Catharina Rinzema (38, Europarlementariër voor de VVD) is getrouwd met Matthijs (41, directeur van een denktank). Ze wonen met hun zoontje Elia (4) in Brussel.
Appgroep 'Workin' moms'
'Help, ik moet overwerken, wie kan mijn kind ophalen?' 'We moeten een nachtje weg, bij wie kan ons kind slapen?' Het zijn berichtjes die Catharina Rinzema en haar vriendinnen naar elkaar sturen in hun groepsapp Workin' moms – naar de Netflix-komedie over werkende moeders.
'We hadden die serie gekeken en dachten: zo is het leven gewoon een beetje. Met vallen en opstaan. De groep is noodgedwongen ontstaan. We moesten ons vangnet zelf creëren en als vriendinnen proberen we elkaar te steunen. Ik heb fantastische schoonouders, maar die wonen op drie uur rijden en mijn ouders wonen op Aruba.'
Ook interessant: Moeten we opvoeden niet veel meer als gezamenlijke taak zien?
Gepuzzeld aan de keukentafel
Begin 2022 begon Catharina als Europarlementariër. Sindsdien is haar agenda voor het gezin leidend. 'Vooraf ben ik met Matthijs aan de keukentafel gaan zitten. We hebben uitgebreid besproken hoe we dit zouden gaan regelen, gepuzzeld om de gezinsplanning rond te krijgen.
Matthijs is 41, werkt fulltime en wil ook gewoon zijn vleugels uitslaan, maar hij zei dat als ik mijn droom wilde verwezenlijken, hij daarbij zou helpen. Hij is de achterwacht en achtervang en realiseert zich dat mijn aanwezigheid bij politieke afspraken verwacht wordt.'
Lees ook: Taakverdeling: zo voer je een goed gesprek met je partner
Telefoontje van de VVD-fractie
Op 31 december 2021, ze hadden vrienden en familie over de vloer voor oudjaar, kreeg ze een telefoontje van de VVD-fractie. Liesje Schreinemacher ging in Den Haag aan de slag als minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en haar zetel in het Europees Parlement kwam vrij. Catharina was de volgende op de lijst.
'Matthijs en ik keken elkaar aan: dit moment is tóch nog gekomen. Ik zei natuurlijk 'ja' en toen ging het snel. Ik werkte nog in Nederland, maar kon door flexibele collega's en bazen snel naar Brussel. Moest me inlezen op dossiers (Catharina nam de portefeuille internationale handel en de interne markt over) en nog geen drie weken later werd ik beëdigd. Op dat moment konden we nog niet overzien wat er voor ons gezin allemaal zou veranderen.'
Zwanger op campagne
Ruim twee jaar eerder had ze als nummer zes op de lijst net niet genoeg voorkeursstemmen gekregen. Tijdens de campagne viel ze wel op: ze was zwanger en daarmee een unicum in campagnetijd. Velen bewonderden haar om het feit dat ze zich in verwachting tóch in het politieke strijdgewoel stortte, maar anderen zagen juist reden om hatelijke berichten naar haar te sturen.
'Ik zou een slechte moeder zijn, want ik moest er 24/7 voor mijn kind zijn. Iemand vond het een 'infantiel sprookje' om te denken dat ik dit tegelijkertijd kon doen. Ook Matthijs kreeg soortgelijke berichten: "Wat ben je voor een vent dat je je zwangere vrouw campagne laat voeren?" Dat ik zo zichtbaar zwanger was, was voor mensen denk ik een trigger.'
Dat anno 2019 een 33-jarige vrouw die een carrière in de politiek ambieerde nog zo veel negativiteit opriep, was voor Catharina ook een teken dat ze politiek verschil kon maken. 'Je wilt toch niet dat je zoon of dochter in een wereld opgroeit waarin zulke ideeën leven? Ik hoop dat we toe kunnen naar een samenleving waarin mensen professioneel tot hun recht komen en er tegelijkertijd een gezinsleven op na kunnen houden.'
Lees ook: Eén op de drie moeders is niet financieel onafhankelijk
Domineesdochter
Catharina groeide op als domineesdochter in Soest. 'In een pastorie, waar mensen van alle soorten en maten langskwamen. Waar de deur altijd openstond, ook, of júíst, voor mensen met problemen. Ik leerde klaar te staan voor anderen en na te denken hoe ik mijn eigen talenten kon inzetten om de wereld beter te maken.'
In haar studietijd sorteerde ze al voor op de politiek. Naast een studie rechten en rechts- en politieke filosofie aan de Universiteit Leiden deed ze mee aan de BKB-academie en liep ze stage in de Eerste Kamer. Na haar afstuderen werkte ze onder meer bij Google, als medewerker in de Tweede Kamer, als projectmanager bij Stichting Lezen & Schrijven en bij ABN AMRO. Ook zat ze in het bestuur van Jong Nieuwspoort en het Rode Kruis in Den Haag.
450 miljoen mensen
Catharina heeft het gevoel dat ze op missie is. Naast haar portefeuille strijdt ze in het Europees Parlement onder meer ook voor de rechten van kinderen, werkende ouders en de LHBTI-gemeenschap. De gaykrant noemde haar in een artikel 'onze vrouw in de EU'.
Catharina: 'Nederland is nog niet af. Ik wil het beter overdragen. Je kunt dat nationaal doen, maar ik koos voor Europa. De wetten die in de EU worden gemaakt hebben impact op 450 miljoen mensen. Daar zitten alle Nederlanders bij, maar ook de mensen uit 26 andere landen.'
Baby Sara
Hoe dat er in de praktijk uitziet? Als voorbeeld noemt ze de casus van baby Sara. Sara werd geboren in Spanje en heeft twee moeders. Ze zou de Bulgaarse nationaliteit moeten krijgen, zoals haar ene moeder heeft. Bulgarije erkent twee ouders van hetzelfde geslacht niet en blijft weigeren om Sara een persoonsnummer toe te kennen waarmee ze een paspoort kan aanvragen.
'Sara is inmiddels 3 jaar en formeel nog steeds stateloos. Ik heb samen met twee andere Europarlementariërs bij de Europese Commissie aangedrongen haast te maken met wetgeving. Regels waarbij familie erkend wordt, ongeacht geslacht van de ouders.'
De Europarlementariër merkt daarbij op dat Europa niet aan een land kan opleggen dat ze twee moeders moeten erkennen. 'Dat is uiteindelijk nationaal beleid. Maar in dit geval gaat het om vrij verkeer van personen. Je moet binnen de Europese Unie vrij kunnen reizen. Zonder paspoort kan dat niet. Het wetsvoorstel is er uiteindelijk gekomen.'
Lees ook: Enquête Ouders van Nu: Modern gezin wordt niet gezien door de overheid
Veiligheid kinderen online
In haar werk komt ze ook in aanraking met onderwerpen die haar als moeder aan het denken zetten. 'Met name op het gebied van sociale media heeft het werk iets in mijn bewustzijn veranderd. Omdat ik het welzijn van kinderen heel belangrijk vind, werd ik gevraagd om vicevoorzitter van de Children's Rights Intergroup te worden. Die bekijkt alle wetgeving die uit Brussel komt met de bril van kinderwelzijn.
Voor een groot pakket wetgeving over veiligheid van kinderen online ben ik me uitgebreid in het onderwerp gaan verdiepen. Ik heb met psychologen en privacy-experts gepraat. Met de zedenafdeling van de politie en met Europol. En met ouders, die vaak worstelen: eigenlijk wil je relaxed met sociale media omgaan. Ik ook. Als een soort dagboek. Het is zo'n groot onderdeel van het leven. En in het begin hebben wij als trotse ouders best wel wat foto's op sociale media geplaatst. Maar er was wel altijd een stemmetje: moeten we daar niet een beetje mee oppassen?
Uit de gesprekken met experts werd me duidelijk dat we heel vaak niet weten wat er gebeurt met de foto's die we online plaatsen. Helaas zitten er op Instagram en Facebook mensen met slechte intenties die de video's of foto's van je kind proberen te gebruiken op chatsites en het dark web voor andere doeleinden. Dan moet je denken aan foto's die bewerkt worden tot seksueel getinte foto's. Om clicks mee te genereren. Het is gewoon een businessmodel en gebeurt op dagelijkse basis. Ik ben me daar nu veel bewuster van en plaats op mijn accounts alleen nog foto's van Elia waarop hij niet helemaal herkenbaar is.'
Lees ook: Wel of niet online foto's delen van je kind? Dit zeggen experts
Offers brengen
Het meest ingrijpend aan haar werk vindt Catharina dat ze niet meer over haar eigen tijd gaat. Privé is er weinig ruimte. 'Een week per maand ben ik er sowieso niet, omdat we dan in Straatsburg vergaderen. De andere weken lukt het me meestal om Elia twee keer in de week naar school te brengen. Het is fijn als het lukt om drie keer per week thuis te zijn met het avondeten en Elia in bed te kunnen leggen.
In de weekenden kan ik over het algemeen mijn eigen agenda beheren, maar ze worden ook vaak gevuld met werkactiviteiten. Partijcongressen, fractieweekend, overleg met de Amerika-delegatie waar ik deel van uitmaak of een pride van de LHBTI-gemeenschap bijwonen. En dan probeer ik ook nog te sporten. Maar dat is ook het eerste wat weer afvalt; ik ben blij als het een keer per week lukt.'
Supportsysteem
Of ze Elia weleens mist? 'Altijd, maar meestal op een gezonde manier. Omdat ik ook weet dat er een fantastische vader thuis is. En een fantastische oppas. En als het ze lukt om te komen ook een fantastische opa en oma. Zo'n supportsysteem helpt en brengt rust.
Toch hebben wij ook weleens een kink in de kabel. Met een ziek kind stort het systeem ineens in. Dat gebeurde een keer toen ik naar Straatsburg moest. Matthijs had belangrijke verplichtingen voor werk én moest alles opvangen. Met een knoop in mijn maag ging ik op reis.
Hoe doe je het allemaal?
De eerste vraag die ik in Nederland vaak krijg: hoe doe je het allemaal als werkende moeder? Het is fijn dat mensen die vraag stellen, omdat alle ouders hier volgens mij mee worstelen. Ik deel graag de fouten die we gemaakt hebben, de valkuilen, maar ook de gouden tips. Het laatste wat ik wil is doen alsof het allemaal heel makkelijk is. Want dat is het niet.
Ik krijg weleens de opmerking van andere moeders: als jij het kan met je partner, dan moet ik het toch ook kunnen. Maar dat is niet wat ik wil uitstralen. Dit werk vraagt veel, van ons allebei. Maar het is een keuze! De offers die Matthijs brengt, maken mij tot een bevoorrecht mens. Op het moment dat ik het gevoel krijg dat de offers voor mij en mijn gezin te groot worden, gaan we opnieuw aan die keukentafel zitten.'
Lees ook: Taakverdeling thuis: zo maak je van de to-dolijst in je hoofd een gedeelde verantwoordelijkheid