,,We vinden het niet raar om in de vagina te kijken", zegt Mieke Kerkhof (61). Ze is gynaecoloog bij het Jeroen Bosch ziekenhuis in Den Bosch, columnist en schrijver. ,,Ik weet dat het niet fijn is in die stoel, maar vrouwen mogen geen gêne voelen. Wij artsen moeten, ondanks onze routine, oog hebben voor onzekerheden. Door alles schaamteloos te bespreken."
Lees ook: Zo maak je het bezoek aan de gynaecoloog meer ontspannen
1. Wat is de meest gestelde vraag tijdens een gynaecologisch onderzoek?
,,Mogen mijn sokken aan blijven? Mensen voelen zich gegeneerd als ze bloot voor me staan en weten niet wat ze moeten doen. Uiteraard mag je je sokken aanhouden, omdat ik niet bij de voeten hoef te zijn. En het is lekker warm. Nog eentje die regelmatig passeert: 'Dokter, wil je niet op mijn schaamhaar letten?' Van mij hoeft niemand zich te scheren. Daar krijg je pukkels en ingegroeide haren van. Gewoon met lauw water wassen – géén zeep – is voldoende."
Lees ook: Ontharen voor de bevalling of niet? Verloskundige geeft het verlossende antwoord
2. Krijgt mijn vagina rimpels naarmate ik ouder word?
,,In zijn algemeenheid geldt dat de huid na het dertigste levensjaar veroudert. Ook de huid van de vulva. Als je in de menopauze zit, is je huid nog minder elastisch. Op de schaamlippen krijg je dan rimpels. Je wordt bovendien minder strak. Al zullen de schaamlippen niet gaan hangen door de zwaartekracht. Wat je wel ziet, is dat de kleine schaamlippen helemaal lijken te verdwijnen."
Strakke strings zijn soms de aanleiding: ze laten je schaamlippen over de stof heen puilen. Ander ondergoed kan helpen
Gynaecoloog Mieke Kerkhof
,,Ik merk niet dat vrouwen hier onzeker over zijn. Ik zie wel vooral jongere vrouwen die hun schaamlippen laten corrigeren. Dat woord 'correctie' slaat nergens op. Schaamlippen zijn áltijd goed en wij snijden niet in gezond vlees. Strakke strings zijn soms een aanleiding: ze laten je schaamlippen over de stof heen puilen en dat kan onaangenaam zitten. Ander ondergoed kan helpen. Als je last hebt bij het fietsen, denk ik: mannen hebben een heel scrotum hangen en dat lukt ook."
3. Kunnen eierstokken echt rammelen?
,,Dat is een uitdrukking die staat voor het hebben van een kinderwens. Los daarvan: eierstokken zijn via ligamenten verbonden met de baarmoeder en de buikwand. Ze kunnen draaien als ze te groot en zwaar worden. Dit wordt een torsie genoemd. Hoewel zeldzaam, is het heel acuut en pijnlijk. Je moet dan zo snel mogelijk geopereerd worden.
Sommige vrouwen voelen hun eisprong. Dat kan als je niet aan de pil bent. Bij een eisprong komt er een soort gaatje in de eierstokken en soms belandt er daardoor bloed in de buik. Dat kan lichte pijn geven, maar is niets ernstigs. Dus nee, rammelen kunnen ze niet."
Lees ook: Baby-fever, het bestaat écht! (en zelfs mannen kunnen het krijgen)
4. Krijgt een baby een punthoofd van een zuignap bij de bevalling?
,,Nee, wel van de bevalling zelf. Door weeën ontstaat een vochtophoping op het diepste punt in de buik, in het baringskanaal. Bij een kind in hoofdligging zit daar het uiterste puntje van zijn hoofd. Op dat gedeelte komt langdurig veel druk te staan. Of je krijgt dus een punthoofdje, of een gezicht met dikke lippen en ogen als het aangezicht het diepste ligt. Het ziet er lelijk uit, maar trekt snel bij."
Vrouwen vinden het lastig als ze stoelgang hebben tijdens het persen. Soms ruikt de verloskamer echt wel naar ontlasting
Gynaecoloog Mieke Kerkhof
,,Je kunt met andere woorden aan de schedel zien hoe een baby lag. Een punthoofd is juist goed, want dan lag de baby niet in stuit. Een zuignap gebruiken we als de moeder te uitgeput is om te persen, het is beter dan een keizersnede. Het is niet invasief, al moet je de partner wel verwittigen omdat het er een beetje gek uitziet. Als vrouwen het toch traumatisch vinden, moeten ze na afloop opgevolgd worden. De zuignap zorgt voor een heel rond hoofd en ook dat trekt weg."
Lees ook: Wat je moet weten over bevallen met een kunstverlossing
5. Kan een spiraal uitvallen als je te fanatiek sport?
,,Die vraag krijg ik regelmatig, maar nee. Een goedgeplaatste spiraal blijft uitstekend op zijn plek, omgeven door de baarmoederspier."
6. Wat moeten vrouwen eten als ze aan het bevallen zijn?
,,Niet te veel, omdat je vaak moet braken tijdens een bevalling. Kies voor iets licht verteerbaars, zoals wat yoghurt. Ook druivensuikers geven energie. Vrouwen vinden het lastig als ze stoelgang hebben tijdens het persen. Soms ruikt de verloskamer echt wel naar ontlasting. Ook daarom eet je het beste licht of je kan vooraf laxeren, ook dat gebeurt."
7. Is veel seks hebben tijdens de zwangerschap gevaarlijk?
,,Als de placenta voor de baarmoederuitgang zit wel. Dan kan die bloeden en dat is bloed van de baby. Maar vrouwen weten wanneer dit zo is en zijn dan waakzaam. Als je op het einde van de zwangerschap tot een orgasme komt, kan de baarmoeder samentrekken. Voor een te kleine baby kan dat een belasting zijn, dus dat is opletten. Je kunt ook wat sneller bloeden na seks vanwege een beter doorbloede baarmoedermond. Compleet ongevaarlijk. En nee, de baby voelt het niet en krijgt ook geen deuken van jullie seks."
Lees ook: Seks tijdens zwangerschap; hoe zit dat?
8. Kan de vagina dichtgroeien?
,,Er bestaat een huidaandoening waarbij dat kan: LSEAV (lichen sclerosus et atrophicans vulvae). Hoogstwaarschijnlijk is het een auto-immuunziekte, waarbij de eigen weefsels worden aangetast. De aandoening manifesteert zich heviger aan het begin van de overgang. Patiënten klagen over pijn en jeuk. De clitoris wordt, zoals de patiëntenvereniging het formuleert, als het ware levend begraven.
De kleine schaamlippen verdwijnen en de opening van de vagina wordt kleiner. Het is een heel vervelende aandoening die niet overgaat, helaas. Ook mannen kunnen deze ziekte krijgen. LSEAV komt weinig voor, het is onbekend hoe vaak precies."
9. Waarom doen sommige baby's hun behoefte in het vruchtwater?
,,Als je stress hebt, is je ontlasten een mechanisme van je lichaam om daarmee om te gaan. Soms poept een baby uit pure verveling, vooral na 41 weken. Maar ook als het kind in nood komt, bijvoorbeeld omdat de weeën te heftig zijn. Aangezien we de reden niet kennen, moeten we dat meteen monitoren in het ziekenhuis. Als je thuis bevalt en het vruchtwater is groen, moet je meteen naar een ziekenhuis. Ontlasting in het vruchtwater kan heel gevaarlijk zijn voor de longen van het kind."
Lees ook: Meconiumhoudend vruchtwater: is dat gevaarlijk voor je baby?
10. Kan er iets in een vagina verdwijnen?
,,Er is veel ruimte: je kunt er een kind van 4 kilo uitpersen. Soms blijven er één of meerdere condooms achter, al dan niet voorzien van een cockring. Ook nog gezien: doppen van een deodorant voor masturbatiedoeleinden. Lastig te verwijderen, omdat er een vacuüm is ontstaan. En stukjes komkommer of banaan. Het leidt tot vieze, ruikende afscheiding. De meeste vrouwen gaan hiermee naar de spoedeisende hulp, waar een gynaecoloog het item er met een eendenbek simpel uitvist."
11. Hoeveel kinderen worden geboren op de uitgerekende datum?
,,Ongeveer 3 procent. Ik adviseer vrouwen aan het begin van de zwangerschap om zich niet aan die ene datum vast te klampen, maar zich te realiseren dat het in feite om een uitgerekende periode gaat die tussen 37 en 42 weken ligt."
Kunnen eierstokken echt rammelen? is verschenen bij Fontaine Uitgevers (20,99 euro).
