Etiquette voor kinderen?
'Etiquette' is eigenlijk gewoon een duur woord voor 'op een prettige manier met elkaar omgaan'. Omgangsvormen dus; denk aan beleefd zijn, respect hebben voor anderen en je netjes gedragen. Deze omgangsvormen kun je je kind van jongs af aan al leren. Je kunt een twee- of driejarige al laten zien dat mensen leuker op je reageren wanneer je bijvoorbeeld iemand vriendelijk begroet, dankjewel zegt en niet al te slordig eet. Als je kind dat doorkrijgt en merkt dat mensen het prettig vinden als hij zich netjes gedraagt, komt het meestal wel goed met de etiquette.
Leestip: Dit boek leert je hoe je liefdevol en effectief communiceert met je kind
Kind manieren leren: zo doe je dat
Maar hoe leer je je kind nu goede manieren aan?
-
De belangrijkste tip: geef zelf het goede voorbeeld. Zeg 'dankjewel' tegen de bakker, caissière of pakketbezorger. Je kind zal dit horen en op den duur overnemen. Bedank ook je kind als hij iets voor jou doet en zeg 'alsjeblieft' als je je kind vraagt iets voor je te doen. En wil je dat je kinderen 'u' zeggen tegen oudere mensen, doe dat dan zelf ook altijd. Voorbeeld doet volgen!
-
Doe voor hoe iets moet. Laat je peuter bijvoorbeeld regelmatig zien hoe je een vork goed vasthoudt en hoe je 'm gebruikt. Er komt een moment dat je kind het oppikt.
-
Geef een voorzetje. Krijgt je kind een cadeautje, maar zegt hij niks? Herinner hem er dan aan dat hij dankjewel kan zeggen. 'Wat lief van oma, hè? Zullen we haar bedanken?'
-
Blijf de bovenstaande tips consequent doen. Een kind neemt iets namelijk niet in één keer over, of vergeet het later weer. Bijvoorbeeld als hij moe is, of met zijn aandacht bij iets heel anders is. Maar als jij consequent het goede voorbeeld geeft, je kind voordoet hoe het hoort en hem daaraan helpt herinneren, pikt hij het op den duur vanzelf op.
-
Je kunt je kind best corrigeren als hij iets niet volgens de etiquette doet, door hem er even op te wijzen dat hij iets vergeten is. Maar word niet boos en dwing hem niet. Met lichtheid, humor en complimentjes bereik je meer.
-
Doe zelf niks waarvan je niet wilt dat je kind het overneemt (roddelen, schelden, vloeken, vul maar in).
Lees ook: Zo ga je om met een brutale peuter
Kinderetiquette per leeftijd
Op welke leeftijd kun je beginnen met het aanleren van goede manieren aan je kind? Eigenlijk al van jongs af aan. Jonge kinderen zijn nog erg plooibaar en willen graag dingen goed doen. Ook doen jonge kinderen graag hun ouders na; daar leren ze van. Een dreumes houdt zijn ouders voortdurend in de gaten. Lach jij, dan lacht hij. Als je kind ouder wordt en leert praten, gaat hij jouw woorden herhalen.
Zodra je kind kan praten, kun je hem dus leren om alsjeblieft of dankjewel te zeggen. Voor sommige etiquette moet de motoriek eerst voldoende ontwikkeld zijn. Denk aan netjes eten met mes en vork: de meeste kinderen krijgen deze motorische handigheid (en concentratie) pas op of na de kleuterschool.
Lees ook: Wanneer beginnen met opvoeden?
Welke tafelmanieren kun je verwachten van een kind?
-
1 jaar: met een lepel eten, zwaaien als iemand weggaat.
-
2 jaar: met een vork eten, alsjeblieft en dankjewel zeggen, gedag zeggen als iemand binnenkomt of weggaat.
-
3 jaar: hand voor je mond als je gaapt of niest, mond afvegen met een doekje of servet (in plaats van je mouw), pardon zeggen na een boertje.
-
4 tot 7 jaar: eten met mes en vork, jezelf netjes voorstellen, mensen aankijken als je met ze praat, respect voor volwassenen: aanspreken met u, meneer of mevrouw.
-
8 tot 12 jaar: tafelmanieren zoals rechtop zitten, ellebogen van tafel, het correct gebruiken van verschillend bestek, een stevige handdruk geven, de telefoon netjes opnemen.
Basisregels etiquette kind
Je kunt het met etiquette zo gek maken als je wilt, maar zolang je kind niet naar een chic diner gaat, is het nog niet nodig om uit te leggen hoe hij zijn servet moet gebruiken en de ober aanspreekt. Voor een kind is het vooral belangrijk dat hij de basis kent.
-
De maaltijd is een sociaal gebeuren, dus loop niet zomaar van tafel weg. Leer je kind vragen of hij van tafel mag.
-
De televisie, tablet en telefoon staan uit tijdens het eten. Dit is een moment voor contact met elkaar.
-
Niet praten met volle mond. Eet met je mond dicht en probeer niet te smakken.
-
Vieze verhalen zijn geen geschikte tafelonderwerpen.
-
Begin pas met eten als iedereen opgeschept heeft (gekregen).
-
Maak je mond schoon met een servet, of een toetenpoetsdoekje, maar niet aan je mouw.
-
Praten is gezellig, maar door een ander heen praten niet. Onderbreek volwassenen liever niet als zij in gesprek zijn, maar wacht even tot ze zijn uitgepraat.
-
Spreek oudere (volwassen) mensen aan met 'u', en 'meneer' of 'mevrouw', tenzij diegene heeft gezegd dat de voornaam en 'jij' prima zijn (of zelfs de voorkeur hebben).
-
Leer je kind om zich netjes voor te stellen: kijk de ander in de ogen aan, glimlach, steek je rechterhand uit en vertel hoe je heet.
-
Gebruik minimaal twee woorden als je iemand antwoord geeft. Dus 'ja, graag' of 'nee, dank je'.
-
Kijk iemand aan als je 'hallo', 'dag', 'alsjeblieft' of 'dankjewel' zegt.
-
Heeft je kind ergens gespeeld, ruim dan alles (samen) op. Ook als hij bij een ander thuis heeft gespeeld. Leer je kind zijn vriendje en de ouders te bedanken dat hij bij ze mocht spelen.
-
Zeg 'sorry' of 'pardon' als je per ongeluk een boertje of windje laat.
-
Kom je binnen op een feestje, geef dan iedereen een hand.
-
Stuur een bedankkaartje (of een mooie tekening) als je iets van iemand hebt gekregen, mee mocht met een uitje of ergens hebt gelogeerd, en daarvoor nog niet hebt kunnen bedanken.
-
Geef regelmatig een complimentje aan de mensen om je heen.
-
Niet voordringen in een rij.
-
Niet in je neus peuteren (in gezelschap).
Lees ook: Je kind verplicht iemand een kus laten geven? Doe maar niet!
Cursus etiquette voor kinderen
Je kunt als ouder heel goed zelf je kinderen etiquette meegeven. Maar misschien wil je een stapje verder gaan en je kind goed voorbereiden op een bruiloft of een etentje in een chic restaurant. Dan kun je eens nadenken over een cursus etiquette. Tijdens zo'n cursus of workshop leren kinderen spelenderwijs hoe mensen zich horen te gedragen in bepaalde situaties. Er worden rollenspellen gespeeld, of ze leren tijdens een dinertje met andere kinderen wat correcte tafelmanieren zijn.
Lees ook: Uit eten met kinderen, hoe pak je dat aan?
Uit eten met kinderen
Yvonne van der Kroft, van Etiquette à la carte, geeft de volgende handige tips:
-
Begin met pannenkoeken
Wil je rustig en zonder gedoe uiteten, regel dan een oppas, grapt Van der Kroft. 'Uiteraard moeten kinderen ook goede manieren leren en daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen, zegt ze. 'Niet meteen op hoog niveau, maar begin met een kindvriendelijk restaurant zoals een pannenkoekenhuis. Als dat goed gaat, kun je vanzelf upgraden naar de restaurants die je zelf het lekkerst vindt.'
Ze heeft ook nog een handige tip: er moet een duidelijk eind in zicht zijn. 'Bespreek de avond dus thuis al voor en spreek bijvoorbeeld af dat jullie na de pannenkoek naar huis gaan. Zuchten dat je over een half uur weer gaat heeft geen zin, want dat zegt kinderen niks. Dan maak je het júíst onrustig'
Lees ook: Hoe vind ik een betrouwbare oppas? -
Schermen zijn oké
'Een tablet is best een goede uitvinding om druktemakers even op hun plek te houden, maar je kunt niet van je kind verwachten dat hij zich daar de hele avond mee vermaakt, zegt de etiquette-expert. ' De oplossing? 'Als je kinderen meeneemt, zorg dan ook dat je aandacht aan ze besteedt. Praat niet alleen over onderwerpen die kinderen niet aanspreken, want dan raken ze verloren. Klets met ze, of verzin spelletjes voor aan tafel. Als de koek op is kun je ze altijd nog even op die iPad laten loeren.' -
'Lust ik niet'
Vind je kind het meeste op de kaart niet lekker, maak er geen punt van. 'Een restaurant is niet de plek om kinderen te leren eten. Je kunt met goed fatsoen een verzoek voor de keuken neerleggen. Zo voorkom je dat je kind alle champignons eruit vist.' Datzelfde geldt voor het bord leegeten. 'In een restaurant smaakt de spaghetti nu eenmaal anders dan thuis en zijn de porties misschien groter. Maak er geen halszaak van, en neem de kliekjes desnoods mee in een doggiebag. Wanneer je van te voren met een kind afspreekt dat hij echt niet alles op hoeft te eten, blijft het vaak een stuk gezelliger aan tafel. En heb jij nog lekker iets voor thuis!' -
Goede manieren
Dat je kind niet alles hoeft te eten, betekent overigens niet dat er geen enkele ruimte is voor opvoeden. Van der Kroft: 'Leer je kind hoe hij moet bestellen bij de ober en dat hij bedankt voor het eten.' -
Op je stoel blijven zitten
Je kind rond laten lopen, kun je beter niet doen. 'Kinderen kunnen soms heel gezellig bij het buurtafeltje gaan kletsen, maar het is natuurlijk niet de bedoeling dat anderen last hebben van jouw kind. Ben je zelf het slachtoffer van een tafelplakker, geef hem dan gerust een duidelijke hint met zachte hand. Aan halfbakken antwoorden heb je niets.' Een restaurant met een speelhoek scheelt trouwens ook een hoop gedoe!
Wat als je kind (nog) geen goede tafelmanieren heeft?
Kinderen blijven kinderen, ze zullen zich lang niet altijd gedragen zoals het 'hoort'. Een opstandige kleuter heeft soms gewoon geen zin om netjes dankjewel te zeggen, of aan tafel te blijven zitten tijdens het eten. En eigenlijk is het ook wel de charme van het kind-zijn dat je je nog niet altijd hoeft te gedragen zoals het hoort.
Je kunt heus wel eens iets door de vingers zien. Laat het vooral afhangen van de situatie. Zitten jullie thuis aan tafel met het gezin, of in een restaurant? Stoort je kind andere mensen met zijn gedrag? Twijfel je bijvoorbeeld of je kind stil kan zijn tijdens een huwelijksceremonie, dan is het misschien verstandig om hem niet mee te nemen. Zo laat je hem kind zijn, maar niet ten koste van anderen. Wil je je kind toch meenemen, bereid hem dan goed voor door bijvoorbeeld samen thuis te oefenen en de situatie na te spelen. Zo vermijd je dat je kind een situatie echt verstoort.
Opvoeden doe je vooral thuis. Het kan vervelend zijn als je je kind op een luidruchtige manier moet corrigeren in een restaurant, zowel voor jou en je kind, als voor de andere gasten. Misschien is je kind er dan niet goed op voorbereid, of hij is er gewoon nog iets te jong voor. Overvraag je kind dus niet door hem mee te nemen naar een deftig restaurant, als je zelf al twijfelt of hij zich daar zal gedragen.
Lees ook: Waarom kinderen zo graag vieze woorden zeggen (en dat nuttig is!)
Leef je in
Verplaats je in je kind als hij sommige etiquetteregels niet wil opvolgen. Voelt hij zich ongemakkelijk in een kamer vol verjaardagsvisite die hij niet kent? Dan is iedereen een hand geven mogelijk een onmogelijke opgave. Of misschien durft hij niet iedere volwassene zomaar aan te kijken. Zeker voor een introvert of gevoelig kind kan dat spannend zijn. Jij bent zijn veilige baken in sociale situaties, dus keur hem niet af als het hem niet lukt om de etiquette na te leven. Geef het tijd. En verzin samen wat hij wél durft in zo'n situatie. Hoe meer zelfvertrouwen hij krijgt, hoe fijner het voor hem is. En hoe groter de kans dat hij vanzelf gaat doen wat er van hem wordt verwacht.
Ook kunnen kinderen het lastig vinden om een etiquetteregel te onthouden omdat ze simpelweg het nut ervan niet snappen. Leg je kind uit waarom het beter is om in een restaurant niet te gillen, of waarom mensen elkaar een hand geven. Dat motiveert hem vast om mee te werken.
Lees meer: 'Te vroeg geboren kind vaker introvert'
Pubers en manieren
Tijdens de (pre)-puberteit kunnen kinderen hun goede manieren opeens ook weer kwijtraken. Je puber wordt brutaal, gaat protesteren en dwarsliggen. Hij doet vaak alsof hij je niet hoort en denkt vooral aan zichzelf, zonder rekening te houden met anderen. Onthoud dat dit een fase is. Het zich afzetten en grenzen opzoeken hoort bij de ontwikkeling van de eigen identiteit. Boos worden werkt bij pubers vaak averechts; met humor bereik je meestal meer. Geef complimenten als je puber zich goed gedraagt. Bedenk ook dat hij zich in situaties waar jij niet bij bent, zoals bij de ouders van vrienden, misschien wel voorbeeldig gedraagt. En heb geduld: de puberteit gaat ooit weer voorbij en meestal blijkt dan dat je kind z'n goede manieren echt nog wel heeft onthouden.
Lees ook: Puber opvoeden: hoe kun je je puber het beste helpen?
Bron: Etiquette.nl
/46e81d8270544451bdd809aee1b0c375/image.jpg)
/6b669aa0e53a4f45915516b9fc4f9376/image.jpg)
/e0366905e0a343229f29aa18891e3fe3/image.jpg)
/ab7a70c0af0144308962a8f6a72be7ef/image.jpg)
/f2e2f00de534481cad750bf59a4b892b/image.jpg)
/4dc9f682a743483fb6bb8c94dbd46fcd/image.jpg)
/fb9507163c4a4b76be9ae93d7c7b3149/image.jpg)
/d1effc5254ef49cb8f3aa50e88869bf2/image.jpg)
/94b273bfd30d495d9b4c64a560b03d46/image.jpg)
