Hepatitis B bij je kind, hoe voorkom je het?

Wat is hepatitis B?

Hepatitis B is een acute of chronische ontsteking van de lever, die ontstaat door besmetting met het hepatitis B-virus. Het virus kan op den duur de lever beschadigen en in het ergste geval zelfs leverkanker veroorzaken.

De ziekte komt wereldwijd voor en is besmettelijk. Hoe krijg je hepatitis B? Dit virus kan kan op verschillende manieren worden overgedragen:

• van moeder op kind bij de geboorte

• door seksueel contact

• door contact met besmet bloed

• door contact met besmette naalden

• door gebruik van een tandenborstel of scheermesje van iemand die besmet is

Vooral jonge kinderen die besmet raken met hepatitis B, lopen het risico chronisch drager van het virus te worden. Een goede behandeling is er nog niet. Daarom zit de hepatitis B vaccinatie in het rijksvaccinatieprogramma en kun je je kind er gratis tegen laten inenten.

Wat zijn de symptomen van hepatitis B?

Er zijn twee varianten van hepatitis B bekend: acute en chronische hepatitis B. Acute hepatitis B betekent dat je een hepatitis B infectie krijgt nadat je besmet bent met het virus. Meestal is bij kinderen niet merkbaar dat ze besmet zijn geraakt en kinderen onder de vijf jaar krijgen meestal ook geen ziekteverschijnselen. Hepatitis B symptomen kunnen zijn: vermoeidheid, spierpijn, buikpijn of een grieperig gevoel. Ook geelzucht komt weleens voor. In de meeste gevallen geneest de infectie bij acute hepatitis B vanzelf.

Als acute hepatitis B niet vanzelf geneest, blijft het virus in het lichaam en kan een chronische leverinfectie ontstaan. Dit is een ernstige ziekte, die uiteindelijk de lever kan aantasten.

Hepatitis B en zwangerschap

Doordat het hepatitis B virus wordt overgedragen via bloedcontact, kunnen zwangere vrouwen die drager van het virus zijn hun baby besmetten tijdens de bevalling. Omdat je vaak niet kunt weten of je het virus ooit hebt opgelopen, kunnen alle zwangere vrouwen in Nederland zich laten testen op hepatitis B. Dit gebeurt met het bloedonderzoek dat je krijgt aangeboden bij de eerste afspraak bij de verloskundige.

Baby's van moeders met chronische hepatitis B krijgen al bij de geboorte hun eerste vaccinatie en antistoffen tegen de ziekte. De rest van de vaccinaties krijgen de baby's op het consultatiebureau. Als alle vaccinaties zijn gegeven, is de kans dat een kind nog hepatitis B krijgt heel klein.

Risico op chronische hepatitis B het grootst bij baby's

Hoe jonger iemand een infectie met hepatitis B krijgt, hoe groter het risico dat de infectie niet vanzelf verdwijnt en chronisch wordt. Het virus blijft sluimerend aanwezig, wat betekent dat je drager bent. Van de pasgeboren baby's die besmet raken met hepatitis B, wordt negentig procent drager van het virus. Bij volwassenen is dit rond de vijf procent.

Een chronische infectie kan actief of inactief zijn. Bij een actieve chronische leverinfectie kan na tien tot twintig jaar verlittekening aan de lever ontstaan, waardoor de lever steeds minder goed werkt. In sommige gevallen kan dit leverkanker veroorzaken, waaraan je kunt overlijden. Een behandeling met medicijnen maakt de kans op leverziektes kleiner.

Bij een inactieve chronische infectie is het virus sluimerend aanwezig. Je merkt er dan niet zoveel of niks van, maar je kunt wel andere mensen besmetten. Ook bestaat de kans dat je lever op lange termijn toch wordt aangetast. Daarom worden mensen met een inactieve hepatitis B infectie regelmatig gecontroleerd.

Hoe ziet de behandeling van hepatitis B eruit?

Als uit bloedonderzoek tijdens de zwangerschap blijkt dat je chronische hepatitis B hebt, kan het zijn dat de verloskundige je doorverwijst naar een specialist. Soms is behandeling met virusremmers nodig om te voorkomen dat je baby wordt besmet. Dit hangt af van de virushoeveelheid in je bloed. Ook krijgt de baby binnen twee uur na de geboorte een injectie met antistoffen, die hem direct beschermen tegen het virus. Deze antistoffen werken maar kort, daarom krijgt een baby wiens moeder hepatitis B heeft binnen 48 uur na de geboorte zijn eerste hepatitis B-vaccinatie. Dit is nodig om te voorkomen dat hij besmet raakt.

Daarna is herhaling van de vaccinaties nodig, bij 6-9 weken, 3, 5 en 11 maanden. Een aantal weken na de laatste vaccinatie kun je via de huisarts laten onderzoeken of je baby genoeg antistoffen tegen hepatitis B heeft.

Lees ook: Welke vaccinaties krijgt je baby?

Wanneer hepatitis B vaccinatie?

Niet alleen baby's van moeders met hepatitis B krijgen de vaccinaties. De hepatitis B vaccinatie is ook opgenomen in het rijksvaccinatieprogramma. Dit betekent dat alle kinderen deze inenting kunnen krijgen. In Nederland is de kans klein om al op jonge leeftijd besmet te raken met hepatitis B. Toch is het verstandig om je baby ertegen te laten inenten, omdat de infectie voor jonge kinderen heel ernstig is. Je baby krijgt de inenting op het consultatiebureau.

Lees ook: Wat gebeurt er allemaal op het consultatiebureau?

Hoeveel hepatitis B prikken krijgt een kind?

Om een langdurige afweer op te bouwen is het volgens het RIVM nodig om de inentingen meerdere keren te geven. Alle kinderen krijgen voor hun eerste verjaardag drie vaccinaties tegen DKTP-Hib-HeB: met 3, 5 en 12 maanden. Als je tijdens je zwangerschap niet bent ingeënt tegen kinkhoest, kan je baby met 2 maanden een extra DKTP-Hib-HeB inenting krijgen.

De afkorting DKTP staat voor difterie, kinkhoest, tentanus, polio. Hib staat voor Haemophilus influenzae type b, dat is een bacterie die bij iedereen af en toe in de neusholte voorkomt. Meestal is de bacterie niet gevaarlijk en word je niet ziek. Bij jonge kinderen kan de infectie wel gevaarlijk zijn en strottenklepontsteking, hersenvliesontsteking of een ernstige longontsteking veroorzaken. HeB is de afkorting voor hepatitis B. Als alle vaccinaties zijn gegeven, is je kind waarschijnlijk de rest van zijn leven beschermd tegen hepatitis B.

Mogelijke bijwerkingen van vaccinaties

De hepatitis B vaccinatie kan bijwerkingen geven. Deze bijwerken gaan meestal na twee dagen weer voorbij. Veel voorkomende bijwerkingen bij baby's zijn:

• roodheid en/of een zwelling op de plek waar is geprikt

• koorts

• huilen

• moeheid

• verminderde eetlust

• prikkelbaarheid

• hangerig zijn

Hepatitis B en borstvoeding geven

Hoe zit het met borstvoeding geven als je chronische hepatitis B hebt? Als je baby direct na de geboorte de injectie met antistoffen heeft gekregen én daarna ook alle vaccinaties tegen hepatitis B op tijd krijgt, kun je gewoon borstvoeding geven. Het is nooit aangetoond dat het virus dan nog kan worden overgedragen via borstvoeding.

Bronnen: RIVM, Thuisarts.nl, PNS.nl