
9 tips voor jou als partner tijdens de bevalling
Misschien heb je als partner het idee dat je er voor spek en bonen bij staat tijdens de bevalling. Onderschat jezelf niet: je bent onmisbaar! En je kunt heel veel voor haar doen. Daarom hier: tips voor de partner tijdens de bevalling.
Help bij de voorbereiding van de bevalling
Tijdens de bevalling is jouw aanwezigheid van groot belang, ook als je voor je gevoel niets doet. Je bent er voor de mentale steun, je vrouw voelt zich veilig als jij dichtbij bent en dat kan ervoor zorgen dat ze makkelijker oxytocine en endorfine aanmaakt: de hormonen die zorgen voor weeën en ontspanning. Maar ook praktisch gezien kun je een hoop bijdragen. Daarbij helpt het als je je samen met je vrouw/vriendin voorbereidt. Dan begrijp je wat er gebeurt, wat zij doet en nodig heeft, en hoe jij het beste kunt steunen.
Hoe jij je kunt voorbereiden? Lees je in, praat met je vrouw over de bevalling, ga mee naar de controles bij de verloskundige of gynaecoloog, denk mee bij het maken van een geboorteplan. Kijk of je in jouw buurt of online een bevallingsvoorlichting voor aanstaande vaders kunt volgen of ga samen met je vrouw naar een zwangerschapscursus. Er zijn steeds meer cursussen gericht op beide aanstaande ouders. Je leert daar niet alleen wat je bij de bevalling kunt verwachten, maar ook hoe je kunt helpen met bijvoorbeeld massagetechnieken, ontspanningstechnieken en bevalhoudingen.
Heb je zorgen of angsten voor de bevalling? Allereerst: dat is niet raar. Bespreek ze met je verloskundige en/of zwangerschapscursusdocent. Misschien zijn je zorgen onnodig en gaan ze over als je meer kennis hebt en weet hoe jij zelf rustig kunt blijven. Dat is fijner voor jezelf, maar je kunt je vrouw/vriendin ook beter steunen als jij er vertrouwen in hebt.
Bespreek jullie wensen
Het is geen overbodige luxe om je vooraf samen met je vrouw/vriendin een beetje te verdiepen in verschillende scenario’s. Wil ze het liefst thuis bevallen of juist in het ziekenhuis? Wil ze pijnbestrijding of liever niet? Wat zou haar kunnen helpen ontspannen, wat maakt haar juist onrustig? Wat lijkt jullie fijn voor de eerste momenten met jullie baby? Er is veel mogelijk, en als je weet welke opties er zijn, kun je daar gebruik van maken.
Ook kun je haar helpen bij het schrijven van een geboorteplan en het gesprek hierover met jullie verloskundige of gynaecoloog. Bij een bevalling lopen er meestal dingen anders dan je van tevoren verwacht. Naast een geboorteplan is flexibel zijn dus ook belangrijk. Ook daarin kun jij haar ondersteunen. Als jij weet wat zij graag en liever niet wil tijdens de bevalling, kun jij de communicatie hierover op je nemen als zij al haar concentratie nodig heeft bij de weeën. Zo wordt het echt teamwork.
Zorg voor een fijne sfeer
Het hormoon oxytocine zorgt ervoor dat ze weeën krijgt die voor de ontsluiting en geboorte zorgen. Dit hormoon komt het beste vrij als je vrouw zich veilig voelt. Jij kunt zorgen voor een sfeer die zij prettig vindt, of dit nu thuis is of in het ziekenhuis. Meestal vinden vrouwen een knusse, rustige sfeer fijn tijdens de bevalling. Met gedimd licht, de gordijnen dicht, een fijne playlist, (elektrische) kaarsjes, leef je uit. Misschien wil ze tijdens de bevalling in een bevalbad? Ook dat kun jij regelen. Thuis kun jij het bad klaarzetten en vullen en in sommige ziekenhuizen is dat ook de taak van de partner.
Lees meer: Alles over bevallen in bad
Wees haar ultieme coach
Een bevalling kan erg intens zijn, maar het is een natuurlijk proces. Die gedachte kan jou en haar helpen er kalm onder te blijven. Is ze hard aan het werk of heeft ze het zwaar, dan kun jij haar coachen bij haar ademhaling, haar helpen bij het vinden van de juiste houding, tegendruk of een zachte massage geven. Hoe pittig ze het ook vindt, haar kind ter wereld brengen is ook een heel bijzonder moment in haar leven. Geef haar vertrouwen dat ze het kan en dat ze het op haar manier mag doen.
Moedig haar aan om in beweging te komen
In films en series heb je je hele leven gezien dat vrouwen liggend op hun rug in bed bevallen. In werkelijkheid is dit de minst geschikte bevalhouding. Als zij het allerliefst op haar rug wil liggen, is dat prima. Maar beweging helpt voor het krijgen van goede, krachtige weeën, het zorgt ervoor dat ze de weeën beter kan opvangen en het geeft ruimte in het bekken, waardoor de baby er makkelijker doorheen kan bewegen. Stel haar af en toe voor om een andere houding te proberen als ze het zwaar heeft, en help haar erbij. Probeer met haar te wandelen door de kamer, samen te wiegen, op een geboortebal te zitten of onder de douche te staan. Elke kleine beweging kan een groot verschil maken.
Tip! Hier kun je je verdiepen in bevalhoudingen.
Wees haar ‘plas-timer’
Een volle blaas neemt ruimte in beslag in het bekken. Dat kan ervoor zorgen dat de baby minder makkelijk dieper in het bekken komt voor de geboorte. Je vrouw is misschien zo druk met de weeën dat ze vergeet te plassen, maar that’s where you come in. Neem haar elk uur even mee naar de wc, dat is meteen een bewegingsmoment.
Zorg voor eten en drinken
Een bevalling is topsport en de baarmoederspier heeft vocht en brandstof nodig om goed te kunnen werken. Bied haar daarom regelmatig wat te drinken en te eten aan. Sommige vrouwen zijn misselijk tijdens de bevalling of hebben geen behoefte aan eten. Maar misschien maak je je jouw vriendin er wel heel blij mee. Van een lekker waterijsje, of een stukje appel, tot een dadel of iets zouts als een cracker. En anders hou je het bij slokjes water aanbieden tussen de weeën door.
In het ziekenhuis
Ook in het ziekenhuis heb je als partner een belangrijke rol. Natuurlijk omdat je haar er naartoe rijdt, maar je kunt ook haar mentale steun zijn. De ziekenhuissetting kan even wennen zijn, misschien voelt ze zich overweldigd. Dan ben jij – naast jullie verloskundige als je vrouw poliklinisch bevalt – haar vertrouwde ‘rustpunt’.
Je brengt meestal behoorlijk wat tijd met z’n tweeën door in de verloskamer. Probeer de sfeer zoveel mogelijk te laten lijken op wat ze thuis zou willen. Dim het licht, misschien wil ze een muziekje aan of heeft ze extra kussens nodig. Of help haar onder de douche als ze dat fijn vindt.
Wil ze een ruggenprik of heeft ze bijvoorbeeld weeënopwekkers nodig, dan worden jullie niet meer begeleid door jullie eigen verloskundige, maar neemt het team van het ziekenhuis het over. Er kunnen dan ineens veel mensen in de kamer staan, zoals de gynaecoloog en verpleegkundigen. Jij kunt hen laten weten wat er in jullie geboorteplan staat en opletten dat de communicatie goed verloopt. Krijgen jullie alle uitleg die jullie nodig hebben? Begrijpt je vrouw wat er gebeurt? Heeft ze vragen? Jouw steun kan ze nu extra goed gebruiken. Ook kun jij opletten wat er allemaal gebeurt, zodat je dit later aan haar kunt vertellen. Zelf krijgt ze misschien niet alles mee of vergeet ze van alles, en dan kun jij haar later helpen op een rijtje te krijgen hoe de bevalling is gegaan.
Bij een keizersnede
Krijgt je vrouw/vriendin een (geplande) keizersnede? Ook dan kun je er als partner vrijwel altijd bij blijven. Je mag dan, in operatiekleding, bij haar hoofdeinde zitten. Je kunt met haar praten, oogcontact met haar houden of haar hoofd strelen. Vertel haar hoe trots je op haar bent en herinner haar eraan dat alles goed komt. Als jullie baby is geboren, kun jij met de kinderarts mee naar de ruimte naast de operatiekamer, waar de kinderarts jullie baby onderzoekt om te kijken of hij de bevalling goed heeft doorstaan.
Ook dan is het heel fijn dat jij goed onthoudt hoe die eerste momenten met jullie kind waren, zodat je dat aan haar kunt vertellen als jullie weer bij elkaar zijn in de uitslaapkamer. Zij wil vast keer op keer horen hoe het was om jullie baby voor het eerst vast te houden, aan te kleden en een eerste flesje te geven. Het zo samen doen, maakt jullie als nieuw gezin een superteam.
Dit artikel is tot stand gekomen en goedgekeurd door artsen en andere (medische) deskundigen van het Ouders van Nu expertteam.