Hoeveel vlees heeft een kind nodig?
Vlees bevat belangrijke voedingsstoffen, zoals eiwitten, ijzer en vitamine B1 en B12. De voedingsstoffen in vlees zijn belangrijk voor de groei en ontwikkeling van je kind.
Hiervoor zijn deze voedingsstoffen onder meer nodig:
-
Eiwitten zorgen voor de bouw van lichaamscellen.
-
IJzer is belangrijk voor de aanmaak van hemoglobine, een onderdeel van rode bloedcellen. Rode bloedcellen vervoeren zuurstof door het lichaam.
-
Vitamine B1 zorgt voor een goede omzetting van koolhydraten naar energie en voor een goede werking van de hartspier, het zenuwstelsel en de hersenen.
-
Vitamine B12 zorgt voor de aanmaak van rode bloedcellen en een goede werking van het zenuwstelsel.
Vanaf welke leeftijd vlees en vis eten?
Als je baby tussen de 4 en 6 maanden is, kun je beginnen met oefenhapjes. Oefenhapjes vervangen de melkvoedingen nog niet, maar zijn bedoeld om je baby te laten wennen aan vast voedsel. Een groente- of fruithapje is vaak de eerste keus. Maar als de oefenhapjes goed gaan kun je je baby tussen de 6 en 8 maanden eventueel ook een lepeltje fijngemalen gaar gebakken vis of vlees geven. Denk bijvoorbeeld aan doorbakken kipfilet of witvis.
Lees ook: Oefenhapjes, wat kun je geven en hoe pak je het aan?
Geef kleine kinderen geen rauw vlees
Geef baby's, peuters en jonge kleuters geen rauw vlees. Er kunnen bacteriën (o.a. listeria) in vlees zitten waar je kind ziek van kan worden. Kinderen zijn daar extra gevoelig voor. Geef ze dus bijvoorbeeld geen ossenworst, filet américain en carpaccio. Geef ook geen smeerleverworst op brood. Dit bevat voor jonge kinderen te veel vitamine A.
Meer lezen: Dit is het beste broodbeleg voor je baby
Hoeveel vlees mag je kind per dag?
Dit is de aanbevolen maximum hoeveelheid voor vlees(waren), inclusief gevogelte zoals kip of kalkoenfilet:
-
1-8 jaar oud kind: maximaal 250 gram vlees per week (inclusief broodbeleg)
-
Vanaf 9 jaar oud: maximaal 500 gram vlees per week, waarvan maximaal 300 gram rood vlees (inclusief broodbeleg)
Voor een kind vanaf 9 jaar is het advies van het Voedingscentrum om niet meer dan 500 gram vlees per week te eten, inclusief vleeswaren. Daarvan mag maximaal 300 gram per week rood vlees zijn, zoals rundvlees en varkensvlees. Geef je kind het liefst mager, onbewerkt vlees. 500 gram vlees per week betekent dus veel minder dan elke dag 100 gram.
Eet daarom ook één of meerdere dagen per week vegetarisch. Vleesvervangers zijn bijvoorbeeld peulvruchten, ongezouten noten(pasta), tofu/tempé en ei. Vis is ook een gezonde optie. Het advies is om je kind één keer per week (liefst vette) vis te laten eten, bij de avondmaaltijd of op zijn boterham.
Matig met vleeswaren
Wist je dat vleeswaren niet in de Schijf van Vijf staan? Geef je kind dus niet te veel en te vaak vlees op brood.
Tip: dit mag je peuter (nog) niet eten
Variatie is gezond
Elke dag vlees eten is niet nodig. Aangeraden wordt om te variëren tussen vlees, vis en vegetarische alternatieven. Dat is beter voor de gezondheid van je kind en beter voor het milieu. Hieronder vind je een voorbeeld van een gevarieerd weekmenu, met drie dagen vlees, een dag vis en de overige dagen een ander, gelijkwaardig voedzaam product bij de hoofdmaaltijd:
-
1x per week (liefst vette) vis, zoals zalm of makreel
-
1 x per week peulvruchten, zoals kikkererwten of kidneybonen
-
1x per week ongezouten noten
-
1 x per week ei
-
1 x per week mager onbewerkt (rood) vlees, zoals een varkensfiletlapje of biefstuk
-
2 x per week mager onbewerkt vlees, zoals kipfilet of kipdrumstick
Uiteraard kun je meer dagen vleesloos eten, of zelfs helemaal vegetarisch. Kijk op de website van het Voedingscentrum voor voorbeelddagmenu's, inclusief de hoeveelheden die worden aanbevolen voor de leeftijd van jouw kind.
Check hier hoeveel groente en fruit een kind per dag nodig heeft.
Welk vlees voor mijn kind?
Alleen onbewerkt mager vlees staat in de Schijf van Vijf. Hierbij moet je dus denken aan: kipfilet, kipdrumstick, (extra) mager rundergehakt, biefstuk, varkensfiletlapjes, hamlap en kalkoenfilet.
Bewerkt vlees zijn alle vleessoorten die zijn bewerkt door middel van zout, roken, drogen en/of het toevoegen van conserveringsmiddelen zoals nitraat of nitriet. Dit wordt gedaan om de smaak te verbeteren en/of ze langer houdbaar te maken. Voorbeelden zijn: vleeswaren (broodbeleg) zoals ham, salami en bacon, hamburger, gemarineerd vlees, rookworst en knakworst. Deze bewerkte vleessoorten bevatten vaak veel zout en verzadigd vet, en dat is allebei niet goed voor de gezondheid van je kind. Wees daar dus matig mee.
Verder wordt afgeraden om kinderen tot 4 jaar leverproducten als smeerworst of paté te geven. Daarin zit, naast veel zout en verzadigde (slechte) vetten, veel vitamine A. De dagelijks aanbevolen hoeveelheid vitamine A voor een kind tot 2 jaar is 300 microgram, voor een kind van 2 tot 5 jaar 350 microgram en voor een kind tussen de 6 en 9 jaar 400 microgram per dag. De veilige bovengrens voor kinderen tot 4 jaar ligt op 800 microgram per dag. In één boterham met smeerleverworst of paté zit al ongeveer 800-1200 microgram vitamine A, daarom kun je je kind tot 4 jaar beter geen smeerworst of paté als beleg geven.
Lees ook: Zoveel zout mag je kind gemiddeld per dag
Als je kind geen vlees eet
Wil je kind geen vlees eten, of ben je zelf vegetariër en geef je je kind liever ook geen vlees? Dat is voor zijn gezondheid geen enkel probleem, zolang het vlees goed vervangen wordt. Het niet eten van vlees heeft ook voordelen; voor het milieu, maar ook voor de gezondheid. Te veel rood en bewerkt vlees is niet gezond voor zowel kinderen als volwassenen. Bij volwassenen is aangetoond dat het eten van te veel rood en bewerkt vlees de kans op diabetes type 2, een beroerte, darmkanker en longkanker verhoogt.
Vegetarisch eten met kinderen
Als je kind vegetarisch eet, zijn er allerlei gezonde opties ter vervanging van vlees. Denk bijvoorbeeld aan: ei, peulvruchten (bruine bonen, kikkererwten, linzen), ongezouten noten, tempé en tofu. Zo krijgt hij de voedingsstoffen binnen die hij nodig heeft en die hij anders uit vlees zou halen. Wel zijn er wat dingen om even extra op te letten.
IJzer is een voedingsstof die je ook uit plantaardige producten kunt halen. Het zit bijvoorbeeld in noten, peulvruchten, tofu, tempé, volkoren graanproducten en groene bladgroenten. Maar je lichaam neemt dit ijzer minder makkelijk op dan ijzer uit dierlijke producten. Daar is iets aan te doen: vitamine C bevordert de opname van ijzer uit voeding. Geef je kind dus fruit en/of groente bij elke maaltijd. Dat is ook een goed idee als hij niet vegetarisch eet. Denk bijvoorbeeld aan wat schijfjes fruit of groente op of naast de volkoren boterham.
Als je kant-en-klare vleesvervangers koopt, let dan op of er genoeg eiwit in zit en er voldoende ijzer en vitamine B1 en/of B12 aan is toegevoegd. En let op de hoeveelheid zout. Die is vaak hoog bij kant-en-klare vleesvervangers en dat kunnen de nieren van jonge kinderen nog niet goed verwerken. Ook voor oudere kinderen is veel zout niet gezond. Wil je weten of een kant-en-klare vleesvervanger in de Schijf van Vijf staat? Gebruik de 'Kies Ik Gezond?'-app van het Voedingscentrum.
Lees hier meer tips als je kind vegetarisch wil eten
Minder of geen vlees: beter voor het klimaat
Voor zijn gezondheid heeft je kind dus niet per se vlees nodig, maar misschien vindt hij het heel lekker. Dat is natuurlijk prima, als je de maximale hoeveelheden aanhoudt. Daarnaast kun je het klimaat in je achterhoofd houden. Matig zijn met vlees is beter voor het milieu. De vleesindustrie is erg belastend voor het milieu. Er wordt veel water bij verbruikt en wereldwijd worden er bossen gekapt om plaats te maken voor landbouwgrond om veevoer te verbouwen.
Het transport van veevoer veroorzaakt vervolgens veel uitlaatgassen én de veeteelt is verantwoordelijk voor ruim 14 procent van de uitstoot van broeikasgassen. Ook kunnen schadelijke stoffen uit mest, zoals ammoniak en fosfaat, in de bodem en het grondwater terechtkomen, waar ze de biodiversiteit aantasten.
Minder vlees eten helpt: stel dat je wekelijks 400 gram vlees eet in plaats van 500 gram, dan scheelt dit al 5 tot 10 procent aan broeikasgassen. Het verbouwen van peulvruchten is 10 keer minder belastend voor het klimaat dan het houden van runderen. Nog een reden om regelmatig een kikkererwtenburger in plaats van een hamburger voor je kind te bakken.
Hier vind je een handig stappenplan hoe te minderen met vlees.
Veganistisch eten met kinderen
Wil je je kind volledig veganistisch laten eten? Dat kan. Let dan wel op dat hij alle voedingstoffen binnenkrijgt die hij nodig heeft voor een gezonde groei en ontwikkeling. De voedingsstoffen die belangrijk zijn voor de groei zitten namelijk voor een groot deel in vlees, vis, zuivel en ei. Dit zijn eiwitten, ijzer, vitamine B1, B2 en B12, calcium, jodium en vitamine D.
Het kan lastig zijn om deze voedingsstoffen volledig uit plantaardige voeding te halen, en bij vitamine B12 is dit helemaal niet mogelijk. Om tekorten (met vervelende gevolgen) te voorkomen, is het dus belangrijk om te weten op welke manier je kind deze voedingsstoffen voldoende binnenkrijgt. Het is sterk aan te raden om je hierbij te laten adviseren door een (kinder)diëtist. Een diëtist kijkt samen met jou en je kind of veganistisch eten haalbaar is voor jullie en maakt een plan hoe je zorgt dat je kind alle voedingsstoffen binnenkrijgt.
Bronnen: Vlees.nl, Gezondheidsnet.nl, Voedingscentrum, Greenpeace