Wat is toucheren?
De betekenis van toucheren (ook wel vaginaal toucher) is een inwendig onderzoek dat wordt gedaan door de verloskundige of gynaecoloog. Tijdens het toucheren brengt de verloskundige of arts twee vingers in je vagina en voelt dan aan de baarmoedermond. Zij voelt of de baarmoedermond al verweekt is, hoe diep het hoofdje in je bekken zit, of je ontsluiting hebt en hoeveel centimeter dit is.
Bij het toucheren tijdens de bevalling kan ze ook voelen hoe de baby in je bekken ligt. Ligt het met het hoofd naar beneden of toch met de billen beneden (stuitligging)? En ligt je baby's gezicht richting jouw rug (de handigste ligging) of naar voren (sterrenkijker)?
Toucheren: wanneer is het nuttig?
Er zijn drie momenten waarop inwendig onderzoek nuttig kan zijn:
-
Toucheren voor de bevalling: om te kijken of de bevalling misschien is begonnen, als je pijnlijke harde buiken of buikpijn hebt.
-
Toucheren tijdens de bevalling: om te kijken hoe ver de ontsluiting gevorderd is.
-
Toucheren bij een kunstmatige inleiding: om te beoordelen welke manier van inleiden het meest geschikt is.
Lees ook: Vliezen gebruiken: waar moet je op letten?
Toucheren en de bevalling
Wanneer je weeën hebt en de bevalling is begonnen, wil de verloskundige of gynaecoloog je in principe om de twee tot vier uur vaginaal toucheren. Het is een van de manieren om te kijken of de weeën die je voelt ook zorgen voor goede vooruitgang van de ontsluiting en de geboorte. Het vaginaal toucher gebeurt meestal tussen twee weeën in, omdat het dan voor jou het minst gevoelig is.
Heb je tien centimeter ontsluiting? Dan is de baarmoedermond helemaal geopend en is het wachten op persdrang voor het laatste stuk van de bevalling.
Ook tijdens de persfase kan het bij sommige bevallingen nuttig zijn om te toucheren, om te voelen of het hoofdje tijdens het persen echt dieper komt. Als het persen erg lang duurt of als er zorgen zijn over hoe het gaat met de baby, kan de verloskundige of de gynaecoloog inwendig onderzoek doen. Er wordt adn gekeken of de baby nog zonder hulp geboren kan worden, of dat een knip, vacuümpomp of keizersnede wenselijk is.
Toucheren tijdens de bevalling: zo gaat dat
Voor het inwendige onderzoek zal de verloskundige of arts je meestal vragen om op je rug te gaan liggen, je voeten naast elkaar op het bed of de bank te zetten, en dan je gebogen knieën opzij te doen. Je verloskundige of gynaecoloog zal je vragen of ze je mag aanraken, vertellen wat ze aan het doen is en – als je dit wilt weten – hoeveel centimeter ontsluiting je hebt. Toucheren wordt met handschoenen aan gedaan, en ook een beetje glijmiddel.
Je kunt ook getoucheerd worden terwijl je in het bevalbad zit of op de baarkruk. Zittend op de baarkruk is de baarmoedermond beter te bereiken, omdat hij minder naar achteren kantelt dan wanneer je op je rug ligt. Niet alle verloskundigen en gynaecologen hebben hier ervaring mee, maar je mag er altijd om vragen als je liever in bad of op de baarkruk blijft tijdens het toucheren.
Lisannes bevallingsverhaal: 'Ineens commotie. De schouder van de baby zit vast'
Is toucheren pijnlijk?
In principe mag toucheren geen pijn doen. Het kan wel vervelend of naar zijn, met name wanneer de bevalling nog niet is begonnen, omdat de baarmoedermond dan vaak lastig te bereiken is. Ook tijdens een wee kan inwendig onderzoek vervelend of pijnlijk zijn, of als je erg gespannen bent.
Wat kan helpen bij toucheren?
Het helpt wanneer je de tijd krijgt om te ontspannen en jij zelf aangeeft wanneer je er klaar voor bent. Probeer je bil- en buikspieren zo goed mogelijk te ontspannen en rustig in en uit te ademen. Hoe relaxter jij bent, hoe beter het gaat.
Voel je een wee opkomen? Geef dit aan, zodat er even gewacht kan worden met toucheren. Soms vindt de arts of verloskundige het belangrijk om juist tijdens een wee te toucheren. Zij zal dit dan aan je uitleggen. Als je begrijpt waarom het wenselijk is, kun je besluiten of je het wilt.
De ene vrouw vindt toucheren geen enkel probleem, de andere vrouw vindt het heel naar. In alle gevallen ben jij de enige die kan beoordelen hoe het voelt. Doet het pijn, geef dit dan direct aan. Dan kan de verloskundige of arts zijn/haar vingers stilhouden totdat de pijn wegzakt, of met het inwendige onderzoek stoppen.
Lees ook: Wat niemand je vertelt na de bevalling
Wanneer niet toucheren?
Zijn je vliezen gebroken, maar heb je nog geen weeën? Dan is het beter om niet te toucheren. De vliezen beschermen de baarmoeder en de baby tegen bacteriën van buitenaf. Als de vliezen gebroken zijn, is de kans op een infectie groter. Tijdens het toucheren kunnen er bacteriën naar binnenkomen. Daarom zal de verloskundige of arts hoogstwaarschijnlijk pas ontsluiting willen meten als de weeën goed op gang zijn gekomen.
Een andere reden om niet te toucheren, is als jij dat niet wilt. Daarover lees je verderop meer.
Lees ook: Wat is een natuurlijke bevalling?
Nare ervaring? Bespreek het
Toucheren is voor een verloskundige of gynaecoloog de normaalste zaak van de wereld. Maar voor jou is het niet iets wat je dagelijks meemaakt. Heb je er vragen over? Zie je ertegenop? Vind je (de gedachte aan) toucheren naar omdat het een keer pijn heeft gedaan, of omdat je een nare ervaring op seksueel gebied hebt gehad? Praat erover met je verloskundige of gynaecoloog.
Je kunt dit het beste ruim voor de bevalling doen. Je verloskundige of gynaecoloog kan je goed uitleggen hoe het werkt, en wanneer het wel en niet nodig of wenselijk is. Ook kan hij/zij tijdens de bevalling rekening houden met bepaalde angsten of dingen die je in het verleden hebt meegemaakt.
Wat als je niet getoucheerd wilt worden?
Hoewel toucheren nuttig of belangrijk kan zijn tijdens een bevalling, is het nooit verplicht. Jij blijft altijd degene die bepaalt wat er gebeurt met je lichaam. En dus ook wanneer en hoe vaak je wordt getoucheerd. Je kunt van tevoren bespreken in welke gevallen je wel en niet getoucheerd wilt worden. En als de verloskundige of gynaecoloog voorstelt om je te toucheren, kun je vragen of het onderzoek op dat moment onmisbare informatie oplevert. Er zijn ook andere manieren om de vordering van de bevalling in de gaten te houden, die voor jou misschien beter werken. Als het goed gaat met de baby en de bevalling goed vordert, kan het toucheren misschien best wachten of is het niet nodig.
Weet je van tevoren al dat je helemaal niet getoucheerd wilt worden, dan is het verstandig om dit ruim op tijd te bespreken. Je kunt dan samen met je verloskundige of gynaecoloog bekijken hoe ze jouw bevalling het beste kan begeleiden. Ook is het belangrijk dat eventuele andere zorgverleners die bij de bevalling aanwezig (gaan) zijn, weten dat dit jouw wens is. Je bent overigens niet verplicht om uit te leggen waarom je niet getoucheerd wilt worden.
Lees ook: Angst voor een inwendig onderzoek (eendenbek)
Strippen vs. vaginaal toucheren
Een veelgestelde vraag: is strippen hetzelfde als toucheren? Het antwoord: nee, het zijn twee verschillende dingen. De overeenkomst is dat de verloskundige of gynaecoloog bij beide handelingen met zijn/haar vingers in je vagina gaat.
Strippen is een manier om de bevalling in te leiden. Hierbij woelt de verloskundige of gynaecoloog de vliezen los van de baarmoederwand, in de hoop dat er daardoor weeën op gang komen.
Lees meer: Zo gaat strippen in z'n werk
Bron: De Verloskundige
/15a4c8508c7646c980719e3dd72ee293/image.jpg)
/c221dc16c3094dadb4f64f507c48c594/image.jpg)
/a22c1546ea644f40890ee807d782a821/image.jpg)
