kwestie van wennen en volhouden. Merk je dat er na een paar keer kolven nog steeds weinig melk uit je borsten komt? Dan kun je het beste contact opnemen met een lactatiekundige. Zij kan je advies geven over allerlei manieren om het kolven makkelijker te maken. Misschien is oxytocine-neusspray een optie voor jou. Deze spray gebruik je voordat je gaat kolven. Het hormoon oxytocine activeert de toeschietreflex, zodat de melk gaat stromen. Laat je hierover wel goed adviseren.
Lees meer: Dit is een voorbeeld van een handig borstvoedingsschema
Vaak extra kolven is niet nodig
Als je elke dag extra gaat kolven, maak je op een gegeven moment erg veel moedermelk aan. Dat is niet nodig. Het is vaak al genoeg om een paar keer per week extra te kolven om een voorraad op te bouwen. Het beste moment is na een ochtendvoeding, omdat je 's nachts veel melk hebt geproduceerd.
Lees meer: Kolven: wanneer, hoe vaak en hoe lang?
Hoeveel moedermelk moet ik op voorraad hebben?
Het is handig om een aantal porties moedermelk op voorraad te hebben, maar het is niet nodig om de hele vriezer vol te leggen. Als je baby een afgekolfde fles moedermelk krijgt, kun jij rond dat tijdstip gaan kolven, zodat je borsten geleegd worden. Op die manier houd je je melkproductie goed op gang en vul je de voorraad melk automatisch weer aan.
Als je twee of drie reserveporties hebt, buiten de hoeveelheden die je nodig hebt voor de tijd dat je weg bent, heb je in principe voldoende voorraad opgebouwd. Bijvoorbeeld: je bent een dag aan het werk. Je baby heeft dan twee à drie flesjes moedermelk nodig. Dit is natuurlijk wel afhankelijk van de lengte van jouw werkdag en de hoeveelheid melk die je baby drinkt. Als je dan nog twee of drie reserveporties hebt liggen, heb je voldoende melk op voorraad.
Wat is de houdbaarheid van moedermelk?
Wil je je baby bij de volgende voeding moedermelk geven die je net hebt afgekolfd? Dan kun je deze gewoon op kamertemperatuur laten staan. Op kamertemperatuur is verse moedermelk acht uur houdbaar. In de koelkast is de verse melk tot acht dagen houdbaar. Let op: zet de melk niet in de deur, maar onderin en achterin de koelkast. Daar is het het koudst en de temperatuur het meest constant.
Voorraad melk invriezen en bewaren
Je kunt de afgekolfde melk ook invriezen, nadat je het hebt laten afkoelen in de koelkast. Zet het vervolgens binnen 24 uur na het kolven in de vriezer. Wacht je daar een paar dagen mee, dan kan de houdbaarheidstermijn in de vriezer afnemen. Ingevroren melk blijft in het vriesvak van je koelkast tot twee weken houdbaar. In een kleine vriezer die regelmatig open en dicht gaat blijft de melk tot vier maanden goed. In een grote diepvries met een constante temperatuur van -18°C kun je de melk twaalf maanden goed houden.
Afgekolfde melk kun je bewaren in goed uitgekookte ijsblokbakjes, ijsblokzakjes of speciale moedermelkbewaarzakjes. Melk zet uit als het bevriest; laat dus ongeveer een kwart van de ruimte leeg. Je kunt de melk beter in plastic bewaren dan in glas, want de afweerstoffen uit de melk blijven aan glas plakken. Plak op de zakjes, bakjes of flesjes een sticker met de datum erop. Als je de melk uit de vriezer pakt, pak dan altijd de melk die als eerste op moet.
Is de melk nog goed?
Als moedermelk een paar dagen in de koelkast heeft gestaan, kan het wat zepig ruiken. Dit komt door de werking van de enzymen in moedermelk. De melk is dan niet bedorven. Als het wel is bedorven, ruik je dat meteen. Er kunnen dan ook brokjes in de melk zitten. Ontdooide moedermelk blijft in de koelkast uiterlijk 24 uur goed. Laat je het op kamertemperatuur, gebruik het dan zo snel mogelijk.
Lees meer: Dit is de houdbaarheid van moedermelk
10 tips voor het bewaren en ontdooien van moedermelk
- 01.
Wil je afgekolfde moedermelk dezelfde dag geven, dan kun je het buiten de koelkast bewaren. Op kamertemperatuur blijft het acht uur goed.
- 02.
Wil je de melk binnen acht dagen geven, zet het dan direct na het kolven in de koelkast. Als de melk eerst een paar uur buiten de koelkast heeft gestaan, kan de houdbaarheid in de koelkast afnemen.
- 03.
Moedermelk bewaar je niet in de deur van je koelkast, maar achterin en onderin de koelkast. Daar is het namelijk het koudst.
- 04.
Net afgekolfde moedermelk kun je invriezen in bewaarzakjes, bakjes of flesjes. Vul deze niet helemaal, maar ongeveer driekwart van het zakje, bakje of flesje. Er blijft dan genoeg ruimte over als de melk uitzet in de vriezer.
- 05.
Zet op alle zakjes, bakjes of flesjes de datum waarop je de melk hebt afgekolfd.
- 06.
Ontdooi de melk door het zakje een nacht in de koelkast te leggen. Zo worden de bestanddelen van de melk goed beschermd.
- 07.
Ontdooi ingevroren moedermelk niet in een pan met kokend water. Er gaan daardoor vitaminen en mineralen verloren. Je kunt de melk het beste au bain-marie opwarmen (80-85°C) of met een flessenwarmer die langzaam opwarmt. Je kunt de melk in een magnetron opwarmen, maar dan moet je heel zorgvuldig te werk gaan. Let erop dat de melk niet warmer wordt dan 50°C, anders gaat de kwaliteit van de melk achteruit.
- 08.
De melk kan er vlokkerig uitzien. Dit is niet erg. De vetlaag scheidt zich van de rest. Als je de fles na het opwarmen rustig zwenkt, wordt het weer één geheel.
- 09.
Twijfel je of de melk die je hebt bewaard nog goed is, ruik dan even of het bedorven ruikt. Ook als je baby de melk weigert, kun je hem beter weggooien.
- 010.
Vries ontdooide melk nooit opnieuw in. Dit verhoogt de kans op bederf en bacteriën.
Lees meer: Afgekolfde moedermelk bewaren, zo doe je dat
Podcast 'Ouders van Nu vraagt door': Borstvoeding
Bron: La Leche League, Nederlands Centrum Jeugdgezondheid
/048d24acd9dd4d5c8671a31db827cfde/image.jpg)
/b98cceefdcc24fa2a82501c89558eb76/image.png)
/bfbb67a32e034c8c9a48e010eb0182d9/image.jpg)
