Vleesboom in de baarmoeder, en nu?

Wat is een vleesboom?

Een vleesboom wordt in medische termen ook wel een myoom genoemd. Het is meestal een ronde knobbel opgebouwd uit spiervezels in of rond de baarmoeder. Zo'n vleesboom kan zo klein zijn als een speldenknop, maar ook zo groot als een voetbal worden. Vaak zijn er meerdere myomen, soms wel twintig stuks. Ze kunnen spontaan groter worden, maar ook door hormoonveranderingen, bijvoorbeeld tijdens een zwangerschap of door het slikken van hormonen. Vleesbomen zijn goedaardige zwellingen. Het komt maar heel soms voor dat ze kwaadaardig worden en als dat al gebeurt, dan is dit meestal pas na je vijftigste.

Lees ook: Zwangerschapshormonen: wat doen ze met je?

Hoe ontstaat een vleesboom?

Vleesbomen ontstaan door de vrouwelijke geslachtshormonen oestrogeen en progesteron. Daarom ontstaan ze pas vanaf de leeftijd van ongeveer achttien jaar en verdwijnen ze grotendeels als je in de overgang raakt. Vleesbomen in of rond de baarmoeder komen veel voor. Ongeveer een op de vier vrouwen heeft er minstens één, al weten de meeste vrouwen dit niet omdat ze er geen last van hebben. De kans om een vleesboom te krijgen is groter als je moeder of zus er ook last van heeft. Vrouwen die geen kinderen hebben, hebben een wat grotere kans op het krijgen van een vleesboom. Net als vrouwen met een getinte huidskleur. Waarom dit zo is, weten artsen niet.

Vleesboom in de baarmoeder

Een vleesboom kan op verschillende plekken in en rond de baarmoeder ontstaan:

• Aan de buitenkant van de baarmoeder: in het weefsel naast de baarmoeder of met een dunne steel aan de baarmoeder vast (submuceus myoom). Myomen in de spierwand van de baarmoeder komen het meest voor. Ze kunnen alleen in de wand zitten, maar ook uitpuilen in de baarmoederholte (intramuraal myoom).

• Soms zit een vleesboom in z'n geheel in de baarmoederholte (subsereus myoom).

• Een heel enkele keer zit de vleesboom in de baarmoederhals (cervicaal myoom).

• Sporadisch zit de vleesboom in de wand van de vagina (vaginaal myoom).

Omdat een vleesboom vaak slechts een klein knobbeltje is, hebben de meeste vrouwen geen klachten. Een vleesboom wordt dan ook bij toeval vastgesteld, bijvoorbeeld tijdens de zwangerschap, een inwendig onderzoek of een sterilisatie.

Klachten en symptomen van een vleesboom

Over het algemeen geeft een vleesboom geen klachten of symptomen. Is dat wel het geval, dan hangt dat meestal samen met de grootte, het aantal en de plaats waar de vleesboom zit. Mogelijke klachten zijn:

• Heftige menstruaties en eventueel bloedverlies tussen de menstruaties door
  Als de vleesbomen in de baarmoederwand zitten en uitpuilen in de baarmoederholte of zelfs helemaal in de baarmoederholte zitten, dan is de opbouw en afbraak van het slijmvliesweefsel tijdens de menstruatie minder goed. Hierdoor gaat het afsluiten van de bloedvaatjes trager waardoor er meer en langer bloedverlies is.
  

• Drukkend gevoel in de onderbuik
  Als een vleesboom een doorsnede heeft van tien centimeter of groter, kan hij druk uitoefenen op organen in de buurt. Drukt de vleesboom op de blaas, dan krijg je eerder het gevoel dat je moet plassen. Bij druk op de endeldarm kan de ontlasting worden tegengehouden. Ook kan een grote vleesboom een drukkend en vol gevoel in de onderbuik geven. In sommige gevallen is het soms zelfs mogelijk om de bobbel aan de buitenkant te voelen.
  

• Pijn
  Als een vleesboom groot is, kan dit voor een pijnlijk gevoel zorgen tijdens seks. Zit de vleesboom met een steel aan de baarmoeder vast, dan kan de pijn zelfs heftig zijn. In zeldzame gevallen kan een myoom dat in zijn geheel in de baarmoeder zit, uit de baarmoedermond komen. Dat zorgt voor weeënachtige pijn en veel bloederige afscheiding (myoma nascens). Ook kan een vleesboom in je baarmoeder zorgen voor pijn in de onderrug.
  

• Moeilijk zwanger raken
  In het algemeen kun je gewoon zwanger raken als je een of meerdere vleesbomen in of rond je baarmoeder hebt. Alleen in het zeldzame geval dat een vleesboom volledig in de baarmoeder zit, kan het de innesteling beïnvloeden waardoor je niet of moeilijker zwanger raakt.
  

Vleesboom tijdens zwangerschap

Ben je zwanger en heb je een of meerdere vleesbomen in of rond je baarmoeder, dan kan dit zwangerschapscomplicaties veroorzaken. Tijdens een zwangerschap groeien vleesbomen onder invloed van de zwangerschapshormonen. Als dat gebeurt en ze erg groot worden, kan dit een verhoogde kans geven op het krijgen van een miskraam of een te vroeggeboren baby. Dit komt doordat de prikkelbaarheid van de baarmoeder groter is, waardoor je eerder weeën kunt krijgen.

De kans bestaat ook dat je baby minder goed groeit. Een groot deel van jouw bloed met daarin voedingsstoffen gaat niet naar je kind, maar naar de vleesboom. Dit betekent niet dat je kind niet gezond zal zijn, maar waarschijnlijk wel lichter dan gemiddeld, meestal onder de 3000 gram.

In sommige gevallen kunnen vleesbomen in de weg zitten tijdens de bevalling. In dat geval wordt er gekozen om je baby te halen via een keizersnede.

Onderzoek en diagnose vleesboom

Heb je klachten die mogelijk wijzen op een vleesboom, dan zijn er verschillende onderzoeken mogelijk.

• Inwendig toucheren: als de vleesbomen niet al te klein zijn (circa vier centimeter of groter), dan kan de gynaecoloog ze voelen via inwendig onderzoek.

• Echo: vleesbomen kunnen door een gynaecoloog ook door middel van een inwendige of uitwendige echo vastgesteld worden. Zo kunnen vleesbomen ook nog weleens per ongeluk ontdekt worden tijdens je zwangerschap.

• Laparoscopisch onderzoek: hierbij wordt er onder narcose met een camera in de buik gekeken. Op deze manier kunnen ook kleine myomen onderzocht worden en kan er worden beoordeeld of het niet gaat om een gezwel van een eierstok.

• Hysteroscopie: ook dit onderzoek gebeurt soms onder narcose. Hierbij kan een vleesboom die in zijn geheel in de baarmoeder zit zichtbaar worden en ook myomen van de spierwand die in de baarmoederholte uitpuilen.

Verwijderen vleesboom

Blijkt dat je een of meer vleesbomen hebt en vindt de gynaecoloog het nodig dat hier iets aan wordt gedaan omdat je pijn of andere klachten hebt, dan zijn er verschillende behandelmethodes. De vleesboom kan operatief worden verwijderd. Hierdoor bestaat er wel een kans dat je daarna niet of moeilijker zwanger raakt.

Heb je (nog) een kinderwens, dan is er een andere nieuwe techniek om een vleesboom te verwijderen: de MyoSure-behandeling. Hierbij wordt er niet gesneden, maar wordt de vleesboom in kleine stukjes weggehaald. Hierdoor is er een goede kans dat de baarmoeder behouden blijft. Bovendien wordt de baarmoederwand niet aangetast, zodat je als het goed is, daarna zwanger kunt raken.

Een andere mogelijkheid is het afsluiten van de bloedvaten die naar de vleesboom lopen tijdens een operatie, waardoor de vleesboom afsterft. Ook zijn er medicijnen die kunnen helpen, zoals progestagenen medroxyprogesteron, lynestrenol en de anticonceptiepil microgynon.

Bron: degynaecoloog.nl