Elise (33): 'Had ik maar geweten dat mijn werk als kunstenaar en het moederschap heel goed samengaan'

'Vanaf het moment dat ik ontdekte dat ik zwanger was, bekroop me de angst dat het gedaan was met mijn werk als kunstenaar. Hoe kon ik me verliezen in een project als een baby om mijn aandacht vroeg?

Ouderschap als begrenzer

Ik zag het ouderschap als een begrenzer, of misschien wel als een beperking in mijn werk. Het hardnekkige beeld van de moeder als vrouw die altijd beschikbaar is en zich in dienst stelt van haar kind, drong zich aan me op. Ik was bang voor het idee om zo'n geduldige, altijd rustige 'Maria' te moeten zijn, iemand die zichzelf opofferde voor haar rol als moeder.

Lees ook: Carlijn: 'Had ik maar eerder begrepen dat je zélf kunt bepalen hoe je je inkomen verdient'

Kunstenaar én moeder

Het eerste jaar na de geboorte van mijn dochter, die inmiddels vijf jaar oud is, wilde ik het tegendeel bewijzen. Ik moest en zou laten zien dat ik er nog toe deed en dat de rollen 'kunstenaar' en 'moeder' wel te combineren zijn.

Dus ik ging al vrij snel weer aan het werk, wat om verschillende redenen een uitdaging was. Ik moest mezelf opnieuw uitvinden in een wereld die door corona op zijn kop stond. Projecten werden afgeblazen en de uitkering die mijn vriend (muzikant) en ik kregen, was laag, wat de druk verder opvoerde.

Toch zette ik alles op alles. Ik tuigde zelfs een corona-kunstproject op dat het nieuws haalde. Even achterover leunen was geen optie, ik moest door.

Lees ook: Anders denken over je carrière: 'Die nieuwe vaardigheden als ouder horen op je cv'

Ouderschap taboe in kunstwereld

Dat ik zo volhardend was, was achteraf gezien niet zo gek. Ouderschap was, en is nog steeds, een taboe in de kunstwereld. Het hardnekkige idee dat het krijgen van kinderen het einde van je carrière betekent, leeft nog altijd.

Had ik maar geweten dat het tegendeel waar is. Ja, ik vind het ouderschap zwaar en ben vooral in dat eerste jaar heel diep gegaan. Maar de geboorte van mijn dochter zorgt er aan de andere kant óók voor dat ik verder de diepte in kan: ik heb nog nooit zoveel gehouden van iemand als van haar.

Ouderschap als inspiratiebron

Ouderschap opent luikjes in mij die hiervoor nog dicht zaten. In mijn werk durf ik persoonlijker te zijn dan voorheen. Het ouderschap is zelfs een nieuwe inspiratiebron geworden: het werk Als Ella slaapt gaat letterlijk over haar.

Het grappige is dat ik nog nooit zo veel persoonlijke reacties kreeg op een project, dan op dat eerste kunstwerk over mijn dochter.

Ook betekent het ouderschap niet dat ik dingen laat, ik kan en ga 'gewoon' op residentie. Al heeft het me wel wat tijd gekost om dat zo te zien. In de eerste maanden na haar geboorte keurde ik gedachtes als 'ik wil even niet met mijn kind zijn' aan het zijn van een slechte moeder.

Lees ook: 7 tips voor relaxte(re) spitsuren met kinderen

Betere moeder

Nu zie ik mijn liefde voor mijn dochter en mijn behoefte om me af en toe terug te trekken om aan een kunstproject te werken als twee dingen die naast elkaar kunnen bestaan. Sterker nog, ik vind het een goed voorbeeld voor Ella om te zien dat zoiets kan en mag. Daarnaast denk ik dat het me een betere moeder maakt, omdat ik werk doe dat me gelukkig maakt.

Als ik op voorhand had geweten dat het kunstenaar- en moederschap zo goed samen zouden gaan, had ik niet zo veel druk gevoeld in die eerste jaren na de geboorte van mijn dochter. Ook had het me geholpen als ik er meer over had gesproken met andere kunstenaars, iets wat ik nu wel doe. Het zorgt voor veel herkenning en het gevoel van steun, omdat we allemaal door hetzelfde gaan.

Inmiddels zie ik trouwens echt een verandering in de kunstwereld, ouderschap is op dit moment een groot thema. Nu pas, zou ik willen zeggen. En dat werd tijd ook.'