BabyVoeding & borstvoeding

Opvolgmelk: wat is het en hoe stap je over?

Getty Images
Getty Images
Leestijd 5 minuten
(Medisch) beoordeeld door:
Lees verder onder de advertentie

Wat is opvolgmelk?

Opvolgmelk is bewerkte koemelk of geitenmelk. Er zijn belangrijke voedingsstoffen aan toegevoegd, zoals vitamines en mineralen. Ook worden er stoffen uitgehaald, zoals zout en eiwitten. Daar mag een baby nog niet te veel van binnenkrijgen. Zo ontstaat een melkproduct dat geschikt is voor een baby tot 12 maanden oud. Daarna is opvolgmelk niet meer nodig.

Tot wanneer krijgt een baby opvolgmelk?

Als je baby flesvoeding krijgt, heeft hij vanaf 6 maanden opvolgmelk nodig. In deze melk zitten alle voedingsstoffen die je baby nodig heeft tot hij 1 jaar oud is en met de pot mee mag eten.

Is je kind 1 jaar oud, dan kun je hem gewone melk en andere zuivelproducten gaan geven. Opvolgmelk is dan niet meer nodig. Er is ook speciale peutermelk te koop, maar dit is niet beter dan gewone melk.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Flesvoeding klaarmaken: zo doe je dat

Verschil zuigelingenvoeding en opvolgmelk 2

De eerste 6 maanden krijgt je baby borstvoeding en/of flesvoeding, ook wel zuigelingenvoeding genoemd. Op een pak flesvoeding voor baby's tot 6 maanden oud staat nummer 1.

Opvolgmelk met nummer 2 is geschikt voor baby's vanaf 6 maanden oud. De samenstelling van opvolgmelk verschilt van zuigelingenvoeding. Dat is niet voor niets: de voedingsbehoeften van je baby veranderen als hij 6 maanden oud is.

Lees verder onder de advertentie

Calcium en ijzer

In opvolgmelk zit bijvoorbeeld meer calcium dan in de flesvoeding die je baby eerst krijgt. Calcium is belangrijk voor sterke botten en tanden. Omdat je baby vanaf 6 maanden meer vaste voeding gaat eten, gaat hij minder melk drinken. De extra dosis calcium in opvolgmelk zorgt ervoor dat hij hier toch voldoende van binnenkrijgt.

Ook zit er meer ijzer in opvolgmelk. Rond 6 maanden raakt de ijzervoorraad waarmee je baby is geboren langzaam op. Hij kan dan nog niet voldoende ijzer uit vaste voeding halen, vandaar dat het extra in opvolgmelk zit.

Lees ook: Zo werkt het afweersysteem van je kind

Lees verder onder de advertentie

Wat is opvolgmelk 3?

Dan heb je ook nog opvolgmelk 3, dat is geschikt voor baby's vanaf 10 maanden oud. In een aflevering van Keuringsdienst van Waarde uit 2021 werd duidelijk dat er veel marketingtrucjes worden gebruikt omtrent opvolgmelk en fabrikanten inspelen op de onzekerheden van ouders. Zo vertelt jeugdverpleegkundige Elsje Rood dat de inhoud van opvolgmelk 3 hetzelfde is als de inhoud van opvolgmelk 2.

Opvolgmelk en borstvoeding

Geef je borstvoeding, dan is opvolgmelk niet nodig. Borstvoeding kun je blijven geven zolang je wilt, want de samenstelling van moedermelk verandert mee met de voedingsbehoefte van je baby. Er zit dus altijd genoeg calcium en ijzer in, plus alle andere voedingsstoffen die je baby nodig heeft.

Is je baby tussen 6 en 12 maanden oud en besluit je om (gedeeltelijk) over te stappen naar flesvoeding? Dan geef je wel opvolgmelk. Je bouwt de borstvoedingen stap voor stap af en vervangt ze door flesjes of bekertjes opvolgmelk. Hier lees je hoe je borstvoeding kunt afbouwen.

Lees verder onder de advertentie

Tip: Flesvoeding en borstvoeding combineren: zo doe je dat

Mijn baby heeft koemelkallergie, wat nu?
Jaarlijks wordt bij ongeveer 3.500 baby's een koemelkallergie vastgesteld. In flesvoeding en opvolgmelk zit koemelkeiwit. Lees hier welke voeding je baby nodig heeft als hij een koemelkallergie heeft.

Overstappen naar opvolgmelk: hoe pak je dat aan?

Is het laatste pak zuigelingenvoeding bijna op? Koop dan een pak opvolgmelk en begin daarmee zodra het andere pak op is. Veel baby's merken niks van de overstap. Wel kun je het beste het merk kopen dat je gewend was. De smaak van de melk kan per merk een beetje verschillen en sommige baby's merken dat wel.

Lees verder onder de advertentie

Je kunt de opvolgmelk de eerste dagen ook mengen met zijn eerdere flesvoeding. Bijvoorbeeld 3 schepjes flesvoeding en 3 schepjes opvolgmelk in een flesje van 180 ml. Gaat dat goed, dan probeer je daarna 4 schepjes opvolgmelk gemengd met 2 schepjes zuigelingenvoeding, enzovoort.

Lees ook: Darmkrampjes bij je baby: zo herken je het en dit kun je doen

Hoeveel opvolgmelk moet je baby drinken?

Vanaf 6 maanden gaat vaste voeding de melkvoedingen langzaam vervangen. Dit kun je rustig opbouwen: pas rond 1 jaar hoeft je baby met de pot mee te eten. Hoeveel opvolgmelk een baby van 6 maanden krijgt, verschilt per kind. De ene baby vraagt nog om 5 flessen per dag, de ander heeft genoeg aan 3 of 4 flessen. Drinkt een baby 3 of 4 flessen, dan is dat gemiddeld 180 ml water en 6 schepjes melkpoeder per fles. Drinkt hij nog 5 of meer flessen, dan is de hoeveelheid melk per fles vaak minder.

Lees verder onder de advertentie

Net als bij borstvoeding geef je flesvoeding op verzoek. Je hoeft je niet aan een voedingsschema te houden. Wil je toch graag een voorbeeld, check dan dit voedingsschema voor flesvoeding per maand.

Geef je opvolgmelk of gewone melk?

Tot je baby 12 maanden oud is, mag hij nog geen gewone koemelk of geitenmelk drinken. In gewone melk zit namelijk te veel zout en eiwitten. Dit kan schadelijk zijn voor de nieren: die kunnen dit nog niet goed verwerken tot een kind 1 jaar is. Af en toe een slokje gewone melk of een beetje yoghurt kan geen kwaad, maar het mag de borstvoeding of opvolgmelk niet vervangen.

Lees ook: Is melk gezond voor je kind?

Lees verder onder de advertentie

Wat is het beste merk opvolgmelk?

Vraag je je af welke opvolgmelk het beste is voor je kind? Eigenlijk maakt het niet uit welk merk je koopt. De samenstelling van deze melk is namelijk wettelijk vastgelegd, met strenge kwaliteitseisen. Alle voedingsstoffen die je baby nodig heeft, zitten in de opvolgmelk, welk merk je ook kiest. Het enige verschil is de prijs.

Lees ook: Fles uitkoken en schoonmaken: hoe doe je dat?

Lees verder onder de advertentie

Bronnen: Voedingscentrum, Milieucentraal, Efsa.europa.eu