Wanneer beginnen met brood?
Je kunt je baby voor het eerst brood geven als hij rond de 6 à 7 maanden oud is. Begin pas als hij gewend is aan de oefenhapjes groente en fruit. Meestal begin je hiermee als je baby 4 en 5 maanden is. Oefenhapjes zijn hele kleine hoeveelheden echt bedoeld om te oefenen. Je kind maakt kennis met nieuwe smaken en structuren, en oefenen met kauwen en slikken.
Merk je dat je baby met smaak groente en fruit eet? Dan kun je dus met 6 à 7 maanden beginnen met het aanbieden van brood.
Met welk brood kun je het beste beginnen?
Vanaf 6 à 7 maanden heeft een baby naast zijn melkvoedingen vaste voeding nodig. In deze periode kun je ook met het aanbieden van brood beginnen. Je baby heeft brood nodig om voldoende koolhydraten, eiwitten, vezels, jodium, B-vitamines en ijzer binnen te krijgen.
Goed, maar welk brood geef je dan? Begin met lichtbruin brood. De darmen van je baby moeten nog wennen aan vezels. Lichtbruin brood bevat ongeveer 4,5 gram vezels per 100 gram.
Hoe geef je brood aan een baby van 6-7 maanden?
Snijd het brood in kleine stukjes. Help je baby door een klein stukje brood aan de binnenkant van zijn wang te leggen. Door het speeksel wordt het brood zacht en lost het langzaam op. Hierdoor went je kind langzaam aan de structuur.
Gaat dit na enkele dagen goed en merk je dat je baby er zin in heeft? Dan kun je een stukje geven dat hij zelf kan pakken. Bouw dit – en ook de grootte en de hoeveelheid brood – langzaam op. Je kunt je baby ook een broodkorst geven. Dit kan hij makkelijk zelf vasthouden en hier kan hij lekker op sabbelen.
Blijf er wel altijd bij als je je kind een stukje brood geeft, omdat zeker in het begin de kans bestaat dat hij zich kan verslikken.
Tip: De eerste keer brood eten, hoe pak je dat aan?
Brood met boter
Het wordt aangeraden om altijd wat zachte margarine of boter op het brood van je baby te smeren. In boter en margarine zitten een aantal goede vetten die belangrijk zijn voor de groei en ontwikkeling van je kind en het bevat vitamine A, D en E. Die vetten en vitamines zitten zowel in roomboter, als margarine en halvarine.
Volgens het Voedingscentrum en de Gezondheidsraad is margarine de beste boter die je jonge kinderen kunt geven. In roomboter zit verzadigd vet en dat wordt in verband gebracht met hart- en vaatziekten op latere leeftijd. Halvarine is overigens ook een goede keuze, maar in margarine zitten net iets meer onverzadigde (goede) vetten, die je kind hard nodig heeft. Ook zit er in roomboter veel minder vitamine D dan in halvarine en margarine.
Fabel: margarine en halvarine zijn plastic 'kunstboters'
Vroeger werd weleens gezegd dat margarine en halvarine nepboters zijn en dat ze gemaakt zijn van plastic. De link tussen 'kunst' of nep werd gelegd, omdat zowel plastic als margarine gemaakt wordt van gezuiverde olie. Alleen de soort olie is totaal anders. Plastic wordt vervaardigd uit aardolie terwijl margarine en halvarine worden gemaakt uit plantaardige oliën, zoals zonnebloem of raapolie.
Bron: Voedingscentrum
Welk beleg voor je baby op brood?
De eerste keren dat je je baby brood geeft als oefenhapje hoef je er alleen maar boter op te smeren. Dus is je baby 6 maanden kies dan alleen voor brood met margarine. Zodra je baby met smaak brood eet en het echt een maaltijd wordt, kun je er beleg opsmeren. Maar welk broodbeleg voor je baby moet je kiezen? We zetten het hieronder op een rij.
Broodbeleg voor baby vanaf 7 en 8 maanden
Als je baby 7 maanden is, gaat hij steeds meer brood als een maaltijd eten. Je mag er dan – naast boter – ook al broodbeleg op doen. Maar welk broodbeleg is geschikt voor een baby van 8 maanden? In het begin is smeerbaar beleg het makkelijkst. De gezondste keuzes smeerbaar broodbeleg voor een baby van 7 maanden zijn:
-
geprakte of gepureerde groente of fruit, zoals banaan of avocado.
-
zelfgemaakte hummus (kikkererwtenspread) zonder zout.
-
hüttenkäse of cottage cheese
-
light zuivelspread
-
100% pindakaas of notenpasta
Misschien ben je een beetje huiverig om je baby al 100% pindakaas of notenpasta te geven, maar het is juist goed voor je baby om dit al op vroege leeftijd te proeven. Door pindakaas te introduceren voor de leeftijd van 8 maanden verlaag je de kans op een pinda-allergie. Lees ook: Waarom pindakaas goed is voor je baby
Broodbeleg voor baby vanaf 10-11 maanden
Gaan de hapjes brood met smeerbaar beleg goed? Dan kun je daarna voor een baby vanaf ongeveer 10-11 maanden ook kiezen voor het volgende broodbeleg:
-
hardgekookt ei, omelet of roerei
-
vis
-
magere vleeswaren als kipfilet, kalkoenfilet of ham
-
stukjes groente of fruit, zoals aardbei, appel, komkommer of tomaat
-
komkommersalade, selderijsalade of farmersalade
Welk broodbeleg mag je een baby jonger dan 1 jaar niet geven?
Er zijn ook een aantal soorten broodbeleg die je beter niet aan je baby kunt geven. Het gaat om:
- 01.
Honing
Geef tot de eerste verjaardag van je kind geen honing. In honing kan namelijk een bacterie zitten die levensgevaarlijk is voor baby's. Lees hier meer over de risico's van honing. - 02.
Leversmeerworst of paté
Het Voedingscentrum raadt af om je kind leverproducten, zoals paté of smeerworst, te geven. Niet alleen omdat er veel zout en verzadigd vet in zit, maar ook doordat er meer vitamine A in zit dan de aangeraden dagelijkse hoeveelheid voor kinderen. - 03.
Rauwmelkse kaas
Het wordt afgeraden om je kind kaas te geven die gemaakt is van rauwe melk (au lait cru), zoals sommige boerenkazen. In deze kaas kan de ziekmakende listeria-bacterie zitten, waar jonge kinderen nog erg gevoelig voor zijn. - 04.
Smeerkaas en gewone kaas
Ook smeerkaas en gewone kaas worden afgeraden als beleg voor jonge kinderen. Hierin zit te veel zout en verzadigd vet, wat niet goed is voor je baby. De nieren van je baby kunnen zout nog niet goed verwerken. - 05.
Rauwe vleeswaren
In rauw vleesbeleg zoals filet americain, rosbief of ossenworst kunnen ziekmakende bacteriën voorkomen. Jonge kinderen zijn nog erg gevoelig voor een voedselinfectie. - 06.
Bewerkte vleeswaren
In bewerkte vleeswaren zoals boterhamworst, grilworst en ontbijtspek zit vaak veel zout.
Smeerworst of paté voor baby?
Onlangs is het voedingsadvies voor leverproducten aangepast. Het wordt nu afgeraden om baby's brood te geven met smeerworst of paté. Het bevat namelijk veel zout, verzadigde (slechte) vetten en vitamine A. De dagelijkse aanbevolen dosis vitamine A voor een kind tot 2 jaar is 300 microgram per dag. De veilige bovengrens ligt op maximaal 800 microgram per dag. In één boterham met smeerworst zit al ongeveer 1200 microgram vitamine A, daarom kun je kinderen tot 4 jaar beter geen smeerworst of paté als beleg geven.
Krijgt je kind structureel te veel vitamine A binnen, dan kan hij daar hoofdpijn van krijgen, misselijk of duizelig van worden en het kan leiden tot vermoeidheid.
Smeerkaas of kaas voor baby?
Het Voedingscentrum raadt af om baby's en kinderen tot 4 jaar harde kaas als broodbeleg te geven, omdat daar te veel zout in zit. Het gaat dan zowel om stukken kaas die je met de kaasschaaf snijdt, als kant-en-klare plakken kaas. Ook smeerkaas is voor jonge kinderen te zout. Te veel zout is belastend voor de nieren van een jong kind, hierdoor kan er nierschade ontstaan waar je kind later last van kan krijgen. Wil je toch graag kaas of smeerkaas geven aan je kind? Kies dan voor speciale zoutarme 30+ kaas of zoutarme smeerkaas.
Lees ook: Hoeveel zout mag je kind per dag?
Hagelslag, vlokken of chocoladepasta
Bijna elk kind vindt het lekker: een boterham met hagelslag, vlokken of chocoladepasta. Maar het is niet zulk gezond broodbeleg. Er zit in vergelijking met andere soorten beleg erg veel suiker en verzadigd vet in. In chocoladepasta zitten meer calorieën, suiker en vet dan in hagelslag. Ook in vruchtenhagelslag zit veel suiker. Vindt je kind andere soorten broodbeleg ook lekker, kies dan liever voor iets anders.
Lees ook: Hoeveel suiker mag je kind per dag?
Appelstroop en jam wel gezond?
Hoewel in appelstroop en jam ook veel suiker zit, kun je dit wel dagelijks aan je kind geven. Als je kind verder gezond eet, is één boterham met zoet beleg zoals jam of appelstroop per dag prima. Jams zijn er in vele soorten en smaken. De gezondste keuze is een suikervrije jam. Of kies voor halvajam, daar zit veel minder suiker in.
In appelstroop zit ijzer en veel suiker. Een boterham beleg je meestal met 20 gram appelstroop, dit bevat ongeveer 3 suikerklontjes. Er bestaat ook appelstroop waaraan geen suiker is toegevoegd. Het gaat dan om pure appelstroop, die alleen van appel is gemaakt. Andere appelstroop, zoals de Rinse appelstroop, wordt gemaakt van appel en suikerbietsap en bevat daardoor veel suiker. Er zijn naast appelstroop nog veel andere (gezondere) voedingsbronnen die kunnen bijdrage aan voldoende ijzer zoals: groene bladgroenten, peulvruchten, noten en magere vleessoorten.
Zelf gezond broodbeleg baby maken
Notenpasta, pindakaas, groentespread of hummus: je kunt het allemaal vrij makkelijk zelf maken met een blender, staafmixer of vijzel. Je weet dan precies wat erin zit. Zout en suiker kun je weglaten. Het is een leuk klusje om samen met je kind te doen. Bijkomend voordeel: misschien vindt je kind het wel leuker om zelfgemaakt beleg te eten, dan beleg uit een pakje.
Tip: Dit zijn superfoods voor je baby
Recept: gezonde chocopasta
Met dit eenvoudige recept maak je verse chocopasta, mét voedingsstoffen en zonder toegevoegde suikers. Dat is pas gezond broodbeleg!
Nodig:
-
1 rijpe banaan
-
1/2 avocado
-
1 eetlepel cacaopoeder (zonder toevoegingen)*
*Kies cacaopoeder zonder toevoegingen (suiker.). Kun je dit niet vinden in je supermarkt, probeer het dan in een reformzaak of biologische supermarkt
Hoe maak je het?
Prak de banaan en avocado met een vork door elkaar. Schep nu het cacaopoeder goed doorheen. De smaak van cacao is intens, maar door de zachte smaak van de avocado en de zoete banaan is het goed in balans. Smeer een dun laagje op brood. Deze pasta is het lekkerst als je hem vers eet, dus maak niet te veel in een keer.
Inspiratie om gezond te koken voor je baby, dreumes of peuter:
Checklist: voedingsschema baby, het eerste jaar
Bronnen: Voedingscentrum