Hoe wordt je temperatuur geregeld?
Je lichaamstemperatuur wordt geregeld door je autonome zenuwstelsel. Dat vangt signalen van kou of warmte in het lichaam en de omgeving op. Vervolgens zorgt de hypothalamus in je brein ervoor dat je temperatuur zich aanpast. Je gaat bijvoorbeeld zweten om warmte kwijt te raken, of je bloedvaten vernauwen om warmte vast te houden.
Tijdens de zwangerschap zorgt het warme vruchtwater in de baarmoeder ervoor dat de temperatuur van je baby constant blijft. Na de geboorte moet je baby zijn temperatuur zelf gaan regelen, maar het zenuwstelsel is dan nog volop in ontwikkeling. Daarom heeft een baby hulp nodig om op temperatuur te blijven.
Wat is een normale temperatuur voor je baby?
Bij volwassenen en baby's is een normale lichaamstemperatuur tussen de 36,5°C en 37,5°C. Komt de temperatuur boven de 38°C, dan heeft je baby koorts. Maar je baby kan ook te veel afkoelen. Daarom is het belangrijk om de temperatuur van je baby goed in de gaten te houden.
Temperatuur van je pasgeboren baby
In de kraamweek leer je van de kraamverzorgende hoe je je pasgeboren baby moet temperaturen. Zo merk je snel of je baby het te warm heeft of juist een ondertemperatuur heeft. Beide kunnen wijzen op een infectie, en bij een te lage temperatuur verbruikt je baby te veel energie om zichzelf warm te houden. Een normale temperatuur is het gezondst voor de groei en ontwikkeling én voelt het fijnst voor je baby.
Temperatuur reguleren door buidelen
Een manier om de temperatuur van je baby te reguleren, is door huid-op-huid-contact. Jouw lichaamstemperatuur past zich aan de behoefte van je baby aan. Lees meer over buidelen en hoe je dit doet.
Wat is de temperatuur van je baby?
In de kraamtijd meet je de temperatuur van je pasgeboren baby geregeld op. Vaak adviseert de kraamverzorgende: de eerste vijf dagen tweemaal daags, daarna afbouwen. Heb je het idee dat je baby koorts heeft? Neem dan ook zijn temperatuur op. Meet de temperatuur van je baby altijd rectaal (in de anus) met een digitale thermometer. Vaak zit er een digitale thermometer bij je kraampakket.
Lager dan 36°C: Bel de verloskundige en houd je baby warm via huid-op-huidcontact en een deken over jullie heen. Controleer na een uur of de temperatuur normaal is.
Tussen 36°C en 36,5°C: Houd je baby warm met huid-op-huid-contact. Of leg één kruik met kokend water en één kruik met warm water bij je pasgeboren baby in bed en doe hem een mutsje op. Meet de temperatuur na een uur nog eens. Is hij niet gestegen? Bel dan de verloskundige of huisarts. Zo gebruik je een kruik veilig.
Tussen 36,6°C en 36,9°C: Leg één kruik met kokend water bij je pasgeboren baby en doe hem eventueel een mutsje op.
Tussen 37°C en 37,5°C: Leg voor de nacht een kruik met warm kraanwater bij je pasgeboren baby.
Hoger dan 37,5°C: Haal de kruik weg en doe het mutsje af en eventueel een laagje kleding uit.
Hoger dan 38,0°C: Haal de kruik weg, doe het mutsje af, een laagje kleding uit en verlaag eventueel de kamertemperatuur. Is de temperatuur van je baby een uur later niet gedaald, bel dan de verloskundige of de huisarts. Bij deze temperatuur heeft je baby koorts.
Lees verder: Wat moet je doen als je baby koorts heeft?
Is de temperatuur van je baby 's nachts lager?
Onthoud dat de temperatuur van je baby 's nachts vaak wat daalt. Met name als je baby tussen de 6 en 16 weken is, blijkt uit onderzoek. Bij 16 weken vertonen de meeste baby's een consistent ritme waarin de temperatuur in de nacht zo'n 0,8 graden Celsius daalt tot een of twee uur voor het ontwaken.
Hoe neem je de temperatuur van je baby op?
Het is niet moeilijk om de temperatuur van je baby op te nemen. Zorg wel dat je alles bij de hand hebt en was eerst je handen.
Leg je baby op de commode en trek zijn broekje en luier uit. Laat de luier onder zijn billen liggen en maak eventueel eerst zijn billen schoon.
Ontsmet de thermometer met een watje met wat alcohol (70%). Voor het inbrengen kun je de metalen punt eventueel insmeren met een beetje vaseline.
Draai je baby op zijn zij, zodat je goed bij zijn billen kunt. Leg je vrije hand op zijn heup. Zet de thermometer aan.
Breng de hele zilverkleurige punt van de thermometer in de anus. Let op: je baby kan onverwachte bewegingen maken, waardoor de thermometer dieper in de anus schiet. Dit kan het slijmvlies beschadigen. Blijf de thermometer tijdens het meten vasthouden op ca. 2 centimeter vanaf de zilverkleurige punt.
Verwijder de thermometer wanneer je het piepje hoort en lees de temperatuur af.
Geef je baby een schone luier en kleed hem weer aan.
Maak de thermometer schoon met een billendoekje en ontsmet hem vervolgens met alcohol.
Lees ook: Welke thermometer kun je het beste kiezen voor je baby?
Tot welke temperatuur muts op?
Een baby regelt bijna het hele eerste jaar zijn temperatuur vooral via zijn hoofdje. Alleen in de eerste week (en bij te vroeg geboren baby's wat langer) kan een mutsje je baby helpen op temperatuur te blijven: zo raakt hij minder warmte kwijt via zijn hoofd. Daarna hoef je hem binnen geen mutsje meer op te zetten en zeker niet tijdens het slapen.
Wanneer kan een baby zelf de temperatuur regelen?
Na de kraamtijd hoef je de temperatuur van je baby niet meer dagelijks te meten. Aan het voorhoofd, het nekje en de voetjes kun je af en toe voelen of je baby de juiste temperatuur heeft. Voelen die lauw aan, dan heeft je baby het aangenaam. Een klamme, zwetende baby heeft het absoluut te warm. Twijfel je? Of vermoed je dat je baby koorts heeft? Neem dan zijn temperatuur op.
Lees ook: Dit is wat je moet weten over koude voeten bij je baby
Welke temperatuur in de slaapkamer van de baby?
Een ideale slaapkamertemperatuur voor je baby is de eerste zes weken 20°C. Daarna is dit tussen de 15°C en 18°C. Tot je kind 2 jaar is, is een goed passende slaapzak de veiligste manier om hem in bed warm te houden. Welke slaapzak gebruik je bij welke temperatuur? Zo kies je de juiste slaapzak voor je baby.
Kleed je baby niet te warm aan in bed, want als hij zijn warmte niet goed kwijt kan, kan zijn temperatuur te veel stijgen. Dit kan warmtestuwing veroorzaken en dat kan het risico op wiegendood verhogen. Ook als je samen met je baby in bed slaapt, kan hij het te warm krijgen.
Lees ook: Hier moet je op moet letten om warmtestuwing te voorkomen
Welke kleding bij welke temperatuur?
Wat is qua temperatuur van je baby belangrijk om op te letten bij het aankleden? Zoals gezegd hoeft je baby alleen de eerste week binnen een mutsje op. Daarna laat je het hoofdje onbedekt als je binnen bent of als je baby gaat slapen. Verder houd je bij het aankleden rekening met de temperatuur buiten. Een richtlijn voor pasgeboren baby's is: trek je baby één laagje kleding meer aan dan jij zelf draagt. Is je baby een paar maanden oud, dan kun je hem evenveel laagjes kleding aantrekken als jij zelf aanhebt.
Laagjes zijn sowieso handig: je kunt je baby dan makkelijk iets aan- of uittrekken als je merkt dat hij het te koud of te warm heeft. Kies het liefst kleding van ademende stoffen, zoals katoen en wol, en vermijd synthetische stoffen. Kleed je baby niet te warm aan op hete dagen. Een rompertje of alleen een luier is dan meestal genoeg.
Lees meer: Hitteplan voor je baby
Wanneer bel je de huisarts?
Is de temperatuur in de kraamweek hoger dan 38°C graden of lager dan 36°C graden, neem dan altijd meteen contact op met de verloskundige of de huisarts. Bij baby's jonger dan 3 maanden bel je ook direct de huisarts bij koorts, tenzij je baby koorts heeft door een vaccinatie.
Als de temperatuur van je baby boven de 40°C komt, de koorts razendsnel oploopt, bij een koortsstuip of als je je om andere redenen zorgen maakt over de gezondheid van je baby, is het ook verstandig om de huisarts te bellen.
Baby te warm of te koud? Dit kan helpen
Behalve de tips en adviezen die je hierboven al bent tegengekomen, kun je hier nog aan denken als je twijfelt over de temperatuur van je baby:
Hard huilen, waarbij je baby een rood hoofd heeft of zelfs gaat zweten, kan ervoor zorgen dat de temperatuur van je baby stijgt. Zorg dus dat hij eerst weer rustig is voordat je hem gaat temperaturen.
Als de metalen punt van de thermometer niet ver genoeg in de anus zit, wordt de temperatuur van je baby niet goed gemeten. Heeft je baby een ondertemperatuur? Dan kan het meten dus verkeerd zijn gegaan. Meet nog een keer.
Inspanning kan zorgen voor een hogere temperatuur bij je baby. Heeft tummy time hem veel moeite gekost? Dan heeft-ie het daar vast zo warm van.
Lees meer: Zo zorg je dat je baby de juiste temperatuur heeft in bed
Bronnen: Thuisarts.nl, Radboud UMC, Catharina Ziekenhuis
