BabyVoeding & borstvoeding

Opvolgmelk: wat is het en hoe stap je over?

Getty Images
Getty Images
Leestijd 5 minuten
(Medisch) beoordeeld door:
Lees verder onder de advertentie

Wat is opvolgmelk?

Opvolgmelk is bewerkte koemelk of geitenmelk. Er zijn belangrijke voedingsstoffen toegevoegd, zoals vitamines en mineralen. Ook worden stoffen verwijderd, zoals zout en eiwitten. Daar mag een baby nog niet te veel van binnenkrijgen. Zo ontstaat een melkproduct dat geschikt is voor baby's tot 12 maanden oud. Daarna is opvolgmelk niet meer nodig.

Tot wanneer krijgt een baby opvolgmelk?

Als je baby flesvoeding krijgt, heeft hij vanaf 6 maanden opvolgmelk nodig. In deze melk zitten alle voedingsstoffen die je baby nodig heeft tot hij 1 jaar is en met de pot mee mag eten.

Is je kind 1 jaar, dan kun je hem koemelk of plantaardige melk en andere zuivelproducten gaan geven. Opvolgmelk is dan niet meer nodig. Er is ook speciale peutermelk te koop, maar deze is niet beter dan gewone melk en een stuk duurder.

Lees ook: Flesvoeding klaarmaken: zo doe je dat

Lees verder onder de advertentie

Verschil zuigelingenvoeding en opvolgmelk 2

De eerste 6 maanden krijgt je baby borstvoeding en/of flesvoeding, ook wel zuigelingenvoeding genoemd. Op een pak flesvoeding voor baby's tot 6 maanden oud staat nummer 1.

Opvolgmelk met nummer 2 is geschikt voor baby's vanaf 6 maanden oud. De samenstelling van opvolgmelk verschilt van zuigelingenvoeding. Dat is niet voor niets: de voedingsbehoeften van je baby veranderen als hij 6 maanden oud is.

Calcium en ijzer

In opvolgmelk zit bijvoorbeeld meer calcium dan in de flesvoeding die je baby het eerste halfjaar kreeg. Calcium is belangrijk voor sterke botten en tanden. Omdat je baby vanaf 6 maanden meer vaste voeding gaat eten, gaat hij minder melk drinken. De extra dosis calcium in opvolgmelk zorgt ervoor dat hij hier toch voldoende van binnenkrijgt.

Ook zit er meer ijzer in opvolgmelk. Rond 6 maanden raakt de ijzervoorraad waarmee je baby is geboren langzaam op. Hij kan dan nog niet voldoende ijzer uit vaste voeding halen, vandaar dat dit mineraal extra in opvolgmelk zit.

Lees ook: Zo werkt het afweersysteem van je kind

Wat is het verschil tussen opvolgmelk en gewone melk?

Totdat je baby 12 maanden oud is, drinkt hij opvolgmelk. En als hij 1 jaar is, mag hij gewone koemelk of geitenmelk drinken. In gewone melk zit te veel zout en eiwitten voor je baby. Dit kan schadelijk zijn voor de nieren: die kunnen dit nog niet goed verwerken tot een kind 1 jaar is.

Lees ook:
Is melk gezond voor je kind?

Lees verder onder de advertentie

Wat is opvolgmelk 3 en 4 en peutermelk?

Naast opvolgmelk 2 heb je ook opvolgmelk 3 en opvolgmelk 4. Opvolgmelk 3 is geschikt voor baby's vanaf 10 maanden en opvolgmelk 4 wordt dreumesmelk genoemd. In een aflevering van Keuringsdienst van Waarde uit 2021 werd duidelijk dat er veel marketingtrucjes worden gebruikt omtrent opvolg- en dreumesmelk en fabrikanten inspelen op de onzekerheden van ouders. Zo vertelt jeugdverpleegkundige Elsje Rood dat de inhoud van opvolgmelk 3 hetzelfde is als de inhoud van opvolgmelk 2. Als je baby 10 maanden of ouder is, hoef je dus niet over te stappen naar opvolgmelk 3 of peutermelk.

Dreumesmelk heeft je kind sowieso niet nodig. Daar is ook meer suiker aan toegevoegd. Als je baby 12 maanden is, kun je stoppen met flesvoeding en overstappen naar gewone melk.

Opvolgmelk en borstvoeding

Geef je borstvoeding, dan is opvolgmelk niet nodig. Borstvoeding kun je blijven geven zolang je wilt, want de samenstelling van moedermelk verandert mee met de voedingsbehoefte van je baby. Er zit dus altijd genoeg calcium en ijzer in, plus alle andere voedingsstoffen die je baby nodig heeft.

Is je baby tussen 6 en 12 maanden oud en besluit je om (gedeeltelijk) over te stappen naar flesvoeding? Dan geef je wel opvolgmelk. Je bouwt de borstvoeding stap voor stap af en vervangt dit door flesjes of bekertjes opvolgmelk. Hier lees je hoe je borstvoeding kunt afbouwen.

Tip:
Flesvoeding en borstvoeding combineren: zo doe je dat

Mijn baby heeft koemelkallergie, wat nu?
Jaarlijks wordt bij ongeveer 3.500 baby's een koemelkallergie vastgesteld. In flesvoeding en opvolgmelk zit koemelkeiwit. Lees hier welke voeding je baby nodig heeft als hij een koemelkallergie heeft.

Lees verder onder de advertentie

Overstappen naar opvolgmelk: hoe pak je dat aan?

Is het laatste pak zuigelingenvoeding bijna op? Koop dan een pak opvolgmelk en begin daarmee zodra het andere pak op is. Veel baby's merken niks van de overstap. Wel kun je het beste het merk kopen dat je gewend was. De smaak van de melk kan per merk een beetje verschillen en sommige baby's merken dat wel.

Je kunt de opvolgmelk de eerste dagen ook mengen met zijn oudere flesvoeding. Bijvoorbeeld 3 schepjes flesvoeding en 3 schepjes opvolgmelk in een flesje van 180 ml. Gaat dat goed, dan probeer je daarna 4 schepjes opvolgmelk gemengd met 2 schepjes zuigelingenvoeding, enzovoort.

Lees ook:
Darmkrampjes bij je baby: zo herken je het en dit kun je doen

Hoeveel opvolgmelk moet je baby drinken?

Vanaf 6 maanden vervangt vaste voeding de melkvoedingen langzaam. Dit kun je rustig opbouwen: pas rond 1 jaar hoeft je baby met de pot mee te eten. Hoeveel opvolgmelk een baby van 6 maanden krijgt, verschilt per kind. Gemiddeld krijgt je kind ongeveer 150 ml flesvoeding per kilogram lichaamsgewicht per dag. Vaak drinkt je baby met 6 maanden 4 tot 6 flesvoedingen opvolgmelk per dag, met een hoeveelheid van 150 tot 200 ml per voeding.

Net als bij borstvoeding geef je flesvoeding op verzoek. Je hoeft je niet aan een voedingsschema te houden. Wil je toch graag een voorbeeld, check dan dit voedingsschema voor flesvoeding per maand.

Wat is het beste merk opvolgmelk?

Vraag je je af welke opvolgmelk het beste is voor je kind? Eigenlijk maakt het niet uit welk merk je koopt. De samenstelling van deze melk is namelijk wettelijk vastgelegd, met strenge kwaliteitseisen. Alle voedingsstoffen die je baby nodig heeft, zitten in de opvolgmelk, welk merk je ook kiest. Het enige verschil is de prijs.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Fles uitkoken en schoonmaken: hoe doe je dat?

Bronnen: Voedingscentrum, Milieucentraal, Efsa.europa.eu