ZwangerTijdens je zwangerschap

Huidproblemen en -verzorging tijdens de zwangerschap

 
Huidverzorging zwangerschap Getty Images
Getty Images
 
Geschreven door:
Leestijd 14 minuten

Tijdens je zwangerschap verandert je lichaam aan alle kanten. Ook je huid verandert tijdens je zwangerschap. Maar op welke manier je huid verandert, dat verschilt per vrouw. Meer pukkeltjes, pigmentvlekken, overbeharing, verwijde bloedvaatjes: het komt allemaal vaak voor. Maar je hebt vast ook gehoord over die mooie 'pregnancy glow'. Alles over je huid tijdens de zwangerschap.

(Medisch) beoordeeld door:
elodie mendels
Elodie Mendels
Kinderdermatoloog
Lees verder onder de advertentie

Wat gebeurt er met je huid als je zwanger bent?

Dat je huid verandert tijdens de zwangerschap, staat vast. Maar de één heeft er meer last van dan de ander. En hoe je huid precies verandert, verschilt per persoon. Met welke huidveranderingen je te maken kunt krijgen – en wat je daartegen kunt doen – lees je hieronder.

Oorzaak huidveranderingen zwangerschap

Er zijn verschillende oorzaken voor de veranderingen van je huid. Enkele oorzaken zijn hieronder benoemd:

  1. Zwangerschapshormonen:
    Onder invloed van je zwangerschapshormonen verandert je huid. Iedereen reageert anders op die hormonale veranderingen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je lichaam meer talg gaat aanmaken, waardoor je meer pukkeltjes krijgt.

  2. Afweersysteem:
    Als je zwanger bent verandert je afweersysteem, zodat je baby niet wordt afgestoten. Door dit veranderde afweersysteem kunnen huidafwijkingen ontstaan, maar ook bestaande huidziekten verergeren (bijvoorbeeld eczeem) of juist afnemen.

  3. Doorbloeding:
    Tijdens je zwangerschap verandert ook je bloedsomloop en stroomt er meer bloed naar je huid toe. Dat kan positieve effecten hebben op je huid: zoals een stralende 'pregnancy glow' in je gezicht. Of je kunt juist last krijgen van verwijde bloedvaatjes.

  4. Groeiende lichaam:
    Daarnaast rekt je huid op sommige plekken flink op, doordat je lichaam groeit. Dat kan allerlei gevolgen hebben, zoals striae en jeuk.

Lees verder onder de advertentie

Tip: Kies bij een droge, jeukende huid voor een verzorgingsproduct op basis van olie, zoals dit item

Zwangerschapsgloed

Je hoort weleens dat zwangere vrouwen een gezonde gloed op hun huid hebben en daardoor lijken te 'stralen'. Dat komt doordat er 'meer bloed naar de huid toestroomt' en de bloedvaatjes iets verwijd zijn als je zwanger bent. Daardoor wordt de huid rozer van kleur en krijgen sommige vrouwen permanent gezonde blosjes: een 'pregnancy glow' of zwangerschapsgloed genaamd. Ook maakt je huid meer talg aan, waardoor je huid meer kan gaan glanzen. Laat die complimentjes over je stralende huid maar komen!

Spinnenkopjes (verwijde bloedvaatjes)

Zelfde oorzaak als de pregnancy glow, maar minder prettig: spinnenkopjes in je gezicht. Doordat bloedvaten zich verwijden en er meer bloed naar je huid stroomt, kunnen er rode, gesprongen bloedvaatjes in je gezicht zichtbaar worden. Je herkent ze aan een rood of roze bultje, zo groot als een speldenknop, waaruit kleine bloedvaatjes uitwaaieren. Het ziet er een beetje uit als een spinnetje of een spinnenwebje.

Lees verder onder de advertentie

Als je voor de zwangerschap al last had van bestaande verwijde bloedvaatjes, dan kunnen deze tijdens je zwangerschap groter worden, of duidelijker zichtbaar. Ongeveer 40% van de zwangere vrouwen krijgt te maken met spinnenkopjes.

  • Gaat het over? Ja, in principe verdwijnen de meeste spinnenkopjes vanzelf na de bevalling.

  • Wat kun je eraan doen? Spinnenkopjes hoef je niet te behandelen tijdens je zwangerschap. Ze zijn volkomen onschuldig. Wil je er om cosmetische redenen iets aan laten doen, dan is het verstandig om eerst af te wachten of ze na de zwangerschap vanzelf weer verdwijnen. Zijn de spinnenkopjes bij jou blijvend, dan kun je na de zwangerschap besluiten om je te laten behandelen, bijvoorbeeld door middel van een laserbehandeling bij een dermatoloog (huidarts).

Meer pukkeltjes of acne tijdens zwangerschap

Onder andere door de hormonale veranderingen krijgen sommige vrouwen opeens (meer) last van acne, puistjes of andere kleine pukkeltjes. Vooral in het eerste trimester is de kans op puistjes groot. Als je voor de zwangerschap al last had van acne, kan dat verergeren. Maar het kan ook andersom zijn: huidproblemen als acne kunnen juist opeens verbeteren tijdens de zwangerschap.

Lees verder onder de advertentie
  • Gaat het over? De huid wordt vaak rustiger in de eerste paar maanden na de zwangerschap. Vaak verdwijnen de huidafwijkingen volledig.

  • Wat kun je eraan doen? Er zijn allerlei behandelingen tegen puistjes en acne, maar die zijn niet allemaal geschikt voor zwangere vrouwen. Zo kun je beter niet scrubben, omdat je huid erg gevoelig is. Dat kan ervoor zorgen dat de huidproblemen erger worden en littekens ontstaan. Probeer er dus niet aan te komen: daarmee maak je het alleen maar erger. Je kunt je huid (dagelijks) met water reinigen (of met milde verzorgingsproducten). Heb je erg veel last van pukkeltjes, ga dan langs bij de huisarts en bespreek de mogelijkheden.

Lees ook: Alles over zwangerschapsacne

Verkleuringen van de huid tijdens zwangerschap

Tijdens je zwangerschap maakt je lichaam meer pigment aan. Daardoor kan je huid in het algemeen wat donkerder van kleur worden. Ook zijn er een aantal specifieke plekken waar verkleuringen kunnen voorkomen. Zo kunnen je tepels en genitaliën donkerder worden, je oksels en liezen en er kan een zwangerschapsstreep verschijnen van je navel naar je schaambeen. Deze pigmentveranderingen ontstaan vaak al heel vroeg in de zwangerschap en zijn vaak wat duidelijker bij mensen met meer pigment.

Lees verder onder de advertentie
  • Gaat het over? Verkleuringen zoals van je tepels of de zwangerschapsstreep verdwijnen na de bevalling geleidelijk. Dat kan best even duren, zeker als je borstvoeding geeft. In sommige gevallen blijft een zwangerschapsstreep altijd (licht) zichtbaar.

  • Wat kun je eraan doen? Verkleuringen zijn niet te voorkomen. Na de bevalling is het afwachten tot ze vanzelf weer vervagen. Je kunt verkleuringen als je zwangerschapsstreep wel zo licht mogelijk houden door uit de directe zon te blijven. En smeer je goed in met SPF (factor) 30-50 UVA/UVB (om de 2 uur).

Tips: Zo ga je veilig in de zon als je zwanger bent

Zwangerschapsmasker

In dezelfde categorie als de verkleuringen valt ook het zwangerschapsmasker: verkleuringen en grillige pigmentvlekken in je gezicht of nek, die donkerder worden na zonblootstelling. Dit heeft te maken met de grotere aanmaak van pigment. Om deze reden moeten zwangere vrouwen uitkijken in de zon. Een 'zwangerschapsmasker' kan ook zomaar ontstaan, zonder dat een vrouw in verwachting is.

Lees verder onder de advertentie
  • Gaat het over? De pigmentvlekken kunnen geen kwaad en verdwijnen bij de meeste vrouwen vanzelf. Dit duurt vaak enkele maanden. Maar het kan ook blijvend zijn, of er kan lichte pigmentatie achterblijven.

  • Wat kun je eraan doen? Probeer een zwangerschapsmasker in eerste instantie te voorkomen door uit de zon te blijven of je goed in te smeren. Smeer je gezicht en nek altijd goed in met een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor (SPF 30-50 UVA/UVB). Herhaal het smeren om de 2 uur en mijd zoveel mogelijk directe zon tussen 12 uur en 3 uur in de middag.

Heb je toch pigmentvlekken gekregen? Blijf je goed beschermen tegen de zon en wacht af of ze na de zwangerschap vervagen. De meeste crèmes tegen pigmentvlekken kun je namelijk beter niet gebruiken. En al helemaal niet tijdens je zwangerschap in verband met mogelijk schadelijke ingrediënten voor je ongeboren baby. Zijn de pigmentvlekken bij jou blijvend? Ga dan langs bij de huisarts en/of dermatoloog..

Lees ook: Zwangerschapsmasker: wat kun je ertegen doen?

Lees verder onder de advertentie

Moedervlekken tijdens zwangerschap

Sproetjes, moedervlekken en pigmentvlekken kunnen tijdens de zwangerschap groter worden, donkerder van kleur, of dikker worden. Ook kunnen er nieuwe moedervlekken ontstaan. 

  • Gaat het over? Na de zwangerschap worden de moedervlekken meestal vanzelf weer kleiner en lichter.

  • Wat kun je eraan doen? In principe zijn groeiende moedervlekken tijdens de zwangerschap onschuldig. Maar moedervlekken die flink groeien, asymmetrisch worden, waarvan de kleur verandert ( zeer donker, of andere kleuren zoals blauw of roze) dikker worden, of onregelmatige randen krijgen, moet je altijd in de gaten houden. Maak je je zorgen, laat de plek dan controleren bij de huisarts.

Striae

Striae zijn striemen en strepen op je huid, die ontstaan als je in korte tijd snel in gewicht aankomt. Tijdens je zwangerschap groeit je lichaam sneller dan je huid kan bijhouden. Bij een te snelle groei scheuren de elastische vezels in het onderhuidse bindweefsel, waardoor er onderhuidse littekens ontstaan. Dit zijn de breuklijnen die je op je huid ziet. Als striae ontstaan tijdens de zwangerschap, worden de littekens ook wel zwangerschapsstriemen genoemd. Je kunt striae helaas niet voorkomen, omdat de kans erop deels erfelijk bepaald is. Je vatbaarheid ervoor kun je dus niet veranderen. Je hebt wel meer kans op striae als je op jonge leeftijd zwanger bent of als je een donker huidtype hebt.

Lees verder onder de advertentie
  • Gaat het over? Heb je eenmaal zwangerschapsstriemen, dan zullen ze nooit helemaal verdwijnen. De striemen zijn eerst paarsrood. In de loop van de tijd worden ze lichter en minder opvallend, maar helemaal verdwijnen doen ze nooit.

  • Wat kun je eraan doen? Een middel tegen striae is er helaas niet. Er zijn geen wetenschappelijk bewezen producten die de zwangerschapsstriemen voorkomen en er bestaat ook geen behandeling tegen striae. Er zijn verschillende middeltjes en behandelingen die claimen striae te verminderen. Denk aan smeren met crèmes, massage, peeling en lasertherapie. Maar voor al deze behandelingen geldt dat de striemen niet helemaal zullen verdwijnen. Ze worden alleen minder zichtbaar. Lees hier meer over het behandelen van striae.

Jeukende huid

Jeuk tijdens de zwangerschap is een veelvoorkomend fenomeen: ongeveer 1 op de 5 zwangere vrouwen heeft er last van. Het wordt ook wel zwangerschapsjeuk genoemd. De jeuk komt vooral voor op de buik en borsten, maar soms ook op armen en benen, handen en voeten en soms in de slijmvliezen. Er zijn verschillende vormen van zwangerschapsjeuk en het kan ook verschillende oorzaken hebben. Vaak heeft het te maken met je oprekkende huid, die wat droger is dan normaal. Maar het kan ook te maken hebben met ophopingen van galzouten (cholestase). In de meeste gevallen is het ontzettend irritant, maar onschuldig.

  • Gaat het over? Ja, na de bevalling verdwijnt het in bijna alle gevallen.

  • Wat kun je eraan doen? Als de jeuk komt doordat je huid oprekt en droger is, dan helpt het om de huid goed in te smeren met een neutrale vette crème, zalf of huidolie. In de meeste bodylotions zit veel water, dat droogt de huid juist extra uit. Dus kijk goed op het etiket. Douche verder niet te heet en gebruik weinig zeep. Mentholgel kan ook helpen om jeuk te verminderen. Probeer je lichaam daarnaast koel te houden, want warmte kan jeuk verergeren. Is de jeuk zo hevig dat je er niet tegenop kunt smeren, of heb je naast de jeuk ook bulten, blaasjes of eczeem, dan kan de huisarts je aan verlichtende geneesmiddelen helpen.

Lees verder onder de advertentie

Tips: 7 handige do's en dont's en tips tegen zwangerschapsjeuk

Huidziekten tijdens de zwangerschap

Als je al een bestaande huidaandoening hebt, kan deze tijdens de zwangerschap verergeren of minder ernstig worden. Dit komt doordat je afweersysteem is veranderd tijdens je zwangerschap. Minder vaak komen specifieke zwangerschapsdermatosen voor. Dit zijn huidziekten die uitsluitend tijdens de zwangerschap of in de periode na de bevalling optreden. In de praktijk presenteert een zwangere vrouw zich meestal met jeuk of een jeukende huidafwijking. Nader onderzoek door de een dermatoloog (huidarts) is noodzakelijk om na te gaan of de huidaandoening met de zwangerschap samenhangt of niet.

Blaren en blaasjes

Heb je last van jeuk, maar daarnaast ook blaren en blaasjes op je huid, dan heb je misschien Pemphigoid Gestationis, (ook wel Herpes Gestationis, HG). Dit is een zeldzame auto-immuun blaarziekte. Meestal begint het in het tweede of derde trimester. Er worden antistoffen aangemaakt, waardoor eerst jeukende rode plekken ontstaan en later blaren en blaasjes. Het begint vaak op de buik, in of rondom je navel. Deze auto-immuunziekte kan gevaarlijk zijn voor je ongeboren kind, omdat er een verhoogde kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht is. Ook kan je baby na de bevalling blaren hebben.

Lees verder onder de advertentie
  • Wat kun je eraan doen? Heb je HG, dan is het belangrijk om je te laten behandelen. Ga bij vermoedens dus direct naar de huisarts. Een gynaecoloog en dermatoloog zullen je tijdens de rest van de zwangerschap begeleiden.

  • Gaat het over? De ziekte kan behandeld worden met medicijnen. Na de zwangerschap geneest het meestal vanzelf, al kan het voorkomen dat de klachten blijvend zijn. Ook kan het bij een volgende zwangerschap terugkomen.

Droge huid in de zwangerschap

Tijdens je zwangerschap kan de huid een stuk droger zijn dan normaal. Daardoor kun je ook nog eens te maken krijgen met jeuk of eczeem.

  • Gaat het over? Na de bevalling wordt je huid vaak binnen een paar maanden weer de oude.

  • Wat kun je eraan doen? Smeer je huid in met een vette zalf of crème. Douche niet te warm en gebruik weinig zeep (neutrale, ongeparfumeerde douchegel en verzorgingsproducten). Drink ook voldoende water.

Spataderen

Als je zwanger bent, is de kans op spataderen een stuk groter: ongeveer vijf tot twintig procent van zwangere vrouwen krijgt er last van. Dat komt onder andere door een verhoogde druk in de aderen in de benen en door het slapper worden van het bindweefsel, , maar ook met erfelijkheid. Spataderen zijn in principe onschuldig, maar als ze pijn doen, is het wel verstandig om ze te laten behandelen.

  • Gaat het over? Helaas is dit een zwangerschapskwaaltje dat meestal niet overgaat na de zwangerschap. Heel soms herstellen de spataderen zich wel spontaan na de bevalling (kan tot een half jaar duren).

  • Wat kun je eraan doen? Voorkomen is in dit geval beter dan genezen. De best tip: blijf bewegen en zorg ervoor dat de bloedcirculatie in je benen niet afknelt door te veel met je benen over elkaar te zitten. Lees hier tips om spataderen te voorkomen. Daarnaast kun je bij de huisarts een recept vragen voor (therapeutisch) elastische kousen, ofwel steunkousen als je periodes stilzit of lang moet staan.

Heb je tijdens je zwangerschap spataderen gekregen en heb je er klachten door (zoals jeuk of pijnlijke benen), of vind je ze lelijk, dan kun je je eraan laten behandelen. Daar zijn verschillende methodes voor, zoals laseren, inspuiten of strippen. Bij sommige van deze behandelingen moet je na afloop nog een tijdje steunkousen dragen.

Dikke oogleden

Ongeveer de helft van de zwangere vrouwen krijgt ook vochtophoping bij de oogleden, in het gezicht en armen of benen. Dit is vooral 's ochtends bij het opstaan duidelijk en wordt wat minder in de loop van de dag.

Lees ook: Alles over vocht vasthouden (oedeem) tijdens zwangerschap

Overbeharing tijdens zwangerschap

Door de hormonale veranderingen kun je tijdens je zwangerschap last krijgen van overbeharing of ongewenste haargroei in het gezicht. De overbeharing kan ook op de armen, benen en rug voorkomen.

  • Gaat het over? Ja, meestal verdwijnen de haren ongeveer zes maanden na de bevalling vanzelf weer.

  • Wat kun je eraan doen? De beste remedie is afwachten tot de haartjes na je zwangerschap vanzelf weer uitvallen. Maar vind je bepaalde haartjes erg zichtbaar of vervelend, dan kun je altijd even met een pincet aan de slag gaan, scheren, of het laten harsen. Pas op met crèmes of andere ontharingsmiddelen, in verband met mogelijk schadelijke ingrediënten voor je ongeboren baby.

Haar en nagels tijdens zwangerschap

Niet alleen je huid, maar ook je nagels en vooral ook je haar kunnen tijdens de zwangerschap veranderen. Zo gaan je nagels sneller groeien, kunnen ze harder en sterker worden, of juist brozer. Wat je haar precies doet tijdens je zwangerschap, is voor elke vrouw een verrassing. De meeste vrouwen krijgen een vollere bos, omdat de haren die normaliter zouden uitvallen tijdens de zwangerschap niet uitvallen. Na de bevalling vallen al deze haren uit (telogeen effluvium) en lijkt je haar opeens heel dun. In de maanden daarna krijg je gewoon je normale haardos weer terug. Heel soms hebben zwangeren ook last van haarverlies.

Lees ook: Alles over haar en nagels tijdens de zwangerschap

Huid goed verzorgen

Verzorg je huid goed tijdens de zwangerschap om huidproblemen zo veel mogelijk te voorkomen. Hier lees je een aantal tips voor de huidverzorging van een dermatoloog.

Welke verzorgingsproducten mag je niet gebruiken als je zwanger bent?

Tijdens de zwangerschap is het belangrijk om voorzichtig te zijn met bepaalde huidverzorgingsproducten, omdat sommige ingrediënten schadelijk kunnen zijn voor de ontwikkeling van je baby. Hier zijn enkele producten die je beter kunt vermijden:

  • Retinoïden (vitamine A-derivaten)
    Retinol en andere vormen van vitamine A (zoals tretinoïne) kunnen schadelijk zijn voor de baby, vooral tijdens de vroege stadia van de zwangerschap. Ze kunnen het risico op geboorteafwijkingen verhogen.

  • Salicylzuur
    Hoge concentraties salicylzuur, zoals die in sommige acnebehandelingen en exfoliators, kunnen het risico op complicaties verhogen. Hoewel een klein beetje in een crème of gel vaak als veilig wordt beschouwd, is het beter om producten met lage concentraties te gebruiken.

  • Ftalaten
    Ftalaten worden vaak gebruikt in parfums en sommige andere cosmetische producten. Ze kunnen hormonale verstoringen veroorzaken tijdens de zwangerschap.

  • Benzoylperoxide
    Dit ingrediënt wordt vaak gebruikt in acnebehandelingen en kan potentieel schadelijk zijn in grote hoeveelheden. Hoewel het niet volledig bewezen is, kiezen veel vrouwen ervoor om producten met benzoylperoxide te vermijden tijdens de zwangerschap.

  • Hydrochinon
    Dit bleekmiddel, dat vaak in producten tegen hyperpigmentatie wordt gebruikt, kan via de huid worden opgenomen.

  • Essentiale oliën (in grote hoeveelheden)
    Sommige essentiële oliën, zoals rozemarijn, salie, en kamfer, kunnen schadelijk zijn bij gebruik in hoge concentraties. Ze kunnen hormonen beïnvloeden of zelfs vroeggeboorte veroorzaken.

  • Chemicaliën in zonnebrandmiddelen (zoals oxybenzone)
    Oxybenzone en andere chemische zonnefilters kunnen in sommige gevallen in de bloedbaan terechtkomen, wat zorgt voor bezorgdheid over hun effect op de foetus. Kies liever voor minerale zonnebrand met zinkoxide of titaniumdioxide.

Bronnen: Huidfonds.nl, Thuisarts