Wat is gordelroos?
Gordelroos is een ziekte die pijnlijke of jeukende blaasjes op de huid veroorzaakt. De medische term voor gordelroos is herpes zoster. De ziekte wordt gordelroos genoemd, omdat de huiduitslag vaak verschijnt in een smalle baan of strook aan één kant van het lichaam. Hoewel de huidaandoening meestal niet gevaarlijk of ernstig is, kan het wel erg pijnlijk zijn. Het kan bovendien een paar weken duren voordat het weer over is.
Wat is de oorzaak van gordelroos?
Gordelroos wordt veroorzaakt door het varicella zoster virus, oftewel het waterpokkenvirus. Dit is het virus dat ook waterpokken veroorzaakt. Als de waterpokken zijn genezen, blijft het virus (zonder dat je daar iets van merkt) achter in de zenuwcellen van het ruggenmerg.
Later kan het virus opnieuw actief worden en dan komt het tot uiting als gordelroos. In de meeste gevallen is het niet bekend waarom het virus weer actief wordt. Wel heb je een grotere kans op gordelroos bij ziektes of het gebruik van medicijnen die de afweer ernstig kunnen verslechteren zoals HIV of medicijnen na een transplantatie.
Lees meer: Alle kinderziekten op een rij, hoe herken je ze?
Symptomen bij kinderen
Gordelroos is een huiduitslag. Je kunt gordelroos herkennen aan een rode vlekken en blaasjes die in groepjes bij elkaar liggen en die zich vullen met vocht. De blaasjes kunnen jeuken en de huid kan pijn doen. Dit zijn de symptomen van gordelroos bij een kind op een rij:
Rode vlekken in groepjes bij elkaar
Blaasjes gevuld met vocht die uiteindelijk korstjes worden
Jeuk
Brandende, scherpe pijn aan de huid
Moeheid, lusteloosheid
Grieperig gevoel
Je kind hoeft niet van alle symptomen last te krijgen als hij gordelroos heeft. Gordelroos kan overal op het lichaam voorkomen. Het meest zie je het rond de buik en taille en aan de zijkant van de borst. Heel zelden zijn er geen blaasjes, maar alleen een rode huid of alleen jeuk en pijn aan de huid. Opvallend is dat gordelroos altijd aan één kant van het lichaam voorkomt. Zit de gordelroos bij je kind in het gezicht? Neem dan contact op met de huisarts. In het weekend is dit ook reden om te overleggen met de huisartsenpost. Medicatie kan nodig zijn om een ontsteking te voorkomen.
Lees meer: Rode vlekken bij je kind kunnen ook op andere aandoeningen wijzen
Wat te doen bij gordelroos bij je kind?
Gordelroos bij je kind geneest vanzelf, de blaasjes verdwijnen meestal binnen twee weken. De huid kan nog wel wat langer gevoelig zijn. Je kunt zelf het één en ander doen om de klachten te verlichten:
Raak de blaasjes zo min mogelijk aan. Is het toch nodig, zorg dan voor een goede hygiëne en was je handen voor- en achteraf.
Vertel je kind ook dat hij er niet aan moet komen. Krabben kan wondjes veroorzaken, die kunnen gaan ontsteken. Ook kunnen er dan littekens ontstaan.
Dek de blaasjes eventueel af met een steriel gaasje, om te voorkomen dat kleding ertegenaan schuurt.
Tegen de pijn kun je eventueel kinderparacetamol geven. Het kan geen kwaad om dit een week lang elke dag te doen. Let op! Ibuprofen mag niet bij kinderen met gordelroos. Dit kan een huidontsteking veroorzaken.
Bij de (online) drogist kun je middeltjes kopen die jeuk verlichten en de huid beschermen, zoals KidsClin Cool Mousse, koelzalf met menthol of lanettezalf voor kinderen.
Zinkzalf kan het indrogen van de blaasjes versnellen.
Je kind mag gewoon onder de douche of in bad.
Heeft je kind erg veel last van pijn en jeuk en helpt niks? Overleg dan met de huisarts wat je het beste kunt doen.
Hoe vaak komt gordelroos bij kinderen voor?
Iedereen kan gordelroos krijgen, maar het komt vooral voor bij oudere mensen boven de zestig jaar. Jaarlijks krijgen minder dan 100 per 100.000 kinderen onder de vijf jaar last van gordelroos. Kinderen krijgen eerder waterpokken door het virus. Als het virus zich uit in gordelroos, is dit meestal pas op latere leeftijd. De symptomen van gordelroos zijn bij kinderen ook minder hevig dan bij volwassenen.
Is gordelroos besmettelijk?
Gordelroos is besmettelijk, maar alleen voor kinderen en volwassenen die nog geen waterpokken hebben gehad. Zij kunnen na een besmetting ook alleen waterpokken krijgen en géén gordelroos. Het virus dat gordelroos veroorzaakt, wordt verspreid via contact met (vocht uit) de blaasjes.
Een kind met gordelroos kan het waterpokkenvirus overdragen vanaf ongeveer twee dagen voordat de klachten ontstaan, totdat de blaasjes zijn ingedroogd.
Gordelroos en zwangerschap
Zwangere vrouwen die waterpokken hebben gehad, hebben antistoffen tegen het waterpokkenvirus. Zij kunnen niet meer besmet worden door iemand met gordelroos. Als een zwangere vrouw geen waterpokken heeft gehad, geeft besmetting een kleine kans op afwijkingen bij de ongeboren baby. Houd je kind met gordelroos daarom voor de zekerheid uit de buurt bij zwangere vrouwen. Dat geldt ook voor mensen met een sterk verminderde weerstand, zoals ouderen en ernstig zieken.
Lees meer: Deze kinderziektes zijn een risico voor zwangere vrouwen
Gordelroos bij je baby
Een baby die wordt besmet met het waterpokkenvirus krijgt geen gordelroos, maar waterpokken. Pasgeboren baby's zijn hiertegen beschermd als hun moeder als kind waterpokken heeft gehad of als de moeder is gevaccineerd tegen de waterpokken: via de placenta hebben ze antistoffen meegekregen. Toch kun je beter zorgen dat je kind uit de buurt van baby's blijft als hij gordelroos heeft. Met name jonge baby's hebben meer kans op ernstige complicaties als ze waterpokken krijgen.
Lees meer: Waterpokken en kraamvisite: zo ga je ermee om
Mag je kind met gordelroos naar school of de crèche ?
Als je kind zich goed voelt, mag hij met gordelroos in principe gewoon naar school of de kinderopvang. Het virus is immers al besmettelijk vóórdat er klachten zijn. Daarom heeft het geen zin om kinderen met gordelroos thuis te houden als ze niet ziek zijn. Bovendien kan je kind alleen kinderen besmetten die nog geen waterpokken hebben gehad, en die krijgen er geen gordelroos van, maar waterpokken.
Licht voor de zekerheid wel het kinderdagverblijf of de school in, zodat ze weten wat je kind heeft. Het kan zijn dat de opvang of school andere regels hanteert.
Wat merkt je kind op latere leeftijd van gordelroos?
Net als andere herpesvirussen blijft het varicella zoster virus in het lichaam. Het kan meerdere keren gordelroos veroorzaken, al komt dat gelukkig zelden voor.
Wanneer bel je de huisarts bij gordelroos?
Bij kinderen met gordelroos zijn de klachten meestal minder heftig dan bij volwassenen. Bel wel de huisarts als je kind pijn aan zijn oog of een rood oog krijgt, of als er blaasjes in het gezicht ontstaan. Dit geldt ook voor pijn of blaasjes bij het oor. Het kan zijn dat je kind in dat geval medicijnen nodig heeft om een oogontsteking of gehoorbeschadiging te voorkomen.
Lees ook: EHBO bij kinderen en baby's: dit moet elke ouder weten
Bronnen: RIVM, Thuisarts.nl, Máxima MC, Huidarts.com
