Aan de muur in het Brabantse Zeeland hangen slingers met kaarten die de trotse Lieke en haar partner Koen kregen na de geboorte van Dex op 22 februari van dit jaar. Aan diezelfde muur hangt een kast met allerlei spullen voor Dex en bij het tv-meubel staan drie grote foto's van hun zoon. Op de eettafel staat het levensboek van Dex, terwijl op tafel ook een bucketlist staat die hij af zou moeten vinken.
'Zou', want Dex werd niet ouder dan één dag. Complicaties bij de geboorte zorgden ervoor dat hij overleed in de armen van zijn ouders in het Máxima Medisch Centrum in Veldhoven. ,,Al is Dex er voor ons nog steeds altijd bij", zegt Lieke, wijzend naar de urn op tafel waar het gesprek plaatsvindt. ,,Als we voor de televisie gaan zitten, staat de urn op de salontafel."
Lees ook: Zo verwerk je een traumatische bevalling
Ik heb me in de zwangerschap zo vaak zó intens gelukkig gevoeld met alles wat ik had
Lieke Dekkers
De piek van het geluk
Het is hartverscheurend, maar ook iets wat tijdens de zwangerschap nooit werd verwacht. 41 weken en twee dagen lang is er namelijk niks aan de hand. ,,Ik heb me in de zwangerschap zo vaak zó intens gelukkig gevoeld met alles wat ik had. Een aantal weken voordat Dex werd geboren, zeiden Koen en ik nog tegen elkaar dat we het zo goed hadden en dat we daar zo dankbaar voor mochten zijn.
We hebben allebei onze ouders nog, geen scheiding meegemaakt, een eigen huis en goed en leuk werk. Allemaal dingen die allesbehalve vanzelfsprekend zijn en dat spraken we uit. Dat moment van dat besef was, denk ik, de piek van het geluk in mijn leven."
In 2022 voor zichzelf begonnen
Dat goede en leuke werk dat Lieke heeft, bestaat uit fotografie. In 2020 begon ze ermee, naast haar werk als accountmanager. Zo wilde ze een vrije dag die ze iedere twee weken had, opvullen. ,,Al snel kon ik het niet meer in die ene dag proppen", zegt ze. ,,Uiteindelijk ben ik in 2022 helemaal voor mezelf begonnen." Als fotograaf zet ze de gelukkigste momenten in het leven op de gevoelige plaat: van bruiloften tot zwangerschapsshoots en newbornshoots.
In Noordoost-Brabant wint ze zo in rap tempo aan naamsbekendheid. Al snel maakte ze werkweken van zestig uur, mede omdat ze maar moeilijk nee kan zeggen in haar eerste jaar als zzp'er. Menig baby of zwangere buik heeft ze zodoende voor de lens gehad. ,,Ik denk dat ik in 2022 zo'n tweehonderd shoots heb gehad. Maar het heeft nooit als werk gevoeld."
De hartslag van Dex was nog in orde, maar door het onverklaarbare bloedverlies zijn we rond 23.00 uur naar het ziekenhuis in Uden gegaan
Lieke Dekkers
Voor 2023 besluit ze het rustiger aan te doen. In plaats van de ruim 60 uur per week gaat ze naar 32 uur per week. In januari gaat ze met verlof en na de geboorte van Dex staan er per mei en juni alweer vier shoots in de week gepland. ,,Daar keek ik ook naar uit, maar natuurlijk niet zoveel als naar de geboorte van onze Dex."
Kleine Dex werd 20 minuten gereanimeerd
Op dinsdag 21 februari 2023 gaat de hoogzwangere Lieke in de ochtend nog naar de verloskundige voor een controle. Daar is alles in orde. 's Avonds, na het eten, beginnen de krampen en om 21.00 uur worden die heviger. Ze gaat op bed liggen, Koen komt erbij en als ze even later naar de wc gaat: bloedverlies.
,,We belden meteen de verloskundige en die deed controles. De hartslag van Dex was nog in orde, maar door het onverklaarbare bloedverlies zijn we rond 23.00 uur naar het ziekenhuis in Uden gegaan. Er werden geen risico's genomen."
Lees ook: Overmatig bloedverlies na bevalling
Twintig minuten reanimeren
In Uden lijkt alles ook nog goed te gaan, totdat tussen de weeën door de hartslag van Dex ineens wegvalt. Rond middernacht besluiten de artsen een spoedkeizersnee te doen en Lieke gaat onder algehele narcose. Een half uurtje later wordt Dex geboren, maar hij komt slap uit de buik.
,,Ze hebben hem twintig minuten lang gereanimeerd, maar toen was ik onder narcose. Koen heeft dat wel meegemaakt en dat is heel pittig geweest voor hem. Uiteindelijk kregen ze de hartslag van Dex weer op gang, maar hij moest wel naar het Maxima Medisch Centrum in Veldhoven waar een kinder-ic is. Er werd ons wel verteld dat het er echt niet goed uitzag voor onze Dex."
Hij werd losgekoppeld van alle apparaten en slangetjes, behalve van de beademing, wij mochten aangeven wanneer dat verwijderd mocht worden
Lieke Dekkers
In onze armen
's Nachts gaan ze met twee ambulances naar Veldhoven. Dex in de ene, Koen en Lieke in de ander. Na lang wachten mochten de ouders bij Dex. Al snel blijkt het daar foute boel te zijn: er is geen hersenactiviteit meer en na een aantal uur kunnen ze in het ziekenhuis niks meer voor het hummeltje betekenen.
,,Ze legden hem in onze armen, want Dex moest bij zijn ouders zijn. Hij werd losgekoppeld van alle apparaten en slangetjes, behalve van de beademing, wij mochten aangeven wanneer dat verwijderd mocht worden. Die keuze moeten maken, dan zakt de grond onder je voeten weg."
Kiezen voor balsemen
Tot zaterdag blijven de drie nog in Veldhoven. ,,We lagen vooral met z'n drietjes samen op bed. We wilden hem niet loslaten", zegt Lieke. Maar door al dat vasthouden, gaat Dex wel achteruit. ,,In eerste instantie konden we vanuit het ziekenhuis kiezen uit een waterbedje om Dex in te leggen of om hem op koelplaatjes te leggen", zegt Lieke. ,,Maar toen kwam iemand van de uitvaartverzorging langs en die zei: 'Als ik jullie zo zie liggen, dan zou ik kiezen voor het balsemen van Dex.'"
Lees ook: Een overzicht van het traject na het overlijden van een pasgeboren baby
Langer vasthouden
Balsemen? ,,Koen vroeg: 'Kan dat ook bij baby's?' En ja, voldragen baby's kunnen ook gebalsemd worden. Dat vertraagt de ontbinding en zo kun je de baby veel langer vast blijven houden." Lieke en Koen hoefden niet na te denken, dit wilden ze. Via Stichting Félice kregen ze (een deel van) de kosten vergoed.
,,Het is dat de mevrouw van de uitvaartverzorging dit zei, want anders hadden we dit helemaal niet geweten. Eigenlijk zouden ouders van overleden baby's dit meteen te horen moeten krijgen. We hebben al genoeg verhalen gehoord van mensen in soortgelijke situaties die dit niet wisten, maar het wel heel graag hadden geweten."
Ik heb een warme herinnering aan die dag, die ene dag dat we met z’n drietjes weg waren
Lieke Dekkers
Toch herinneringen samen
Want dat balsemen, dat heeft Lieke en Koen veel gebracht. ,,Het was zó waardevol. We hebben hem zo nog een week lang vast kunnen houden. We hebben hem elke dag een ander pakje aan kunnen doen en familieleden hebben hem ook nog even vast kunnen houden. Vrienden hebben ons kunnen zien als een gezin.
Als je iemand verliest die ouder is, een oma of opa bijvoorbeeld, dan heb je daar heel veel herinneringen aan. Wanneer je kind overlijdt op de dag dat ie is geboren, dan zijn die er niet. Wij hebben die nu wel. Veel te weinig, dat wel, maar ze zijn er wél. Dat geeft troost."
Die ene dag met z'n drietjes
Zodoende konden Lieke en Koen Dex een keer in bad doen, waar hij met zijn hoofd vol donshaartjes weer heerlijk fris uit kwam en ze zijn zelfs met hem in hun camperbusje naar een natuurgebied bij Keent gereden.
,,Daar hebben we de bus op een doodlopend weggetje aan een weiland gezet en zijn we rustig gaan zitten. We hebben overal filmpjes en foto's van gemaakt. Als ik daarnaar kijk, dan heb ik een warme herinnering aan die dag, die ene dag dat we met z'n drietjes weg waren, we zetten ons verdriet opzij voor zover dat kon en genoten van ons gezin."
De tijd staat nog steeds stil en het gaat écht wel beter worden, maar het wordt nooit meer een tien
Lieke Dekkers
Nooit compleet
De trots op Dex is voelbaar wanneer Lieke spreekt, maar net zo goed voel je het nog steeds aanwezige verdriet. ,,Het is nu herfst. De zomer is geweest en ik ben normaal gek op de zon, maar die heb ik al heel lang niet meer zien schijnen. De tijd staat nog steeds stil en het gaat écht wel beter worden, maar het wordt nooit meer een tien.
Ik hoop dat het ons ooit gegund is om broertjes of zusjes van Dex in onze armen te sluiten die ook weer vreugde zullen brengen. Maar we zijn nooit compleet, ons leven is nooit meer wat het had kunnen zijn. We zullen altijd onze Dex blijven missen."
Lees ook: Overleden baby inschrijven in persoonsregister: zo werkt het
Weer aan het werk
Ze doet wel haar best om haar leven weer op te pikken. Shoots doet ze ondertussen weer, maar in alle eerlijkheid: dat gaat niet van harte. ,,Ik werk nog steeds weinig. Sinds een maandje kan ik bruiloften weer helemaal zelf doen. Dat lukte emotioneel gezien tot die tijd niet, maar ik voel een verplichting richting bruidsparen die mij voor hun speciale dag hebben gevraagd.
Nu kan ik de knop omzetten en meegaan in de waan van de dag. Je zit dan in een grote geluksbubbel en dat is ergens wel fijn. Maar als ik in de auto terug naar huis zit, dan komen de tranen."
Newbornshoots nog even niet
Zwangerschapsshoots doet ze ondertussen ook weer. ,,Mijn eigen zwangerschap verliep voorbeeldig, dus daar heb ik fijne herinneringen aan. Dat lukt me wel om los te zien van wat er met Dex is gebeurd." Newbornshoots zijn een ander verhaal: ,,Die vind ik wel nog erg moeilijk en doe ik dus nog niet. Om kindjes te zien die dezelfde leeftijd hebben als onze Dex, daar moet ik nog een weg in vinden. Ik ga mijn best doen."
Lees ook: Zo raak je elkaar niet kwijt na het verlies van een kind
Het leven oppakken bestaat niet alleen uit werken. In de zomer gingen Koen en Lieke bijvoorbeeld hiken in Slovenië. Dat stond ook op de bucketlist van Dex. ,,Die hebben we afgestreept voor hem, want we hebben hem beloofd om die lijst helemaal te doen. Dat motiveert om dingen te doen en uiteindelijk weer proberen te genieten van het leven. Voor mij, voor Koen, maar zeker voor onze Dex."
Tekst: Roel Kuilder - Foto's: Tanja Frey
Balsemen, kan dat zomaar voor iedereen?
Dan moeten we direct even een onderscheid maken tussen echt en licht balsemen. Echt balsemen mag niet bij iedereen. Dat kan alleen als je voor langere tijd geconserveerd moet worden en daar moet je toestemming voor krijgen van de overheid. Bijvoorbeeld als de uitvaart voor zeer lange tijd wordt uitgesteld, als het lichaam ter beschikking wordt gesteld aan de wetenschap of als het lichaam naar het buitenland moet worden verplaatst. Ook in koninklijke families worden lichamen gebalsemd.
Licht balsemen zoals bij Dex, ook wel thanatopraxie genoemd, kan volgens uitvaartverzorger Dela wél bij iedereen. Er zijn verschillende voordelen aan deze behandeling. Zo neemt het lichaam de omgevingstemperatuur aan en voelt het minder koud aan en in de meeste gevallen verdwijnen eventuele tekenen van ziekte en is geen koeling nodig.
Het doel van thanatopraxie is niet alleen de conservering van het lichaam, maar ook het lichaam zo herkenbaar mogelijk herstellen na bijvoorbeeld een dodelijk ongeval. De nadelen die Dela noemt, zijn dat bij een thuisopbaring een dierbare voor een paar uur naar een verzorgingsruimte moet voor het uitvoeren van de behandeling en er zijn aanvullende kosten (zo rond de 500 euro) aan verbonden.
