
Alles over zwangerschapshaptonomie
Zwangerschapshaptonomie draait om aanraking en contact met je baby. Tijdens een privécursus ben je samen met je partner bewust bezig met jullie baby in de buik en de voorbereiding op de bevalling. Lees hier wat zwangerschapshaptonomie precies inhoudt en hoe het je kan helpen.
Wat is haptonomie?
Hapsis betekent tast en gevoel, en nomos betekent regels. Haptonomie betekent zo ongeveer: de leer van de tast, of leren door te voelen. Je kunt het zien als een methode om in contact te komen met je gevoel, met wat er van binnen leeft en de boodschappen die je daaruit kunt halen. Door middel van bewegingsoefeningen en aanraking word je je daarvan bewust. Je gaat je meer afstemmen op wat je lichaam je wil vertellen, wat je écht wilt en wie je van binnen bent, in plaats van aldoor ‘in je hoofd’ te zitten. Je kunt zo meer balans vinden tussen denken, voelen en doen. Dat kan onder andere helpen bij allerlei (spannings)klachten. Zwangerschapshaptonomie is, anders dan gewone haptonomie, niet persé gericht op het behandelen van klachten, maar op contact met je ongeboren baby, vertrouwen in je lichaam en samen met je partner toeleven naar de geboorte.
Waarom haptonomie tijdens de zwangerschap?
Bij zwangerschapshaptonomie leer je hoe je je goed kunt ontspannen, welke houdingen het beste voor je lichaam zijn tijdens de zwangerschap en het bereidt je met oefeningen voor op de bevalling. Maar het grootste verschil met andere zwangerschapscursussen is de focus op het contact met de baby. Al voor de geboorte kunnen jij en je partner een band opbouwen met jullie kind. Dit doe je door je buik op verschillende manieren aan te raken en te voelen. Het versterkt de betrokkenheid bij je partner en je wordt je meer bewust van jullie rol als ouders. Ook al is je kind nog niet geboren: hij ís er al wel. Zwangerschapshaptonomie is een fijne, ontspannen manier om hier aandacht voor te hebben en de zwangerschap echt samen te beleven.
Privébegeleiding
Zwangerschapshaptonomie doe je niet in een groep, maar privé samen met je partner. De begeleiding wordt afgestemd op jullie wensen en behoeftes. Ieder mens is immers anders en leeft op een eigen manier naar de bevalling toe. Door de privébegeleiding deel je makkelijker persoonlijke dingen: het is intiem en richt zich zo volledig op jullie als aanstaand gezin.
Hoe ziet zwangerschapshaptonomie eruit?
De volgende onderwerpen komen tijdens de cursus aan bod.
- Ontspannen: je leert oefeningen en manieren van aanraken waardoor je goed kunt ontspannen. Zo geef je je brein en je lichaam – dat tijdens de zwangerschap extra hard werkt – rust. Je kunt er ook beter door gaan slapen. In ontspannen toestand werken je lichaamsfuncties optimaal en dat is ook positief voor de ontwikkeling van je baby.
- Contact met de baby: dit onderwerp staat centraal bij deze manier van zwangerschapsbegeleiding. Via aanraking van de buik kun je al voor de geboorte contact maken met je kind. Je realiseert je dat daarbinnen een echt persoon ‘woont’, dat je vast een beetje kunt leren kennen door zijn manier van reageren en bewegen. Ook kun je hem met je aandacht laten weten dat hij welkom is. Dat heeft een positief effect op de hersenontwikkeling van de baby. Het legt de basis voor jullie band, zorgt voor een veilige hechting en het versterkt het vader- en moedergevoel.
- Aandacht voor je zwangere lichaam: je leert hoe je ruimte in je lichaam kunt maken voor je groeiende baby en hoe je hem het beste kunt ‘dragen’. Dat wil zeggen: hoe je gezond kunt staan, zitten en bewegen met je dikke buik. Ook om klachten zoals rug- en bekkenpijn, brandend maagzuur of harde buiken te voorkomen en verlichten. Hier 16 tips bij bekkenpijn: wat je zelf kan doen om het te verlichten.
- Voorbereiding op de bevalling: je leert welke bevalhoudingen je kunnen helpen de weeën op te vangen, hoe je kunt omgaan met pijn en hoe je partner je daarbij kan ondersteunen. Dit helpt de aanmaak van endorfine en oxytocine, waardoor de ontsluiting soepeler gaat. Ook snap je beter hoe je je lichaam in de persfase kunt gebruiken om je baby naar buiten te begeleiden. De sessies zijn gericht op vertrouwen in je lichaam en in elkaar, zodat je je gesteund voelt.
- Aandacht voor de partner: je partner leert wat zijn rol kan zijn tijdens de zwangerschap en bevalling, hoe hij of zij zich daarbij betrokken kan voelen en hoe je partner er echt voor je kan zijn. Zo blijf je als partner niet aan de zijlijn staan. Hier meer tips voor de partner tijdens de bevalling.
- Na de geboorte: in de sessie na de bevalling is er aandacht voor jouw herstel en leer je hoe je je kind kunt dragen en aanraken. Aanraking met je handen speelt ook nu een heel belangrijke rol in de communicatie met jullie baby én hij herkent dit vanuit de buik. Als je baby bijvoorbeeld onrustig is, veel huilt of last heeft van krampjes, kan de haptonomisch begeleider je leren hoe je hem thuis kunt helpen ontspannen. Lees ook: Knuffelen met je baby, waarom het zo belangrijk is.
Hoeveel lessen zijn het?
Dat verschilt per praktijk en hangt af van jullie wensen. Vaak gaat het om vier tot zes afspraken van een uur, waarvan één na de bevalling. Je kunt het beste beginnen na twintig weken zwangerschap, als jij en je partner de baby allebei goed kunnen voelen bewegen.
Wat zijn de kosten?
Ook dat verschilt, maar reken op een bedrag tussen de € 60 en € 80 per afspraak. Als de haptonoom is aangesloten bij een beroepsvereniging en je aanvullend bent verzekerd, kan het zijn dat je de sessies (deels) vergoed krijgt. Informeer hiernaar bij je zorgverzekeraar en vraag je verloskundige of zij iemand kan aanraden.
Mini-cursus zwangerschapshaptonomie
Waarschijnlijk leg je je handen al regelmatig op je buik, of aai je erover. Misschien doet je partner dit ook. Bij zwangerschapshaptonomie leer je dit bewust te doen op verschillende manieren en te voelen hoe je baby ligt en reageert. Belangrijk daarbij zijn aandacht en geduld. Dit kun je alvast eens proberen:
- Ga ontspannen zitten of liggen en zorg dat je een tijdje met je aandacht volledig bij jullie baby kunt zijn.
- Laat je ademhaling rustig worden en ontspan je buik. In een soepele, zachte buik heeft je baby meer bewegingsruimte en voelt hij jouw aanrakingen beter.
- Je kunt met een rustige stem tegen je baby praten, maar ook alleen in gedachten bij je baby zijn. Ook dat is contact maken.
- Leg je handpalm op je buik en observeer geduldig wat er gebeurt. Voel je waar je baby is? Merk je een reactie? Misschien voel je (na een tijdje) een beweging, een schopje of merk je dat hij naar je hand toekomt.
- Heb je het gevoel dat je contact maakt, dan kun je dit contact bevestigen door iets liefs tegen je baby te zeggen of met hem te ‘spelen’. Verplaats je handpalm of trommel bijvoorbeeld met je vingers (doe het zacht en rustig, zonder te porren) en voel opnieuw wat er gebeurt.
- Je partner kan al deze dingen hierboven natuurlijk ook doen. Na een tijdje gaat je baby zijn hand net zo goed herkennen als die van jou.
Bronnen: Vereniging Haptonomische Zwangerschapsbegeleiders, Fysiotherapie Oud-West